VTB Magazine - Vieilles Tiges

Bobby Laumans, heeft ook een schitterende carrière bij SABENA achter de rug, onder
meer als instructeur op allerlei types en uiteindelijk als chef-instructeur. Zeventig jaar
later, in augustus 2010, zien we hem in de cockpit van de Boeing 707 OO-SJA die staat
opgesteld in het Luchtvaartmuseum van Brussel. (JP Decock).
Septante ans plus tard, Bobby Laumans qui a aussi effectué une brillante carrière à la
SABENA, notamment en tant qu’instructeur sur divers types d’appareils et finalement
comme chef instructeur, explique en août 2010 une péripétie de pilotage du 707 dans
le cockpit du Boeing 707 OO-SJA préservé au Musée de l’Air de Bruxelles. (JP Decock)
militaires belges reçurent officiellement l’ordre de rentrer au pays. Certains
officiers supérieurs en étaient partisans, d’autres comme Franz Burniaux ou
Manu Geerts estimaient plus opportun de rejoindre le Congo Belge tandis
qu’une cinquantaine d’élèves pilotes et d’instructeurs choisirent plutôt, en violation
de tous les règlements prévalant durant cette période troublée, d’aller
en Angleterre où la lutte se poursuivait. Bobby Laumans était de ceux-là. Ils
furent couverts par le Capitaine Burniaux qui leur octroya un titre de congé
de dix jours. Ils se rendirent à Casablanca pour tenter d’embarquer pour le
Royaume-Uni. Grâce à l’aide du Capitaine Cajot, le gouvernement britannique
leur envoya le SS David Livingstone qui les emmena de Casablanca à
Gibraltar en deux jours de mer.
Le convoi d’une vingtaine de bateaux protégés par deux destroyers qui devait
les amener en Grande-Bretagne appareilla de Gibraltar le 21 juillet 1940
pour arriver à Cardiff le 5 août 1940.
De nouvelles ailes
De Cardiff, tous les Belges furent concentrés dans la station balnéaire de Tenby
que les aviateurs quittèrent après une quinzaine de jours. Bobby Laumans
fut envoyé à St Athan et signa un engagement dans la Royal Air Force Volunteer
Reserve pour la durée des hostilités avant de reprendre l’entraînement
sur Miles Magister. Il fut affecté à la toute nouvelle école franco-belge d’Odiham.
Il fut versé à l’AFTS (Advanced Flying Training School) de Shrewsbury fin
janvier 1941 où il se perfectionna sur Miles Master pendant deux mois pour
enfin, dans les derniers jours de sa formation, prendre les commandes d’un
vrai chasseur, en l’occurrence un Hurricane pour un vol de vingt minutes !
Puis ce fut l’OTU (Operational Training Unit) en avril 1941 à Grangemouth
(Edimbourg) où les choses sérieuses commencèrent : la conversion sur appareil
de combat Spitfire Mk.I, celui où il fallait « pomper » à de nombreuses
reprises pour rentrer le train d’atterrissage à commande hydraulique. Après
une bonne vingtaine d’heures d’aguerrissement avec ses camarades de
la 82 ème promotion, les Sergents Lievens et Hoornaert, le Pilot Officer
(lieutenant) Robert Laumans posa son sac au 74 « Tiger » Squadron de la RAF.
C’était le 29 juillet 1941.
Robert Bobby Laumans commençait une nouvelle aventure aux rebondissements
aussi nombreux qu’inattendus… mais ceci est une autre histoire dont il a
déjà, comme précisé en tête du présent article, relaté de larges pans.
contact gehad. De vliegtuigen van de school van Wevelgem waren inderdaad
niet naar Tours gegaan, zoals oorspronkelijk gepland, maar naar Caen-Carpiquet.
Daar werden ze na een tiental dagen ontmanteld, in kisten verpakt om
eerst naar Oran in Algerië verscheept te worden en daarna naar Oujda in
Marokko, waar de opleiding van de Belgische leerling-piloten zou worden
voortgezet, in theorie althans. De leerlingen en hun instructeurs namen de
trein naar Marseille om twee of drie dagen later in het schepen op ‘Commandant
Dorise’, een oude schuit die hen naar Oran bracht waar ze de trein namen
naar Oujda op de Algerijns-Marokkaanse grens, hun eindbestemming.
