literaturuli gazeTi
literaturuli gazeTi
literaturuli gazeTi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
#21<br />
#21 5 - 18 marti 2010<br />
gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />
fasi 50 TeTri<br />
poezia<br />
vano<br />
CxikvaZe<br />
proza<br />
IV-V<br />
aka<br />
morCilaZe<br />
Canawerebi<br />
gaga<br />
naxucriSvili<br />
VI-VII<br />
VIII-IX<br />
interviu<br />
zaal<br />
samadaSvili<br />
XII
2 proza <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> 5 -18 marti 2010<br />
daviT qarTveliSvili<br />
siyvaruli da msxali<br />
(fragmenti romanidan)<br />
aravis vTxov Cemi wignis mfarvelobas. Tu kargi wignia,<br />
waikiTxaven, Tu ara, maSin Zalianac kargi, rom ar waikiTxaven.<br />
monteskie<br />
1.<br />
2008 wlis 5 agvistos Cemi da laSas<br />
qorwinebis aTi wlisTavze gavakeTe is,<br />
ris Sesaxebac ukanaskneli sami Tvis<br />
manZilze aqtiurad vfiqrobdi, magram<br />
obieqturi da subieqturi (albaT<br />
ufro subieqturi) mizezebis gamo ver<br />
vakeTebdi; sawolidan aviRe Cemi baliSi,<br />
amovide marjvena iRliis qveS da<br />
laSas mSvidad vuTxari:<br />
_ dReidan me calke daviZineb.<br />
_ bavSvebi ifiqreben, rom viCxubeT<br />
da inerviuleben, _ miTxra laSam<br />
da momaCerda.<br />
_ bavSvebs me davelaparakebi, _<br />
davpirdi da oTaxidan gamovedi.<br />
biblioTekaSi Sevedi, taxtze jer<br />
baliSi davagde, Semdeg me davegde.<br />
taxts magari zurgi qonda, bebiaCemis<br />
naTqvami sityvebi gamaxsenda, bebia ambobda:<br />
`magarze wola kargia janmrTelobisTvis!”<br />
bebias sityvebis gaxsenebiT<br />
gamxnevebulma xelebi TavqveS<br />
amovide da Wers mivaSterdi, ramdenime<br />
xnis Semdeg Werze bebias saxe gamoisaxa,<br />
ukanasknelad rom vnaxe, zustad<br />
iseTi iyo, Zalian moxuci, Tvalebi<br />
wamiT davxuWe, Semdeg gavaxile da<br />
kvlav Wers mivaSterdi, Werze mxolod<br />
ramdenime bzari davinaxe.<br />
gamixarda, radgan sikvdilamde mkvdrebis<br />
naxvis meSinia...<br />
2.<br />
TiTqmis ar mZinebia, SuaRamiT<br />
oTaxSi laSa Semovida, lurji Sortebi<br />
ecva, welszeviT SiSveli iyo, xelisgulebi<br />
Sortebze Camoisva da taxtze<br />
Camojda.<br />
marjvena fexi odnav ganze gavwie da<br />
gavifiqre: `Cemi ubedureba isaa, rom<br />
laSaze axlobeli adamiani ar myavs”.<br />
laSam fexi fexze gadaido da<br />
mkiTxa:<br />
_ Tu ginda, saerTod waval<br />
_ ara, me waval, saqmeebs movaTaveb<br />
da waval.<br />
_ vinme gyavs _ mkiTxa laSam da<br />
pasuxis molodinSi daZabulad gayuCda.<br />
yovelTvis vTvlidi, rom miuxedavad<br />
yoveldRiuri rqianobisa, msgavs<br />
kritikul situaciaSi laSa daibneoda<br />
da vercerTi muqaris (mogklav, dagaRxrCob,<br />
agkuwav da a.S.) Sesrulebas<br />
ver SeZlebda.<br />
_ ara, _ vupasuxe mokled da kategoriulad<br />
_ matyueb, _ laSam fexidan fexi<br />
CamoiRo da iatakze dadga.<br />
_ ar gatyueb, aravin ar myavs, _<br />
laSas TvalebSi Cavxede da gavimeore.<br />
_ aravin ar myavs, _ mivxvdi rom zustad<br />
ver gamovTqvi Cemi saTqmeli da<br />
davazuste, _ saerTod aravin ar myavs.<br />
laSas Tavze orive fexi gadavatare<br />
da wamovdeqi, gamaxsenda Tavze fexis<br />
(an fexebis) gadatarebis Semdeg ras<br />
veubnebodiT erTmaneTs bavSvobaSi da<br />
gaxsenebuli bavSvobisdroindeli<br />
fraza vuTxari:<br />
_ aRar gaizrdebi, _ rasac Cemi<br />
survili mivayole, _ ai, me ki Zalian<br />
minda gazrda.<br />
oTaxidan gavedi, sapirfareSoSi<br />
Cavikete da ramdenime saaTi unitazze<br />
vijeqi, laSa sapirfareSos karTan<br />
samjer movida da samivejer erTi da<br />
igive ram mkiTxa:<br />
_ cocxali xar<br />
laSasTvis sityvieri pasuxi<br />
arcerTxel ar gamicia, samive SemTxvevaSi<br />
TiTojer Cavaxvele.<br />
3.<br />
diliT yvelam erTad visauzmeT,<br />
bavSvebi swrafad Wamdnen, me da laSa<br />
_ ara.<br />
Tvalwin ganxorcielebuli Cemi<br />
aTi wliswinandeli ocneba medga;<br />
ojaxi: qmari, me, Svilebi, erTad vsauzmobT,<br />
bavSvebi bebiasTan midian, qmari<br />
_ samsaxurSi, me saxlSi vrCebi, ramdenime<br />
dReSi qmari Svebulebas aiRebs<br />
da yvelani erTad wavalT dasasveneblad<br />
ufro zRvaze, vidre mTaSi, Tumca<br />
saboloo gadawyvetileba jer ar<br />
gvqonda miRebuli.<br />
aTi wlis win ocdasamis viyavi.<br />
albaT ukvdavebis garda nebismieri<br />
ocneba asakobrivia, vgrZnobdi,<br />
rogor Zalian ar Seesabameboda Cemi<br />
aTi wlis winandeli ocneba Cems<br />
dRevandel moTxovnilebebs, cxovreba<br />
ZiriTadad swored aseTi Seusabamobebisgan<br />
Sedgeba, yovel SemTxvevaSi<br />
Cemi cxovreba da ra mainteresebs me<br />
Cemi cxovrebis garda ramdenime<br />
wuTiT Tvalebi davxuWe da zepirad<br />
aRvnusxe yvelaferi rac Cemi azriT<br />
Cemi cxovrebis garda mainteresebda,<br />
ufro sworad vcade, Tavidan grZeli<br />
nusxa gamomivida, Semdeg nusxidan TandaTan<br />
raRaceebis amoyra daviwye, bolos<br />
nusxa erTsityviani gaxda _<br />
araferi...<br />
4.<br />
sauzmis Semdeg laSam Sublze makoca,<br />
aseT rames ukve kargaxania aRar<br />
akeTebda da mivxvdi, rom nerviulobda<br />
da Zalian dabneuli iyo.<br />
laSa Cem cxovrebaSi saWiro dros,<br />
saWiro resursiT da saWiro survilebiT<br />
gamoCnda, mec mis cxovrebaSi<br />
analogiurad saWiro dros, saWiro<br />
resursiT da saWiro survilebiT<br />
gavCndi da, aqedan gamomdinare, Cvens<br />
Soris seriozuli saubaric ki ar yofila<br />
siyvarulis Sesaxeb, ratomRac<br />
orive usityvod SevTanxmdiT, rom patarebi<br />
ar viyaviT da siyvaruls ar<br />
qonda gadamwyveti mniSvneloba Cvens<br />
urTierTobaSi, gvegona, rom qalis da<br />
kacis urTierTobaSi mTavari simSvide<br />
da stabiluroba iyo, Tumca am Sexedulebis<br />
simcdare CemTvis laSasTan<br />
figuralurad pirvelive, zusti daTvliT<br />
ki meeqvse dawolaze gamoCnda.<br />
dawolis gareSe SeuZlebelia mixvde,<br />
marTla ginda konkretul adamianTan<br />
yofna Tu ara, eqvsi dawola ki<br />
sakmarisia amis gasarkvevad, vfiqrob;<br />
es cifri aramxolod Cem, aramed<br />
zogad viTarebasac met-naklebad sworad<br />
asaxavs, Tumca SeiZleba mcdarad<br />
vfiqrob.<br />
meeqvse dawolis Semdeg ukve<br />
garkveuli mqonda, rom laSasTan seqsi<br />
aranair siamovnebas ar maniWebda,<br />
wamosvla davapire, magram ukve fexmZime<br />
viyavi.<br />
am ambis gagebis Semdeg uneburad<br />
gavifiqre: `laSa rom mTxovda mucelze<br />
dagaTavebo, unda davTanxmebuliyavi”.<br />
Semdeg gaviazre, rom Svili meyoleboda,<br />
Semdeg warmovidgine,<br />
rogor meWira patara bavSvi xelebSi<br />
da bednierebisgan gavTbi.<br />
erT kviraSi me da laSa davqorwindiT...<br />
5.<br />
laSa Cemze ori wliT ufrosi iyo<br />
(aris).<br />
gacnobisas orive zrdasrulebi<br />
viyaviT, Tumca Tanamedrove ekonomikur<br />
sistemaSi fizikuri zrdasruloba<br />
ar niSnavs adamianis mzadyofnas<br />
srulfasovani cxovrebis dawyebisa-<br />
Tvis.<br />
kapitalizmma axalgazrduli cxovreba<br />
Seqmna, garToba, usaqmuroba,<br />
aqeT-iqiT yiali, dRes gogosTvis<br />
pirveli Tviuris mosvla ar aris imis<br />
niSani, rom mSoblebi mas dRedReze<br />
gaaTxoveben da arc biWis fizikuri<br />
srulyofileba niSnavs momentalurad<br />
mis samsaxurSi Cadgomas.<br />
magram saqarTvelosnair dabali<br />
ekonomikuri maCveneblebis qveyanaSi<br />
arsebobs marad axalgazrdad darCenis<br />
didi safrTxe da radgan Zalian<br />
mindoda am safrTxis Tavidan acileba,<br />
xolo laSas stabiluri Semosavali<br />
(zrdis perspeqtiviT) da sakuTari<br />
saxli (mSoblebisgan damoukideblad)<br />
qonda, masTan urTierToba pirvel<br />
etapze CemTvis misaRebi iyo.<br />
laSas CemSi yvelaze metad Cemi<br />
formaluri qaliSviloba (misTvis<br />
dRemde ar maqvs detalurad moyolili<br />
Cemi da sandros urTierTobis<br />
Sesaxeb, sxva erTi SexedviT wvrilman,<br />
magram saSinel istoriebze xom zedmetia<br />
laparaki) mowonda.<br />
aseT viTarebaSi da aseTi monacemebiT<br />
SevudeqiT erTobliv cxovrebas.<br />
6.<br />
laSa da bavSvebi karamde mivacile.<br />
marjvena xeliT karis saxeluri<br />
meWira, mxris da Tavis nawili karze<br />
mqonda midebuli da kibeze Camaval<br />
laSas da bavSvebs vuyurebdi; win laSa<br />
midioda, SuaSi liza, ukan irakli.<br />
_ asakis mixedviT varT dawyobilebi,<br />
_ miTxra laSam da sevdianad gamiRima.<br />
me Tavi davuqnie.<br />
TandaTan Cemi Tvalsawieridan<br />
gaqrnen; jer laSa, Semdeg liza, Semdeg<br />
irakli.<br />
`wesiT aseTi TanmimdevrobiT unda<br />
mokvdnen”, _ gamefiqra da tanSi gamaJriala.<br />
kari davkete da samzareuloSi<br />
davbrundi; magida avalage, WurWeli<br />
davrecxe, Semdeg ramdenime wamiT xelebi<br />
civ wyals SevuSvire, sveli xelebi<br />
saxeze gadavisvi, onkani davkete,<br />
xelebi SevimSrale da biblioTekisken<br />
wavedi.<br />
saxlSi patara biblioTekis mowyoba<br />
Cemi (laSas azriT akviatebuli) idea<br />
iyo, laSam Cemi idea (akviateba) daafinansa,<br />
Tumca fulis yoveli mocemisas<br />
laSa jiutad mixsnida, rom Tanamedrove<br />
adamianisTvis saxlSi ori-sami<br />
wignis qona sruliad sakmarisia, radgan<br />
Tanamedrove adamiani cxovrebis<br />
ganmavlobaSi met wigns ar kiTxulobs.<br />
_ Cemi Steri Tanamedrove adamiani,<br />
_ veubnebodi laSas da Tavze vusvamdi<br />
xels.<br />
dRemde ar vici, zustad ratom vakeTebdi<br />
amas, laSa mecodeboda, Tu ase-<br />
Ti saqcieliT saubris gaseriozulebas<br />
vicilebdi Tavidan, xandaxan mgonia,<br />
rom laSa mecodeboda, xandaxan<br />
mgonia, rom saubris gaseriozulebas<br />
vicilebdi Tavidan, xandaxan mgonia<br />
rom erTdroulad orive mizeziT vusvamdi<br />
laSas Tavze xels. es versiebi<br />
iyo, zustad mxolod erTaderTi ram<br />
vicodi; laSas mrgvali Tavi qonda.<br />
7.<br />
Cvidmeti-Tvrameti wlis asakSi<br />
(dRes Cemi cxovrebis am periods bavSvobas<br />
veZaxi, maSin ki vTvlidi, rom<br />
ukve Zalian didi viyavi da sadacaa cxovreba<br />
damTavrdeboda), vocnebobdi<br />
saxlis qonaze, romlis saxuravis da<br />
kedlebis moyvaniloba wignebis formis<br />
analogiuri iqneboda (realurad<br />
ramdenad SesaZlebeli iyo aseTi arqiteqturuli<br />
proeqtis ganxorcieleba,<br />
warmodgena ar mqonda), vocnebobdi<br />
sandrosTan erTad da darwmunebulebi<br />
viyaviT, rom ocnebis asrulebamde<br />
Zalian mcire dro iyo darCenili.<br />
me da sandrom erTmaneTi universitetSi,<br />
zogadi fsiqologiis leqciiis<br />
Semdeg gavicaniT, leqcia specialurad<br />
filosofiisa da sociologiis<br />
fakultetis studentebisTvis tardeboda,<br />
leqciis dros erTmaneTs ramdenimejer<br />
SevxedeT, me ar var pasuxismgebeli<br />
yvela Cems gapranWvaze;<br />
Tmaze xelisgadasmaze, fexebis mityupebaze,<br />
irib mzeraze, es yvelaferi<br />
CemSi ZiriTadad uneburad, tradiciiT,<br />
SeiZleba ZvelisZveli wyevlis gamo<br />
xdeboda (xdeba), magram sandros<br />
gaazrebulad vepranWebodi.<br />
leqciis Semdeg studenturad (e.i.<br />
ori aTeuli adamiani erTad) wavediT<br />
uaxloes kafeSi, kafis siaxlovis Sefasebis<br />
kriteriumi (im dros am da msgavs<br />
Rrmadmecnierul sityvebs xSirad<br />
vxmarobdi yofiT, wvrilman<br />
saubrebSi) fasebi iyo, magram kafe<br />
Cvens mier ganisazRvreboda mainc<br />
`uaxloesad” da ara `uiafesad”.<br />
dRevandeli gadasaxedidan es<br />
dawesebuleba kafec ar iyo, aramed<br />
ufro RaribTa, TiTqmis ufaso sasadilo.<br />
meore dRes sandrom damireka, mesame<br />
dRes SevxvdiT, meeqvse dRes sandrom<br />
miTxra:<br />
_ miyvarxar.<br />
me araferi ar miTqvams, mxolod<br />
Tavi davuqnie. ori kviris Semdeg<br />
erTmaneTs vakoceT.<br />
erTi Tvis Semdeg sandrom seirnobisas<br />
Tqva:<br />
_ sokrates rame rom daewera, albaT<br />
aucileblad Zalian xSirad gamoiyenebda<br />
frCxilebs, Tu saerTod arsebobda<br />
im dros frCxilebis gamoyenebis<br />
tradicia.<br />
_ ratom _ vkiTxe me.<br />
es iyo Cveni urTierTobis erTi<br />
Tvis manZilze pirveli SemTxveva,<br />
rodesac vaxseneT viRac sxva (msoflio<br />
istoriaSi erTerTi umniSvnelovanesi<br />
adamiani, magram mainc sxva).<br />
ase daviwyeT miwaze daSveba,<br />
Tavidan miwaze yofnac ar iyo cudi.
