Parole, proverbi, modi di dire, tutto quello che ricorda un ... - Agyrion
Parole, proverbi, modi di dire, tutto quello che ricorda un ... - Agyrion
Parole, proverbi, modi di dire, tutto quello che ricorda un ... - Agyrion
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
povero artigiano costretto a pazientare all'infinito per vedersi<br />
saldato <strong>un</strong> lavoro, non perdeva l'occasione per mettere alla<br />
gogna il debitore canticchiandogli <strong>di</strong>etro sommessamente, ma<br />
non tanto <strong>che</strong> gli altri non sentissero, cu a tingiri, cu a tingiri,<br />
ca passa u tingituri... Un malu paatùri, infatti, con <strong>un</strong> gioco <strong>di</strong><br />
parole, veniva paragonato sarcasticamente ad <strong>un</strong> imbianchino,<br />
tingituri app<strong>un</strong>to, <strong>un</strong>o <strong>che</strong> cancella i suoi debiti con <strong>un</strong> colpo <strong>di</strong><br />
pennello... e molta faccia tosta. Ma il verbo tingiri si usava, e si<br />
usa ancora oggi, an<strong>che</strong> per in<strong>di</strong>care il dolore <strong>che</strong> procura <strong>un</strong><br />
colpo <strong>di</strong> verga o <strong>un</strong>o schiaffo. Le metafore, poi, si caricavano<br />
<strong>di</strong> autentico <strong>di</strong>sprezzo se il neo ricco, e ancor più la neo ricca,<br />
ostentavano senza pudore i simboli della nuova con<strong>di</strong>zione.<br />
Sentite questa. Ca cchi sì tu, buffa, ca canti? E' u margiu ca ti<br />
tena! Come <strong>di</strong>re, è inutile <strong>che</strong> ti dai tante arie, <strong>che</strong> ostenti tanta<br />
arroganza, e sbatti in faccia a tutti la tua alterigia, perchè non è<br />
merito tuo; se fosse stato per te, sempre buffa saresti rimasta,<br />
cioè <strong>un</strong> rospo. Margiu letteralmente significa margine, confine<br />
<strong>di</strong> terreni, e, per estensione, acquitrino, pantano. Credo <strong>che</strong> la<br />
metafora non abbia bisogno <strong>di</strong> ulteriori spiegazioni, tanta è la<br />
carica <strong>di</strong> invi<strong>di</strong>a e <strong>di</strong> o<strong>di</strong>o viscerale <strong>che</strong> vi serpeggia. La<br />
risposta del tipo "non ti curar <strong>di</strong> lor ma guarda e passa",<br />
invece, veniva quasi sempre affidata ad <strong>un</strong> debole miegghiu<br />
mmi<strong>di</strong>a ca pietà. Ma nella vanedda si sviluppava al massimo<br />
an<strong>che</strong> la più nobile delle virtù sociali, la solidarietà. Non c'era<br />
problema <strong>di</strong> <strong>un</strong>o <strong>che</strong> non <strong>di</strong>ventasse problema <strong>di</strong> tutti. Ed era<br />
solidarietà autentica, quella del povero <strong>che</strong> si preoccupa <strong>di</strong> chi<br />
è ancora più povero. Una malattia, <strong>un</strong>a <strong>di</strong>sgrazia, <strong>un</strong> lutto,<br />
<strong>di</strong>ventavano motivo <strong>di</strong> sincera preoccupazione per <strong>tutto</strong> il<br />
vicinato.<br />
• A lingua n<strong>un</strong> avi uossu, ma rumpa l'ossa.<br />
• Uomini all'antu e fimmini o suli, scansatininni Signuri!<br />
• Di chiddu ca vi<strong>di</strong>, picca nni cri<strong>di</strong>; <strong>di</strong> chiddu ca sienti, n<strong>un</strong> cri<strong>di</strong>ri<br />
nenti.<br />
• I mura n<strong>un</strong> anu aricchi e sentinu.<br />
• Cu avi a mala vicina, avi a mala sira e a mala matina.