Mugarri: bigarren hizkuntzako ikasleen hizkuntz ezagutza ... - Euskara
Mugarri: bigarren hizkuntzako ikasleen hizkuntz ezagutza ... - Euskara
Mugarri: bigarren hizkuntzako ikasleen hizkuntz ezagutza ... - Euskara
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Psikolinguistika arloan egindako lan esperimentalaren<br />
deskribapena<br />
automatikoa egina daukagu, 70.000 sarrera inguru landuak gordeta dituen datu-base lexikala<br />
ere badago, eta honekin guztiarekin anitz milioi hitz analiza ditzakegu automatikoki. Honek<br />
printzipioz hitz mailan edozein desbideratze-mota automatikoki tratatu ahal izateko aukera<br />
ematen digu . Esaldi-mailan euskararekin egindako lana oraingoz nahiko teorikoa da, nahiz<br />
eta, honez gero, saiakera batzuk egin ditugun zenbait sistema konputazionalekin, Constraint<br />
Grammar (C.G.), Lexical Functional Grammar (L.F.G), PATR-II (Gojenola et al., 94) e.a.<br />
Honegatik, gure lanean hitz mailan gertatzen diren desbideratze gehienen arrazoiak bilatzen<br />
saiatu gara, eta esaldi-mailan, ordea, gutxi batzuk. Esaldi-mailako desbideratzeen aukeraketa<br />
egiteko momentuan <strong>hizkuntz</strong>en ikaskuntzan aipatzen den fosilizazio fenomenoa hartuko<br />
dugu abiapuntutzat. Beraz, esaldi-mailan aztertuko ditugun egiturak izango dira, hasiera<br />
batean behintzat, maila altuetan irakasleen zein euskararen irakaskuntzaren esperientziaz<br />
arazoak sortzen dituztenak, agian, fosilizazioarekin lotuta egon daitezkeenak; hauen<br />
zerrenda osatu ondoren, bi filtro pasa ditugu: bata, euskararen normalizazio-prozesuak<br />
markatua, hau da, <strong>hizkuntz</strong>a estandarrean definitu gabe dagoen zenbait egitura sintaktiko<br />
baztertu dugu gure azterketan; eta bestea, Linguistika Konputazionalak markatzen dizkigun<br />
mugek jartzen dutena, euskararako tratamendu automatikoan existitzen diren analizatzaile<br />
sintaktikoak kontuan izanik.<br />
Sailkapen linguistikoa egiteko hartu ditugun abiapuntuak ondokoak izan dira:<br />
• Aurretik aipatu ditugun hiru azterketa esperimental: IRALE <strong>hizkuntz</strong> eskolatik 91/92<br />
ikasturtean jasotako 47 idazlanen eskuzko azterketa; ILAZKI <strong>hizkuntz</strong> eskolatik<br />
92/93 ikasturtean zehar jasotako 20 testuren azterketa erdiautomatikoa; eta <strong>hizkuntz</strong><br />
eskola beretik 94/95 ikasturtean zehar bildutako 150 bat idazlanen azterketa<br />
erdiautomatikoa.<br />
• Ondoko lan bibliografikoak: lehenik, Zubiritik (1991) ateratako zenbait errore tipiko,<br />
1. eta 5. mailen arteko ikasleei egokitu arren eta gure testuetan maiz agertu ez arren,<br />
euskaran <strong>hizkuntz</strong> maila altua duten pertsonek, gure ustez, askotan egiten dutena; eta,<br />
<strong>bigarren</strong>ik, XUXEN euskararako zuzentzaile ortografiko automatikorako egindako<br />
errore tipikoen azterketa (Aduriz, 94). Bigarren lan honetan edozein euskaldunek<br />
egin ditzakeen errore tipikoak kontuan hartu dira.<br />
Hitz mailako sailkapenean XUXEN zuzentzaile ortografiko automatikorako egindako<br />
errore tipikoen azterketa oinarritzat hartuz, azaleko maila hutsezko sailkapenean<br />
identifikatutako desbideratzeak erlazionatu ditugu. Zuzentzailerako egindako errore tipikoen<br />
azterketan bi multzo nagusi desberdintzen dira: a) erregelen bidez orokortu daitezkeen<br />
fenomenoak eta b) morfemaka tratatu beharreko fenomeno zehatzak. Fenomeno zehatz<br />
batzuk morfemaka tratatzeko, sistema lexiko paralelo bat dugu. Sistema honetan morfema<br />
desbideratuak sartzen dira sistema lexiko orokorrean dagokion morfema zuzenarekin lotuta.<br />
15
Change language