5 -18 marti 2010<br />
8.<br />
es moxda TiTqmis oTxi Tvis win, 9<br />
aprils. gansakuTrebuli dReebi ar<br />
miyvars; Cemi dabadebis dRe (6 ivlisi),<br />
axali weli (1 ianvari) damoukideblobis<br />
dRe (26 maisi).<br />
aseTi dReebi gkarnaxoben ganwyobas,<br />
qcevis wesebs da Tu nakarnaxev<br />
ganwyobas da qcevis wesebs acdenili<br />
xar, urTierTobebi ar gamogdis da,<br />
aqedan gamomdinare, dRe dakargulia,<br />
am yvelaferSi gansakuTrebuli mxolod<br />
is aris, rom aseT dReebSi TiTqmis<br />
yvela adamiani (axlobelic da<br />
Sorebelic) aZlevs sakuTar Tavs imis<br />
uflebas, mogces SeniSvna da migiTi-<br />
Tos gansakuTrebuli dRisaTvis<br />
Seuferebel ganwyobaze da qcevaze.<br />
`ratom xar(T) ase dRes xom gansakuTrebuli<br />
dRea.” da a.S.<br />
cxra aprili gansxvavebuli, magram<br />
araerTmniSvnelovanad gansakuTrebuli<br />
dRea, am dRes Tan unda wuxde, rom<br />
wlebis win sabWoTa jariskacebma alesili<br />
barebiT daCexes da gaziT<br />
mowamles qarTveli momitingeebi da<br />
Tan unda gixarodes, rom am ambidan<br />
ramdenime wlis Semdeg uzenaesi sab-<br />
Wos mier gamocxadda saqarTvelos<br />
damoukideblobis aRdgenis Sesaxeb.<br />
arc vwuxdi da arc mixaroda, laSa<br />
televizorTan ijda da 9 aprilisadmi<br />
miZRvnil gadacemas uyurebda.<br />
qalsa da kacs Soris realurad mxolod<br />
erTaderTi mniSvnelovani gansxvaveba<br />
arsebobs; damokidebuleba istoriisadmi,<br />
kacisTvis istoria mniSvnelovania,<br />
qalisTvis _ ara.<br />
_ damisaxele Tundac erTi<br />
filosofosi qali, _ meubneboda sandro.<br />
_ me, _ vpasuxobdi siciliT, Tumca<br />
realurad Zalian mindoda, rom es<br />
simarTle yofiliyo.<br />
_ ar arsebobs qali filosofosi,<br />
imitom, rom qalebs fexebze gkidiaT<br />
istoria.<br />
sandros kategoriuloba nervebs<br />
miSlida, magram amave dros mixaroda<br />
is faqti, rom qalad mTvlida, sxva<br />
SemTxvevaSi ar ityoda `gkidiaT”,<br />
aramed ityoda `kidiaT”.<br />
9.<br />
laSas Cavuare.<br />
sul erTi wamiT mominda, laSas<br />
CemTvis trakze msubuqad moertya<br />
xeli, Tumca laSasTan aTwliani<br />
Tanacxovrebidan gamomdinare kargad<br />
vicodi, rom misgan aseTi ramis gakeTeba<br />
gamoricxuli iyo.<br />
samzareuloSi Sevedi. sapure gavxseni,<br />
puri mosatani iyo, Semdeg macivari<br />
gamovaRe, mivaTvalier-movaTvaliere<br />
macivris SigTavsi da TavSi sayideli<br />
produqtebis zepiri sia Sevadgine,<br />
safule aviRe, SemosasvlelSi<br />
sarkesTan gavCerdi, Tmaze xelebi gadavisvi,<br />
Semdeg Tma reziniT Sevikari,<br />
gavifiqre: `SesaWreli maqvs” da gareT<br />
gamovedi.<br />
ezoSi biWebi idgnen, mivesalme, CavisunTqe<br />
da swrafad gaviare, maTi er-<br />
Toblivi `gamarjoba” zurgsuknidan<br />
momesma.<br />
ezodan gavedi da ramdenime wamis<br />
win CasunTquli haeri sam nawilad<br />
gamouSvi, miuxedavad imisa rom patara<br />
aRar viyavi, biWebis birJis danaxvaze<br />
Zveleburad viZabebodi, ezodan gamosuli<br />
kargad vxvdebodi, rom es adamianebi<br />
cxovrebaSi verSemdgari ubnis<br />
usaqmurebi iyvnen da Cemi, Teqvsmeti<br />
wlis gogos Sesaferisi daZabuloba<br />
Zalian uadgilo iyo, magram miuxedavad<br />
amisa, mSvenivrad vicodi, rom ukana<br />
gzaze, ezoSi Sesvlisas, maT danaxvaze<br />
isev daviZabebodi.<br />
10.<br />
Teqvsmeti wlis adamians cxovreba<br />
win aqvs da, aqedan gamomdinare, mis-<br />
Tvis bedniereba aqsiomaa, Semdeg wlebis<br />
matebasTan erTad bedniereba aqsiomidan<br />
TandaTan Teoria xdeba, romlis<br />
damtkiceba Tavidan met-naklebad<br />
SesaZlebelia, Tumca dro gadis da<br />
mtkicebulebebi sul ufrodaufro<br />
klebulobs, ocdaaT wels gadacilebuli<br />
adamianisTvis bedniereba ukve<br />
paradoqsia; gansazRvreba arsebobs,<br />
realuri gancda ara, magram gamomdinare<br />
iqidan, rom arcerTi Cemi<br />
asakis bednieri adamiani ar myavda nanaxi,<br />
CemTvis Cemi mdgomareoba TiTqmis<br />
bunebrivi iyo, mxolod xandaxan, isic<br />
ramdenime wuTiT mepareboda eWvi Cemi<br />
mdgomareobis bunebriobaSi.<br />
11.<br />
marketSi Sevedi. marketis gogoebs<br />
mivesalme da bostneulis seqciisken<br />
wavedi.<br />
tolmis gakeTeba mqonda gadawyvetili<br />
da pirvel rigSi kombostos<br />
SerCeva daviwye. kombostos jer<br />
TvaliT varCevdi: `es didia, es patara,<br />
mgoni es kargia”. TvaliT SerCeuli<br />
kombosto xelSi aviRe, kombostoiani<br />
xeli avwi-davwie, Semdeg kmayofilma<br />
Tavi davaqnie da kombostos kalaTaSi<br />
Cadeba davapire, swored am dros jer<br />
vigrZeni da Semdeg davinaxe (es sul<br />
ramdenime wamis gansxvavebiT moxda)<br />
rogor gaminaTda kombostoiani xeli,<br />
Tavi mivatriale. Cems gverdze daaxloebiT<br />
Cemi asakis gogo idga, vigrZeni,<br />
rogor gaminaTda saxe, moulodnelobisgan<br />
kombosto xelidan gamivarda,<br />
davardnil kombostos Tvali<br />
mivadevne, kombosto ramdenime metrze<br />
gagorda da gaCerda, swrafad wavedi<br />
kombostosaken, swrafadve xelSi aviRe<br />
da kalaTaSi Cavde, mivtrialdi, ucnobi<br />
gogo wasuli iyo, bostneulis seqciasTan<br />
davbrundi, kombosto kalaTidan<br />
amoviRe da saerTo kalaTaSi<br />
Cavde, Tan aqeT-iqiT vixedebodi, ucnob,<br />
ganaTebul gogos veZebdi, is<br />
ualkoholo sasmelebis seqciasTan<br />
idga da limonaTis boTlebs aTvalierebda,<br />
misgan wamosuli Suqi boTlebze<br />
gadadioda, marketSi momuSave<br />
erTerT gogosTan mivedi, uxerxulad<br />
gavuRime da am uxerxuli gaRimebis<br />
dros mivxvdi, rom ucnobi, ganaTebuli<br />
gogosken xelisgaSvera da market-<br />
Si momuSave gogosTvis kiTxvis dasma:<br />
`es gogo marTla anaTebs, Tu meCveneba”<br />
ar iyo maincdamainc swori da mizanSewonili,<br />
radgan am marketis mudmivi<br />
klienti viyavi da aq momuSave gogoebs<br />
Cemze (Cemi azriT) Zalian normaluri<br />
STabeWdileba qondaT.<br />
gareT gamovedi da saxlisken Cqari<br />
nabijiT daviZari, imdenad viyavi STabeWdilebis<br />
qveS, rom ezoSi mdgari bi-<br />
Webis birJa verc ki SevniSne, mxolod<br />
sadarbazoSi Sesulma gavigone maTi<br />
xmebi; 9aprilis Cexvas ixsenebdnen.<br />
12.<br />
carieli kalaTa samzareuloSi<br />
davde.<br />
laSa samzareuloSi magidasTan<br />
idga, marjvena xelSi yavis finjani<br />
eWira da eleqtroCaidanSi wylis<br />
aduRebas eloda. kalaTaSi Caixeda,<br />
Semdeg gakvirvebulma Semomxeda da<br />
mkiTxa:<br />
_ saWmeli<br />
_ mere amovitan, bevri xalxi iyo<br />
da ver gavCerdi, _ avuxseni laSas.<br />
samzareulodan gamovedi, bavSvebis<br />
oTaxSi Sevixede, bavSvebi kompiuterTan<br />
isxdnen, liza raRacas uxsnida<br />
iraklis, irakli xan lizas uyurebda,<br />
xan kompiuteris monitors.<br />
kari movkete da biblioTekisaken<br />
wavedi, biblioTekaSi eqsperimenti Cavatare:<br />
davdeqi wignebTan da davakvirdi,<br />
wignebze aranairi Suqi ar<br />
gadavida `iqneb sul odnav mainc vasxiveb!”<br />
biblioTekis sqeli fardebi gavwie,<br />
`bnelSi mcire Suqi Cans”. mimovixede,<br />
magram sinaTle ver SevniSne.<br />
guldawyvetilma fardebi gavwie da<br />
biblioTeka kvlav ganaTda.<br />
taxtze davjeqi, fexebi mivatyupe,<br />
xelebi muxlebze daviwyve da iataks<br />
davaSterdi.<br />
laSasTan am sakiTxze dalaparakebas<br />
azri ar qonda, daaxloebiT aseTi<br />
saubari gamogvividoda.<br />
me: (guldawyvetili) laSa ar vanaTeb<br />
laSa: (mxrebs iCeCavs) adamiani xar,<br />
naTura xom ara (sicili), ratom unda<br />
anaTebde!<br />
me: sxva naTebaze gelaparakebi.<br />
laSa: (kategoriulad) adamianebi<br />
aranairad ar anaTeben.<br />
me: (laSaze metad kategoriulad)<br />
anaTeben, ufro sworad anaTebs, erTi<br />
vnaxe.<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
laSa: (xels Caiqnevs) wavedi, wavedi<br />
televizors Sevxedav.<br />
(laSa midis, marto vrCebi).<br />
farda<br />
ra Tqma unda, Cems mier biblioTeka-<br />
Si Catarebuli eqsperimenti laSas<br />
sasacilodac ar eyofoda, Tumca iyo<br />
sxva variantic: laSas mxridan seriozuli<br />
SeSfoTeba Cemi fsiqikuri mdgomareobis<br />
gamo, im Rames pirvelad mominda<br />
baliSis aReba da calke dawola.<br />
13.<br />
ucnob, ganaTebul gogoze daviwye<br />
fiqri.<br />
vcade misi cxovrebis warmodgena;<br />
yvelaferi kargi mivawere da aseTi<br />
gziT TandaTan warmodgena Semeqmna<br />
bednierebis sakuTar gagebaze.<br />
daaxloebiT ori kviris Semdeg ucnobi,<br />
ganaTebuli gogo CemTvis meorexarisxovani<br />
gaxda; realurad vnaxe,<br />
Tu momeCvena. ra erqva, rogor cxovrobda,<br />
ukve naklebad mainteresebda,<br />
mTavari is iyo, rom rTulad, magram<br />
saboloo jamSi erTmniSvnelovnad<br />
vaRiare, rom bednieri ar viyavi.<br />
amis Semdeg Cems mier cxovrebaSi<br />
daSvebuli mniSvnelovani Secdomebis<br />
zepiri sia Sevadgine, adre aseT zepir<br />
siebs sayideli produqtebis, dasasvenebelad<br />
wasaRebi nivTebis, bavSvebisTvis<br />
saaxalwlo saCuqrebis Sesaxeb<br />
vadgendi, zepiri sia aseTi gamovida:<br />
1. laSaze usiyvarulod gaTxoveba<br />
da misgan ori Svilis gaCena, erTi Svilis<br />
gaCena SesaZlebelia sxvadasxva<br />
mizezebiT gaamarTlo, meore Svilis<br />
gaCena ki ukve aSkara Tanamonawileobaa.<br />
2. standartuli dedoba; saerTod<br />
ver aRviqvam bavSvebs damoukidebel<br />
adamianebad, imis magier, rom maT zrdaSi<br />
mivexmaro, Tavs vuteni aTasi<br />
sisuleliT da maradiul bavSvebad<br />
vtoveb.<br />
3. dedaCemi; bevr rames mas vabraleb,<br />
ufro sworad miseul aRzrdis principebs,<br />
romelTaganac mTavari principi<br />
`mezoblebi ras ityvian” iyo, sxvebis<br />
mosawonad mzrdida da ara Cemi sakuTari<br />
bednierebisTvis da dRes me<br />
igives vukeTeb sakuTar Svilebs.<br />
4. Cemi da sandros erTadyofnis<br />
bolo periodi; rodesac yvelaferi<br />
Zalian gafuWda, magram imis gamo, rom<br />
erTmaneTs ar davelaparakeT da ise<br />
daviSaleT, dRemde gaurkvevlobaSi<br />
var.<br />
5. me da lika; miuxedavad imisa, rom<br />
Cemi erTaderTi megobaria, unda mivide<br />
da yvelaferi vuTxra, daviwyeb iqidan,<br />
rom: bavSvobidan nervebs miSlis.<br />
zepiri siis Sedgenisas mxolod<br />
likas SemTxvevaSi gavifiqre, mival da<br />
rasac masze vfiqrob yvelafers (ramdenadac<br />
es SesaZlebelia) vetyvi-Tqo.<br />
siis Sedgenis Semdeg mivxvdi, rom:<br />
Tu marTla msurda axali cxovrebis<br />
dawyeba, siaSi naxseneb sxva adamianebTan<br />
mimarTebaSic igive unda gamekeTebina.<br />
14.<br />
pirvelma sigiJem gadamiara. TandaTan<br />
davmSviddi da mivxvdi, rom<br />
dasaxuli amocanis Sesruleba rTuli<br />
iyo.<br />
adamianuri realoba adamianebis<br />
moCvenebebis jamia da rodesac ocdacameti<br />
weli am moCvenebebis jamSi uprotestod<br />
(bavSvur gamoxtomebs Tu<br />
ar CavTvliT) gaqvs nacxovrebi, uceb<br />
(rogorc Cemi filosofiis leqtori<br />
ambobda _ myisierad) radikaluri<br />
nabijebis gadadgma rTulia, Tumca<br />
Zalian kargad vgrZnobdi, rom: Zveleburad<br />
ukve veRar vicxovrebdi.<br />
laSasTan wola, bavSvebTan urTier-<br />
Toba, dedaCemis da likas monaxuleba<br />
da maTTan enismofxana, Zveleburad<br />
sandroze fiqri TandaTan sul ufrodaufro<br />
autaneli xdeboda. ramdenimejer<br />
davapire moqmedebaze gadasvla,<br />
Zveli filosofiis axliT Secvala,<br />
magram gadamwyveti nabijebis gadadgma<br />
ver gavbede. filosofia, gansaku-<br />
TrebiT e.w. cxovrebiseuli filosofiaa<br />
(`ar agerios sicocxlis filosofiaSi”<br />
yurSi Cemi filosofiis leqtoris<br />
xma Camesma), Teoria araa (`es<br />
proza 3<br />
jer kidev pirvel kursze viswavleT”<br />
kvlav misi xma Camesma) da is Teoriisa<br />
da praqtikis erTobliobaa, axali Teoria,<br />
Zveli qmedebebi.<br />
im dros aranairi myari filosofia<br />
aRar mqonda.<br />
cxovrebaSi uceb araferi ar xdeba,<br />
gansakuTrebiT mniSvnelovani movlenebi,<br />
magram miuxedavad amisa, TiTqmis<br />
yvelafers, gansakuTrebiT mniSvnelovan<br />
movlenebs moulodnelobis<br />
efeqti aqvT. magaliTad: Cems mier baliSis<br />
aReba da biblioekaSi gadmobargeba<br />
CemTvis TiTqmis iseTive moulodneloba<br />
iyo, rogorc laSasTvis, Tumca<br />
aseTi ramis gakeTebaze ukve ramdenime<br />
Tvis manZilze aqtiurad<br />
vfiqrobdi.<br />
amis mizezi albaT isaa, rom gadamwyvet<br />
momentebSi TiTqmis yovelTvis<br />
jer raRac xdeba da Semdeg iwyeba momxdaris<br />
gaanalizeba, Tumca yvelaferi<br />
SeiZleba sxvanairadac moxdes:<br />
adamianebs warmosaxvis unari aqvT da<br />
SeuZliaT es raRac jer warmosaxvaSi<br />
moaxdinon, Semdeg realurad gaanalizon.<br />
15.<br />
daviwye Taroebidan wignebis rigrigobiT<br />
gamoReba, gadaTvaliereba<br />
da ukan dabruneba. yvelas damSvidebis<br />
Tavisi xerxi aqvs, me ase vmSviddebi.<br />
pirveli, SesaZloa ara yvelaze<br />
mniSvnelovani, magram yvelaze rTuli<br />
nabiji ukve gadadgmuli mqonda, la-<br />
Sas damokidebuleba Cemdami veRar<br />
iqneboda iseTi, rogoric Cemsmier<br />
baliSis aRebamde da biblioTekaSi<br />
gadmobargebamde iyo: gamomdinare<br />
iqidan, rom laSas sakmaod kargad vicnobdi,<br />
darwmunebuli viyavi, Cveni isedac<br />
mudo urTierToba kidev ufro<br />
Cakvdeboda, xolo me amis aranairi<br />
survili ar (ufro sworad aRar) mqonda.<br />
erT-erT wignze Savi melniT Cemi<br />
filosofiis leqtoris saxeli da<br />
gvari ewera da kidev weli, ricxvi da<br />
Tve: 1994. 8 Tebervali.<br />
wigni davxure da taxtze davagde.<br />
es wigni wlebis win, pirvel kursze<br />
viTxove. maxsovda, rom wigni wavikiTxe,<br />
magram wignis Sinaarsi ver gavixsene.<br />
taxtze davjeqi. wigni gadavSale da<br />
ramdenime abzaci wavikiTxe. rogorc<br />
wakiTxuli ramdenime abzacidan mivxvdi,<br />
wignSi saubari xelovnebis dehumanizaciis<br />
problemas exeboda, Semdeg<br />
gamaxsenda leqtoris sityvebi `xelovnebis<br />
dehumanizacia _ sakiTxi<br />
ukve istoriis kuTvnilebaa.”<br />
ramdenime wamiT kvlav Cvidmeti<br />
wlis gavxdi da auditoriaSi davbrundi.<br />
erTmaneTze Raribebi viyaviT da,<br />
aqedan gamomdinare, erTmaneTze cudad<br />
gvecva. erTmaneTze utvinoebi<br />
viyaviT da aqedan gamomdinare, erTmaneTze<br />
cudad gvesmoda, ras niSnavda<br />
gansazRvreba: `xelovnebis dehumanizacia”,<br />
magram leqciis Semdeg axali gansazRvrebiT<br />
(romelic leqtoris sityvebiT<br />
`ukve istoriis kuTvnileba<br />
iyo”) viyaviT STagonebulebi da uaxloes<br />
kafeSi am gansazRvrebis Sesaxeb<br />
vsaubrobdiT ise Tavisuflad,<br />
TiTqos sityva `dedis” Semdeg Ti-<br />
Toeul Cvengans erTdroulad ori sityva:<br />
xelovneba da dehumanizacia<br />
gvqonda naTqvami.
4 poezia <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
5 -18 marti 2010<br />
sarfi<br />
vano CxikvaZe<br />
pasuxs mamadlis askeri _<br />
Cemi gaSveba Tu Rirs,<br />
zed gulisficars askdeba<br />
mcire aziis buRi.<br />
erTxel xmamaRla Tu ver vTqvi,<br />
albaT sicocxlec ar Rirs,<br />
Tavi Tu ver davaRwie<br />
ybebze gamobmul aRvirs:<br />
cisken kiviliT mifrinavs,<br />
oSkis kedelze bzari _<br />
sazRvars aqeTac, iqiTac,<br />
Cemi samSoblo aris.<br />
filmi agvistos omze<br />
isev aqoTda qalaqi<br />
kvamlis da denTis sunad.<br />
xrWialebs dajaxebuli,<br />
rkina rkinasa Runavs.<br />
zeca Camodis grialiT,<br />
kadrebi cvlian kadrebs.<br />
sikvdilis butaforia<br />
Sua qalaqSi dadges.<br />
amerikuli sendviCi,<br />
bavariuli ludi.<br />
qarTul talaxSi goraobs<br />
varskvlavi holivudis.<br />
WaxaniT skdeba fugasi,<br />
tankis sxeulSi brunavs.<br />
moaxlovdeba, dazafravs,<br />
smenas rusuli `ura.~<br />
grimiT `Cexaven~ yvrimalebs,<br />
quCaSi yrian Wurvebs.<br />
dgas reJisori ruporiT _<br />
`oskars~ Tvals upaWunebs.<br />
rogorc agvistos refreni,<br />
qalaqs guguniT daRlis,<br />
amerikuli vertmfreni,<br />
ferdze qarTuli damRiT.<br />
vis axsovs samagiero<br />
ganrisxebuli uflis.<br />
gadiRes bombdamSenebis<br />
caSi morigi dubli.<br />
filmia _<br />
viTom kvdebian,<br />
viTom ibrZvian, viTom,<br />
nanagrevSi gadaCexili<br />
viTom Svelasac iTxovs.<br />
zeca Camodis grialiT,<br />
kadrebi cvlian kadrebs.<br />
sikvdilis butaforia<br />
Sua qalaqSi dadges.<br />
me ki, ar vici, agvistos<br />
omic da agoniac,<br />
Cvens dasaqcevad dadgmuli<br />
speqtakli rad mgonia.<br />
vidre `wiTeli terori~<br />
ar daeqana daRma,<br />
Tavisufleba ar mqonda,<br />
axla... samSobloc ar maqvs.<br />
bolo speqtakli<br />
taSiscema ayruebs<br />
mozeime fanfarebs,<br />
me ki gmiris sicocxles mtris maxvilze vamTavreb.<br />
filaqanze wkrialebs Seni brolis qoSi da<br />
TeTri cxvirsaxocebi mofrialebs loJidan.<br />
vai, mzis kululebi Wilyvavebma Sekortnes,<br />
janRi aefareba manaTobel dekoltes.<br />
eh, rac iyo, moTavda,<br />
`Savi SaSvi Cioda,~<br />
suli uxmod amodis wynari adajiodan...<br />
vici, cis dasavali male unda gabacdes,<br />
kubo kontrabasia, Cemsken rom mobarbacebs.<br />
mZimed daeSvebian<br />
quTuToTa fardebi,<br />
cixe aRebulia _<br />
mxolod Sen erTs gbardebi.<br />
miwa ver momereva, Tu kurTxeva meRirsa,<br />
mxolod gavicricebi Seni monatrebisgan.<br />
* * *<br />
ubnis loTi romans miqebs<br />
alali da wrfeli guliT,<br />
efereba naTal Wiqas<br />
Tvali sevdiT danisluli.<br />
gadahkra da waumRera:<br />
_ bolos mainc Seni tyve var!..<br />
sayeloSi TavCarguli<br />
xSir TovaSi miirweva.<br />
mejudis napirTan<br />
andro suxiSvils<br />
mejudis napirTan, axlos,<br />
poeti, glexkaci saxlobs.<br />
saweri magida uxmobs,<br />
da isic uCumrad, uxmod,<br />
auwevs Caweul lampas<br />
da furcels striqoniT lambavs.<br />
samSoblos sxeuli amdens _<br />
viT uZlebs mZarcvels da mikrobs _<br />
sityvasac cremlebi dasdis _<br />
jvarcmul qveyanaze fiqrobs.<br />
gaRma Tu gamoRma soflis<br />
sxvas vis eRviZeba am dros _<br />
xnuliviT gavlebul striqons<br />
dahyurebs batoni andro...<br />
mejudis napirTan, axlos,<br />
poeti-glexkaci saxlobs.<br />
kalendari<br />
siyvarulis dRe _<br />
Taflis wveTi<br />
siZulvilis saukuneSi.<br />
avtoportretis magier<br />
oTaxis siCume.<br />
da am siCumeSi me,<br />
rogorc CarCoSi suraTi,<br />
suraTi _ mowyenili peizaJi,<br />
Tvalebi _ sevdiT gaWvartluli sabuxreebi,<br />
Subli _ naoWebis eroziiT momzRvleuli ferdobi,<br />
upeebTan CamogrZelebuli zanti wurbelebi<br />
da tuCis kideebSi Cagubebuli<br />
mware Rimili,<br />
rogorc naCliqarSi Camdgari<br />
amRvreuli, dubela wvimis wyali<br />
(ra gulsaklavi peizaJia,<br />
sadme Citma mainc SeifrTxialos!)...<br />
eskizi omis Temaze<br />
TviTmfrinavebo, gamorTeT Zravebi _<br />
naomari qalaqis Tavze<br />
Cumad ifrineT.<br />
iq, qvemoT,<br />
SiSiT gaTeTrebul, WaRara bavSvebs<br />
ZilSic acvivaT<br />
dafSvnili SuSis namsxvrevebi.<br />
(ar gamosula mZime komadan,<br />
ver gamovida mZime Sokidan,<br />
tvinis baTqaSi, sisxlis pomada,<br />
saxsovrad SerCaT kedlebs omidan)<br />
ise, Tqvenc kargi Citebi xarT,<br />
prezidentebo,<br />
senatorebo,<br />
damkvirveblebo<br />
da a.S.,<br />
rom daJivJivebT dabombili qalaqis Tavze...<br />
Cumad-meTqi,<br />
omi damTavrda _<br />
Cvens sizmrebSi grZeldeba omi...<br />
* * *<br />
mepuris vali maqvs,<br />
merZevis vali.<br />
santeqniks ra mivce<br />
Camodis wyali.<br />
vwvebi da samSoblo<br />
Tavis vals maxsenebs,<br />
vagdivar gulaRma,<br />
cremlebiT mTvrali.<br />
mepuris vali maqvs,<br />
merZevis vali...<br />
* * *<br />
sad aris is xalxi _<br />
miwam piri daaRo da Cailalnen!<br />
ase zvavebi Caiqcevian napralebSi,<br />
ase qvevrebSi durdod da klertad<br />
Caiwureba wlis mosavali...<br />
sad aris qserqses laSqari _<br />
mefem winaswar rom gamoitira,<br />
an romauli legionebi,<br />
anda Zlevamosili armada _<br />
martoobisken mimaval molaSqreTa mwkrivebi,<br />
sad aris-meTqi..
