26.07.2013 Views

patara gorma `qarTul ocnebas~ didi guli aCvena

patara gorma `qarTul ocnebas~ didi guli aCvena

patara gorma `qarTul ocnebas~ didi guli aCvena

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

#32 (216), 18-24.VII, 2012 w.<br />

msoflio presis mixedviT<br />

bolo saukuneebis ganmavlobaSi<br />

filosofosebi, istorikosebi,<br />

sociologebi, politologebi,<br />

mwerlebi... svamen erTsa da<br />

imave kiTxvebs: ra qveyanaa ruse-<br />

Ti, romelsac amodena teritoria<br />

da amdeni simdidre gaaCnia<br />

da mainc Raribia da ratom aris<br />

mezobeli qveynebisTvis aseTi<br />

saSiSi da arastabilurobis<br />

wyaro...<br />

Tavisi arsebobis manZilze,<br />

ruseTma aTeulobiT qveyana daipyro<br />

da uamravi erisa da eTnosis<br />

iseTi asimilacia moaxdina,<br />

rom bevri maTgani ukve gada-<br />

Senda da gaqra _ CrdiloeTkavkasieli<br />

da kavkasieli eTnosebiT<br />

dawyebuli da iseTi qveynebiTa<br />

da saxelmwifoebiT damTavrebuli,<br />

rogorebicaa fineTi,<br />

poloneTi, baltiispireTis<br />

qveynebi, moldova prutis aRmosavleTiT...<br />

ukve yvelam icis _<br />

rusebs ufro metad ainteresebT<br />

is, ra xdeba maT garSemo,<br />

vidre saxlSi, isini TavianT<br />

niWsa da energias ar iyeneben<br />

saimisod, rom ukeT da civilizebulad<br />

icxovron, qveyana gaamdidron.<br />

rusebi saukuneebia,<br />

sxva qveynebis okupaciis, sxva<br />

xalxebis asimilaciis ideiT<br />

arian Sepyrobili, uyvarT maTTvis<br />

Wkuis swavleba, Tu rogor<br />

icxovron...<br />

axla, roca kacobrioba cdilobs,<br />

arsebobisa da Tanaarsebobis<br />

sxva formulebi gamoiyenos,<br />

ruseTi mezoblebTan urTierTobaSi<br />

Tavis imperiul Cvevebs<br />

ver Tmobs. Tavis yofil<br />

koloniebs (yofil sabWoTa<br />

respublikebs) isev Tavis gav-<br />

`dasavleTs surs, demokratiis Tavisi<br />

modeli mTel msoflioSi gaavrcelos.<br />

arada, arcTu Soreuli warsulis<br />

magaliTebi cxadyofs: tradiciebis gauTvaliswineblad<br />

es SeuZlebelia.<br />

2001 wels amerikis SeerTebulma<br />

Statebma da misma mokavSireebma daasrules<br />

Talibebis mmarTveloba avRaneT-<br />

Si. dasavleTis daxmarebiT, qveyanam miiRo<br />

demokratiuli konstitucia da<br />

masTan erTad _ xalxis mier yovel 5<br />

weliwadSi arCeuli prezidenti da orpalatiani<br />

parlamenti, romelSi qalebisTvis<br />

kvota daaweses. 2009 wels,<br />

roca prezidenti hamid karzai gadair-<br />

Cies, euTos damkvirveblebi xmis micemisas<br />

`namdvil sayovelTao falsifikaciaze~<br />

alaparakdnen. axlaxan, tokioSi<br />

avRaneTis problematikisadmi miZRvnili<br />

lenis sferod miiCnevs da Zveli<br />

imperiuli meTodebiT urTierTobs.<br />

yofili Zmuri resublikebis<br />

politikaze gavlenis<br />

mosaxdenad, am qveynebSi mcxovreb<br />

eTnikur rusebsa da rusulenovan<br />

eTnikur umciresobebs<br />

Tavis mTavar sayrdenad iyenebs.<br />

faqtobrivad, es mosaxleoba<br />

moskovis mexuTe kolonis rols<br />

asrulebs da misi meSveobiT<br />

ruseTi sruliad daufaravad da<br />

ubodiSod ereva yofili koloniebis<br />

cxovrebaSi. axlaxan ruseTma<br />

am mxriv kidev erTxel<br />

gamoiCina Tavi.<br />

ruseTis prezidenti ruse-<br />

Tis federaciis elCebsa da<br />

ucxoeTSi Tavis mudmiv warmomadgenlebs<br />

