Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4/ INTERNACIONAL EL PAÍS, martes 15 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> <strong>1996</strong><br />
E. DEL CAMPO, Mazar-I-Sharif<br />
ENVIADO ESPECIAL<br />
Hay un lugar <strong>en</strong> Afganistán don<strong>de</strong><br />
todavía se pued<strong>en</strong> comprar latas<br />
<strong>de</strong> cerveza, beber whisky <strong>en</strong><br />
un fantasmal hotel <strong>de</strong>l Gobierno<br />
e ir a ver una película india a un<br />
cine <strong>de</strong>crépito, prohibido no obstante<br />
a las mujeres. En Mazar-l-,<br />
Sharif -la capital <strong>de</strong>l reino que.<br />
el g<strong>en</strong>eral uzbeko Rashid Dostum<br />
ha formado <strong>en</strong> seis provincias<br />
montañosas y casi<br />
<strong>de</strong>sérticas, al noroeste<br />
<strong>de</strong> Afganistán y fronterizas<br />
con Uzbekistán<br />
y Tayikistánocurre<br />
esta excepción,<br />
que para algunos es<br />
un milagro.<br />
Su reino son valles<br />
fértiles como el <strong>de</strong>l río<br />
Pol-I-Homri, <strong>en</strong> don<strong>de</strong><br />
hombres y mujeres<br />
salidos <strong>de</strong> una bucólica<br />
estampa medieval<br />
recolectan arroz <strong>en</strong>tre<br />
burros, norias y aparejos<br />
primitivos. <strong>El</strong><br />
mo<strong>de</strong>rado y v<strong>en</strong>erado<br />
Dostum es lí<strong>de</strong>r <strong>de</strong>l<br />
Movimi<strong>en</strong>to Nacional<br />
1 lámico <strong>de</strong> Afganistán<br />
y <strong>de</strong> un vasto ejército,<br />
más o m<strong>en</strong> disciplinad<br />
, ompucst<br />
I runa e ntradictoriu<br />
base <strong>de</strong> ldad s<br />
unif rrnad con viejos<br />
uniforme soviéticos<br />
y unos infantiles<br />
milicianos que pasean<br />
con sus harapi<strong>en</strong>tas<br />
ropas islámicas y sus<br />
viejos fusiles por las<br />
carreteras pidi<strong>en</strong>do<br />
dinero a los conductores.<br />
<strong>El</strong> po<strong>de</strong>r absoluto <strong>de</strong>l g<strong>en</strong>eral<br />
y la conservación <strong>en</strong> su dominio,<br />
I I 1 I • •<br />
En el feudo<br />
<strong>de</strong> Dostum<br />
<strong>El</strong> g<strong>en</strong>eral uzbeko controla<br />
seis provincias <strong>de</strong>l norte afgano<br />
Un talibán se dispone a marchar hacia el fr<strong>en</strong>te con un armam<strong>en</strong>to peculiar.<br />
mujer sobreviv<strong>en</strong> porque los<br />
hombres quier<strong>en</strong>. Parece que<br />
ellas ti<strong>en</strong><strong>en</strong> miedo <strong>de</strong> q~e, si p!-<br />
JOHN MOORE (ASSOCIATED<br />
<strong>de</strong> rojo y labios pintados <strong>de</strong> malva.<br />
Todo muy casto e hipócrita,<br />
t~atando <strong>de</strong> vi;vir el sexo, que se<br />
tayikos, uzbekos: somos todos<br />
afganos. Ésa es la política <strong>de</strong> Pakistán,<br />
inflamar odios étnicos y<br />
lingüístico s para dividir al país y<br />
dominarlo". Sus compañeros<br />
afirman estar dispuestos a "luchar<br />
contra los paquistaníes",<br />
como ellos llaman a los talibanes.<br />
"Esos incivilizados <strong>de</strong>l <strong>de</strong>sierto<br />
nos quier<strong>en</strong> convertir <strong>en</strong><br />
una colonia <strong>de</strong> Pakistán", dice<br />
Ahmed, otro estudiante <strong>de</strong> 22<br />
años, confirmando la<br />
PRESS)<br />
opinión <strong>de</strong> un directivo<br />
<strong>de</strong> la ONU: "Aquí<br />
lo que está <strong>en</strong> juego<br />
son los intereses paquistaníes<br />
por el control<br />
<strong>de</strong>l tráfico <strong>de</strong> heroína,<br />
y el futuro gasoducto",<br />
que según<br />
'los proyectos <strong>de</strong>be ir<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> Turkm<strong>en</strong>istán a<br />