5 -18 marti 2010<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
poezia<br />
5<br />
miwam Caijiba adamianTa miliardebi,<br />
magram aqamde mainc ver gaZRa...<br />
Sen ki, kacobriobis warsuli,<br />
saTamaSoebiviT dagiyares,<br />
sikvdilamde Tavi rom gairTo...<br />
gitara<br />
me am sufridan unda gavide,<br />
gamoveTxovo mdidrebs, Raribebs.<br />
unda gavide, vidre dro aris,<br />
isev SiSveli da upovari.<br />
rogorc ar unda agicruon guli cisqveSeTze,<br />
sicocxle mainc ar mogyirWdeba,<br />
ar wamogcdeba:<br />
_ meyo, wavedi!<br />
yvelaferi zepirad ici _<br />
es balaxi, fesvebianad rom amoagde,<br />
bolos mainc zed gadagivlis.<br />
bolos mainc CainTqmebi xmaTa gugunSi, _<br />
usasrulo WaSi Caqanebuli kenWi,<br />
viRacam fexiswveri rom wahkra da<br />
TavdaRmarTSi gadauSva...<br />
netavi odesme vinme Tu mova da<br />
Tu ikiTxavs:<br />
_ sad aris is kenWi...<br />
rac gamaCnia, sul davarigeb, _<br />
me am sufridan unda gavide _<br />
Cemi dovlaTi Cemi dardia _<br />
unda gaviRo, rac mabadia.<br />
am saaxalwlod ufro ukeTes<br />
saCuqars Tqvens Tavs ras gaukeTebT:<br />
aba, aqeTken, msurveli Tua,<br />
inebos Cemi Zvirfasi Wkua.<br />
waiRos codna da marifaTi<br />
(maTgan merguna bevri xifaTi).<br />
mitevebis da Sendobis niWi<br />
(ai, visgan mWirs, rame Tu miWirs).<br />
* * *<br />
namdvili Semodgomaa,<br />
namdvili noemberi.<br />
namdvili rTvili movida,<br />
namdvili Tovlis feri.<br />
CirgvebSi Citi-Ciora,<br />
bolo simReras mReris.<br />
eh, megobrebic gamiRaribdnen,<br />
ramdeni weli gadaRunes da _<br />
samaslaaTod cecxlTan Carigdnen,<br />
Tan ificxeben lajebs RumelTan.<br />
rac naxes an rac dasizmrebiaT,<br />
dasxdnen, gitaris hangze hyvebian.<br />
rom Seakavos, vin moaxerxebs,<br />
aba, ybedobis aSlil saRerRels.<br />
aalageben vidre magidebs,<br />
me am sufridan unda gavide.<br />
unda movcilde boRmian bunags,<br />
erTi namceci namusi Tu maqvs.<br />
sadac Tamadas, agvistos buRas,<br />
samSoblo mxolod WiqaSi uyvars.<br />
* * *<br />
bolos da bolos viRac xom ityvis:<br />
_ vidre yinulis sapatarZlos Caexuteba,<br />
moarTviT mefes Savi cxeni,<br />
rom am aRmarTze,<br />
maTraxis kvnesiT aagelvos...<br />
zogi Semoses,<br />
zogsac gaxades,<br />
ambav-xabaris dadges sapalne,<br />
gadaukurTxes mdidar Ratakebs<br />
da mwlarte RviniT kuWs ikalaven.<br />
`aba, dauwi lampas, kretino,<br />
Tu ar ginda rom mogaketinon.<br />
gatyavebulo anaqronizmo,<br />
gijobs, saflavis miwa moniSno.<br />
Cems bolo dRes,<br />
yvelaze lamazi rom ar viyo,<br />
vaiTu sikvdilma damiwunos...<br />
agvistos iavnana<br />
su, patarav, su,<br />
Torem mova `su~.<br />
ise akriaxdeba,<br />
Segvigubebs suls _<br />
CrdiloeTis `jujulas~<br />
Cveni miwa surs.<br />
amitomac `kruxi~<br />
moqris baqi-buqiT.<br />
mtris saxlsa da mtris kars,<br />
sadac dascxebs niskarts _<br />
moaqvs `kvercxi~ pilots,<br />
aTjer asi kilo.<br />
su, patarav,<br />
`sus~<br />
mtiralebi sZuls.<br />
gaxevs Rrublis Teqas<br />
sisxliani Ceqma<br />
da boroti kvrecxi<br />
sikvdils gamoCekavs.<br />
su, patarav, su,<br />
Torem mova `su~.<br />
mova ori juja,<br />
Tvals Tu ar moxuWav.<br />
omi undaT jujebs,<br />
sisxlismRvreli omi.<br />
emonebaT gnomebs<br />
maxinjebis tomi.<br />
gaxsen, gitarav, dardis sabado,<br />
Sen erTma mainc ar gviRalato.<br />
Cveni qalaqis mTavar mekobres<br />
vuxseneT bedis gamomCxibavi,<br />
dedis namusi,<br />
mamis zneoba<br />
da (ukacravad) colis nifxavi.<br />
siTbo aTasgvar survils aRviZebs,<br />
zogs qals axsenebs, zogsac nabiWvrebs,<br />
romlebic ase urcxvad momravldnen,<br />
visac SecdomiT varqmevT `momavlebs~...<br />
eh, CamoyaWe, Cemo gitara,<br />
am Cemma saZmom rac gaditana.<br />
midi, droulad guli ijere,<br />
vidre mogvklaven, an dagviWeren.<br />
dRes xom aravin aRar kiTxulobs,<br />
meTuluxCea Tu kiriTxuro.<br />
gind mtredi iyav,<br />
ginda _ Wilyvavi,<br />
mTavaria Tu rame giWyavis.<br />
aba, sxva hangi dascxe, gitara,<br />
vin SegiZula,<br />
vin Segiyvara:<br />
`es qalbatoni, Tuki damyveba,<br />
aqeT kuTxeSi... Tundac naxerxze,<br />
dedac vatire sxvebze naklebis,<br />
raRacas, albaT, mec movaxerxeb...<br />
(netav am qofaks ra dauSava,<br />
gaavebuli mTvares rom uRrens),<br />
momeciT neba,<br />
Ramis muSa var _<br />
riqSad Cavudge Tqvens lamaz muxlebs~...<br />
midi, gitara,<br />
gicnob, vinca xar,<br />
am saidumlos ar Seminaxav.<br />
sakmarisia, Tavi daxaro,<br />
myisve getyvian, rom mona xaro~...<br />
midi, gitara,<br />
midi, lamazo,<br />
Tu ginda cremlis vercxliT agavso:<br />
`uadgiloa Tqveni malayi<br />
da mec amaod vTineijerob.<br />
gauyidiaT vidre balaxic,<br />
Cqara, mwvaneze guli vijeroT.<br />
Tu Sevekvrebi mwyalobel bandas,<br />
Tu erTxel eSmas suli mivyide,<br />
yvela sadardels,<br />
fexebze, anda<br />
ar geswavleba, sad davikideb~...<br />
mReris gitara, oxravs gitara,<br />
xan javrobs, xanac Tavs ikatunebs,<br />
gulis naRveli rom gamiqarvos,<br />
Tvals mikravs morcxvad Zowis sayure...<br />
is mainc modis, Zveli dardebiT,<br />
SarSandeliT da SarSanwindeliT,<br />
modis, lamazi cis aRmarTebi<br />
daburulia Rrublis bindebiT.<br />
sizmarSi mainc,<br />
midi, gitara,<br />
ginda mitire,<br />
ginda miglove,<br />
mec sadardelma gadamitana,<br />
yeli javrebma amomiqoles...<br />
rac ki gamaCnda, sul davarige _<br />
me am sufridan unda gavide.<br />
SevrCebi mxolod bexreka imeds,<br />
manamde, vidre Tavs momaZulebs.<br />
grigali venebgadaWril simebs _<br />
gaduSxuilebs quCebs mavTulebs.<br />
avbediTo `kruxo~,<br />
visi suli gsurs...<br />
su, patarav, su...<br />
`su~ mofrinavs, `su~...<br />
mec avdgebi da qofaks avuSveb,<br />
naSuaRamevs an naSuadRes,<br />
gadaveSvebi kupris auzSi,<br />
Tu erTxel kidev vigrZnob Jruantels...<br />
gaTavda, veRar gamoidarebs,<br />
gadaefara janRi sizmareTs.<br />
axalwlis Rames mokvda gitara,<br />
mec im sizmarSi gardavicvale.
6 Canawerebi <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
male gamomcemloba `saari~ gamoscems gaga naxucriSvilis Canawerebs saTauriT<br />
`sisulelis traqtati~. gTavazobT ramdenime Canaxats momavali wignidan.<br />
gaga naxucriSvili<br />
florencieli bomJi<br />
05.04.2008 (Rame)<br />
florencia zRapruli xidebis qalaqia.<br />
sizmars hgavs... sizmars, romelic usasrulod<br />
ginda gagrZeldes. arasodes<br />
gageRviZos.<br />
`piacale miqelanjelo~... Tavad<br />
miqelanjelos daproeqtebuli. kibes<br />
maRla miuyvebi da mxolod ca moCans.<br />
ggonia, rom zecaSi miemarTebi. mere uceb<br />
fexqveS miwas SeigrZnob da mTel florencias<br />
gadahyureb.<br />
***<br />
Ria kafeSi vijeqi (`piacale miqelanjeloze~<br />
sul Ria kafeebia da didi<br />
myudro baRi). italiur Rvinos vaWaSnikebdi.<br />
maisis SuadRe modioda. myudro da<br />
Tbili.<br />
uceb Cemsken viRac ucnauri garegnobis<br />
kaci gamoemarTa. didi, gaburZgnuli<br />
qera wveri hqonda. Zveli, Selaxuli Jileti<br />
ecva. cali fexi aklda, magram protezs<br />
gasaocrad marjved xmarobda. sul<br />
kuntruS-kuntruSiT moirbina. Cems magidasTan<br />
gaCerda da Tvali TvalSi gamiyara.<br />
keTili, WroRa Tvalebi mousvenrad<br />
uTamaSebda. ormocdaaTs gadacilebuli<br />
iqneboda. dauvarcxneli Tma win odnav<br />
gascvenoda.<br />
_ germaneli brZandebiT – mkiTxa<br />
moridebiT.<br />
_ ara, batono, _ vupasuxe germanuladve.<br />
germanul enas italiurze gacilebiT<br />
ukeTesad vflob. germanul sabavSvo<br />
baRSi, tante lidasTan vTamaSobdi.<br />
mcirexniT germaniaSi vswavlobdi.<br />
_ saocaria, Zalian hgavxarT germanels<br />
Tqveni wiTuri TmebiT. me germaneli<br />
var, _ swrafad laparakobda.<br />
_ dabrZandi! – SevTavaze me.<br />
Camojda. erTmaneTi gavicaniT. icoda<br />
saqarTvelo. stalini. erTi magis marazmatiki-meTqi,<br />
– vuTxari.<br />
_ eg rusia, radgan ruseTis imperias<br />
emsaxureboda.<br />
vicio, dameTanxma RimiliT.<br />
xo, me hanci mqvia, _ ganagrZo saubari,<br />
_ `piacale miqelanjeloze~ vcxovrob,<br />
bomJi var! – sityva `bomJi~ Zalian amayad<br />
warmoTqva da xmamaRla gaicina.<br />
_ mainc sad cxovrobT – davekiTxe<br />
me.<br />
_ aqve, baRSi... zamTar-zafxul.<br />
_ mere zamTarSi ar gcivaT<br />
_ ara, magari saZile maqvs. modi, `SenobiT~<br />
vilaparakoT.<br />
Wiqa Rvinoze davpatiJe. Savi Rvino<br />
uyvarda.<br />
_ marto Sav Rvinos vsvam! – warmoTqva<br />
isev amayad.<br />
Zalian ganaTlebuli kaci gamodga.<br />
hese, Tomas mani... `tramalis mgeli~ da<br />
`budenbrokebi~ moswonda gansakuTrebiT.<br />
mere Tavisi adgil-samyofeli damaTvalierebina.<br />
marTla magari zamTris saZile<br />
hqonda. florenciaSi ki ara, tundraSic<br />
ar Sescivdeboda.<br />
_ modi, qalaqSi CavideT da<br />
visadiloT. erTi kargi, patara restorania.<br />
xSirad iq vsadilob.<br />
_ kargi azria, mec momSivda, _ daveTanxme<br />
mec.<br />
_ gemrieli saWmelia, kargi Savi Rvino<br />
da Zviric ar aris.<br />
***<br />
restoranSi hancs kaizeriviT daxvdnen.<br />
mepatronec ki gamovida da gamecno.<br />
marTlac gemrieli saWmeli hqondaT<br />
da Cinebuli Rvino. erTi doqi CavcaleT<br />
da meoreze gadavediT.<br />
_ riT arsebob – vkiTxe me.<br />
_ natura var...<br />
_ natura!<br />
_ xo, ra gagikvirda. samxatvro akademiis<br />
studentebi mxataven. kargi garegnobis<br />
xalxi bevria... Cemnairi saxe ki<br />
iSviaTi...<br />
_ xo, asea, _ daveTanxme. simarTles<br />
RaRadebda.<br />
_ milion liras (aTasi dolari iyo)<br />
mixdian. savsebiT myofnis. axalgazrdobisas<br />
mec vxatavdi.<br />
_ mere ratom daanebe Tavi<br />
_ didi xania, araferi damixatavs, _<br />
xeli Caiqnia, _ aRar minda. ise, Sen aq ras<br />
saqmianob<br />
_ leopardis vTargmni...<br />
_ ooo, jakomo leopardi!.. italiuri<br />
romantizmis mama, _ warmoTqva RimiliT.<br />
_ asea...<br />
_ xo, Seni saqmea. xom miTxari, rom<br />
leqsebs wer!<br />
_ xval diliT mivdivar rekanatiSi...<br />
_ mis mSobliur qalaqSi, ara<br />
_ ulamazesi qalaqia, magram Zalian<br />
patara. saqme rom ar mqondes...<br />
_ aq girCevnia ara – winadadeba ar<br />
damamTavrebina, _ me germaneli ar var.<br />
florencieli var.<br />
_ gatyob, mainc gaqvs nostalgia.<br />
_ raze Sematyve<br />
_ germaneli gegone. amitomac moxvedi<br />
da gamecani.<br />
Tavi gaaqnia.<br />
_ hese, mani!..<br />
_ ara, germaniaSi aRarasdros<br />
davbrundebi. arc sxva qveyanaSi, arc sxva<br />
qalaqSi waval sacxovreblad. florenciaSi<br />
minda movkvde. zafxulis Rames,<br />
roca caze uTvalavi varskvlavi ikaSkaSebs...<br />
vici, ase moxdeba.<br />
***<br />
ukve mesame doqs vsvamdiT. gvarianad<br />
SevzarxoSdiT.<br />
_ ratomRac mgonia, rom bavSvobidan<br />
gicnob, _ miTxra uecrad da me misi sulisSemZvreli<br />
Tavgadasavali movismine.<br />
***<br />
miunxenis samxatvro akademiaSi swavlobda.<br />
niWier da TviTmyofad mxatvrad<br />
miiCnevdnen. yvelasgan gamorCeuli<br />
stili hqonda.<br />
_ ici, rogor vxatavdi ai, idiotebi<br />
rom `primitivizms~ uwodeben, _ ase ganmimarta.<br />
gitaristi gogo uyvarda. germaniis<br />
erT-erT patara qalaqSi koncerti hqonda.<br />
uecrad, sastumros nomerSi gulis<br />
SeteviT gardaicvala... zafxulis RamiT.<br />
eqimebma gulis raRac faruli, iSviaTi<br />
daavadeba daudgines, Tumca konkretuli<br />
veraferi Tqves.<br />
_ vwuxvar, magram xdeba xolme, miTxra<br />
eqimma. didi nugeSia, _ waibutbuta<br />
TavisTvis.<br />
Turme marto rom ar yofiliyo da<br />
vinmes saswrafosTvis droulad exmo, gadarCeboda.<br />
ase uTqvamT eqimebs. unda gahyoloda<br />
ratom ar gahyva saqme hqonda,<br />
SekveTa. raRac oxroba Tu jandaba unda<br />
daexata.<br />
hancma akademia miatova. xatvaze guli<br />
aicrua. mogzaurobda. Sav samuSaos asrulebda<br />
da bevrs svamda. maSin jer kidev<br />
jani erCoda. fexi neapolSi dakarga. CxubSi<br />
daWres. calfexasac ar Seuwyvetia<br />
mogzauroba. erT adgilas ver gaCerda.<br />
binebs apirkeTebda, aremontebda. ase mTeli<br />
evropa moiara da bolos florencia-<br />
Si, `piacale miqelanjelos~ baRSi dasaxlda.<br />
_ ukve aTi welia, rac aq vcxovrob.<br />
ara, sxvagan ar waval, _ miTxra da Tvali<br />
momarida.<br />
gogos ema erqva. fotosuraTic manaxa.<br />
suraTidan Worfliani gogo mimzerda.<br />
cisferi TvalebiT. Sav-TeTr suraTzec<br />
Canda, rom cisferi, Zalian cisferi<br />
Tvalebi hqonda.<br />
_ yovel saRamos, roca florencia-<br />
Si vseirnob, ema mibrundeba. erTad davexetebiT.<br />
is sul ar Secvlila. isev patara,<br />
Worfliani, cisferTvaleba gogonaa.<br />
xididan xidze gadavdivarT, Camavali<br />
mziT Seferil mdinares vuyurebT.<br />
TandaTan Ramdeba. varskvlavebisa da mTvaris<br />
Suqs ireklavs mdinare. mere maRla,<br />
cisken viyurebiT. mTvaresa da varskvlavebs<br />
iqiT usasrulobas vuyurebT.<br />
xandaxan vsaubrobT kidevac. RamRamobiT,<br />
roca ar meZineba, `piacale miqelanjelodan~<br />
qalaqs gadavyureb. gitaris xmebi<br />
mesmis. ema ukravs. xidis moajirze<br />
Camomjdari. ara, ar gavgiJebulvar. marto<br />
emas siaxloves vgrZnob. florencia-<br />
Si damibrunda...<br />
***<br />
hancma fulis gadaxda ar damaneba.<br />
meWidava da Tavisi gaitana. TviTon gadaixada.<br />
ise, ra gansxvavebaa florenciel<br />
bomJsa da postsabWoTa poets Soris<br />
_ xo, meored rom Camoxval, firosmanis<br />
albomi Camomitane. Zalian davinteresdi...<br />
_ aucileblad. iqneb xatvac daiwyo<br />
isev, ara<br />
_ ara, ara! – xeli Caiqnia, _ marTla<br />
aRar Rirs.<br />
_ Tu ginda, TbilisSi Caval Tu ara,<br />
gamogigzavni. vinme Seni axloblis misamarTi<br />
momeci.<br />
_ ara, minda rom Sen dabrunde.<br />
_ kargi, aucileblad davbrundebi...<br />
_ xom gaxsovs Cemi misamarTi<br />
_ ra Tqma unda, `piacale miqelanjelo~!<br />
gadamexvia. vatyobdi, rom cremls<br />
Zlivs ikavebda. ar utiria. hanci kaci iyo...<br />
***<br />
RamiT oTaxSi ver gavCerdi. gareT<br />
gamovedi da mTeli Rame erT-erT xidze<br />
gadavyurebdi mdinares, romelic<br />
TavisTvis, Cumad miedineboda. aseTi<br />
qalaqia florencia. raRac dakarguls<br />
gibrunebs. imas, rac yvelaze metad<br />
genatreba.<br />
eqskursia<br />
10.04.2008 (saRamo)<br />
Turme gameRviZa. me ki megona, rom meZina.<br />
ratomRac, bolo dros, sul Cemi<br />
oTaxi mesizmreba. sizmarSic aRar myofnida<br />
fantazia. ase icis gazeTSi<br />
muSaobam. yoveldRe iZulebiTi werilebis<br />
weram.<br />
***<br />
oqtombris dila iyo. gamomcemels<br />
yvelaferi vuTxari, rasac masze vfiqrobdi<br />
da umuSevari davrCi. yoveldRiur<br />
gazeTSi vmuSaobdi. vwerdi kulturaze<br />
da sportze. Tan nel-nela vtvindebodi.<br />
rogor SeiZleba yoveldRe raRac wero.<br />
marazmia. suliT Jurnalisti ver gamovdeqi.<br />
saukeTeso werili ki gabriela sabatinis<br />
mivuZRveni. gamovitire, roca CogburTs<br />
Tavi daaneba. mgoni, mxolod maSin<br />
viyavi gulwrfeli mTeli Cemi aTwliani<br />
Jurnalisturi karieris ganmavlobaSi.<br />
miyvarda gabriela!.. erTxel damesizmra<br />
kidec. xelSi Cogani eWira da mrgval baR-<br />
Tan idga. mindoda masTan mivsuliyavi da<br />
am dros gameRviZa. aseTi uiRblo var.<br />
***<br />
ra kargi iyo, rom arsad meCqareboda.<br />
sul damviwyebia es grZnoba. xetiali da<br />
usaqmurobiT tkboba mindoda. diadi<br />
ramea usaqmuroba.<br />
5 -18 marti 2010<br />
***<br />
jerjerobiT marto viyavi. marto<br />
kaci xetialSic braliao, vinmesTvis unda<br />
damereka. wignaks anbanis mixedviT vfurclavdi.<br />
***<br />
_ aqvs mkacri simetriiT dalagebuli<br />
nakvTebi. sevdianad imzireba, moduri<br />
saTvalidan melanqoliurad iRimis,<br />
TiTqos mTeli samyaro ecodeba. egzistencialur<br />
krizisze, froidis `fsiqoanalizze~<br />
da gaurkveveli filosofosebis<br />
eseebze uyvars laparaki.<br />
ara, ara... Cemi pirveli Tavisufali<br />
dRe iyo!<br />
_ aqvs grZeli fexebi, `wiTelqudas~<br />
mgeliviT didi piri da sul icinis. zedmetad<br />
mxiarulia. ise Zalian lamazi gogoa,<br />
sruliad sxvanairi garegnobis.<br />
Zalian uyvars sityva _ `nu~:<br />
`nu, Sen isev mowyenili xar!..~<br />
`nu, Sen veravin gagamxiarulebs!..~<br />