Sexvda. mTavari gzavnili,<br />

romelic maT gadaecaT,<br />

exeboda ruseTis axlandeli<br />

sazRvrebis miRma mcxovrebi `moqalaqeebisa<br />

da Tanamemamuleebis~<br />

uflebebis dacvas. putinis<br />

TqmiT, diplomatiuri da sakonsulo<br />

samsaxurebi valdebuli<br />

arian, daicvan isini egreT wodebuli<br />

non-stopis reJimiT, dauyovnebliv<br />

upasuxon maT nebismier<br />

wuxils, daexmaron da mxari<br />

dauWiron. misive gancxade-<br />

biT, saxelmwifos mimarT pativiscema<br />

damokidebulia imaze, Tu<br />

rogor eqceva igi Tavis moqalaqeebs,<br />

romlebic maTTvis ucxo<br />

garemoSi rTul da gauTvaliswinebel<br />

viTarebaSi aRmoCndnen.<br />

ruseTis prezidentis azriT,<br />

saxelmwifom unda gaaanalizos,<br />

axleburad da safuZvlianad gaiazros<br />

im TanamemamuleTa roli,<br />

romlebic ucxoeTSi mudmivad<br />

cxovroben. man wamoayena<br />

axali idea: sabWoTa kavSiris<br />

yofil moqalaqeebs ufleba mieceT,<br />

miiRon ruseTis moqalaqeoba:<br />

`aucileblobad mimaCnia,<br />

kvlav davubrundeT ruseTis moqalaqeobis<br />

miniWebis gaiolebul<br />

formas maTTvis, vinc sab-<br />

WoTa kavSiris moqalaqe iyo an<br />

sabWoTa kavSirSi da Tundac<br />

ruseTis imperiaSi dabadebulis<br />

pirdapiri STamomavalia~.<br />

ruseTis moqalaqeobis SeRavaTianad<br />

miniWeba, miT umetes<br />

yofil sabWoTa kavSirSi mcxovrebi<br />

eTnikuri rusebisTvis,<br />

mtruli nabijia da maTTvisve<br />

mavne qmedebaa. praqtikulad yvela<br />

yofil sabWoTa respublika-<br />

Si arsebobs im erovnul (rusebs<br />

v<strong>guli</strong>sxmobT) umciresoba-<br />

Ta problemebi, romlebsac ar<br />

saerTo gazeTi<br />

okupaciisa da xalxebis asimilaciis<br />

ideiT Sepyrobili ruseTi<br />

yofil sabWoTa kavSiris respublikebSi mcxovrebi<br />

rusi eTnikuri umciresoba _ moskovis mexuTe kolona<br />

avRaneTidan egviptemde:<br />

demokratiis<br />

eqsportis sirTuleebi<br />

konferenciis dRis wesrigSi<br />

mTavari sakiTxi korufcia<br />

iyo. demokratiuli konstitucia<br />

aseT dros uZluria,<br />

aRniSnavs mimomxilveli.<br />

`2011 wlis gazafxulze,<br />

hosni mubaraqis Camogdebis<br />

Semdeg, egviptem gardamavali<br />

periodis konstitucia mii-<br />

Ro... konstituciiT gaTvaliswinebul<br />

saparlamento<br />

arCevnebze islamistebma gaimarjves.<br />

sakonstitucio sasamarTlom<br />

Zveli gvardiis,<br />

samxedro sabWos mxardaWeriT,<br />

parlamenti daiTxova.<br />

prezidentma Tavisi dekretiT<br />

isev moiwvia parlamenti,<br />

sakonstitucio sasamar-<br />

Tlom ki sxdomis legitimuroba ar<br />

cno. ZalauflebisTvis brZola religiuri<br />

da samxedro elitis warmomadgenlebs<br />

Soris axal saxelmwifo institutebSic<br />

gagrZelda~, _ wers gamocema.<br />

`evropa da amerikis SeerTebuli<br />

Statebi formalurad demokratiul<br />

qveynebSi demokratiuli kulturis naklebobas<br />

viTom ganicdian, viTom ar esmiT<br />

da aRSfoTebas gamoxataven. arada,<br />

ar iTvaliswineben erT martiv WeSmaritebas<br />

_ yvelas erT Targze ver gamoWri,<br />

tradiciebis gauTvaliswineblad<br />

`standartul demokratias~ iolad ver<br />

daamkvidreb. tradiciebisa da axali meqanizmebis<br />

Serwymaa aucilebeli.<br />

Tagesspiegel<br />

