8GEUREGAIAArte garaikidiaren munduandihardutenen kalendarixuan koloregorrixarekin markatzeko egunakpasau barri dira: hillaren 17xanhasi eta domeka bittartian ARCO2010 ferixia egon da martxan, artemodernuaren inguruan mundumaillan ospatzen diran ziten artianinportantienetakua. Aurtengoediziñoko gonbidatu berezixaLos Angeles hirixa izan da eta,atiak zabalik egon diran bostegunetan, 150.000 bat lagun,hartu dittu ferixiak, horretakobatzuk sektoreko profesionalak etabestiak, barriz, arte modernuareninguruko zaletuak, beste barik. <strong>Eta</strong>goi maillako galeristak eta artistakosatzen daben zerrendan, eibartarbat: Jose Zugasti Arizmendiarrieta,itsasoko olatuak sortzen dittuensensaziño eta mugimenduakinspirautako biharrarekin.Zugasti: Hamarkada biARCOn, kale egin barikDonostian bizi dan Jose Zugasti eskultoriarendakoaspaldiko ezagunada ARCO. 1990. urtian hasi eta gauregunera arte, Madrillen Arte Ederrak ikasizittuan eskultoriak ez dau ediziño bakarriankale egin, “batzuetan toki gehixagobeteta, beste batzuetangitxiago, baiña Bilboko Vanguardiagalerixak urtero eruatendau nere biharren bat”. Zugastikurtiak daroiaz eurekinbiharrian eta, bestiak beste,bospasei erakusketa indibidualegitteko aukeria eskindu detsazgalerixak.Arte mundutik kanpora mugitzengaran gehixenok artistaren bat horrenbesteurtian ARCOra juatiari ez detsaguaparteko garrantzirik emoten, baiña bertanparte hartu ahal izateko izena emotiabaiño zeozer gehixago bihar izaten dabegalerixak. Hasteko, erakusketia ipintzekotokixarengaittik pagau biharrekua ez da gitxiizaten. Ideia bat egitteko, iazko ediziñuetansalmenta kopuruak behera egiñ ebalaeta, aurten Euskal Autonomia Erkidegotikjuandako galerixak bestietan baiño gitxiagoizan dira: Bilboko Windsor Kulturgintzak etaDonostiako Altxerrik kale egin dabe aurten,iazko ferixan dirua galdu ostian. Galeristakegindako kalkuluaren arabera, Arcon 100metro karratuko tokixak balixo dabenarekinMARTXOAMartxoak 4Gozogintza ikastaroarenazken saioa. Portaleko sukaldean.Martxoak 10Ipurterre ipuin lehiaketako lanakentregatzeko azken eguna.Martxoak 11...eta kitto! Euskara ElkartearenUrteko Batzar Nagusia.19.30etan ...eta kitto!-n.MAIATZAMaiatzak 7Bertso-afaria Bide Alde elkartean.21.00etan Bide Alden.Maiatzak 12Ipurterre ipuin lehiaketakosari banaketa.Unibertsitate Laboralean 10.00etan.Maiatzak 15Berbalagunentzat Ekainberriraegun osoko irteera. Bisita,hamaiketakoa eta bazkaria.Maiatzak 22Euskararen olatua. “Gantxila”eskuz eskuz.EKAINAEkainak 6Mintzaeguna ArrasatenEkainak 23San Juan Sua 23.30etan Untzagan.Ekainak 25Euskal Jaialdia. 19.00etan Untzagan.AUTOBUSAKIKASTOLEN EGUNETARAMaiatzak 9: Herri Urrats, Senperen.Maiatzak 30: Ibilaldia, Bermeon.Ekainak 20: Araba Euskaraz,Agurainen....eta horrez gain:· Barixakuero ...eta kitto! astekaria· Hilero Txikitto! aldizkaria on-line· Astero Berbetan mintzapraktikataldeak· Itzulpenak eta diseinu lanak· www.etakitto.comAPIRILAApirilak 22Ipurterre ipuin lehiaketakoebazpena jakinaraziko da.Apirilak 13Harixa Emoten literatura tertulia.Asier Serranoren “Erlojugilea” liburua.19.00etan, ...eta kitto!n.