`nu, Sen araferi ar ginda!..~<br />
***<br />
`nu dRes Seni Tavi ar maqvs!.. yiramalas<br />
ver gagiWimav, mapatie!...~<br />
bolos da bolos, Cemi pirveli Tavisufali<br />
dRe iyo.<br />
C, D, E, F… N!<br />
***<br />
_ raRaciT gabrielas vamsgavseb,<br />
Tumca arc Savgvremani ar aris, arc CogburTs<br />
TamaSobs. Txilamurebze dgas kargad.<br />
gudaurSi gavicani. mivxvdi, rom misi<br />
naxva mindoda. erTad vixetialebdiT.<br />
***<br />
_ gamarjoba, uZvirfaseso da mSveniero<br />
qalbatono. Tqveni gacnoba Tu Sei-<br />
Zleba<br />
_ raa – icinis, – dRes ar muSaob<br />
_ wamovedi, veCxube im idiots!..<br />
_ vin idiots<br />
_ gamomcemels.<br />
_ cudia... umuSevari darCi..<br />
_ cudi ki ara, gadasarevia! Tavisufali<br />
var. proletariviT, borkilebis<br />
mets arafers vkargav.<br />
_ da revoluciisaTvis emzadebi, ara<br />
_ revoluciav, dedakaci unda gerqvas<br />
Sen! ai, aseTi momwonxar. modi, eqskursiaze<br />
wavideT.<br />
_ leqciebi ro maqvs<br />
_ erTi dRe gaacdine... ra moxda.<br />
_ xo, sad wavideT<br />
_ ra Tqma unda, qalaq TbilisSi.<br />
_ <br />
_ ratom gaCumdi.. icnob Tbiliss<br />
_ aba ra, Tanac axlos...<br />
_ ara, CemsaviT ar icnob. bolos da<br />
bolos, Senze aTi wliT ufrosi var.<br />
_ ex, beberi proletari...<br />
_ me beberi gidi var, Cemi sulieri<br />
mowodeba gidobaa da ara Jurnalistoba.<br />
_ marTla magari gidi xar<br />
_ kidev eWvi gepareba<br />
_ ise ra...<br />
_ me msoflioSi yvelaze erudirebuli<br />
gidi var. sazriani, energiuli da mxiaruli.<br />
me gidTa gidi var. misi ugidesoba.<br />
icode, naxevar saaTSi mrgval baRTan<br />
gelodebi. zurgCanTa ar dagaviwydes!<br />
isev gaecina. vicodi, rom daviTanxmebdi.<br />
***<br />
mrgval baRTan videqi da velodebodi.<br />
`patara ufliswulis~ Sadrevani isev<br />
gaeZarcvaT, mxolod ufliswuli daetovebinaT.<br />
marto idga mowyenili.<br />
N-i male movida. zurgCanTac marTla<br />
gaekeTebina.<br />
_ ra gaqvs zurgCanTaSi<br />
_ vaSlebi...<br />
_ samoTxis<br />
_ rogori inteleqtualuri iumori<br />
gaqvs.<br />
_ xo, `gazetCikobisas davaprikole!..~<br />
_ ise, gaartyi. gvelma maCuqa...<br />
_ gvelma.. kargi, maSin jer zooparki<br />
davaTvalieroT.<br />
_ zooparki.. ratom<br />
_ am qalaqSi yvelaze wesierad cxovelebi<br />
iqcevian.<br />
_ galiaSi arian da ra hqnan<br />
_ gareTac yvelaze wesierad moiqcevian.<br />
wavediT.<br />
***
5 -18 marti 2010<br />
TeTri daTvi, romelic WuWyisagan<br />
gaSavebula, ufro mura daTvs hgavda.<br />
zRvis lomebi mdore, binZur wyalSi pirs<br />
uRonod aRebdnen, TiTqos sufTa haersa<br />
da wyals iTxovdnen.<br />
maimunebis galiasTan SevCerdiT. gorila<br />
jiqur gvimtkicebda evoluciis<br />
kanons. N-ma vaSli misca. vakvirdebodi.<br />
Wkvianurad da gemrielad Seeqceoda.<br />
_ bevr adamianze gonieria, _ vuTxari<br />
N-s.<br />
_ Sens gamomcemelzec<br />
_ gacilebiT...<br />
_ mware ena gaqvs.<br />
_ xandaxan simarTlec mwarea.<br />
_ rodis mixvdi<br />
_ roca banaluroba vaRiare. mixvdi<br />
_ ki, _ Caecina da Tavi damiqnia.<br />
gveli patara taStSi sacodavad<br />
mokalaTebuliyo, TiTqos Sewvas upirebdnen.<br />
viRac asakovani qali idga da<br />
saSinlad wyevlida. gvels ar esmoda an<br />
esmoda. ra unda gaekeTebina romc gaego.<br />
TavisTvis Cumad itanjeboda.<br />
sevdiani sanaxavi iyo Cveni zooparki,<br />
magram mainc Rirda daTvaliereba. cxovelebi<br />
yovelTvis raRacnairad maTboben,<br />
Tundac sazizRar galiebSi iyvnen<br />
gamomwyvdeulebi. CvensaviT ar borotdebian<br />
da ar TvalTmaqcoben. Cemi sibrZne -<br />
s gavuziare. dameTanxma da nayini vuyide.<br />
nayinma gazafxulis surneli moitana.<br />
***<br />
`varazisxevSi~ Ria kafeSi davsxediT.<br />
oqtombris mze anaTebda. Tbili da<br />
xaverdovani. sosisis suni, ludi, studentoba...<br />
gviyvarda es kafe. universitet-<br />
Tan axlos iyo da Cveni iyo. mxolod Cveni...<br />
ori kaTxa ludi da sosisi SevukveTe.<br />
_ maSin mainc sxva iyo, sxva gemo hqonda.<br />
_ ra ginda Zalian gemrielia!..<br />
_ ise ra, Cemi studentoba gamaxsenda...<br />
_ aaa, raRa dros Seni studentobaa,<br />
_ miTxra RimiliT, _ ukve ocdameerTe<br />
saukune daiwyo.<br />
axali saukunis pirveli weli sruldeboda.<br />
ra maJorulad JRerda es 2001!<br />
Tumca jer sruliad ver vgrZnobdi axali<br />
saukunis dasawyiss. 11 seqtembris tragedia<br />
vis unda aseTi saukune! maSin<br />
sjobs sruliad gaqres, gauCinardes, arc<br />
daiwyos da arc dasruldes.<br />
da me me vin viyavi 30 wlis idioti.<br />
areuli warsuliTa da bundovani momavliT.<br />
_ xo, _ gamecina, _ ukve mgoni aTi<br />
weli gavida, rac universiteti davamTavre.<br />
xandaxan meCveneba, rom es yvelaferi<br />
guSin iyo, xan ki vfiqrob, rom<br />
mTeli saukunea gasuli – studentoba ar<br />
Semarges.<br />
_ gexumre, _ isev gaicina, _ ra dagemarTa,<br />
mTeli cxovreba win aris!.. sul<br />
studenti biWi xom ar iqnebi<br />
_ aRarc minda. ubralod menatreba...<br />
sosiss vWamdiT da luds vayolebdiT.<br />
N-s TvalebSi Sevxede da guneba gamomikeTda.<br />
Savi, epoqaluri anegdoti movuyevi<br />
da gulianad gaecina. unda Sevguebodi,<br />
rom studentobis gemo da suni<br />
aRarasdros dabrundeboda...<br />
***<br />
`vera~... barnovis quCa... 53-e skola.<br />
yvelaferi icvleboda, axal saxlebs<br />
aSenebdnen, maRals, uformos da uSnos.<br />
mtveri, ngreva... TiTqos bavSvobas mingrevdnen,<br />
cvlidnen raRac usaxuri SenobebiT,<br />
mindoda mZime fiqrebi mome-<br />
Sorebina. N-i ar Semewuxebina, romelic<br />
raRacas miambobda. mgoni, arqiteqturaze.<br />
arqiteqturulze swavlobda.<br />
gaviTiSe da ar vusmendi. meqanikurad vuqnevdi<br />
Tavs. mxolod misi xma Camesmoda<br />
da msiamovnebda.<br />
***<br />
`veris baRSi~ vseirnobdiT. SuadRis<br />
mze, feradi burTi, bavSvebi... skamebze<br />
moxucebi isxdnen. saxeze SemSrali Rimili,<br />
mZime drois Sedegi, utvinobis,<br />
gaumaZRrobis da gulgrilobis...<br />
lurji monasteri, sanTlebis Suqi da<br />
siCume.<br />
gareT isev mze da N-is Tvalebi.<br />
_ ra feris Tvalebi gaqvs – vkiTxe -<br />
s.<br />
_ Wreli! – mipasuxa siciliT.<br />
_ ara, feradi...<br />
***<br />
`muStaidis baRi~... ferdakarguli<br />
navebi dabinZurebul wyalSi tivtiveben.<br />
vixsenebdi ferad navebs, wyalsac,<br />
rogorc okeanes... matarebels... ConCxebis<br />
gvirabSi. SiSi, bavSuri SiSi, SiSis iluzia!..<br />
***<br />
Cveni stadioni. dadumebuli da<br />
daRonebuli. TiTqos unda isev dagviZaxos,<br />
magram Zala da xalisi aRar yofnis.<br />
***<br />
sabWoTa kavSiris Cempionati, Zlieri<br />
`dinamo~, abonementi, TamaSs ar vacdendiT!<br />
erTxel, me da mamaCemi pirdapir meore<br />
taimze mivediT. xaSmSi viyaviT da<br />
dagvagvianda. stadionze fexi SevdgiT<br />
Tu ara, burTic gavitaneT. movigeT. is<br />
wami da sixaruli arasodes damaviwydeba.<br />
N-s veubnebi, rom mTavaria gindodes da<br />
moigeb. mxiaruli siciliT meTanxmeba...<br />
***<br />
mtkvars gadavscqerodiT. WuWyisgan<br />
ixrCoboda. dinebasac Seswyvetda, misi<br />
neba rom yofiliyo. kldeze dakidebuli<br />
saxlebi, aivnebi... es mainc SemorCa, Cvens<br />
utvinobas uZlebda da uZlebs...<br />
***<br />
Sardeni... ulamazesi, uZvelesi da<br />
myudro quCa. snobizmisa da `mariaJis~<br />
centrad gadaqceuli.<br />
_ aq ar movdivar, nasvami Tu movxvdebi<br />
SemTxveviT, _ vuTxari N-s.<br />
_ mec... iSviaTad, _ dameTanxma N-i.<br />
asea, am adgilas yovelTvis siyalbis,<br />
xelovnurobis da narcisizmis parads<br />
marTaven. asea, yovel saRamos.<br />
_ jer bevri xalxi ar aris, SegviZlia<br />
davsxdeT, yava davlioT...<br />
_ siamovnebiT...<br />
davsxediT da yava SevukveTe.<br />
_ mainc ratom wamoxvedi<br />
_ vwerdi amindis prognozs, nekrologebs,<br />
horoskops.<br />
_ va, varskvlavebic daTvale<br />
_ ise ra... Txis rqa Tu loms... SeiZleba<br />
qalwulmac qalwuloba dakargos.<br />
_ sul eg aris<br />
_ ki, mere merwyulic aRigzneba...<br />
yava moitanes da mec is Savi, epoqaluri<br />
anegdoti movuyevi.<br />
***<br />
saRamo... muqi lurji ca, mTawmindis<br />
da sololakis Zveli, viwro, daxveuli<br />
quCebi. myudro, sada da wynari:<br />
Rame axlovdeboda.<br />
***<br />
mTeli Rame viseirneT. saxlSic dareka,<br />
rom daqalTan rCeba. oh, es daqalebi.<br />
Semodgomis mrgvali, TeTri mTvare,<br />
Cabnelebuli, alag-alag sustad ganaTebuli<br />
quCebi, sakuTari nabijebis xma da<br />
uSinaarso saubari. roca ubralod<br />
laparakob, rom ar CageZinos. mere Zilis<br />
SegrZneba TavisiT qreba, meore sunTqva<br />
gexsneba da gindeba uTvalavi Rame gaaTeno.<br />
***<br />
mzis amosvlas `mamadaviTze~ SevxvdiT.<br />
zantad da Tan msubuqad amodioda<br />
mze. Tbilisis bundovan gamWirvalebas anaTebda<br />
sxivebi. simsubuqiTa da ucnauri<br />
sifrTxiliT. N-s aakankala uZilobisagan.<br />
Cemi qurTuki movacvi da mivekari.<br />
mzis sxivebSi ki nel-nela Cveni qalaqi<br />
ikveTeboda. Cvens mier damaxinjebuli da<br />
Seuracxyofili, magram mainc lamazi,<br />
amomavali mziT uCveulod ganaTebuli<br />
da ucnaurad feradi.<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
momeCvena, rom N-ma wamiyvana eqskursiaze.<br />
me ki ara, N-ma gamaseirna da uazro,<br />
mZime fiqrebi momaSora. uZilobisagan<br />
magrad mivixute, radgan mzis amosvla<br />
maCuqa da sinaTlesTan damabruna. mere<br />
isev movuyevi Savi, epoqaluri anegdoti.<br />
ganTiadsac N-is sicili uxdeboda...<br />
***<br />
aRarafers vnaRvlobdi. yvela Semiyvarda.<br />
Cemi gamomcemelic. Tumca gazeT-<br />
Si aRar davbrunebulvar. vigrZeni, rom<br />
sakuTari Tavi vipove. mTeli cxovreba win<br />
iyo...<br />
HAIR<br />
02.04.2008 (Rame)<br />
is saRamo axlac guSindel dResaviT<br />
maxsovs. ar vici, ratom. rac me da xuliganas<br />
(miSiko qoriZes) dro gvaqvs gatarebuli.<br />
magram is uazro, mazalo, `farTi~<br />
gonebidan ar iSleba. Tanac Zalian Tbilad<br />
maxsendeba. Taviseburad sasacilo<br />
iyo da imitom.<br />
***<br />
xuliganas gogo moewona, romelmac<br />
sakuTar saxlSi am ucnaur wveulebaze<br />
dagvpatiJa. kargi garegnobis, normaluri<br />
gogo Canda...<br />
***<br />
didi oTaxi... sigaretis kvamliT gabu-<br />
Ruli, Savi Rvino, `Sampanuri~, Cqari,<br />
gaurkveveli mimdinareobis musika. gogoebi<br />
mokle kabebSi viTom seqsualurad<br />
irxeodnen, tans musikis ritms ayolebdnen,<br />
gaugebrad metyvelebdnen da uazrod<br />
kiskisebdnen. kargi Sesaxedaobisa ki<br />
iyvnen da gacilebdiT ufro lamazebi<br />
iqnebodnen, adamianurad rom moqceuliyvnen.<br />
`briolin-reibanebiani~ biWebi... `poluderskebi~,<br />
`poluSnirebi~, ver gavige.<br />
Cveni maspinZeli, normaluri gogo,<br />
yuradRebas ar gvaqcevda. TavisTvis dafarfatebda<br />
stumrebs Soris.<br />
_ magar pontSi gagCiTe, _ miTxra<br />
xuliganam.<br />
_ daikide, uaresic xdeba...<br />
***<br />
kuTxeSi videqi ganmartoebiT da Sav<br />
Rvinos vsvamdi. samwuxarod, sruliad<br />
fxizeli viyavi. erTi gogo momiaxlovda.<br />
uCveulod lamazi garegnobis.<br />
_ Tqven werT, ara – mkiTxa moridebiT.<br />
Zalian originaluri saxe da tani hqonda,<br />
`modilianis gogos~ hgavda.<br />
_ vjRabni CemTvis, TqvenobiT nu melaparakebi,<br />
_ vTxove da gavuRime.<br />
cota daibna, aRar icoda, ra eTqva.<br />
_ ici, kafkas vkiTxulob, _ miTxra<br />
mere (maSin kafka iyo modaSi).<br />
_ mogwons<br />
_ ki, magram cota mJave xasiaTze mayenebs.<br />
_ simJaves yuradRebas nu miaqcev.<br />
bolos yvela kargi wigni sinaTles gitovebs...<br />
xedav rogori brZeni var.<br />
guliT gaicina. momewona misi sicili.<br />
`ra unda amaTTan~, _ gavifiqre CemTvis.<br />
ivnisis Tve iwureboda. fanjrebi Ria<br />
iyo, magram mainc saSinlad cxeloda. vigrZeni,<br />
rom suli mexuTeboda.<br />
_ iqneb cota xniT haerze gagveseirna...<br />
_ ici, mec mezareba aq yofna, magram<br />
megobrebi arian da wasvla merideba.<br />
_ Cvenc male davbrundeT.<br />
_ sxva dros iyos...<br />
_ iyos...<br />
isev gaCumda. aqeT-iqiT iyureboda,<br />
TiTqos raRacas eZebda. mere xel-<br />
CanTidan kalmistari da furceli amoiRo.<br />
_ xo, mec vjRabni, _ odnav gawiTlda,<br />
_ minda wagakiTxo.<br />
furcelze telefonis nomeri dawera<br />
da momca.<br />
_ dagirekav, me veZeb talantebs!<br />
isev guliT gaicina. rogor momwonda<br />
misi sicili. raRacnairad Tbili da gulwrfeli.<br />
furceli davkece da jibeSi Sevinaxe.<br />
_ aucileblad dagirekav.<br />
***<br />
xuligana rbil savarZelSi Cafluliyo.<br />
raRac wigns kiTxulobda. Tavze<br />
davadeqi.<br />
_ ras kiTxulob am `bardagSi~<br />
_ bavSvobas vixseneb...<br />
Canawerebi<br />
7<br />
wigns davxede.<br />
_ va, buratino! _ gavikvirve, _ sad<br />
gaCiTe<br />
_ xo ici, ra magari var!..<br />
_ vici, vici... ar gavideT..<br />
_ moica, davamTavreb...<br />
bolomde CaikiTxa.<br />
***<br />
wasvlisas Cvenma maspinZelma, normalurma<br />
gogom, ikadra da karamde migvacila.<br />
xuliganam `buratino~ gauwoda.<br />
_ kinaRam gamyva...<br />
_ aaa, _ daibna, wigni gamoarTva, _<br />
Tu ginda, gaCuqeb.<br />
_ ara, madlobT, me pinoqio mir-<br />
Cevnia...<br />
_ marTla – gaicina naZaladevad.<br />
_ xo, magram mainc ra traki yofila<br />
es karabas barabasi, _ Seicxada xmamaRla<br />
xuliganam. ise rom rac SeiZleba met<br />
stumars gaego.<br />
***<br />
im saRamos mere Cveni maspinZeli aRar<br />
gvinaxavs. ratomRac arc `modilianis<br />
gogosTvis~ damirekavs...<br />
iqneb Rirda, rom damereka.<br />
Julieni da nageli<br />
04.04.2008 (saRamo)<br />
stendalis `wiTeli da Savi~ zafxulSi<br />
wavikiTxe, rodesac yazbegSi visvenebdi.<br />
wignma ise gamitaca, rom ori Rame<br />
gamaTenebina. maSin Seyvarebuli ar viyavi<br />
da maxsovs, saocrad mominda vinme Semyvareboda.<br />
***<br />
wignis kiTxva gamTeniisas davam-<br />
Tavre. fanjara gavaRe da Rrmad SevisunTqe<br />
mTis jansaRi haeri. mze amosvlas<br />
lamobda. myinvarwvers Rrubeli<br />
Tavze qudiviT exura, romelic nel-nela<br />
vardisferdeboda. TandaTan mwvervalic<br />
vardisfrad iRebeboda. ase Tendeba<br />
xolme yazbegSi...<br />
***<br />
eh, Julien, Julien!.. Se bonapartisto<br />
romantikoso. rogor momandome im RamiT<br />
siyvaruli. amas arasodes dagiviwyeb.<br />
***<br />
knut hamsunis `misteriebi~, nageli:<br />
keTilSobili meamboxe, tyuiliT da angarebiT<br />
gaJRenTili samyaros Secvlis<br />
surviliT anTebuli, Seyvarebuli TviTmkvleli.<br />
TviTmkvlelobiT scada samyaros<br />
Secvla. radgan sakuTari cxovrebis<br />
wesiT ver SesZlo.<br />
mainc vin iyo es SeSlili nageli iqneb<br />
axirebuli kaci, akviatebuli ideebiT.<br />
sentimentaluri pirovneba, romelmac<br />
viRac qali amoiCema da sakuTar grZnobasTan<br />
damarcxda<br />
ara mgonia. aseTi adamianebi TviTmkvlelobiTac<br />
raRacas cvlian. Tumca<br />
TviTmkvleloba sisulelea. sisulelea,<br />
Tu cxovreba ar mogiSxames, sicocxlis<br />
gagrZelebis yvela gza ar Cagirazes, yofna<br />
jojoxeTad ar gadagiqcies. es ukve<br />
tragediaa. magram nagelma Tavi Segnebulad<br />
moikla. is Zalian Zlieri aRmoCnda<br />
imisaTvis, rom aseT ubadruk, daCaCanakebul<br />
garemoSi ecxovra.<br />
***<br />
nageli 17 wlisam gavicani. maSin,<br />
rodesac damoukidebel cxovrebas viwyebdi.<br />
sakuTari Tavisa da gare samyaros<br />
Secnobas veswrafodi. momnusxa am ucnaurma,<br />
yvelasgan gansxvavebulma pirovnebam.<br />
uneburad vbaZavdi kidevac. Cemi sulis<br />
nawili gaxda. mindoda, nageliviT mebrZola<br />
qveynierebis Sesacvlelad. nageliviT<br />
myvareboda, nageliviT... kinaRam<br />
yviTeli pijaki Cavicvi. kidev kargi, male<br />
gadamiara am gatacebam. sxva saintereso<br />
wignebma da cxovrebis dinebam gaiyola.<br />
***<br />
xandaxan axlac mgonia, rom marTla<br />
arsebobda. mgonia, rom cocxali adamiani<br />
iyo da ara <strong>literaturuli</strong> personaJi.<br />
uaxloesi, ufrosi megobari. TiTqos<br />
xandaxan brundeba da Cvens areul dedamiwaze<br />
daabijebs. sakuTar adgils isev ver<br />
poulobs. siyvaruliT savse, yvelasgan<br />
gansxvavebuli, martoxela meamboxe.<br />
yviTeli pijakiT, ganieri mxrebiTa da<br />
naRvliani TvalebiT.
