patara gorma `qarTul ocnebas~ didi guli aCvena
patara gorma `qarTul ocnebas~ didi guli aCvena
patara gorma `qarTul ocnebas~ didi guli aCvena
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
#32 (216), 18-24.VII, 2012 w.<br />
msoflio presis mixedviT<br />
bolo saukuneebis ganmavlobaSi<br />
filosofosebi, istorikosebi,<br />
sociologebi, politologebi,<br />
mwerlebi... svamen erTsa da<br />
imave kiTxvebs: ra qveyanaa ruse-<br />
Ti, romelsac amodena teritoria<br />
da amdeni simdidre gaaCnia<br />
da mainc Raribia da ratom aris<br />
mezobeli qveynebisTvis aseTi<br />
saSiSi da arastabilurobis<br />
wyaro...<br />
Tavisi arsebobis manZilze,<br />
ruseTma aTeulobiT qveyana daipyro<br />
da uamravi erisa da eTnosis<br />
iseTi asimilacia moaxdina,<br />
rom bevri maTgani ukve gada-<br />
Senda da gaqra _ CrdiloeTkavkasieli<br />
da kavkasieli eTnosebiT<br />
dawyebuli da iseTi qveynebiTa<br />
da saxelmwifoebiT damTavrebuli,<br />
rogorebicaa fineTi,<br />
poloneTi, baltiispireTis<br />
qveynebi, moldova prutis aRmosavleTiT...<br />
ukve yvelam icis _<br />
rusebs ufro metad ainteresebT<br />
is, ra xdeba maT garSemo,<br />
vidre saxlSi, isini TavianT<br />
niWsa da energias ar iyeneben<br />
saimisod, rom ukeT da civilizebulad<br />
icxovron, qveyana gaamdidron.<br />
rusebi saukuneebia,<br />
sxva qveynebis okupaciis, sxva<br />
xalxebis asimilaciis ideiT<br />
arian Sepyrobili, uyvarT maTTvis<br />
Wkuis swavleba, Tu rogor<br />
icxovron...<br />
axla, roca kacobrioba cdilobs,<br />
arsebobisa da Tanaarsebobis<br />
sxva formulebi gamoiyenos,<br />
ruseTi mezoblebTan urTierTobaSi<br />
Tavis imperiul Cvevebs<br />
ver Tmobs. Tavis yofil<br />
koloniebs (yofil sabWoTa<br />
respublikebs) isev Tavis gav-<br />
`dasavleTs surs, demokratiis Tavisi<br />
modeli mTel msoflioSi gaavrcelos.<br />
arada, arcTu Soreuli warsulis<br />
magaliTebi cxadyofs: tradiciebis gauTvaliswineblad<br />
es SeuZlebelia.<br />
2001 wels amerikis SeerTebulma<br />
Statebma da misma mokavSireebma daasrules<br />
Talibebis mmarTveloba avRaneT-<br />
Si. dasavleTis daxmarebiT, qveyanam miiRo<br />
demokratiuli konstitucia da<br />
masTan erTad _ xalxis mier yovel 5<br />
weliwadSi arCeuli prezidenti da orpalatiani<br />
parlamenti, romelSi qalebisTvis<br />
kvota daaweses. 2009 wels,<br />
roca prezidenti hamid karzai gadair-<br />
Cies, euTos damkvirveblebi xmis micemisas<br />
`namdvil sayovelTao falsifikaciaze~<br />
alaparakdnen. axlaxan, tokioSi<br />
avRaneTis problematikisadmi miZRvnili<br />
lenis sferod miiCnevs da Zveli<br />
imperiuli meTodebiT urTierTobs.<br />
yofili Zmuri resublikebis<br />
politikaze gavlenis<br />
mosaxdenad, am qveynebSi mcxovreb<br />
eTnikur rusebsa da rusulenovan<br />
eTnikur umciresobebs<br />
Tavis mTavar sayrdenad iyenebs.<br />
faqtobrivad, es mosaxleoba<br />
moskovis mexuTe kolonis rols<br />
asrulebs da misi meSveobiT<br />
ruseTi sruliad daufaravad da<br />
ubodiSod ereva yofili koloniebis<br />
cxovrebaSi. axlaxan ruseTma<br />
am mxriv kidev erTxel<br />
gamoiCina Tavi.<br />
ruseTis prezidenti ruse-<br />
Tis federaciis elCebsa da<br />