bolodroindeli kvlevebiT, romlebic<br />

inteleqtis koeficientis gansazRvris<br />

meTodikas efuZneba, dadginda _<br />

qalebma mamakacebs gauswres, wers gaze-<br />

Ti La Repubblica.<br />

`qalebi mamakacebze ufro Wkvianebi<br />

arian. adami da evasgan moyolebuli, SesaZloa,<br />

yovelTvis ase iyo, magram warsulSi<br />

maT ar eZleodaT TavianTi potencialis<br />

gamovlena. arc is aris gamoricxuli,<br />

qalebi aseTebi bolo xans<br />

gaxdnen _ im stresis gamo, rac samuSaos<br />

da ojaxis, karierisa da saxlis<br />

saqmeebis SeTavsebis aucileblobiT<br />

aris gamowveuli.<br />

asea Tu ise, qalebs<br />

gonebrivi ganviTarebis koeficientis<br />

testebis maCveneblebi<br />

saukeTeso aqvT~, _<br />

wers gamocema.<br />

`Tanamedrove cxovrebis<br />

gavlena axlaRa avlens<br />

Tavs qalis tvinze~, _ amtkicebs<br />

jeims flini, avtoritetuli<br />

fsiqologi,<br />

avtori wignisa, romelSic<br />

gaanalizebulia qalebis am<br />

sferoSi `gaswreba~.<br />

profesorma filinma jer kidev 80ian<br />

wlebSi daadgina, rom dasavleTis<br />

qveynebSi mainc, IQ-s testis Sedegebi<br />

yovel aT weliwadSi saSualod sami<br />

punqtiT matulobs. maSasadame, nebismieri<br />

Tanamedrove adamiani Tavis winap-<br />

surT Seiswavlon qveynis ena da<br />

visTvisac es saxelmwifo sabWo-<br />

Ta kavSiris Semdeg meore sam-<br />

Soblo gaxda. aseT pirobebSi,<br />

`istoriuli samSoblodan~ gagzavnili<br />

msgavsi signali eTnikur<br />

rusebs kidev ufro aratolerantuls<br />

gaxdis, moaxdens<br />

maT konsolidacias agresiul<br />

anklavebad, romlebic principulad<br />

ar erTvebian am qveynebis<br />

sulier cxovrebaSi da daiwyeben<br />

brZolas im uflebebis dasacavad,<br />

romlebsac arc aravin<br />

arRvevs.<br />

ueWvelia, putinis es gancxadeba<br />

frTebs Seasxams yofil<br />

sabWoTa kavSirSi mcxovreb rus<br />

umciresobebs. Tu ruseTi Tavis<br />

yofil koloniebSi mcxovreb<br />

rus moqalaqeebs marTlac SeRavaTianad<br />

miscems ruseTis moqalaqeobas,<br />

es imas niSnavs, rom<br />

ruseTi kvlav aCvenebs Tavis saxes<br />

_ igi sabWoTa kavSirisa da<br />

ruseTis imperiis uSualo memkvidrea.<br />

rodisRa unda dadges is<br />

dro, roca yofili sabWoTa<br />

respublikebi TavianT istoriul<br />

pretenziebs wauyeneben ruseTs?<br />

timpul.ker<br />

rebs gonebrivi ganviTarebis doniT 30<br />

punqtiT unda sjobdes. `Tanamedrove<br />

samyaros sirTule aiZulebs tvins, Seeguos<br />

axal realobas da Cvens IQ-sac<br />

iZulebiT zrdis~, _ aseTia profesoris<br />

daskvna.<br />

Tanamedrove cxovrebam, rogorc<br />

Cans, ufro meti gavlena moaxdina qalebze,<br />

vidre kacebze. profesori ikvlevda<br />

axali zelandiis, estoneTisa da<br />

argentinis mcxovrebT da aSkarad gamoCnda,<br />

rom qalebma IQ-s maCveneblebiT<br />

kacebs ajobes. es mniSvnelovani momen-<br />

qalebi mamakacebze<br />

Wkvianebi gaxdnen<br />

tia, radgan aseTi ram pirvelad xdeba.<br />

`saukuneebis ganmavlobaSi, qalebi araxelsayrel<br />

mdgomareobaSi iyvnen, iCagrebodnen.<br />

axla, roca isini damoukideblebi<br />

gaxdnen, Tavis gamoCenac SeZles~,<br />

_ ambobs mecnieri.<br />

La Repubblica<br />

moamzada<br />

g. WavWavaZem.<br />

19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!