8 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
proza 5 -18 marti 2010<br />
dasawyisi # 9-20<br />
sanam SekiTxva miveci<br />
naTliaCem gvritisas<br />
aka morCilaZe<br />
legendaruli qemeras piradi<br />
da sazogadoebrivi cxovreba<br />
meTqi, usmen amaT laparakebs biWiko<br />
manTaSovze da mainc Cem SekiTxvaze<br />
vfiqrof, ro azrebi maq am ambavze da<br />
ise, ro imaT ver SeamCnies. dasxma-dasxmaSi<br />
gverZe carela Wiqa iyo da imaSic<br />
davisxi da sadRegZelo ro wamovidoda,<br />
me or ors vaZlevdi CumaT.<br />
egre vici Rvinoze. karoCe an<br />
nidapoi memarTeba, an arada, prosto<br />
viberebi, Tu iseTi sma ari iq ro iyo,<br />
ro imena smisTvis ki ara, prosto<br />
laparakisTvis da Rvino ro prosto<br />
exmareba, ro aba imdeni xani besponta<br />
xo ar ijdebian da ilaparakeben. aba<br />
dasalevi Tu ar ari, amdeni xani ijden<br />
da ilaparakon, rac ar ginda Zveli<br />
Zmakacebi iyven da monatrebulebi,<br />
mainc magra moewyinebaT. karoCe, xoda<br />
exla imaT didi pererivebi qondaT,<br />
vafSe magari Znelia bebrebTan sma. erT<br />
pontSi priatnia, mara meore pontSi<br />
Znelia.<br />
ai, papaCemTan sma magari iqneboda.<br />
me imasTan ar damilevia, im pontSi sma<br />
rasac qvia, bavSuraT damilevia. exla<br />
gamaxsenda. erTxel patara var da<br />
sofelSi sufra ari da zafxulia da<br />
mezoblis biWi Camovida jaridan da<br />
didi sufra gaSales da papaCemi ari<br />
Tamada da moviden gvian pontSi gverZe<br />
soflidan naTesavebi am biWis da exla<br />
iseTi uWeriaT, ro saqeifoT arian da<br />
beberi kaci dainaxes, papao, RmerTma<br />
jani mogceso, eunebian da janze rogora<br />
xaro, im pontSi ro Tamada beberiao<br />
da CveniT qeifi mogviwevso, da papaCemma<br />
uTxra, magraTa varo da mtkicebac<br />
maqo, ro magraTa varo. ai, aba,<br />
romeli mtkicebao, imaTac da ageo,<br />
Cven SemosaxvevSi ro qva agdia ginaxiaTo<br />
imena, lodi egdo iqa, zed vjdebodiT<br />
da, vafSe, rogorc ari xolme<br />
sofelSi. viciTo, imaT. kaneSna<br />
icoden. xodao, ro davibade meo, eg<br />
lodi mand egdo iseveo, Zveli dagdebulia,<br />
vin icis visio da rodindelio<br />
da biWobaSi devetakebodio da vera<br />
vwevdio. mere gavizardeo da isev devetakebodi<br />
xolme da vera vwevdio,<br />
mere kide kacobaSic mivadeqio da vera<br />
vwevdio, exla im dResac gamovedi da<br />
miveli da devetake da isev ver avwieo.<br />
xo xedav, ro uaresoba ara maq da isev<br />
ise Zvel janze varo. is xalxi daixoca<br />
siciliT da kai gvianamde uTamada papaCemma.<br />
exla egeT sastavSi, papaCemis sastavis<br />
bebrebSi ro movxvedriliyavi,<br />
iasnia, sxva muRamia da gexaliseba, aq<br />
kide mainc napriJoni var. egreve nervozebi<br />
modis da imdensac ara svamen<br />
ro nervozebi moixsnas da imito. meTqi,<br />
am or-or Wiqas Sevaparef, Tore,<br />
vafSe gamovfxizldebi da nervebi<br />
vafSe ameSleba, imito, ro Cemi SekiTxva<br />
Semyavs da erTi vnaxo, ras izamen<br />
eseni.<br />
magas me veZaxi piraqeTa paxmelias,<br />
sufrazeve ro gemarTeba paxmelia.<br />
nedapoisgan. Tavi agtkivdeba, nervozebi<br />
wamova, diorganiebi wamova. nipriatnaT<br />
fxizeli ro xdebi imxela droa<br />
Wiqebis Sua. xoda, esenic egre Sveboden,<br />
magaT erTmaneTTan laparaki<br />
uswordebodaT, daTroba ki ara. Tan,<br />
vafSe, me cxovrebaSi bevri qurdebi ki<br />
minaxia, mara qurdebi ro imena mTvrali,<br />
ara. Seileba magari daleulic<br />
qoniaT, mara imenna mTvralis pontSi<br />
ar iqcevian.<br />
erTxel, vafSe damgruza mag ambavma.<br />
karoCe, erTi axlobelia, Zveli<br />
Zmakacia ra, adre futbols erTaT vTamaSobdiT.<br />
qurdi ar ari im pontSi, ro<br />
magari ideini iyo da gepeiSi ro swavlobda,<br />
mere prosto qurdi veRar<br />
gaxdeboda. ar mica Tavs ufleba, ro<br />
naswavli varo da namuSevari varo.<br />
xoda, karoCe. erTic ari da karoCeo,<br />
xaSurSi varT qorwilSi dapatiJebulio,<br />
Cveni tola biWi iyo erTi, isic<br />
qurdi ar iyo, mara ai, egeT pontSi, ro<br />
geunebian sul ro sityvas elodebao.<br />
adre ro ambobden momavaliao. mere<br />
gaxda qurdi, me egre vici. karoCe, da<br />
es Cemi axlobeli, amas erqva, beWo, meuneba,<br />
ro mag nodaras qorwilSi varT<br />
dapatiJebulio. xaSurSio ra. meTqi, me<br />
ra minda, orjera myavs nanaxi da karo-<br />
Ceo, rogor ar gindao, wamaiyvaneo<br />
miTxrao, evasebio. karoCe, Zveli<br />
droa, jer coli moyvanili ara myavs<br />
da ukve mazebze var. aqa-iq ician, igroki<br />
var da am nodaramac icoda, am xaSurelma<br />
nodaram. xoda, karoCeo, da<br />
waveliT, taqsiT waveliT. qorwili ari<br />
am nodaras saxlSi, rogorc icoden<br />
Zvel dros, oTaxebSi gaSlilia da<br />
balkonebSi gaSlilia da erTi orasormocdaaTi<br />
kaci jdeba ra.<br />
erTi ormocdaaTi kaci naTesavi da<br />
mezoblebia da danarCeni orasi sul<br />
qurdebi da kai biWebia Tbilisidan ki<br />
ara da daJe soxumidan da zugdididan<br />
yavs dapatiJebuli. karoCe, fanoRebma<br />
erTi imReres, ro am ojaxSi Citi<br />
budes ikeTebs da danarCenebi qurdulebi<br />
midis.<br />
vzivarT, vsvamT, meti iq ra unda<br />
gaakeTo, Tan maladoebi varT. Cvenxelebic<br />
arian aqa-iqas, mara cota<br />
vzrosli sastavia, cota ra. Cven win<br />
kide erTi tipi zis. vafSe ar vici, vin<br />
ari, mara exla palkovniki alania ro<br />
ar ari, vici. es ise SutkaSi. mament<br />
qurdia. karoCe, me egre vifiqre. pavadkebze<br />
egre vatyof, ro qurdia. da<br />
gverZe qali uzis, colia, vin ari, ar<br />
vici, erTaT arian da iqeT kide qurdi<br />
zis. ori qurdi zis, isini vici. karoCe,<br />
kuTxis pontia. Cven saca vzivarT, Tamadis<br />
moadgiles uzivarT ra, me da es<br />
biWi da iqiT, meore mxridan, es tipi<br />
uzis. mere magis qali da mere ori qurdebi<br />
zis, didubelebi, imaT vicnobT.<br />
vsvamT da uWaxunebT Wiqebs da ravi<br />
qurdebSi ro xar amxela sufraze, ra<br />
bevri enas gaSli, mokle-mokleze ityvi<br />
da Tvrebi ra. maladoebi varT. erTic<br />
ari, karoCe da SabaSebi ro wavida da<br />
es Cven win ro zis da ar vici ra qvia,<br />
wavida SabaSze da ro movida, da dajda,<br />
meTqi, vinme ver gauSva ra TiTon<br />
wavida. xo wavida musika da raRacis<br />
bazari dauwyo am qals gverZe ro uzis.<br />
qalic ise ar ari, ro prosto qalia,<br />
saqorwiloT Cacmulia da karoCe am<br />
kacis prosto qali ar gegoneba, prosto<br />
qals rato moiyvan qorwilSi da<br />
raRacas ebazreba da es qali zis da<br />
arafers ar ambobs da musika ro Cauwevs<br />
xolme, simReraSi ro ari egeTi momenti,<br />
xo ici, egeT pontSi Cauwia da<br />
ucbaT ro gaigonef ori kaci raze<br />
laparakobs, egre Cauwia da Turme aginebs<br />
es am qals, sul dedis trakebs<br />
aginebs da es qali kide CumaT ari.<br />
karoCe, daTvra Tu ra ari, ar vici da<br />
ki aRar ismis, mara ukve xo azze var,<br />
ukve ro aginebs. aginebs da aginebs, ra<br />
Cemi saqmea. prosto, nipriatnia. maSin<br />
egeT Wkuaze viyavi. aba, exla ro vinmem<br />
aginos.<br />
karoCe, Turme qurdia esa. mere egre<br />
gamovida, egre gavigone. iq fraerebi<br />
marto naTesaoba iyo da exla es naRdi<br />
ar iyo naTesavi, Tavidanve vicodi. is<br />
simRera ro morCa, wamovida sadReg-<br />
Zelo, es kide aginebs da ki aRar maxsovs,<br />
raRaca fexze wamosadgomi sadRegZelo<br />
iyo.<br />
karoCe, wamovdeqiT da es kide zis<br />
da aginebs da es qali kide wamoiwevs,<br />
ro wavides, ro utydeba<br />
xalxSi ro aginebs<br />
da es kide<br />
xels mokidebs da<br />
dasvams iseve adgilze,<br />
lamis ari<br />
aartyas. aartyavda,<br />
erTi ori wuTi<br />
undoda da am Wiqebis<br />
WaxunSi varT da<br />
me exla imas angari-<br />
Si aRar miveci da<br />
Wiqa ro udgas win,<br />
miuWaxune iseT pontSi<br />
da davlie da<br />
imanac ar miaqcia<br />
yuradReba da beWom<br />
iqiT didubel qurdebs<br />
miuWaxuna da<br />
amas elodeba egeT<br />
pontSi da es kide am<br />
qals aginebs, vafSe<br />
kaSmar sityvebiT.<br />
cota xmadablas,<br />
mara ro ismis axlo-<br />
Si da beWo dadga<br />
erTxans da es qurdebic<br />
dganan, me<br />
kide vzivar, ro<br />
ukve davlie da egeT<br />
pontSi da exla es<br />
qurdebi amisken ar<br />
iyurebian, ro aginebs qals, karoCe<br />
biti xalxia, Tu is mixvda da wamoudga,<br />
miuWaxuneben, arada, arc dagvinaxia<br />
da beWo kide karoCe, gegoneba am<br />
qurdebis magivraT es elodeba, imito,<br />
ro egre dgas WiqiT xelSi da zemodan<br />
uyurebs am tips da, karoCe, egre nacelenaT<br />
elodeba. meTqi, daje to, ras<br />
dadeqi, veunebi, CamovqaCe saxeloze da<br />
maicao erTio da euneba, karoCeo, Wiqa<br />
momiWaxune, Zmao, da mere agineo. aman<br />
kide gamoixeda da rao, biWoo da iman<br />
Seni, beWom, karoCe, skolis bazari<br />
mica, beWom girWoo. meTqi, movkvdebi<br />
exla siciliT da sanam is Semoaginebs<br />
exla, aiRo es Wiqa ro uWiravs da<br />
pirdapir egreve ar daaxala TavSi<br />
Tavis RvinoianaT da is wamouxta<br />
karoCe da mouqnia, da ro mouqnia, me<br />
dauWire da atyda sufraze forTxiali<br />
da amas Turme padelnikebi yavs,<br />
karoCe da danebio da Cvenc gavxseniT<br />
da es sufra vafSe gadmoyiravda da es<br />
didubelebi SuaSi aRmoCden da vafSe<br />
yvela, da TiTon nodara egreve gadmoxta<br />
da karoCe, rogorRac aqeT gamogviyvanes.<br />
mara beWoze iyo gatrakeba.<br />
karoCeo, pasuxi mogeTxovebao. eg<br />
kaci qurdia. unda mivxvedriliyavi ise<br />
ZerskaT aginebda im qals. rato aginebda,<br />
me ra vici.<br />
mag ambidan araferi ar mogvxvedria<br />
da aravis araferi ar mouTxovia.<br />
maladoi ro xar, xo ici su<br />
fiqrob, Senma Zmakacma qurds Wiqa<br />
daartya da pasuxi ar mogeTxoveba<br />
Turme, ar mogveTxoveba, karoCe, nodaram<br />
ro gviTxra, wadiT exlao, ro<br />
wamovediT, ukve kai Rame iyo da meTqi,<br />
biWo, gamogvekidebian da sadme raRaca<br />
xodi movifiqroT, ise vqnaT. da ro<br />
giTxra, beWo didaT ar iyo Sewuxebuli,<br />
kide iZaxda, eg ra qurdia, egeT<br />
qurdebs xmas ar amovaRebinefo.<br />
karoCe, Seileba is ar iyo egeTi znameniti<br />
qurdi, mara mainc qurdi yofila<br />
da egre qurdze Sexeba, sad ari ma-<br />
Sin gamikvirda pirvelaT am beWom ro<br />
miTxra, daikideo. ras daikidef,mara<br />
gamoirkva, ro arc araferi. iq vafSe<br />
iseTi palaJenia iyo, ro iqave unda<br />
davebrideT da rogorRacas ise gamovida,<br />
ro movtydiT da mere kide<br />
miTxra beWom, eg ambavio nodaram moagvarao,<br />
ro pasuxi ar mogveTxovao.<br />
ravi, gvardeba, albaT, zogjer. me eg<br />
qurdis ambavi vafSe imito gamaxsenda,<br />
ro sxva mTvrali qurdi ro xmamaRla<br />
bazrobdes da sxvas awuxebdes, me ar<br />
minaxia da exla naTliaCemi gvritisa<br />
ro iasnia mag paSibis kaci ar iyo, ro<br />
Tavis oqroebian qals ro aginebdes, eg<br />
xo egrea.<br />
karoCe, maSin gavige, ro qurdi ki
5 -18 marti 2010<br />
yvela qurdia, mara ari avtoriteti.<br />
ravi, exla eg ki ar mainteresebda,<br />
prosto eg gamaxsenda, ro mTvrali<br />
qurdi da eg ro gamaxsenda, Cem SekiTxvaSi<br />
esec daemata, ro, meTqi, ra kaia,<br />
ro gamaxsenda, amas vkiTxav exla. amiT<br />
daviwyef, ro, aba, egeTi qurdi,<br />
rogoric naTliaCemia, ras ityvis.<br />
exla magaT laparaks fxizel gulze<br />
vafSe sxvagan mivyavdi da egre sad ari<br />
da daviwye Separeba. jer im gverdiTa<br />
WiqiT, mere limonaTis WiqiT, erTi<br />
sami-oTxi egre imaT laparak-laparakSi<br />
miveci. xoda, veunebi naTliaCem<br />
gvritisas, meTqi, Seileba erTi SekiTxva<br />
maq. Zveli ambavia, karoCe, oci wlis<br />
winandeli meTqi da mouyevi am xaSuris<br />
qorwilis ambavi da meTqi, ai, egre egre<br />
vqeniT. miyura, miyura naTliaCemma<br />
gvritisam da erTi miTxari ra erqva im<br />
qurds, qurdi Tu iyoo da meTqi, ar<br />
vici ra erqva, ar maxsovs.<br />
qurdis saxeli ar gaxsovso meTqi,<br />
prosto, an ar vici, an ar maxsovs, ma-<br />
Sin ro atyda ambavi, qurds Seexeno<br />
daiZaxeso da mere beWomac miTxra,<br />
qurdi iyo isao. beWom icoda Tu ara,<br />
eg aRar vici, Tu imanac mere gaigo.<br />
xoda, gaicina naTliaCemma gvritisam,<br />
ar iciT, vin iyoo da me rogor giTxra<br />
Cemi azri magazeo. ai, egre Znelia imaT-<br />
Tan laparaki.<br />
magan ar gamaCera, imito, ro predvariwelni<br />
SekiTxvebi gamzadebuli<br />
mqonda isedac, prosto, amazec mindoda.<br />
mamaCemma kide, ra ginda biWoo, ra<br />
kiTxvebi gagiCdao da icinian, rames xo<br />
ar apirebo. ara meTqi, ras unda vapirebde,<br />
prosto, aba, naTliaCemi bolos<br />
rodis vnaxe da imis azri mainteresebs.<br />
ra magrebic egeni ar unda<br />
iyvnen, bazarSi mec naklebi ar var. da<br />
es ro vTqvi, esiamovna gvritisas da<br />
meTqi, ai, gzadagzas ro icvleba qurdulSi<br />
raRaceebi, me vera vxdebiTqo,<br />
veubnebi. ra icvlebao, gvritisam.<br />
ravi, meTqi. ai, me egre gamigonia<br />
ZvelaT, ro qurds pasporti ar unda<br />
qondeso, biWiko manTaSovs qonda meTqi<br />
pasporti<br />
gvritisam kide miTxra, ZvelaT<br />
gamodiodi spravka abasvabJZeniiTo,<br />
imaSi kide suraTi iyo Cakruli Senio.<br />
me vicio, ro gzaSi vinc qurdebi<br />
srokidan modioden, egreve mag cnobas<br />
bevri agdebda pasportTan erTaTo da<br />
ramdeni yofila, ro matarebelSive<br />
gauWediaT bez dakumentov Zveli qurdebio,<br />
mara imaT magis dardi ar qondaTo.<br />
zogi kide, sadac midioda, iq ro<br />
mividoda, maSin gadaagdebda, visac<br />
rogor uswordeboda da Wirdebodao.<br />
upasportoba kide ori ponti iyoo, ro<br />
karoCe, urka xaro da graJdanini ara<br />
xaro, eg ideini ambaviao, Tumcao, me ar<br />
gamigia, ro qurdulSi yofiliyos<br />
Tqmulio, ro pasporti imenna gadaagde,<br />
Tore grexiao. Zveli pasportebi,<br />
Tan wiTeli, vafSe ar iyoo, mwvane<br />
iyoo da vafSe, qurds prava aq, ro ZaRli<br />
moatyuos da rogorc moexerxeba<br />
iseo. lipa qsivebic xo icio, ro viTom<br />
emvedeao da egreo. xoda, egeT pontSio,<br />
ZvelaT pasportSi sudimosti<br />
ertya kacso. ro gagaCerebden, Caixedavden<br />
Sig da sudimostia da Tan muxli<br />
weriao, amiT karoCe gamCerebelma<br />
icis, Sen vina xaro da egeT pontSi,<br />
qurds eg ar unda da gadaagdo pasportio.<br />
Tu waiyvanen aZileniaSi, pakazanias<br />
ar aZlevs, vinaobas ar ambobs da<br />
Tu ar icnes, xo ver ityvian esa da es<br />
ario.<br />
karoCeo, eg ori rame iyo ZvelaT<br />
pasportis ambavSio, da prosto bevri<br />
qurdebi ideinaT agdebden pasportso<br />
da exla kide sxva droao, pasporti<br />
aTas rameSia saWiro, maSindeliviT ki<br />
arao da vafSe sxvis saxelze pasporti<br />
xo lipa ramea da rato arao. magra<br />
icoda eg Zvelebi, iasnia icoda. exlao,<br />
Sen vafSe isic xo ar gainteresebs, ro<br />
ambobden qurds saxli ar unda<br />
qondeso da prapiska ar unda qondeso.<br />
prapiska gaxsovs ra ario exla aRar<br />
ari aq prapiskao da ruseTSi isev ario.<br />
vici, meTqi ra ari prapiska. xoda,<br />
rogor fiqrobo, kaci ro iparavso da<br />
ro ician, ro iparavs da ro ician, ro<br />
qurdiao, rodis ufro ipovian, Tavis<br />
saxlSi ro Cerdebao Tu sadme sxvagano.<br />
iasnia, saxSi meTqi. daJe prapiska<br />
ro qondes, sxvagan unda iyos.<br />
xoda, magito iyo malinao, malinaze<br />
Tavs Seinaxavda ZvelaT qurdio,<br />
imito, ro stalinis dros liuboi<br />
peredviJenieze sroki iyoo, vafSe Tu<br />
icio, sto pervi kilametri ra ario.<br />
meTqi, ara. sto pervi ario ro, Tu nasrokali<br />
xar, moskovze as kilometrze<br />
axlo misvla akrZaluli gaqo. aba, dapustim<br />
qurdi xar da xar sto pervi<br />
kilametrze da saqmea moskovSio, riTi<br />
midixar da rogor midixar im saqmezeo,<br />
pasportebiT, matareblebiT da vafSe,<br />
moskovSi, sad inaxav Tavso. iasnia, yvelaferi<br />
ise unda iyos, ro imaT ar dagi-<br />
Wiron, cixe Seni saxlia, mara ZaRlebs<br />
ZalaTi Tavi davaWerio, egeTi rame<br />
gagigiao ari priCina zogjer, ro<br />
unda daaWerioo, Tu aucilebliv Sesvla<br />
ginda da eg sxva ario.<br />
eg yvelaferi stalinis drois ambebi<br />
iyo, imito, ro rasac me vekiTxebodi,<br />
is sul Zveli qurdebis cxovrebaze<br />
iyo.<br />
andao, romel qurds qonda erTi<br />
Tavisi saxl-kari im droSio. bevri ki<br />
ar iyo egeTio. meTqi, ra magaria Zveli<br />
ambebi da erTic movwrupe da meTqi,<br />
winaT rogor iyo, ro qurdi TiTon<br />
dadioda saqmeze, gamigonia da exla<br />
kide, ravi, aRar gamigonia, biWebi<br />
baiTze waviden da qurdi win midiodao.<br />
gaecina gvritisas da mamaCemma es imas<br />
garTmevs exlao, interviuso. mamaCems<br />
aRar mowonda, egreve mivxvdi, ro velaparakebi,<br />
imito, ro icis, iasnia, ro<br />
rasac velaparakebi, eg araferi ar ari,<br />
glavni bolos modis. toCni mamaCemiviT<br />
var mag ambavSi da eg ar icis iasnia,<br />
icis. me kide egre mgonia, ro gvritisamac<br />
icis. es ori ki gvismenen, amaTi<br />
amxanagebi.<br />
gvritisa mokvda siciliT eg ro<br />
vkiTxe. cxovreba icvleba, Sviloo,<br />
zimebi ari quCaSio ginaxia zimebio<br />
mec gamecina, iasnia. prosto, qurduli<br />
moiTxovso, ro sworeao, ro Tu<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
saqmeze midixar, qurdi saqmis kursSi<br />
Caayeno da dabro aiRoo, egre iyo Zvel<br />
droso, mara, aba, uyure, cota iyo ma-<br />
Sin yaCaRebi, an axla cotaa, ro prosto<br />
arafers ar ityvian da midian<br />
saqmezeo ZvelaT, ase mgoniao, ro qurdis<br />
dabro marto imito ar iyo saWiro,<br />
ro raxan saqme icoda, qurds wili unda<br />
aeRo da imitoo. ro mividoden biWebi<br />
saqmiT, qurdi kargaT gamoikiTxavda<br />
ra saqmeao, visi nakolia da amis mixedviT<br />
etyodao, Rirs Tu ara saqmeo. Tu<br />
swore saqmea, qurdi ver ityvis ar moiparoTo.<br />
rogor ityvis ar moiparoT,<br />
qurdis xeloba qurdobaao. wayveboda<br />
kidevac da, iasnia, ro mTavari qurdi<br />
iyo am saqmeSio. Tu ver wayveboda, ise-<br />
Tive monawile iyo am saqmis, rogorc<br />
egenio.<br />
mere padelnikobaze melaparaka,<br />
mere saqmis garCevebze vkiTxe da<br />
stalinis dros sroks gareT saqmis<br />
garCeva Zaan redki iyoo. erTmaneTSi<br />
iyoo, imito, ro Cveulebrivi xalxi<br />
bevri aravin modioda qurdebTano.<br />
mere moimatao, cexavikoba ro wamovida,<br />
maSin moimatao da kide maSino,<br />
qurdebi ro sofelSic gaiCiTeno.<br />
sofels eZaxda, Tu Tbilisi, quTaisi da<br />
soxumi ar iyo. me egre mivxvdi.<br />
karoCe, Cemi azri eg iyo, ro es yvelaferi,<br />
rac isedac vicodi, kargaT<br />
CamovaTvleine da mere rac SekiTxva<br />
Tavidan mqonda glavni, is unda damesva,<br />
ro, ai, exla rac Tqvi, imasTan<br />
rogor modis.<br />
xoda, mamaCemma, sadRegZelo Tqva<br />
da iqac movaxerxe da erTi davlie da<br />
raRacas ise gamovida, ro laparaki<br />
sxva rameze gadavida da egre sul me<br />
xo ar velaparakebi da isinic erTmaneTSi<br />
laparakoben da meTqi erT wuTs,<br />
bodiSs mogixdiT da wamovdeqi, meTqi<br />
dedaCemTan Caval kuxnaSi, imito, ro<br />
es dasalevi iavnaT ar myofnis da Tan<br />
dedaCems davelaparakebi imito, ro<br />
magra menatreba xolme dedaCemTan<br />
laparaki da erT-or Wiqasac iq davlev,<br />
boca xo iqa dgas da amoval meTqi<br />
erT xuTmet wuTSi. gvritisa kide meuneba,<br />
ar gagveparo naTluloo, SutkaSi<br />
geunebio. ukve amisi Tqma daWirda,<br />
ro SutkaSi geunebio, imito, ro me<br />
xels ver damadeb, ro egeTi kaci var<br />
proza<br />
gagrZeleba Semdeg nomerSi<br />
9<br />
ro gageparo. meTqi ara, exlave moval,<br />
zvanoki maq da zaadno grafinkac aviRe<br />
erTi, meTqi, ai, Rvinosac amovitan.<br />
Caveli dabla da dedaCemi ari kuxnaSi,<br />
televizoric iqa aq, bocac iqa<br />
dgas, da daviwye Camosxma.<br />
meTqi, rogora xar, dedi, gamodi<br />
Cvensa. xo xedav, veRar moviyvane es<br />
bavSebi.<br />
ro ver moiyvaneo, ese igi ar gcaliaTo<br />
da kide me SemogekvetoT iqao<br />
egeTi laparaki dedaCemma ro icoda,<br />
vafSe aravin ar icoda qveyanaze. Camovasxi<br />
es bocidan da meTqi, maita rame<br />
Wiqa, Skafi gavaRe da aviRe erTi Zveli<br />
gaTlili Wiqa. meorec iyo da meorec<br />
aviRe da davdevi TefSze da Camovasxi<br />
da meTqi, dedi, Sen gagimarjos,<br />
sxvisTvis vicocxlo, imas mirCevnia,<br />
Sen magier movkvde. rato uTxari egre,<br />
ar vici, egre mominda. ki ar davfiqrdi,<br />
ro ese uTxra meTqi, prosto, egre<br />
wamovida da mec uTxari da es ori Wiqa<br />
egreve davlie da ravi rato, imden<br />
xans maRla vijeqi da ra sisuleleebs<br />
vlaparakobdi da dedaCemTan yofna<br />
mindoda da wamomivida cremlebi da<br />
imasac ar esiamovna, SeeSinda. ras ambob,<br />
Sviloo, dedis magier sikvdili<br />
vin gaigonao, piriqiTo, deda unda<br />
mokvdes Sen magiero da ro Cavexute,<br />
viRa gamaSvebiebda ra vici. egre viyaviT<br />
Caxutebuli. me xo vici, imas erCivna,<br />
yoveldRe CvenTan yofiliyo, Cven<br />
gverZe, Cven mogvxmareboda da Cven<br />
mogvfereboda, mara ar gamodioda. aba,<br />
me mamaCemis pontSi vera vZleb da is<br />
kide xo ar datovebda mamaCems da Cven-<br />
Tan xo ar gadmovidoda da egre videqiT<br />
da dawynardi, Sviloo, me kargaTa<br />
varo, viwyen uTqvenoTao da eg ario da<br />
nu dalev exla magdenso, imito, ro<br />
icoda Cemi ambavi da ara, kaco, rasa<br />
svamen meTqi, ro. marTla rasa svamden<br />
da isev Sevavse es grafinka, ukve ro<br />
ori Wiqa aklda da meTqi, autan da gamoveparebi<br />
meTqi nela-nelas, dedaCems<br />
veunebi. ise gamomivida, ro rac maRla<br />
ro vijeqiT da bazari meWira, is sul<br />
gadamvarda gulze da dedaCemi ro<br />
davinaxe, sul sisuleleT momeCvena.<br />
sul Cemi nervozebis mogonilia meTqi,<br />
aval cotaxans davjdebi, gauCumdebi,<br />
mere moubodiSef da wamoval. sami<br />
saaTi imas vfiqrobdi, rogor vkiTxo<br />
erTi rameTqo da bolosken sul aRar<br />
mominda. dedaCemTan gaCereba mominda<br />
dabla da iq laparaki da saWmelis Wama.<br />
Sen ici, Svilo, oRondac ar dalio<br />
da ar autydeo. sul imis SiSi qonda,<br />
mamaCems ro ar autyde. ar utydebodi<br />
age ramdeni weliwadia, mara Zvelebi<br />
xo axsovda da Cveni napriJonni laparakebi.<br />
kai meTqi. es grafinka aviRe da gamovtrialdi<br />
da kuxnis karebSi vina<br />
dgas<br />
naTliaCemi gvritisa.<br />
egre, idayviT ari karebze miyrdnobili,<br />
sigarets eweva da gaRimebuli<br />
iyureba.<br />
gaucine mec, grafinka davanaxe.<br />
cota gaiwia, ro viTom matarebs da ro<br />
gamovedi, meuneba, modi TiTo sigareti<br />
movwioT sufTa haerzeo.<br />
ukve mivxvdi, ro gvritisam iyida<br />
Cemi bazari.<br />
bavSvi xo ar iyo, ar eyida, iyidda,<br />
mara me Tavidan eg ver vifiqre. ise Semyavda,<br />
ro prosto viTom ambebi mainteresebs.<br />
xaraSo meTqi. dedi, grafinkas aqa<br />
vdgam, aitane da gamoveliT ezoSi da<br />
momawoda, wiTeli malboro qonda.<br />
zaJigalkac momca.<br />
bnela ra, saxlis Suqi gamodis da<br />
eg ari. ezoSi gadamwvari iyo Cveni didi<br />
lampoCka.<br />
da gvritisa meuneba, raRacis kiTxva<br />
gindoda, patara qemero da davai,<br />
kai droa, kakraz, ro miTxrao.
