PDF-Imprimir - ILLA
PDF-Imprimir - ILLA
PDF-Imprimir - ILLA
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
El Habla de Apurímac<br />
L.G.C.<br />
L.G.C.<br />
Apurimakpa Runasimin<br />
La forma de número, Existe una sola marca para expresar la<br />
flexión de número en los nombres quechuas. Dicha marca es<br />
–kuna y significa “plural”; ello implica, entonces, que hay ausencia<br />
de marca para señalar singular.<br />
wasi = casa wasikuna = casas<br />
atoq = zorro atoqkuna = zorros<br />
rumi = piedra rumikuna = piedras<br />
sipas = joven sipaskuna = jóvenes<br />
Clasificación del nombre sustantivo<br />
1.- Por su significado: Concretos (propios, comunes, colectivos<br />
y abstractos).<br />
Los sustantivos propios se refieren a una sola persona,oaun<br />
solo objeto, lugar:<br />
Luischa = Luisito Pablucha = Pablito<br />
Victoria = Victoria Abankay = Abancay<br />
Qachora = Cachora Pichirwa = Pichirhua<br />
Los nombres sustantivos comunes se refieren a más de un<br />
objeto de la misma especie.<br />
allqo misi waka qowe<br />
puku qero tumi puyñu<br />
uma uya kunka rikra<br />
Los nombres sustantivos colectivos:<br />
Yachaywasi = casa del saber ayllu = familia<br />
Sustantivos abstractos:<br />
Teqsi = firmamento waylluy = cariño<br />
Apuyaya = Dios Kilkitu = ángel<br />
Ejercicios:<br />
Pin wasita ruwakun ...........................................................<br />
Pikunan yanapan wasi ruwayta ...........................................<br />
Imakunan wasi hatarichinapaq kanan ................................<br />
Imaynatan wasita hatarichinku <br />
1. Suysusqa allpamanta barruta chapunku.<br />
2. Chay barruwan adobita chutinku.<br />
3. Rumikunawan pacha perqata ruwanku.<br />
4. Perqakunata hatarichinku adobikunawan.<br />
5. Kaspikunawan chaqllanku wasi qatanankupaq.<br />
- 26 -<br />
- 83 -