ucxoeTSi Tavis mudmiv warmomadgenlebs<br />
Sexvda. mTavari gzavnili,<br />
romelic maT gadaecaT,<br />
exeboda ruseTis axlandeli<br />
sazRvrebis miRma mcxovrebi `moqalaqeebisa<br />
da Tanamemamuleebis~<br />
uflebebis dacvas. putinis<br />
TqmiT, diplomatiuri da sakonsulo<br />
samsaxurebi valdebuli<br />
arian, daicvan isini egreT wodebuli<br />
non-stopis reJimiT, dauyovnebliv<br />
upasuxon maT nebismier<br />
wuxils, daexmaron da mxari<br />
dauWiron. misive gancxade-<br />
biT, saxelmwifos mimarT pativiscema<br />
damokidebulia imaze, Tu<br />
rogor eqceva igi Tavis moqalaqeebs,<br />
romlebic maTTvis ucxo<br />
garemoSi rTul da gauTvaliswinebel<br />
viTarebaSi aRmoCndnen.<br />
ruseTis prezidentis azriT,<br />
saxelmwifom unda gaaanalizos,<br />
axleburad da safuZvlianad gaiazros<br />
im TanamemamuleTa roli,<br />
romlebic ucxoeTSi mudmivad<br />
cxovroben. man wamoayena<br />
axali idea: sabWoTa kavSiris<br />
yofil moqalaqeebs ufleba mieceT,<br />
miiRon ruseTis moqalaqeoba:<br />
`aucileblobad mimaCnia,<br />
kvlav davubrundeT ruseTis moqalaqeobis<br />
miniWebis gaiolebul<br />
formas maTTvis, vinc sab-<br />
WoTa kavSiris moqalaqe iyo an<br />
sabWoTa kavSirSi da Tundac<br />
ruseTis imperiaSi dabadebulis<br />
pirdapiri STamomavalia~.<br />
ruseTis moqalaqeobis SeRavaTianad<br />
miniWeba, miT umetes<br />
yofil sabWoTa kavSirSi mcxovrebi<br />
eTnikuri rusebisTvis,<br />
mtruli nabijia da maTTvisve<br />
mavne qmedebaa. praqtikulad yvela<br />
yofil sabWoTa respublika-<br />
Si arsebobs im erovnul (rusebs<br />
v<strong>guli</strong>sxmobT) umciresoba-<br />
Ta problemebi, romlebsac ar<br />
saerTo gazeTi<br />
okupaciisa da xalxebis asimilaciis<br />
ideiT Sepyrobili ruseTi<br />
yofil sabWoTa kavSiris respublikebSi mcxovrebi<br />
rusi eTnikuri umciresoba _ moskovis mexuTe kolona<br />
avRaneTidan egviptemde:<br />
demokratiis<br />
eqsportis sirTuleebi<br />
konferenciis dRis wesrigSi<br />
mTavari sakiTxi korufcia<br />
iyo. demokratiuli konstitucia<br />
aseT dros uZluria,<br />
aRniSnavs mimomxilveli.<br />
`2011 wlis gazafxulze,<br />
hosni mubaraqis Camogdebis<br />
Semdeg, egviptem gardamavali<br />
periodis konstitucia mii-<br />
Ro... konstituciiT gaTvaliswinebul<br />
saparlamento<br />
arCevnebze islamistebma gaimarjves.<br />
sakonstitucio sasamarTlom<br />
Zveli gvardiis,<br />
samxedro sabWos mxardaWeriT,<br />
parlamenti daiTxova.<br />
prezidentma Tavisi dekretiT<br />
isev moiwvia parlamenti,<br />
sakonstitucio sasamar-<br />
Tlom ki sxdomis legitimuroba ar<br />
cno. ZalauflebisTvis brZola religiuri<br />
da samxedro elitis warmomadgenlebs<br />
Soris axal saxelmwifo institutebSic<br />
gagrZelda~, _ wers gamocema.<br />
`evropa da amerikis SeerTebuli<br />
Statebi formalurad demokratiul<br />
qveynebSi demokratiuli kulturis naklebobas<br />
viTom ganicdian, viTom ar esmiT<br />
da aRSfoTebas gamoxataven. arada,<br />
ar iTvaliswineben erT martiv WeSmaritebas<br />
_ yvelas erT Targze ver gamoWri,<br />
tradiciebis gauTvaliswineblad<br />
`standartul demokratias~ iolad ver<br />
daamkvidreb. tradiciebisa da axali meqanizmebis<br />
Serwymaa aucilebeli.<br />