10 recenzia <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
5 -18 marti 2010<br />
lela kodalaSvili<br />
poeti fsiqologiur WrilSi<br />
dro gadis da Zveldebian poetTa<br />
saxelebi da gvarebi. icvlebian Tavad<br />
isinic poeturi saxis, ferebis, Sinaarsis<br />
mixedviT. zogi ufro metad ni-<br />
Wierdeba, zogi saerTod kargavs am<br />
Tvisebas. isini sazogadoebis goneba-<br />
Si, gulebSi da cnobierebaSi sxvadasxva<br />
adgils ikaveben.<br />
viRacebze vambobT xolme, rom amoiwura.<br />
zogjer piriqiTaa - uniWo rom<br />
gvegona, erTbaSad gagvaocebs. zogierTi<br />
ki Tavidanve xdeba gamorCeuli.<br />
am poetTa paralelurad icvleba samyaroc<br />
– viTom vviTardebiT, viTom win<br />
mivdivarT. gvecvleba midgoma, gvexveweba<br />
gemovneba.<br />
zviad ratiani im kategorias<br />
ekuTvnis, pirvelive publikaciebiT<br />
rom gamoirCa sxvebisgan da es procesi<br />
ucnauri permanentulobiT dRemde<br />
grZeldeba. saerTod, poeti TanamedroveTa<br />
Soris imijs mxolod leqsebiT<br />
ar iqmnis. ufro metic, saukunebis win<br />
gardacvlilnic ki SemoqmedebasTan<br />
erTad garkveuli biografiuli<br />
StrixebiT erTsxeuldebian xolme<br />
mkiTxvelTa mexsierebaSi. zviad ratiani<br />
gamorCeulad popularulia yvela<br />
Taobis mkiTxvelebs Soris - Rrma<br />
moxucebulebidan dawyebuli, vidre<br />
Tineijerebamde (am asakobriv diapazonze<br />
odnav qvemoT vityvi). ra xdeba<br />
saerTod, xalxs uyvars miTologizirebuli<br />
naturis aRmoCena poet-<br />
Si, Tundac es iyos banaluri miTi misi<br />
bohemurobisa da asketizmis Sesaxeb.<br />
xalxi mieCvia, saidanRac wamoRebul am<br />
kliSeSi Casvas poeti, mxatvari, saer-<br />
Tod xelovani. misi azriT igi unda<br />
iyos loTi, ar unda hqondes fuli, svamdes<br />
iaffasian arays, mis paltoze awyvetili<br />
unda iyos erTi Rili mainc da<br />
xSirad dadiodes wvergauparsavi da<br />
mouwesrigebeli, cxovrobdes kibis<br />
qveS da ase Semdeg. magram Tanamedrove<br />
samyarom raRacnairad daalaga yvelaferi.<br />
zemoTaRweril xats mxolod<br />
snobur wreebSiRa Tu ukmeven gundruks.<br />
sazogadoebis moazrovne fenam<br />
kargad gadaafasa SeTiTxnili da naturaluri<br />
Rirebulebebi da mixvda,<br />
rom Semoqmedi yvelanairi SeiZleba<br />
iyos. verc zviad ratians gamoarCev<br />
raime niSniT. igi ar aris asocialuri<br />
persona, iseTi, rogorsac aigiveben<br />
xolme zemoTaRweril poetis xatTan.<br />
maS garda leqsebisa, sadaa misi popularobis<br />
saidumlo albaT, isev da<br />
isev leqsebSi. Tumca isic aris, rom igi<br />
TiTqmis ar daiareba literaturul<br />
`tusovkebze~ da mkiTxveli naklebad<br />
axerxebs, mas gauSinaurdes. igi ar eswrafvis<br />
literaturis axalgazrda<br />
moyvarulebze zemoqmedebas piradi<br />
urTierTobebis gabmis meSveobiT, iSviaTad<br />
uaxlovdeba axal saxeebs da Tu<br />
imegobrebs, mxolod mis mierve aRmoCenil<br />
gamorCeulad TavisTvis saintereso<br />
adamianebs. sufrasTanac mxolod<br />
amoCemebuli megobrebis da axloblebis<br />
wreSi Tu moxvdeba xolme.<br />
mokled, zogi sxva mwerlisgan gansxvavebiT,<br />
ucxoT ar swyalobs da es erTgvar<br />
distancias qmnis masa da mis TayvanismcemelTa<br />
Soris. adamianis infantiluri<br />
Tvisebaa, Seiyvaros is, vinc<br />
gverdiT hyavs, xolo gaafetiSos is,<br />
vis gverdiT yofnasac ver axerxebs da<br />
naklebi warmodgena aqvs misi adamianuri<br />
mxareebis Sesaxeb.<br />
misi leqsebi Janrobrivad araerTgvarovania.<br />
magram ZiriTadi ZarRvi<br />
ucvleli rCeba. umTavresad erTi da<br />
igive formaluri tendenciebiT<br />
muSaobs Semdgom da Semdgom wlebSi da<br />
es kargad Cans gamomcemloba ,,dio-<br />
genes" axladgamocemul krebulSi<br />
,,negativi", sadac bolo 14 wlis man-<br />
Zilze dawerili leqsebia Tavmoyrili,<br />
maT Soris isinic, romlebic<br />
Zvel krebulebSi iyo Sesuli. iSviaTia<br />
poezia, da am mxriv sailustraciod es<br />
krebuli gamodgeba swored, roca<br />
saTqmelebi imdenad sainteresoa, imdenad<br />
giTreven ambebi, romelsac avtori<br />
giyveba, rom literatoris Tvals<br />
leqsze msjeloba aviwydeba, mxedvelobis<br />
aredan gaurbis leqsis formalisturi<br />
mxareebi. wigni bolo xaneb-<br />
Si miRebuli modis Sesatyvisi qronologiiTaa<br />
awyobili – dRevandelobidan<br />
warsulisaken. kacma rom Tqvas,<br />
es araaa cudi tendencia – gaicno poeti<br />
iseTi, rogoric igi dRes aris da<br />
mere da mere CauRrmavde mis Zvel nawerebs.<br />
gana adamianis gacnobis ritualic<br />
am wess ar emorCileba xolme<br />
jer gavicnobT pirovnebas, da Tu davinteresdiT,<br />
TandaTan vuRrmavdebiT<br />
mis warsulsa da metamorfozebamdel<br />
Tvisebebs.<br />
zviad ratianis mkiTxvelTa asakobriv<br />
diapazonze cota qvemoT vityvimeTqi...<br />
misi esTetika tradiciulisa<br />
da novaciuris sinTezia. es igivea, rac<br />
Zvirfasi liTonisgan gakeTebul<br />
samkaulebSi axalSeqmnili, sinTetikurad<br />
damzadebuli ,,Zvirfasi" da<br />
,,naxevradZvirfasi" moduri qvebi Casva.<br />
mas darbaiseli, klasikuri gemovnebis<br />
adamianebic iyidian da tusovkebze<br />
mosiarule axalgazrdebic.<br />
radgan iq yvela ipovis Tavisas. misi<br />
poezia ar unda agverios, rogorc amas<br />
winaT misi wignis prezentaciaze givi<br />
alxaziSvilma aRniSna, biJuteriaSi.<br />
anu ufro zustad Tu movitan citatis<br />
perifrazs, ratianis poezia gulwrfel<br />
tonalobas aRrmavebs, aRmsarebluri<br />
da meditaciuri Ziebebi aqvs, da<br />
im biJuterias uaryofs, zogierT avtors<br />
rom tropi hgonia, sinamdvile-<br />
Si ki arafrismTqmeli, ufunqcio brWyvialebia.<br />
da marTlac, mis poezias es<br />
iSviaTi Tviseba jerjerobiT aqvs (jerjerobiT-meTqi,<br />
imitom vambob, rom<br />
aravin icis, rogor ganviTardeba. isic<br />
sakiTxavia, rac ukve daiwera, axalgazrdebis<br />
Semdegi nakadi imas iseve<br />
Sexvdeba, rogorc dRevandeli 17 wlisani<br />
xvdebian roca zviadi maT win<br />
gaivlis, isinic amaTsaviT gadauCur-<br />
Culeben erTmaneTs – Sexede, Sexede,<br />
esaa ratianio... sabolood ki igi yvelasTvis<br />
(rogorc minimum) misaRebia<br />
da (maqsimum) gamorCeuli.<br />
miuxedavad polaruli indicatorebisa,<br />
zviadi aRwevs kontrapunqtis<br />
mdgomareobas yovelgvari Zalismieri<br />
artikulaciebis gareSe. da amas axerxebs<br />
tradiciulis mimarT sapirispiro<br />
faseulobebis warmarTviT, riTic qmnis<br />
erTgvari polaruli Sexedulebebis<br />
unisons.<br />
socialuri istoriebi. aranairi<br />
miTi, aranairi samyaros aluziuri xedva.<br />
xolo mistika imdeni, zustad imdeni,<br />
ramdenic ,,epatieba" rigiT mokvdavs.<br />
arada TiTqos SeuZlia ratianmac<br />
Tqvas, erTi cremliT meti var<br />
Tqvenzeo, mere ki adges da Camoayalibos,<br />
Tu ra da ratom. Tumca, is amas<br />
demonstraciulad ar akeTebs da<br />
leqsiT cdilobs, gagexsnas da gemegobros.<br />
xandaxan Segnebulad ,,xatavs" da<br />
teqstsac etyoba qmnadobisa da rudunebis<br />
kvali. ise, rogorc mniSvnelovan<br />
paemanze wasuli adamiani, es<br />
leqsic sagangebod gamowyobilia. xandaxan<br />
ki, amoiZaxebs da sul esaa. misi<br />
esTetikuri veqtori xan sad da xan sad<br />
Cerdeba. sabolood ki kulturuli<br />
tradiciebis matarebel postmoderns<br />
qmnis da rom ara odnav gadametebuli<br />
arqauli leqsika, es<br />
iSviaTi koqteili iqneboda.<br />
miuxedavad amdeni mniSvnelovani<br />
pasaJisa, zviad ratianTan<br />
metaforika da metonimiebi mokrZalebulad<br />
gvxvdeba. igi naklebsaxeebiani<br />
poetia. masTan sakmaod did<br />
distanciazea gafantuli feradi<br />
niJarebiviT TvalismomWreli mineraluri<br />
kristalebi. maS, riTi axerxebs<br />
mkiTxvelis mojadoebas,<br />
roca erT-erT umTavres poetur instruments<br />
ar flobs vfiqrob, mas<br />
ufro filosofiuri sja-baasi izidavs<br />
da gapirovnebebiTi informaciulobiT<br />
jadoqrulad qmnis ganwyobebs.<br />
arsad ar Cans infantiluri<br />
koketoba. e.w. TviTaRiarebiT TviTdamkvidrebis<br />
mcdeloba. ar cdilobs<br />
iTamaSos inteleqtuali. piriqiT, ise<br />
iniRbeba, TiTqos esaa sul, ra sityvebis<br />
maragic hqonda da isic am leqsSi<br />
dagviyara gansasjelado. Tumca unda<br />
iTqvas isic, rom xSirad ritorikis<br />
siWarbe sZlevs xolme da am fonze avi-<br />
Tarebs raime siuJets, mere am siuJets<br />
gamowvlilviT mogviTxrobs. aseT momentSi<br />
mas Tvalsa da xels Sua ekargeba<br />
mTavari – leqsi. xelSi ki mxolod<br />
prozaizmebiT gadatvirTuli teqsti-<br />
Ra gvrCeba. amas xandaxan TviTonac am-<br />
Cnevs da dasZens xolme:<br />
`rac axalia, yvelaferi lamazia.<br />
da Seni leqsic<br />
vidre dawer, vidre gtkiva, vidre<br />
gawuxebs...<br />
...da vinc Tvali aarida, aba<br />
scados, mere daxedos,<br />
ukve dawerils daakvirdes,<br />
ras emgvaneba~.<br />
brodskiseuli metafizikur-modernistuli<br />
qarga gasdevs ratianis<br />
Semoqmedebas da striqonebis arasworxazovan<br />
Wrilebs. miseuli simSvide,<br />
antieqspresiuloba, antiironia,<br />
araambiciuroba ayalibebs am poetis<br />
ideologias. didi doziT, xandaxan<br />
frazis donezec ki Cans misi erT-erTi<br />
sulieri mama, besik xaranaulic, Tumca<br />
,,gavlenebis" stereotipuli gagebisgan<br />
aqac Sors unda davdgeT. ,,erTerTi"<br />
imitom vTqvi, rom es avtori<br />
mravalTa da mravalTa gavlenas ganicdida<br />
Tundac im avtorTa mxridan,<br />
visac inglisuri enidan Targmnida da<br />
imdenad didi iyo maTi ricxvi, rom<br />
TiTqosda iqmneboda erTgvari poeturi<br />
pop arti. gavlenebis Sesaxeb Tvi-<br />
Tonac aRuniSnavs, manam ar daibada<br />
sruliad axali stili - bolo wlebis<br />
leqsebi. formisa da Ziebebisgan<br />
TiTqmisdaclili, gavlenebgaxdili<br />
avtori ubralod monologebs wers:<br />
,,madloba dReebs, romlebic ar maxsovs.<br />
romlebmac Caiares ukvalod,<br />
araferi Semmates, araferi wamarTves,<br />
verafriT damamaxsovres Tavi".<br />
man gaiara Ziebis etapebi, formis<br />
Camoyalibebis procesi da axla ubralod<br />
gamoTqvams saTqmels, ise,<br />
rogorc mxatvari xatavs swored imgvarad,<br />
rogorc mas undoda yovelTvis,<br />
ubralod icoda, rom rogorc nicSe<br />
ambobs, gamotovebas ar apatiebda arc<br />
erTi safexuri.<br />
mTlianobaSi ki es aris monaniebis<br />
poezia. avtori Tavisave samyaros<br />
anawilebs leqsebSi, wers imas, rasac<br />
ver eubneba adamianebs. ase ggonia, lirikuli<br />
gmiri Tavis imarTlebs da saintereso<br />
fsiqologiur preferenciebs<br />
uSvebs realuri cxovrebis winaSe. sakuTari<br />
Tavis kritikiT erTgvar tramplins<br />
amzadebs mkiTxvelisave xeliT<br />
maradiul faseulobaTa saufloSi gadasanacvleblad.<br />
ver ityvi, rom es<br />
garkveuli SemoqmedebiTi Tu adamianuri<br />
eSmakobaa, radgan gulwrfelobis<br />
fonze imdenad TeTri xelTaTmaniviT<br />
gesvris simarTles da<br />
imavdroulad imdenad naivurad gendoba,<br />
iqneb daundobel, iqneb gulRrZo<br />
da iqneb mkacrze mkacr mkiTxvels,<br />
rom SeuZlebelia, jer ar endo da Semdeg<br />
ki ar daufaso erTdroulad adamianuri<br />
da poeturi mdgomareoba.<br />
Tumc ki xandaxan mainc icavs Tavs da<br />
amisaTvis TviTironias mimarTavs<br />
xolme. amiT TiTqosda Tavs izRvevs<br />
Tavisi gadaWarbebuli gulwrfelobis<br />
gamo, rom sanam masze gaiRimeben, Tvi-<br />
Ton daaswros da sakuTar Tavze gaicinos.<br />
,,rom Semdeg jerze, Semdeg<br />
cdaze iqneb davemTxve Cems Tavs, Cems<br />
saxels,sulerTia sad davemTxvevi –<br />
sizmrad Tu cxadSi." – ambobs igi, magram<br />
iseve rogorc arc erTi sxva poeti,<br />
isic ver emTxveva Tavis Semoqmedebas.<br />
ratiani ise agvarebs leqsis weris<br />
saqmes, TiTqos arc axdens realobis<br />
transformacias. dokumentalistur<br />
ritorikaSi igi ostaturad urTavs<br />
poeturad niSneul xedvebs da swored<br />
am pasaJiT iZens erT-erT faseul<br />
Strixs misi Semoqmedeba.<br />
is, visac safuZvlianad aqvs wakiTxuli<br />
misi poezia da Targmanebi, is, vinc<br />
piradadac icnobs mas, dameTanxmeba,<br />
rom mas aqvs iSviaTi ,,poeturi smena"<br />
da sityvis, rogorc etimologiuri<br />
nimuSis da sityvis, rogorc cocxali<br />
arsebis iSviaTi SegrZnebis unari. da<br />
miT ufro gaumarTlebelia, roca mas-<br />
Tan cota ar iyos ugemovno sityvebs<br />
da frazebs aRmoaCen: ,,da werda xeli,<br />
ileoda finjanSi yava", an ,,dilis mzeSi<br />
gaTqvefili Tbilisi", an ,,iwvis<br />
sanTeli" da a.S.<br />
zviad ratiani erT-erTi im poet-<br />
Tagania, romelic ar gaurbis leqsebiT<br />
Seqmnas naxevradmonumenturi epoqaluri<br />
tiloebi. igi mijnebis saukuneSi<br />
cxovrobs da Jamidan Jamze afiqsirebs<br />
wnexSi moyolili ama Tu im Taobis<br />
saTqmels, im saTqmels, romelic<br />
ver iTqva, Caiylapa im adamianebis<br />
daTrgunul cnobierebaSi. aseTia leqsi<br />
,,mamebi". dakarguli Taobis monologia<br />
leqsi ,,rekviemi cocxlebisaTvis".<br />
wina saukunis koliziaTa<br />
mijnaze moxdili binZuri qafiviTaa<br />
leqsi ,,negativi – 20 wlis Semdeg", sadac<br />
avtori daundoblad fens yvela<br />
siaves, radgan icis, es mis garda missave<br />
epoqas gaaCnia da amas ar akeTebs<br />
epataJisTvis. arc gulis mooxebas ar<br />
cdilobs sakuTari kompleqsebis<br />
demonstrirebiT. yoveli boroti<br />
saqcieli ise ganixileba, TiTqos ad-
5 -18 marti 2010<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
esse<br />
11<br />
amianma igi ucodvelobis mdgomareobaSi<br />
Caidina. anu, rogorc kanti Tvlis,<br />
es aris ,,adamianis TviTnebobis<br />
pirveladi gamovlena", mas es ar unda<br />
gaekeTebina da pasuxismgeblobas<br />
daqvemdebarebuli aRiarebs am faqts.<br />
swored moraluri kanonis winaSe pasuxismgeblobis<br />
gamo uCndeba mowiwebis<br />
motivi, romelic aiZulebs lirikul<br />
gmirs, aRsareba Tqvas. RirebulebaTa<br />
sruli gaufasureba, nihilizmi,<br />
usazrisoba tvirTiviT awevs am<br />
leqsis yovel striqons da aqve ar Sevikaveb<br />
Tavs finaluri, vrceli citatisgan:<br />
,,da Cven arasdros gamovalT<br />
gareT,<br />
xmas aRarasdros SevuerTebT<br />