De Franse capitulatie in juni 1940 zette alle plannen echter weer op de helling.
De Belgische militairen kregen officieel het bevel om terug te keren naar hun
land. Sommige hogere officieren gaven daar gevolg aan, anderen zoals Franz
Burniaux of Manu Geerts gingen liever naar Belgisch Congo, terwijl een vijftigtal
leerling-piloten en instructeurs voor Engeland kozen om daar de strijd
voor te zetten. Daarmee overtraden ze alle geldende reglementen uit die tijd.
Hoe dan ook, Bobby Laumans was een van hen. Kapitein Burniaux stak een
handje toe door hen tien dagen verlof toe te kennen. Ze gingen naar Casablanca
en probeerden daar in te schepen naar Groot-Brittannië. Met de hulp
van Kapitein Cajot stuurde de Britse regering hen de SS David Livingstone
die hen in twee dagen naar Gibraltar bracht.
Het konvooi van een twintigtal schepen beschermd door twee destroyers
dat hen naar Groot-Brittannië zou brengen, vertrok op 21 juli 1940 uit
Gibraltar en kwam op 5 augustus 1940 aan in Cardiff.
Nieuwe vleugels
In Cardiff werden alle Belgen eerst samengebracht in de badstad Tenby.
Twee weken later werd Bobby Laumans naar St Athan gestuurd waar hij
dienst nam in de Royal Air Force Volunteer Reserve om zijn opleiding voort
te zetten op Miles Magister. Hij werd ondergebracht in de nieuwe Frans-
Belgische vliegschool in Odiham. Eind januari 1941 ging hij over naar de AFTS
(Advanced Flying Training School) in Shrewsbury waar hij zich gedurende
twee maanden verder perfectioneerde op de Miles Master. Helemaal op het
einde van zijn opleiding kreeg hij eindelijk de kans om met een echt jachtvliegtuig
te vliegen, een Hawker Hurricane, voor een vlucht van twintig minuten!
Daarna volgde de OTU (Operational Training Unit) in april 1941 in Grangemouth
(Edinburgh) waar het serieuze werk begon: de conversie op gevechtsvliegtuig,
de Spitfire Mk. I, het model waarbij het onderstel met behulp van een hydraulische
handpomp ingetrokken moest worden. Na een gevechtsopleiding van
een twintigtal uur met zijn vrienden van de 82 ste promotie, de sergeanten
Lievens en Hoornaert, werd Pilot Officer (luitenant) Robert Laumans lid van
het 74ste ‘Tiger’ Squadron van de RAF. We schrijven 29 juli 1941.
Robert Bobby Laumans begon aan een nieuwe bladzijde van zijn fascinerende
avonturenverhaal, waar hij, zoals vermeld aan het begin van dit artikel,
al heel veel over geschreven heeft.
Jean-Pierre Decock
Jean-Pierre Decock
Vert. Marc Van de Velde
(1) Franz Burniaux organisa et supervisa l’évacuation de l’école de pilotage jusqu’au
Maroc et termina son périple au Congo Belge afin d’y reformer l’école, projet qui ne
se concrétisa pas. Il s’engagea toutefois à la South African Air Force au sein de laquelle
il fit plusieurs tours d’opérations sur Boston et Marauder lors de la guerre du
désert, en Italie et dans les Balkans. Titulaire de la DFC (Distinguished Flying Cross),
il fut chef d’état-major général de la Force Aérienne de 1956 à 1960.
(1) Franz Burniaux organiseerde en superviseerde de evacuatie van de vliegschool tot in
Marokko. Later reisde hij door naar Belgisch Congo om er een vliegschool op te starten.
Het project kwam echter niet van de grond. Hij nam later dienst in de South African Air
Force waarmee hij verschillende opdrachten uitvoerde op Boston en Marauder, tijdens
de woestijnoorlog, in Italië en de Balkan. Franz Burniaux DFC (Distinguished Flying Cross)
was stafchef van de Luchtmacht van 1956 tot 1960.
N° 2 / 2012 / 45