GEUREGAIA9“Lan honetarakoolatuenmugimenduaninspirau naiz”zulorik ez egitteko 80.000 bat euroko balixuasaltzia lortu bihar dabe. Horregaittik,aurreko ediziñuetan parte hartzen eben “fijuen”artian egonda be, aurtengo euskal ordezkaritzahiru galerixetara mugatu da: ZugastirenVanguardia-rekin batera beste bilbotarbat, Carreras Múgica eta Trayecto(Gasteiz) animau dira parte hartzen.Zugastik berak kontau deskunez, “iaz krisixareneragiña oso nabarmena izan zan”.Aurtengo salmenten inguruko dato zihetzakoindiok etara barik egonda be, aurtengoediziñua askoz be modu positibuaguan baloraudabe antolatzailliak eta parte hartudaben galeristak.Karua izatiaz aparte, parte-hartzailliakgalerixen artian osatzen daben komisiñobatek aukeratzen dittu eta behin baiñogehixagotan desadostasunak sortu izan diraaukeraketarako erabillittako kriterixueninguruan.Esanahixaren gaiñeko kezkaIzan be, artea ulertzeko bakotxak dakanmodua subjetibua izanda, “modernua”,“abstraktua” eta bestelako kontuak ondoasimilatzeko problemak euki dittu jendemorduak. Oindiok be, figuratibotik aldentzendiran artelanak aztertzeko klabe batzukemongo leukian kulturatik urruti gagozgehixenak, artistiak bere obrarekin azaldunahi dabena benetan argi dakan arren:“Neuk be nere eboluziñua euki dot. Lehelengokuadruak pinttatzen nittuan, gero formakhormetatik etara eta abstrakziñoruntzsaltua emon neban. Izan be, arkitektura etabeste elementu batzuekin jokatuta, sortzenjuaten diran eskulturak dittuen aukerakkontaeziñak dira”.Dana dala, Zugastik ez detsa apartekozentzurik topatzen artelan bakotxaren esanahizihetza jakitteko batzuek eukitzen dabenpremiña horri: “Musikarekin, adibidez,ez detsagu horren sarrittaneskatzen esanahi garbi batizatia, ulertzia. Lenguaje abstraktuakhori daka ba”.Artetik bizimodua etaratziaoso gatxa dala behiñ eta barrizentzuten badogu be, badagozkontrakua posible dalaerakusten deskuen bakarbatzuk be. Zugastik diñuanez,“piszinara salto egittekoerabagixa hartu neban etahortxe dihardut igerixan,- Zure obrak sortzeko erabiltzen dozunalanbria zeure-zeuria dan ezaugarrixadala esan geinke.Bai, espresatzeko emoten destazenaukerekin pozik nago, esan nahi dotenaesateko oso aproposa egitten jata.- Zer eruan dozu ARCOra?Oinguan instalaziño bakarra eruandot, “Olatuak” izenburukua. Izan be,metro asko betetzen dittu eskulturiak.- <strong>Eta</strong> zelan jaixo zan olatu hori?Itsasuari begiratzen detasagunian,olatuak eragitten dittuen mugimenduakikusi geinkez. Ni horretan fijaueta materixia (kasu honetan, ura) kendudot, olatuen nerbixueri arreta haundixaguaipiñitta, olatuak sortzen dittuenmugimenduak adierazteko nerbixuak,alanbriak erabillitta. <strong>Eta</strong> zer esatendeskue olatuak? Ba batzuetan bakiasentiaraztera eruaten gaittue, maitasuna,biolentzia, hasarria… bizitzak berak egittendaben moduan.- Zure obretako asko oso haundixakizaten dira, kalian-eta ipintzekuak. Zelakoreakziñuak ikusi dittuzu inguruanibiltzen dan jendiaren artian?Denetarik egoten da, iritzi ezberdiñakentzuten dittuzu normalian. Inportantianeretako eskulturia transparentia izatiada, espazioarekin agresibua ez izatekoahalegiña egin bihar dala pentsatzen dot.Baiña batzuetan hori gatxa izaten da, politikuaktartian egonda.beste batzuk bidian geratzen dira, klasiakemotera dedikatzen diran beste batzukbadagoz… Bakotxaren situaziñua eta bestelakokontuak ezin leikez albo batera laga.Neuk be klasiak emon nittuan, baiñagaur egunian dakaten honek beste askatasunbat emoten desta” . <strong>Eta</strong> zeiñ artistakegingo detsa uko askatasuna modukosensaziñuari?...eta kitto! 10/II/26711 zkia.