SeSlil fantomebs,<br />
mTel ukvdavebas mravlismetyvel<br />
dumilSi gavlevT<br />
da arsad, garda sizmrebisa,<br />
kvals ar davtovebT.<br />
xolo sizmrebSi – iq verasdros<br />
Tavs ver davaRwevT<br />
im wlebs, im gvamebs, im samSoblos,<br />
sadac uwyvetad<br />
axali sisxli, Tbili sisxli<br />
wveTavs talaxze,<br />
sadac Svilebi moklul mamebs<br />
gverdiT usxedan<br />
da aRviZeben. im sizmrebSi<br />
isev gangaSis<br />
mWaxe da sisxlis gamyinavi<br />
reken zarebi<br />
da isev, paltos sayeloSi,<br />
rogorc sangarSi,<br />
TavCargulebi, bnel quCebSi<br />
miviparebiT<br />
da vcdilobT, droze gaveridoT<br />
qalaqs naomars,<br />
frTxilad vabijebT iq mimoyril<br />
Sav-TeTr biWunebs;<br />
uknidan viRac gamudmebiT yviris<br />
gaumaaar...<br />
Cven ki Cumad varT, isev yviris.<br />
isev siCume.”<br />
religia SiSiT da sifrTxiliT, ufro<br />
sworad, krZalviTa da caxcaxiT<br />
Semodis mis leqsebSi. igi Sorsaa mor-<br />
CilebiTi abstragirebisgan, rogorsac,<br />
vTqvaT SevxvdebiT Tomas eliot-<br />
Tan. da amitom sustad, magram naTlad<br />
cdilobs RmerTis xatis, misi Rirebulebebis<br />
aRdgenas Tavis TavSi. igi ar<br />
koketobs, roca ambobs, rom ,,ar icis<br />
arc erTi locva’’. igi ar TamaSobs naivur<br />
infantilizms, roca wers:<br />
,,Semdeg ki liftSi videqi da<br />
pirjvars viwerdi<br />
da uecrad gons movege.<br />
mec gamecina<br />
da momeCvena, Senc damcine.<br />
Seni ar vici,<br />
me ki Cems xelze gamecina,<br />
pirjvris werisas gaSeSebul<br />
xelis mtevanze<br />
da imazec, rom is liftic ki<br />
zemodan qvemoT eSveboda.<br />
axla mWirdebi,<br />
radgan cxovreba bavSvoba<br />
da siberea,<br />
radgan yvelaze sazareli<br />
maT Soris gzaa,<br />
radgan mec miWirs Suagzaze..."<br />
esaa raRac momentSi usayrdenod<br />
darCenili adamianis mcdeloba, aq<br />
mainc ipovos gamosavali. ratians ver<br />
uwodeb ,,uRmerTos", iseve, rogorc<br />
fridrix nicSe da milonobiT sxva adamianis<br />
,,uRmerToba" swored RmerTismaZieblobasTan<br />
SeiZleba gavaigivoT.<br />
,,rom Sen TviTon xar sakuTari<br />
Tavis samSoblo" – ambobs erT leqsSi<br />
da isic, rogorc sofel-qveyana, aris<br />
savse fasdaudebliTa da iaffasianiT,<br />
sikeTiTa da siaviT, sibrZniTa da sim-<br />
CatiT, simdidriTa da siRaribiT. ase-<br />
Ti aris zviad ratiani - poeti da adamiani.<br />
gia murRulia<br />
lokaus sadguris sevda<br />
Tamaz Cxenkelma ramdenime aTeuli<br />
wlis win, sxva yvelaferTan erTad,<br />
erTi kargi saqmec gaakeTa - bo Ziu-i<br />
(VIII-IX saukuneebi) Targmna qarTul<br />
enaze. im droisaTvis es Zalian egzotikuri<br />
iyo - Zveli Cinuri poezia ase<br />
sayovelTaod ar icnobeboda. Tumca<br />
egzotikurobis SegrZnebas umal mohyva<br />
aRtaceba da mowiwebac - aseTi SegrZneba<br />
maSin ibadeba, rodesac jer arnaxulis<br />
simaRles SeigrZnob. am poeziis<br />
mkiTxvelebma swrafad da samudamod<br />
Seicnes didi Cinelis mZlavri da<br />
saTuTi fiqris xibli. yvelasTvis naTeli<br />
gaxda, rom uzarmazari magiuri samyaros<br />
mZime kari Seixsna da am samyaros<br />
wiaRidan momdinare Zaxili gonieri da<br />
gemovnebiani kacisTvis dauZleveli<br />
cduneba iyo.<br />
erTma leqsma didi xania miipyro<br />
Cemi yuradReba - ukve imdenjer wavikiTxe,<br />
Cems Tavs Tu sxvas vesaubre<br />
masze, rom axla Zveli nacnobiviT myavs<br />
- TiTqos laparakic aRar aris saWiro<br />
da ubralod gauRimeb. da es is SemTxvevaa,<br />
rodesac Sens Rimils swored is<br />
aniWebs urTierTobisa („aracocxal-<br />
Tan“ urTierTobis esTetika!) da gonierebis<br />
simaRles. aseT dros xandaxan<br />
adamians gindeba, leqss siyvaruli<br />
auxsna.<br />
misi saTauria „lokaus sadguris<br />
kedelze Cems mier didi xnis winaT miwerili<br />
leqsebi“ da aseTia:<br />
„kedelze miweril Cems mdare<br />
leqsebs<br />
kacTa modgmisTvis ara aqvs fasi.<br />
niSanTa mwkrivi dahfara mtverma<br />
da JamTasvlisgan moedo xavsi.<br />
mxolod iuani - xelmwifis kaci,<br />
striqonebSi rom Rrma gancdebs<br />
eZebs,<br />
ar indobs Tavis Zvirfas mosasxams,<br />
aSorebs mtvers da kiTxulobs<br />
leqsebs“.<br />
mTavar saTqmelamde mTargmnelis<br />
erTi SeniSvna unda gaviTvaliswinoT:<br />
„am leqsSi naxsenebi iuani - iuan jeni,<br />
anu iuan vei-ji, igive iuan mecxre<br />
(mecxre mamakaci sagvareuloSi) - poeti<br />
da bo Ziu-is uaxloesi megobari<br />
iyo“.<br />
axla - mTavari saTqmelic.<br />
risTvis daiwera, ras da rogor<br />
gamoxatavs es leqsi<br />
rogor ibadeba is ganumeorebeli,<br />
brZnuli sisadaviTa da lakonizmiT<br />
savse ganwyoba, romlis „dawerac“ yvelaze<br />
rTuli amocanaTagania poetisTvis<br />
am yvelafers bo Ziu-i sityva-kodebis<br />
mwkrivisa Tu spiralis akinZviT<br />
aRwevs. es sityva-kodebi erTmaneTs<br />
(yvela - yvelas!) „eSinaarsebian“,<br />
fiqrisa da gancdis erTian vels qmnian<br />
da ise aRweven genialur mTlianobas,<br />
rom sakuTar mniSvnelobebs ar kargaven.<br />
modi, Tavidan daviwyoT.<br />
ra aris sadguri es aris mudmivi<br />
moZraoba adamianebisa da sagnebisa -<br />
SeuCerebeli cvalebadoba. is wuTisoflis<br />
warmavlobasa da monacvleobasac<br />
ganasaxierebs - viRac modis,<br />
sxva ki midis. aq araferia mdgradi,<br />
ucvleli, erT adgilas SeCerebuli.<br />
aseTi „sadguria“ xSirad Tavad<br />
adamianic - mudmivad cvalebadi RirebulebebiT,<br />
fiqriTa da grZnobiT.<br />
ra aris kedeli es aris uZravi,<br />
mdgradi, Seucvleli ram. kedeli sadgurze<br />
kontrasts qmnis uZraobisa<br />
moZraobasTan, maradiulisa warmaval-<br />
Tan. kargi leqsi Rirebulebebis, uRrmesi<br />
adamianuri raobis gamomxatvelia.<br />
kedelze miwerili leqsi am Rirebulebebisa<br />
da raobis maradisobasTan<br />
wilnayarobaa - mxolod is ar icvleba,<br />
mis gverdiT ki (sadgurze) mudmivi<br />
gadaadgileba da cvalebadobaa. es<br />
kedeli mxolod sadgurisa ar aris. is<br />
Cveni sulebis kedelicaa - raRac<br />
Seucvlels rom dagvanaxvebs da mudmivad<br />
inaxavs CvenSi Tu CvenTvis.<br />
ratom ar aqvs fasi am (TviTironiiT<br />
- „mdare“) leqsebs kacTa modgmisTvis<br />
imitom rom, es modgma mxolod<br />
sadgurs xedavs, ganicdis da<br />
afasebs. kedeli maTTvis ar arsebobs -<br />
isini mas uyureben da ver xedaven, aRiqvamen<br />
da ver amCneven, Cauvlian da ar<br />
ganicdian.miTumetes ver xedaven isini<br />
am kedelze miweril leqsebs - maT-<br />
rusudan beJaSvili<br />
,,jevdeT bei da misi vaJiSvilebi"<br />
aseTi didi ojaxuri saga karga xania<br />
ar wamikiTxavs, mgoni, ,,budenbrokebis"<br />
Semdeg...<br />
Tavad avtoris, orhan famuqis sityvebi<br />
rom moviSvelioT: ,,...wera swored<br />
Sinagani mzeris sityvebad qceva,<br />
im samyaros Seswavlaa, romelSic adamiani<br />
sakuTar TavTan ganmartoebisas<br />
xvdeba da am yvelafris moTminebiT, sijiutiTa<br />
da sixaruliT aRsrulebaa."<br />
ena martivi, situaciebi nacnobi... am<br />
wignis kiTxvisas kidev erTxel vrwmundebi,<br />
rom qarTvelebi arc aRmosavlelebi<br />
varT da arc dasavlelebi, magram<br />
gzis gasayarze Cvenma arsebobam<br />
ganapiroba is, rom orivesi kargad gvesmis.<br />
megobruli urTierToba, fexbur-<br />
Tis siyvaruli _ stambolSi TiTqmis<br />
igivea, rac TbilisSi. iqac, daaxloebiT,<br />
iseve xdeba am ori civilizaciis<br />
Tanxvedra, rogorc Cvens samSoblo-<br />
Si, Tumca Cven Cveni qristianobis gamo,<br />
ufro metad evropelebad mogvaqvs Tavi.<br />
wignSi, mogexsenebaT, TurqeTis respublikis<br />
Camoyalibebis gzaa asaxuli;<br />
uxvad SexvdebiT saxeTa mravalferovnebas<br />
da ideebis aTasgvar Sexla-Semoxlas.<br />
revoluciur ideas rac<br />
Seexeba, Cemi azriT, es albaT odesRac<br />
progresuli iyo, magram axla ukve<br />
dromoWmulia da yavlgasulic, Tu<br />
gnebavT. Tumca am wignSi Zvelis, sworedac<br />
rom dromoWmulis axliT Secvlis<br />
msurvelebs hqviaT revolucionerebi.<br />
zneobriv Rirebulebebzec bevrs kama-<br />
Toben jevdeT beis vaJebi da wignis sxva<br />
gmirebic. sainteresoa panTurqizmis<br />
mimdevari pedagogis qadageba evropuli<br />
ideebiT Sepyrobili poetis winaSe;<br />
igi eubneba poets, rom mas ara aqvs<br />
idea da amitomaa ubeduri, amitomac<br />
saerTo Turquli ideis qveS gaer-<br />
Tianebas urCevs. eubneba, rom gonebis<br />
garda, grZnobac mogvca RmerTma da<br />
gulanTebuli mimarTavs: ,,TurqeTis<br />
droSis danaxvaze, haTais movlenebze<br />
guli ar giCqroldebaT ...aenTeT, irwmuneT,<br />
sazogadoebas SeuerTdiT...<br />
cota xniT goneba CaaCumeT, ai, maSin<br />
iqnebiT bednieri..."<br />
jevdeT beis vaJebi: osmani da refiqi.<br />
erTi _ tradiciuli, vaWari (mamis<br />
msgavsad), meojaxe;<br />
meore _ ganaTlebiT inJineri, mowodebiT<br />
revolucioneri.<br />
qaliSvili aiSe _ Sveicariidan<br />
dabrunebis Semdeg (manamde mSoblebis<br />
morCili, ueno), sul sxva qalad iqca,<br />
daiwyo Tavisuflad azrovneba, uCndeba<br />
pirovnulobis niSnebi.<br />
poeti muhiTTini marTlac moeqceva<br />
nacionaluri ideebis gavlenis qveS<br />
da mogvianebiT refiqs, mis saxlSi<br />
wigns rom SeniSnavs, eubneba: ,,holderlins<br />
kiTxulob erT dros mec mainteresebda,<br />
rogorc poeti, magram guli<br />
ver davude. am evropelebis suli<br />
CvenTvis Zalian ucxoa. Tanac is berZnebis<br />
Tayvanismcemelia... isini Cvengan<br />
Sors arian, maTTan erTad fons ver<br />
gavalT. adamians gonebas ureven."<br />
jevdeT beis vaJi ki piriqiT fiqrobs:<br />
_ maTgan bevri ram unda viswavloTo,<br />
_ eubneba. ,,gonebis sxivi gvWirdeba,<br />
rom CvenSi barbarosoba da despotizmi<br />
davamarcxoT."<br />
TaobaTa cvlasTan erTad icvleba<br />
cxovrebiseuli Sexedulebebi, Tumca<br />
im warmomadgenlebSi, romlebsac SemoqmedebiTi<br />
midrekilebebi aqvT; ara im<br />
konservatorul xazSi, romelsac am<br />
Tvis isini samudamod dakarguli, metic<br />
- ararsebulia. warmaval faseulobebze<br />
mijaWvul kacTa modgmas<br />
aRar scalia maradiuli amaRlebuli<br />
RirebulebebisTvis, rogoricaa: siyvaruli,<br />
megobroba, Rirseba, patiosneba,<br />
samarTlianoba, pasuxismgebloba...<br />
amis „sanacvlod“, adamianTa arseba<br />
gamsWvalulia mtveriTa da xavsiT -<br />
gulgrilobiT, ukeTurobiT, materialurisken<br />
ukidegano swrafviT. es<br />
mtveri da xavsi ki droTa ganmavloba-<br />
Si - JamTasvlisgan - kedelze miweril<br />
niSanTa mwkrivs faravs. aq Jamis moxsenieba<br />
imas mianiSnebs, rom adamianTa<br />
buneba da araswori swrafva, WeSmaritebis<br />
samwuxarod, droSi ar da ver<br />
izRudeba.<br />
maradiuli Rirebulebebi ratomRa<br />
ar qreba vin unda gamoataros isini<br />
am „sadguris wkvaramSi“ vin unda da-<br />
Zlios materiis pirquSi sixaruli da<br />
sadguris TiTqos daumTavrebeli batonoba<br />
kedelze<br />
mniSvnelovania pasuxis dasawyisi:<br />
„mxolod“... (masobriv cnobierebas ar<br />
ZaluZs mtvrisa da xavsis daZleva - es<br />
mtveri da xavsi xom misive dabadebulia.<br />
amis gakeTeba pirovnebis, erTis<br />
xvedria).<br />
arsebiTia sruli pasuxi: „...iuani -<br />
xelmwifis kaci“. rogorc vaxseneT,<br />
iuani sruliad konkretuli adamiani<br />
iyo, poeti da bo Ziu-is megobari, magram<br />
„xelmwifis kaci“ aq oden maRali<br />
rangisa Tu Tanamdebobis aristokrats<br />
ar niSnavs. es aris RirebulebaTa msaxurebis<br />
Tavad ideis personificireba.<br />
mxolod amgvar pirovnebas SeuZlia<br />
kedlis leqsebis gadarCena. is eZiebs<br />
da poulobs kidec maTSi „Rrma<br />
gancdebs“ - saganTa da movlenaTa Sinagan<br />
raobasa da Sesabamis ganwyobebs.<br />
swored aseTi adamiani axerxebs materialuri,<br />
miwieri faseulobebis (simdidre,<br />
socialuri ierarqiis maRal<br />
safexurze dgoma, adamianTa Tayvaniscema,<br />
survilTa upirobo realizeba)<br />
daZlevas („ar indobs Tavis Zvirfas<br />
mosasxams“) da eziareba maradisobis<br />
sisrules. am dros kedlis mtveri mosasxamze<br />
gadadis da leqsebi pirvandeli<br />
sinaTliT ikiTxeba.<br />
arasdros daindoT Tqveni Zvirfasi<br />
mosasxamebi, rodesac kedelze dawerili<br />
leqsebi gelian! maTi maradiuli<br />
sevda iqneb swored Tqveni gansaqarvebelia.<br />
didi ojaxis nawili gamudmebiT misdevs;<br />
vaWari yvela saukuneSi vaWaria,<br />
xiblavs keTildReoba da ojaxuri<br />
myudroeba, maT Znelad esmiT Tavian-<br />
Ti TavzexelaRebuli da gaucxoebuli<br />
,,Zmebisa".<br />
mkiTxvelis simpaTias imsaxurebs<br />
jevdeT beis SviliSvili, mxatvari ahmedi.<br />
mamamisi feriqic xom metad saintereso<br />
adamiani iyo, ar akmayofilebda<br />
biurgeruli simSvide, niadag raRacis<br />
Secvlaze fiqrobda: miuxedavad<br />
imisa, rom Zalian uyvarda meuRle, ojaxuri<br />
yoveldRiurobis rutinas gaeqca,<br />
ris gamoc kidev ufro gaucxovda<br />
nacnob-megobrebisagan. (ahmedi da misi<br />
megobari gogona Zveli TurquliT daweril<br />
mis dRiurebs mogvianebiT ecnobian<br />
da iq bevr sainteresosa Tu saxalisos<br />
pouloben. feriqis dRiurebi<br />
xom kidev calke Temaa). es ori adamiani<br />
maradiul Rirebulebebs eswrafvis<br />
da WeSmaritebis ZiebaSia. mocemul sociumSi<br />
maTi cxovrebis wesi gaugebaria.<br />
sityva gamigrZelda, Sesabamisad<br />
kiTxvac... finali: jevdeT beis meuRle,<br />
mravlis momswre da yvelas dammoZ-<br />
Rvravi bebia, _ uneburad markesis ursulas<br />
rom mogvagonebs, _ xangrZlivi<br />
avadmyofobis Semdeg, gardaicvala;<br />
,,Wiri iqa, lxini aqa..." davasruleT kidev<br />
erTi wigni da gavxdiT albaT, cotaTi<br />
,,ufro ukeTesebi" vidre viyaviT.<br />
orhan famuqisave sityvebiT rom vTqvaT,<br />
mwerlobaze rom ambobs sanobelo<br />
sityvaSi: ,,... gamoviketebiT Tu ara, umalve<br />
aRmovaCenT, rom arc ise martoebi<br />
varT, rogorc gvegona. garemoculni<br />
vimyofebiT maTi sityvebiT, vinc<br />
Cvenamde daibada _ sxva xalxis ambebiT,<br />
sxva xalxis wignebiT, sxva xalxis<br />
sityvebiT _ imiT, rasac tradicias<br />
vuwodebT. mjera, rom literatura<br />
yvelaze Rirebuli ganZia, rac ki kacobriobam<br />
sakuTari Ziebis gzaze daagrova."