Pakistán a través <strong>de</strong>l<br />
territorio afgano.<br />
Dostum, con su<br />
impon<strong>en</strong>te estatura<br />
(1,90), es un dios que<br />
no ha perdido comba<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> la época comunista,<br />
y con él nadie<br />
teme una invasión tabilán.<br />
Si algo añoran<br />
<strong>en</strong> el oasis <strong>de</strong> Mazar<br />
los educados es la época<br />
<strong>de</strong>l Gobierno comunista<br />
<strong>en</strong> los och<strong>en</strong>ta<br />
y la <strong>de</strong>mocracia incipi<strong>en</strong>te<br />
que trajo el<br />
presid<strong>en</strong>te Najibulá,<br />
asesinado por los talibanes<br />
nada más <strong>en</strong>trar<br />
<strong>en</strong> Kabul el 27 <strong>de</strong> septiembre.<br />
"Pero Najibulá<br />
estaba solo, y<br />
aquí <strong>en</strong> cambio somos<br />
muchos", dice el oficial <strong>de</strong>l Ejército<br />
Asagulá Nagim. Apr<strong>en</strong>dió a<br />
<strong>de</strong>cir "viva España" <strong>en</strong> un curso<br />
cultad <strong>de</strong> Ci<strong>en</strong>cias Políticas. La<br />
realidad, sin embargo, es que <strong>en</strong><br />
el solemne <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tro <strong>en</strong>tre Burhanudin<br />
Rabani --el presid<strong>en</strong>te<br />
<strong>de</strong>rrocado- y Dostum, el pasado<br />
martes, no había una sola<br />
mujer <strong>en</strong>tre los repres<strong>en</strong>tantes<br />
políticos. Mazar es una balsa<br />
progresista <strong>en</strong> un mar <strong>de</strong> fanatismo<br />
cocinado <strong>en</strong> la salsa <strong>de</strong> la miseria.<br />
En ese mar está, por ejemplo,<br />
el pueblo <strong>de</strong> Jinjan, don<strong>de</strong><br />
las mujeres no pued<strong>en</strong> salir a la<br />
calle. Gulam, un jov<strong>en</strong> mujahid<br />
tayiko, como él se califica, es,<br />
con sus barbas y su ceguera m<strong>en</strong>tal,<br />
el calco <strong>de</strong> un talibán típico.<br />
<strong>El</strong> odio <strong>en</strong>tre unos y otros es, a<br />
fin <strong>de</strong> cu<strong>en</strong>tas, <strong>de</strong> orig<strong>en</strong> étnico.<br />
Los talibanes son pastunes, y Sulam<br />
es un tayiko. Su apoyo a<br />
Dostum es fingido. Colaboración<br />
ocasional fr<strong>en</strong>te al <strong>en</strong>emigo<br />
común.<br />
Mazar es una ciudad afortunada.<br />
Fr<strong>en</strong>te a la oscuridad infernal<br />
<strong>de</strong> Kabul y el toque <strong>de</strong> queda que<br />
allí reina a partir <strong>de</strong> las nueve <strong>de</strong> la<br />
noche, <strong>en</strong> esta ciudad hay bombillas<br />
<strong>en</strong>fermizas que salpican la<br />
av<strong>en</strong>ida <strong>de</strong> la puerta <strong>de</strong> Balj. Los<br />
m<strong>en</strong>digos duerm<strong>en</strong> junto a la tumba<br />
<strong>de</strong>l cuarto profeta <strong>de</strong>l islam,<br />
Alí, yerno <strong>de</strong> Mahoma. Hombres<br />
<strong>de</strong>scalzos <strong>en</strong> la p<strong>en</strong>umbra <strong>de</strong> las<br />
tascas mastican nasuar, picadura<br />
<strong>de</strong> tabaco y hachís.<br />
Pero la g<strong>en</strong>te, <strong>en</strong> lugar <strong>de</strong> v<strong>en</strong>ir,<br />
se marcha <strong>de</strong> aquí. "Nos dice la<br />
ONU <strong>de</strong>s<strong>de</strong> Ginebra que han llegado<br />
250.000 refugiados <strong>de</strong> Kabul.<br />
¿Dón<strong>de</strong> están? Sólo he contado<br />
135 familias, la mayoría mujeres<br />
y niñas. Son más los que van<br />
para Kabul. Después <strong>de</strong> tantos<br />
años quier<strong>en</strong> ver sus casas", dice<br />
Yusuf Adam, el director ;udanés<br />
<strong>de</strong> la oficina <strong>de</strong>l Acnur (Alto Comisionado<br />
<strong>de</strong> la ONU para l?s r~-