"Bermeoko toponimia" lanaren azterketa kritikoa - Euskaltzaindia

750 EUSKERA – LIII, 2008, 3
Uriartezurbituaga (242 . or .): Lekuko tza dokumentalak ikusirik, deitura biren
elkarketa da eta, badirudi arauen aplikazioa apur bat bor txatuz bada ere 25 ,
Uriarte-Zurbituaga idaztea li tzatekeela egokiena .
Zubigane (244 . or .): Zubigan da izen horren arauzko grafia . Paragoge horien
hurrengo urra tsa an tzeman daiteke ahozko lekuko tzen artean, haren ondoren
muga tzailea jarrita ere Subigánie jaso baita, ho ts, Zubigan > Zubigane
> Zubiganea . Esan gabe doa azken honek ez duela ekialderago hain
ugaria den -enea a tzizki oikonimikoak duen tradizioa, nahiz eta formalki
gauza bat bera izan .
b. Portua, Lamera eta Gaztelu
Ar tza (245-247 . orr .): Batere tradizio ida tzirik ez duen muga tzailea jar tzen dio
informa tzaileetako batek: Ár tzie . Azken hau Ar tzea ida tzi behar li tzateke,
baina guk ez dugu halakorik proposatuko eta Ar tza u tziko genuke, Bermeoko
iker tzaileek egin duten bezala .
Bañera (248-250 . orr .): Gure ustez muga tzaile eta guzti proposatu behar litzateke,
dokumentazioan gaztelaniaz artikuluaz jaso delako eta ahoz
euskaraz mugaturik, Bañérie . Hortaz Bañerea (-a) li tzateke arauzko era .
Ondo adierazi behar da, ordea, horrek honako deklinabide hau ekar tzen
duela bizkaiera jasoan: Bañerea, Bañeran, Bañerako, Bañeratik, Bañerara
(ez *Bañerean, ezta *Bañereko, *Bañeretik, *Bañerera ere) . Berezko
-a duten toponimo muga tzailedunekin era honetan jokatu behar da Euskal
Herriko mendebaldean behin tzat . Bi txia da tradiziozkoa den eta oso bizirik
dirauen ezaugarri hau bazter tzeko joera nabarmena ager tzen dutela
zenbait giro populistetan ere, euskara estandarraren paradigmetara makurtuz
(Bañera + -a > Bañera) .
Barra (250 . or .): id .
Bonitoa txe (252-253 . orr .): Paragogearen ahozko lekuko tzarik ez da jaso eta
dokumentazioan behin bakarrik ageri da, 1912an . Datuek diotenaren
kontra liburuan ematen den azalpen-sistema sustatu nahirik egin da arautze
proposamen paragogeduna baina, dudarik ere gabe, arauzko grafia
Bonitoa tx da .
Enciclopedia Vasca, Bilbo, 1975 [1847], 463 . or .) Rochela dakar eta Koldo Mi txelenak (Euskal
idazlan guztiak, Literaturaren inguruan 2, Euskal editoreen elkartea, Donostia, 1988, 78 eta 80 .
orr .) Erro txela erabili zuen . Euskal tzaindiaren exonomastika ba tzordearen 36 eta 151 . arauetan
finkaturiko exonimoa, hala ere, Arroxela da .
25 Euskal tzaindiaren 141 . arauan ezar tzen denez (Herri izenak: hurrenkera eta zeinu grafikoen
erabilera), leku biren elkarketaz sorturiko toponimo konplexuak marra txo batez ida tziko dira: «Bi
herrik edo gehiagok administrazio elkarte bat osa tzen dutenean, bi izenak beti marra txo (-) baten
bidez bereiziko dira, izendegi, zerrenda, seinale eta abarretan: Arra tzua-Ubarrundia (A), Bein tza-
Labaien (NG), Ezkio-I tsaso (G), Gamiz-Fika (B), Labe tze-Bizkai (NB), Maule-Lextarre (Z) . . .» .