Tagesspiegel<br />
bolodroindeli kvlevebiT, romlebic<br />
inteleqtis koeficientis gansazRvris<br />
meTodikas efuZneba, dadginda _<br />
qalebma mamakacebs gauswres, wers gaze-<br />
Ti La Repubblica.<br />
`qalebi mamakacebze ufro Wkvianebi<br />
arian. adami da evasgan moyolebuli, SesaZloa,<br />
yovelTvis ase iyo, magram warsulSi<br />
maT ar eZleodaT TavianTi potencialis<br />
gamovlena. arc is aris gamoricxuli,<br />
qalebi aseTebi bolo xans<br />
gaxdnen _ im stresis gamo, rac samuSaos<br />
da ojaxis, karierisa da saxlis<br />
saqmeebis SeTavsebis aucileblobiT<br />
aris gamowveuli.<br />
asea Tu ise, qalebs<br />
gonebrivi ganviTarebis koeficientis<br />
testebis maCveneblebi<br />
saukeTeso aqvT~, _<br />
wers gamocema.<br />
`Tanamedrove cxovrebis<br />
gavlena axlaRa avlens<br />
Tavs qalis tvinze~, _ amtkicebs<br />
jeims flini, avtoritetuli<br />
fsiqologi,<br />
avtori wignisa, romelSic<br />
gaanalizebulia qalebis am<br />
sferoSi `gaswreba~.<br />
profesorma filinma jer kidev 80ian<br />
wlebSi daadgina, rom dasavleTis<br />
qveynebSi mainc, IQ-s testis Sedegebi<br />
yovel aT weliwadSi saSualod sami<br />
punqtiT matulobs. maSasadame, nebismieri<br />
Tanamedrove adamiani Tavis winap-<br />
surT Seiswavlon qveynis ena da<br />
visTvisac es saxelmwifo sabWo-<br />
Ta kavSiris Semdeg meore sam-<br />
Soblo gaxda. aseT pirobebSi,<br />
`istoriuli samSoblodan~ gagzavnili<br />
msgavsi signali eTnikur<br />
rusebs kidev ufro aratolerantuls<br />
gaxdis, moaxdens<br />
maT konsolidacias agresiul<br />
anklavebad, romlebic principulad<br />
ar erTvebian am qveynebis<br />
sulier cxovrebaSi da daiwyeben<br />
brZolas im uflebebis dasacavad,<br />
romlebsac arc aravin<br />
arRvevs.<br />
ueWvelia, putinis es gancxadeba<br />
frTebs Seasxams yofil<br />
sabWoTa kavSirSi mcxovreb rus<br />
umciresobebs. Tu ruseTi Tavis<br />
yofil koloniebSi mcxovreb<br />
rus moqalaqeebs marTlac SeRavaTianad<br />
miscems ruseTis moqalaqeobas,<br />
es imas niSnavs, rom<br />
ruseTi kvlav aCvenebs Tavis saxes<br />
_ igi sabWoTa kavSirisa da<br />
ruseTis imperiis uSualo memkvidrea.<br />
rodisRa unda dadges is<br />
dro, roca yofili sabWoTa<br />
respublikebi TavianT istoriul<br />
pretenziebs wauyeneben ruseTs?<br />
timpul.ker<br />
rebs gonebrivi ganviTarebis doniT 30<br />
punqtiT unda sjobdes. `Tanamedrove<br />
samyaros sirTule aiZulebs tvins, Seeguos<br />
axal realobas da Cvens IQ-sac<br />
iZulebiT zrdis~, _ aseTia profesoris<br />
daskvna.<br />
Tanamedrove cxovrebam, rogorc<br />
Cans, ufro meti gavlena moaxdina qalebze,<br />
vidre kacebze. profesori ikvlevda<br />
axali zelandiis, estoneTisa da<br />
argentinis mcxovrebT da aSkarad gamoCnda,<br />
rom qalebma IQ-s maCveneblebiT<br />
kacebs ajobes. es mniSvnelovani momen-<br />
qalebi mamakacebze<br />
Wkvianebi gaxdnen<br />
tia, radgan aseTi ram pirvelad xdeba.<br />
`saukuneebis ganmavlobaSi, qalebi araxelsayrel<br />
mdgomareobaSi iyvnen, iCagrebodnen.<br />
axla, roca isini damoukideblebi<br />
gaxdnen, Tavis gamoCenac SeZles~,<br />
_ ambobs mecnieri.<br />
La Repubblica<br />
moamzada<br />
g. WavWavaZem.<br />
19