12 interviu <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
mwerali<br />
zaal samadaSvili:<br />
`adamianebi, rogorc ambebi,<br />
Zalian hgvanan erTmaneTs~<br />
bolo dros literaturul procesSi ise aRar aris CarTuli, rogorc ramdenime wlis winaT, Tumca miiCnevs, rom<br />
am etapze gacilebiT mniSvnelovan saqmes akeTebs, vidre Jurnal-gazeTebis gamoSveba an moTxrobebis weraa. veWvob,<br />
literaturis bevri moyvarulisTvis mwerlis es gadawyvetileba sasiamovno iyos, magram Tavad daJinebiT imeorebs,<br />
rom iqa dgas, sadac unda idges da sxvagvarad ar ZaluZs.<br />
<strong>literaturuli</strong> pauza Segnebulad aiRo da rodesac am saqmianobas daubrundeba, bavSvebisTvis apirebs weras,<br />
yovel SemTxvevaSi, weriswina ganwyoba aseTi meqnebao. Tu Canafiqri gamouva da misi nawerebi mozardebs daainteresebs,<br />
bednieri iqneba, radgan amqveynad yvelaze did Sefasebad patara adamianebis siyvaruls miiCnevs.<br />
yofili mwerlebi ar arseboben. miuxedavad imisa, rom kalami Segnebulad gadado gverdze, literatura mainc ar<br />
asvenebs. axlac, oriode kviraSi axali krebuli `moTxrobebi biWebisTvis~ gamova, romliTac Seecdeba kacuri ambebiT<br />
Tineijeri biWebi daainteresos da kompiuteris nacvlad xelSi wigni aaRebinos. aisrulebs Tu ara survils,<br />
momavali gviCvenebs, Cven ki, vidre `bavSvTa samyaroSi~ gadaWrila, momentiT visargebleT da `sadido~ literaturaze<br />
vesaubreT.<br />
_ batono zaal, axali saukunis<br />
dasawyisidan 10 weli gavida. ra moxda<br />
am periodSi Tanamedrove qarTul literaturaSi,<br />
ra Seicvala da ra _ ara, ra<br />
ganviTarda an gadmohyva mas Zveli<br />
droidan<br />
_ yvelaze Rirebuli da saintereso,<br />
rac Tanamedrove mwerlobas XX saukunidan<br />
gadmohyva, mravalferovnebaa.<br />
gasuli saukunis 90-ian wlebSi, miuxedavad<br />
sazogadoebriv-politikuri kataklizmebisa,<br />
literatura mravalferovani<br />
iyo da yvela Taoba Zalian kargad<br />
avlenda sakuTar SesaZleblobebs _<br />
cocxali klasikosebic da axalgazrdobac,<br />
romlebic dResac agrZeleben weras.<br />
maT sakuTari Tavic SeinarCunes mwerlobaSi<br />
da mkiTxvelic. is, rac im periodSi<br />
iwereboda, dResac sainteresoa – Tundac<br />
oTar WilaZis romanebi. XXI saukunem Tavisi<br />
avtorebi moitana. ramdenime Tvis win<br />
Tqvens gazeTSi daibeWda lado kilasonias<br />
moTxrobebi, romlebmac momxibla<br />
Txrobis Zveleburi, monatrebuli yaidiT.<br />
es axalgazrda kaci, romelic am<br />
saukunis pirmSoa, Cemi sayvareli avtorebiviT<br />
wers. ki ar baZavs, ubralod, ase ewereba,<br />
Zveleburad unda ambebis moyola.<br />
`Zveleburi~ SemTxveviT ar mixsenebia. es<br />
sityva CemTvis Zalze Rirebulia da<br />
`klasikurs~ uaxlovdeba. Zveleburi<br />
Txroba karg Rvinos hgavs, Tavisi siZveliT<br />
rom fasobs. ar miyvars yalb<br />
efeqtebze dafuZnebuli stili, romelsac<br />
jer kidev XX saukunis 10-20-ian wleb-<br />
Si gauvida yavli.<br />
_ efeqtebSi ras gulisxmobT<br />
_ Tundac sityvaTmTxzvelobas,<br />
roca cdiloben sityvaTa TamaSis axali<br />
versiebi SemogvTavazon. aris meore mxarec,<br />
rodesac mwerali adamianuri<br />
sisusteebis naturalisturi CvenebiT manipulirebs,<br />
TiTqos trabaxobs, ra siRrmeebSi<br />
SeuZlia Casvla, Tumca iqidan mxolod<br />
sibinZure amoaqvs. ZiriTadad pa-<br />
Tologiur gadaxrebzea laparaki, rac<br />
Zalian ar momwons.<br />
_ Tumca bolo wlebSi swored am<br />
tipis mwerlobam imZlavra, sadac aqcenti<br />
paTologiur gadaxrebsa da motivtive<br />
WuWyzea.<br />
_ geTanxmebi da upirvelesad es<br />
frangebisTvisaa damaxasiaTebeli. didi<br />
xania, Tanamedrove rusi avtorebi ar wamikiTxavs,<br />
magram 90-ianebSi maTTanac igrZnoboda<br />
msgavsi gavlenebi. rogorc<br />
yvelafers dedamiwis zurgze, aseT literaturasac<br />
aqvs arsebobis ufleba, magram<br />
CemTvis, rogorc mkiTxvelisa da mwerlisTvis,<br />
es sruliad uintereso da miuRebelic<br />
ki aris.<br />
_ gasuli 5-6 weli Zalze nayofieri<br />
iyo TqvenTvis, zedized ramdenime krebuli<br />
gamoeciT. rogor muSaobda maTze<br />
mwerali<br />
_ krebulze muSaobis Cemeburi `meTodi~<br />
maqvs SemuSavebuli: axlebTan erTad<br />
aucileblad Semaqvs Zveli moTxrobebi,<br />
romlebic xelmeored gadakiTxvas imsaxurebs,<br />
anda erTmaneTs uxdeba da erTian<br />
kompoziciaSi jdeba. aseTi gaxseneba<br />
CemTvisac sainteresoa, radgan periodulad<br />
sakuTari nawerebis mimarT damokidebuleba<br />
mecvleba: xan momwons, xan _<br />
ara. es gasakviri ar aris, msgavsi gaoreba<br />
sakuTari Tavis mimarT kritikulad ganwyobil<br />
yvela mwerals axasiaTebs.<br />
cota sxvagvaria bolo krebuli `dueti,~<br />
romelic 2008 wels gamovida.<br />
moTxrobebis garda masSi Janrobrivad<br />
gansxvavebuli nawerebic Sevitane,<br />
romelTac me novelisa da esses sinTezs<br />
vuwodeb. bolo dros ZiriTadad am tipis<br />
teqstebi gamomdis; arc novelaa, arc<br />
_ esse. Znelia Janris dadgena.<br />
vinc Tavis droze `qomags~ kiTxulobda,<br />
SeiZleba axsovdes Cemi sveti _<br />
`mkiTxveli mkiTxvels gadaeyara,~ sadac<br />
ori mkiTxveli axal gamocemebs ganixilavs<br />
da sayvarel avtorebzec saubrobs.<br />
sabolood yvela sveti hemingueis<br />
xsenebiT mTavrdeba, romelic am saubrebs<br />
siuJeturad kravs. `duetSi~ es Canawerebic<br />
Sevida.<br />
_ vikipediaSi mweral zaal samadaSvilis<br />
Sesaxeb dadebul statiaSi vkiTxulobT,<br />
rom Tqveni Magnum opus krebuli<br />
`sandro kandelakis Ceqmaa.~ eTanxmebiT<br />
am formulirebas<br />
_ ara, ar veTanxmebi. Cems krebuleb-<br />
Si yvelaze meti interesi `plexanovurma<br />
ambebma~ gamoiwvia, Zalian swrafad gaqra<br />
wignis Taroebidan, rasac ver vityvi `sandro<br />
kandelakis Ceqmaze~. am faqtma ise-<br />
Ti sixaruli momaniWa da imdenad mniSvnelovani<br />
iyo CemTvis, rom es krebuli<br />
yvelaze metad meZvirfaseba. SesaZloa,<br />
subieqturi var da xarisxiT `sandro kandelakis<br />
Ceqma~ sjobs, magram `plexanovur<br />
ambebs~ ufro vafaseb. Tan garekanic<br />
miyvars, dangreuli kibeebiT da gorgolaWian<br />
Tokebze Camokonwialebuli<br />
sarecxiT _ rogorc Cems bavSvobaSi iyo<br />
da axlac aris.<br />
_ Tqveni moTxrobebi ZiriTadad<br />
`Zvel~ ambebs exeba. axal droze wera<br />
jer ar mogdomebiaT<br />
_ marTalia, dro miedineba, saukune<br />
saukunes enacvleba, Tumca adamianebi,<br />
iseve, rogorc ambebi, Zalian hgvanan erTmaneTs.<br />
Cemi personaJebi gardatexis asakidan<br />
biWobaSi Semavali axalgazrdebi<br />
arian. maTze TxrobiT istoriis raRac<br />
etapis Cvenebac SeiZleba, imis, Tu ra xdeba<br />
maT qalaqSi, quCaze, sulSi, amitom<br />
CemTvis Zveli ambebi Zalian axali ambebicaa<br />
da erTgvari xerxic maT gasaanalizeblad.<br />
sxvaTa Soris, am xerxis gamoyenebiT<br />
`satyuaras~ vamzadeb axalgazrda<br />
mkiTxvelisTvis. sul male gamova Cemi<br />
axali krebuli _ `moTxrobebi biWebisTvis,~<br />
romelSic am Temaze dawerili<br />
teqstebi Seva. vnaxoT, ramdenad daainteresebs<br />
igi ymawvilebs. vimedovneb,<br />
gogonebsac gauCndebaT survili, gaigon,<br />
ra azrebi utrialebT TavSi maT megobrebs<br />
da am wigns gadaSlian. sxvaTa Soris,<br />
axali krebuli biWebisTvis SemTxveviT ar<br />
mixsenebia. zogadad, Cemi ocnebaa, sabavSvo<br />
mwerlad aRmiqvan. raRac periodis<br />
Semdeg, rodesac isev movicli moTxrobebisTvis,<br />
minda, bavSvebisTvis vwero.<br />
es ar niSnavs, rom romanebi, leqsebi da<br />
moTxrobebi naklebad mniSvnelovania,<br />
ubralod, Cemi cxovrebis am etapze ase-<br />
Ti survili maqvs.<br />
_ amasTan dakavSirebiT, minda gavixseno<br />
epizodi moTxrobidan `gigis<br />
magida~, sadac TqvenTan erTad myofi<br />
literatori robert luis stivensons<br />
sabavSvo mwerlad moixseniebs. `literatori<br />
rom ar yofiliyo, avuxsnidiT,<br />
magram raki literatori iyo, aRar avuxseniT,<br />
rom mwerlebi sabavSvoebad da sadidoebad<br />
ar iyofian...~ _ pasuxobT<br />
Tqven.<br />
_ es me ar aRmomiCenia, didi xnis winaT<br />
iTqva. ase fiqrobs yvela Cemi sayvareli<br />
avtori _ mark tveni, borxesi, jek londoni,<br />
hiugo, lindgreni, JorJ simenoni.<br />
igive SemiZlia mogaxsenoT Janrebze,<br />
konkretulad ki deteqtivze. am SemTxveva-<br />
Si borxess davesesxebi, romelmac Zalze<br />
seriozuli argumentebi moiyvana imis<br />
dasamtkiceblad, rom deteqtivis wera<br />
urTulesi saqmea. am JanrSi muSaoba did<br />
ostatobas, siRrmeebSi wvdomasa da adamianis<br />
fsiqologiis seriozul codnas<br />
moiTxovs, amitom misi agdebiT moxsenieba<br />
araseriozulia. rac Seexeba mwerlebis<br />
dayofas, es sakiTxi kidev ufro mniSvnelovania.<br />
imas, rom avtorebi sadidoebad da<br />
sabavSvoebad ar iyofian, sakuTar magaliTze<br />
giambobT:<br />
`don kixotis~ gacnoba 13 wlisam daviwye.<br />
marTalia, zogierT adgils, romelic<br />
im asakSi nakleb sainteresod meCveneboda,<br />
vtovebdi, magram xom mivedi iqamde gamodis,<br />
rom es didi wigni 13 wlis biWis sakiTxavic<br />
yofila. marTalia, adgil-adgil,<br />
amokenkviT, magram mainc. rasakvirvelia,<br />
meored da mesamed ukve sxvanairad wavikiTxe<br />
da dRes kidev ufro sxva siRrmeebs<br />
vpoulob. didi wignebi imitomacaa didi,<br />
rom yovel jerze aRmoCenebs akeTeb. es maradiuli<br />
wignebia.<br />
igive SemiZlia vTqva Cems usayvarles<br />
romanze, romelze laparakic ar mbezrdeba<br />
_ es aris viqtor hiugos `sabraloni.~<br />
anda, `omi da mSvidoba,~ romelsac daaxloebiT<br />
imave asakSi vkiTxulobdi.<br />
rasakvirvelia, ufro metad duelebisa da<br />
brZolis scenebs veZalebodi da aqac<br />
vtovebdi `uintereso~ adgilebs, magram<br />
xom vkiTxulobdi swored amitom aris<br />
isic didi wigni. `sabralonSi~ ufro meti<br />
saintereso iyo CemTvis, Tundac barikadebis<br />
scenebi, kozetas ambavi, Tumca,<br />
filosofiuri gansjani im asakSi naklebad<br />
mizidavda.<br />
SemiZlia sapirispiro magaliTic mogiyvanoT:<br />
ratom vkiTxulob axla, 50 wels gadacilebuli,<br />
`pepi grZeliwindas~ iseTive<br />
gatacebiT, rogorc wlebis win, rodesac<br />
es wigni pirvelad aviRe xelSi anda, ratom<br />
aris dRemde Cemi usayvarlesi personaJi<br />
komisari megre imitom, rom yovelgvari<br />
dayofa pirobiTia. arsebobs kargi<br />
literatura da arsebobs mdare literatura,<br />
romelic, Tu dagaviwydeba, kargia,<br />
Tumca mainc unda waikiTxo.<br />
_ moTxrobaSi `Tavisuflebis maZiebelni~<br />
werT: `Zmebi gonkurebis azriT,<br />
yvela kargi mwerali Tavis optikur xelsawyos<br />
qmnis, romlis meSveobiTac mkiTxveli<br />
axleburad aRiqvams rogorc gare,<br />
ise Sida, sakuTar samyaros.~ SeZlo Tu<br />
ara mweralma zaal samadaSvilma aseTi xelsawyos<br />
gamogoneba<br />
_ Cems SemTxvevaSi es aris is, razec zemoT<br />
vlaparakobdi, anu Zveli ambebis saSualebiT<br />
axlis Cveneba da gaanalizeba. Cemi<br />
xelsawyo erTgvari kaleidoskopia, drois<br />
manqana, romliTac brundebi warsulSi momavlis<br />
aRmosaCenad. ramdenad zustia igi,<br />
ramdenad kargad axerxebs mkiTxveli mis<br />
gamoyenebas da gamoadgeba Tu ara rameSi,<br />
sxva ambavia. Tu gamoadgeba, Cemi warmatebaa.<br />
_ es mkiTxvelzec aris damokidebuli,<br />
anu, gaaCnia, vin kiTxulobs.<br />
_ rasakvirvelia, Tumca vcdilob, Cems<br />
mkiTxvels gansakuTrebuli momzadeba ar<br />
sWirdebodes. mogexsenebaT, arian avtorebi,<br />
qarTvelebic da ucxoelebic, romelTac<br />
specialurad momzadebuli mkiTxveli<br />
5 -18 marti 2010<br />
sWirdebaT. es cudi ar aris, maTi umetesobac<br />
araCveulebrivi mweralia, Tumca<br />
piradad me amas veridebi.<br />
_ moTxrobaSi `memoTxrobeebsa da<br />
Txrobaze~ vkiTxulobT: `am bolo<br />
dros, Cemi dakvirvebiT, literatorebs<br />
gakeTebuli moTxrobebi ufro<br />
moswonT. SesaZloa, vcdebi, magram rom<br />
ar moswondeT, xom ar Seaqebdnen ras<br />
vgulisxmob keTebaSi, ufro sworad,<br />
romeli teqsti mgonia gakeTebuli<br />
albaT, is, romelsac Sesrulebis TvalsazrisiT<br />
nakls ver upovi, magram gr-<br />
Ceba STabeWdileba, rom avtorma mTeli<br />
energia Canafiqris uSecdomod<br />
ganxorcielebas Sealia, nacvlad imisa,<br />
rom energia misi gacocxlebisTvis<br />
daexarja.~ teqstebi, romlebic gluvia<br />
kargad gaprialebuli xis magidasaviT,<br />
magram grZnobas ver aRgiZravs,<br />
mkvdaria. rogor fiqrobT,<br />
risi bralia es, niWis naklebobis Tu<br />
sxva mizezic aris<br />
_ es is SemTxvevaa, roca marto xeloba<br />
ici. ici, rogor unda daiwyo, daasrulo<br />
nawarmoebi, warmoaCino esa Tu is<br />
personaJi da ufro Sors veRar midixar.<br />
am SemTxvevaSi saqme gvaqvs uni-<br />
WobasTan. amave dros, es aris akviateba,<br />
gerqvas mwerali. aseTi adamianebi umeteswilad<br />
grafomanebi arian da ar ician<br />
mTavari: is, rom naweris mxatvrul teqstad<br />
qcevisTvis weris teqnikis garda,<br />
sxva ramecaa saWiro _ sicocxlis Cuqeba.<br />
es ki yvelas ar SeuZlia. sxvaTa<br />
Soris, Zalian saintereso xerxi maqvs<br />
namdvili da yalbi teqstebis gasarCevad:<br />
mkvradSobili teqsti Zalian<br />
swrafad maviwydeba, namdvil literaturas<br />
ki mexsierebidan ver waSli.<br />
rogorc Cans, Cemi tipis mkiTxvelSi uneburi<br />
gadarCeva xdeba, erTgvari bunebrivi<br />
filtri moqmedebs: cudi teqsti<br />
mexsierebidan iSleba, raTa meti adgili<br />
datovos kargi nawerisTvis. ar vici,<br />
kargia es Tu cudi, radgan vicnob bevr<br />
mkiTxvels, visac yvelaferi amaxsovrdeba,<br />
Rirebulic da uxarisxoc.<br />
_ da bolos, moTxrobaSi `siurealistTa<br />
Zveli TamaSis gaxseneba~ aris<br />
aseTi monakveTi: `mwerali gamudmebiT<br />
swavlobs, swavlobs cxovrebis bolomde,<br />
iqamde, sanam goneba da xeli<br />
gamarTulad emsaxureba...~ piradad me<br />
meCveneba, rom raRac periodis Semdeg<br />
rolebi unda Seicvalos da mwerali<br />
gaxdes ostati, raTa sxvebi iyvnen misi<br />
Segirdebi.<br />
_ erTi meores ar ewinaaRmdegeba,<br />
Tumca aris erTi `magram~: mwerals mudam<br />
unda hqondes Segirdobis gancda; iswavlos,<br />
vidre pirSi suli udgas. rodis<br />
daostatdeba, amas Tavad ver daadgens<br />
da Tu daadgens, misi saqme wasulia. mwerlis<br />
ostatobis gansazRvra mkiTxvelis,<br />
literaturis mkvlevaris an misive<br />
kolegis prerogativaa. aq isev vubrundebiT<br />
kritikul damokidebulebas sakuTari<br />
Tavis mimarT, romelmac arasodes<br />
unda giRalatos. da aqve kidev<br />
erTi sayvareli fraza Cemi ymawvilkacobis<br />
sayvareli mwerlis, guram<br />
rCeuliSvilis `alaverdobidan~: `vnebis<br />
simZafre SenebaSia da ara aSenebuliT<br />
tkbobaSi.~ es zogadad Zalian didi cxovrebiseuli<br />
formulaa, romelic marto<br />
literaturas ar exeba. ganviTareba,<br />
Zieba, kritikuli damokidebuleba sakuTari<br />
Tavisadmi da gancda imisa, rom<br />
xar Segirdi, romlis maswavlebelic<br />
aris yvela da yvelaferi Sens garSemo,<br />
karg mwerals mTeli cxovreba Tan unda<br />
axldes.<br />
esaubra nana kobaiZe
5 -18 marti 2010<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
interviu<br />
13<br />
mkiTxveli<br />
_ mxatvruli literaturis mimarT<br />
`Seneuli” damokidebuleba ras<br />
gulisxmobs<br />
_ CemTvis, saerTod ar aqvs mniSvneloba<br />
esa Tu is mwerali ramdenad aRiarebuli,<br />
ramdenad kiTxvadia. arsebobs nawarmoebebi,<br />
romelic Seviyvare da maT xSirad<br />
vkiTxulob. zogjer, weliwadSi ramdenjerme<br />
vubrundebi. aseTia, magali-<br />
Tad, diumas `sami muSketeri”, Seqspiris<br />
piesebi, kafkas novelebi, heses `tramalis<br />
mgeli”, grigol robaqiZis `gvelis<br />
perangi” da, ra Tqma unda, `vefxistyaosani”.<br />
yovel jerze, maTSi axalaxal<br />
raRaceebs vpoulob, aRmoCenebs<br />
vakeTeb... ho, da kidev – miuxedavad imisa,<br />
rom rusuli civilizaciis mimarT<br />
saSineli protestis grZnoba maqvs – arsebobs<br />
rusi mwerali, romlis erTi<br />
konkretuli nawarmoebi Zalian miyvars<br />
da xSirad vubrundebi. es mixeil bulgakovis<br />
`ostati da margaritaa”...<br />
_ sruliad gansxvavebuli avtorebi,<br />
nawarmoebebi CamoTvale. ra niSniT<br />
gamoarCie isini, ase rom Segiyvarda<br />
_ es amouwuravi siRrmis teqstebia.<br />
rac mTavaria, maTgan did siyvaruli,<br />
didi sikeTe modis. maxsovs, roca pirvel<br />
klasSi viyavi, dartaniani gavixade<br />
megobrad. Semdeg aToss davuZmakacdi,<br />
porTosTan identificireba didad ver<br />
SevZeli. rac Seexeba `vefxistyaosans”,<br />
bavSvobaSi avTandils vbaZavdi, siymawvileSi<br />
–tariels... imis Tqma minda,<br />
rom es personaJebi Zalian mSobliuria,<br />
axlobelia CemTvis, maTgan megobrobas,<br />
siyvaruls, Tavganwirvas, vaJkacobas vswavlobdi.<br />
gadioda dro da am nawarmoebebSi<br />
sxva filosofiis amokiTxvas viwyebdi,<br />
sxva sivrceebi mexsneboda.<br />
...mere davinaxe, rom roca mefe, dartanianisa<br />
da muSketerebis dajildovebas<br />
moisurvebs, jibeSi mxolod ormoci<br />
pistoli aRmoaCndeba, xolo mdabio warmomavlobis,<br />
uzneo burJua bonasie<br />
monarqze gacilebiT mdidaria, Tavisi<br />
colis, saeWvo reputaciis qalbatonis<br />
mosaZebnad ormocdaaT pistols uxdis<br />
dartanians. roca kiTxulob, xedav - es<br />
winapirobaa imisa, rac safrangeTSi orasi<br />
wlis Semdeg unda moxdes. TandaTan,<br />
raindobiT, sikeTiT gamorCeuli muSketerebisTvisac,<br />
carieli qisa Tavistkivilad<br />
iqceva da isini kompromisebze<br />
wasvlas iwyeben, Tumca, aTosi – arasdros!<br />
is mainc Zveli, rainduli, donkixoturi<br />
samyaros Svilia... diuma<br />
markizi iyo, warmomavlobiT umaRles<br />
aristokratias ekuTvnoda da brwyinvaled<br />
icnobda im realobas, romelzec<br />
werda da im didebuli samyaros aRsasrulis<br />
moaxlovebasac xedavda...<br />
_ radgan saubarma moitana - `don<br />
kixoti” sayvarel wignebs Soris ar<br />
aris<br />
_ CemTvis, `don kixotSi” yvelaferi<br />
zedapirze Cans. servantesi - diumasgan<br />
gansxvavebiT, romelic faqtis mxatvrul<br />
konstatacias axdens - erTgvarad<br />
winaswarmetyvelebs, swored amitomaa<br />
geniosi. diumasTvis servantesiseuli<br />
tragizmi Zalian axlobelia, magram<br />
is ostaturad fuTavs sinamdviles da<br />
yovel jerze, roca mas kiTxulob, ginda<br />
moZebno, kidev ra SefuTa. bavSvobaSi, servantesis<br />
mZafri Txroba interess ar<br />
miRvivebda. don kixoti, CemTvis, warumatebeli<br />
adamiani iyo, me ufro sxva<br />
gmirebi mxiblavdnen... Semdeg, isev diumasTan,<br />
bibliur pasaJebs gadavawydi,<br />
vnaxe adgilebi `qebaTa qeba”-dan da visvimon<br />
masxaraSvili:<br />
`wignis kiTxva _ aqamde arnaxuli, arsad<br />
Sexvedrili _ meore `me”-s povnaa”<br />
vinc icnobs istorikos svimon masxaraSvils, dameTanxmeba, rom am adamianis unikaluri mexsiereba xSirad<br />
gaocebas iwvevs. istoriul wyaroebs is zedmiwevniT icnobs, istoriul Temebze misi sajaro leqciebi Tu<br />
satelevizio gamosvlebi yovelTvis Rrmaa, analitikuria, emociuria da amitom - Zalian cocxali. misi<br />
wigni `matiane qarTvelTa” 2006 wels saukeTeso samecniero-popularul wignad aRiares. is araerTxel<br />
gamoica.<br />
ambobs, mxatvrul literaturasTan Cemeburi damokidebuleba maqvso. davamatebdi – ise, rogorc<br />
yvelaferTan...<br />
fiqre: `vaa, ese igi diuma bibliistic yofila!<br />
masac is adgilebi yvarebia, romelic<br />
me miyvars!” nawarmoebi rodis giyvardeba<br />
–roca iq sakuTar Tavs ipovi, roca aRmoaCen,<br />
rom Sen da avtors erTi da igive<br />
ram giyvarT, magram mwerali ki ar yviris<br />
amaze, cxvirwin ki ar gidebs amas, aramed<br />
SeparviT geubneba, miganiSnebs. TandaTan<br />
xvdebi, rom Seni sayvareli gmirebi, avtoris<br />
sulieri mdinarebis nayofebia da<br />
Seni Zmakacic swored avtori yofila!<br />
_ ambob, rusul literaturaSi erTaderTi<br />
nawarmoebi miyvarso. ratom mainca<br />
da mainc `ostati da margarita”<br />
_ bulgakovs salxineblidan gamoyavs<br />
pontoeli pilate, romelic qristes sasufevelSi<br />
miyveba. pilates cxovrebis<br />
Sesaxeb berZnuli wyaroebic bevrs<br />
arafers amboben, yovel SemTxvevaSi, im mwiri<br />
cnobebis mixedviT veranair daskvnas<br />
ver gaakeTeb, mxolod varauds Tu gamoTqvam.<br />
Tumca qarTul enaze SemorCenilia<br />
luka maxarebliseuli `stefane pirvelmiwames<br />
wameba”, sadac mowamis sityviT moqceuli<br />
pilate petre mociqulTan midis,<br />
inaTleba da didi qristiani xdeba. es Txzuleba<br />
sinas mravalTavSia Sesuli.<br />
aSkaraa, bulgakovi, nawarmoebis werisas,<br />
qarTul wyaroebs ar icnobda, magram mas-<br />
Tanac, pilate sasufevlis kacia. roca<br />
aseT kavSirebs poulob, grZnob, rom avtori<br />
Seni naTesavia. es Zalian mniSvnelovania<br />
CemTvis. marTalia, roca kiTxulob,<br />
imTaviTve amaze ar fiqrob, magram is muxti,<br />
emocia mainc modis... cnobili filmi<br />
rom aris, `makulatura”, iq semuel jeqsonis<br />
gmiri, sanam kacs moklavdes, bibliidan<br />
erT pasaJs kiTxulobs. bibliis es Tavi,<br />
ezekielis winaswarmetyveleba, gansakuTrebulad<br />
momwonda. daaxloebiT<br />
aseTi Sinaarsi aqvs: ufalma israelis dasja,<br />
misi qonebis gacamtvereba brZana.<br />
roca ierusalimi nabuqodonosoris mier<br />
iqna aRebuli, misi qoneba sxvadasxva tomebma<br />
dainawila, maT Soris iyo edomic - esavis<br />
modgma. marTalia, RvTis sityva aRsrulda<br />
da misi daSvebiT gacamtverda<br />
israeli, magram RvTis winaSe, edomis<br />
saqcieli uRirs qmedebad Seiracxa, radgan<br />
igi, SuriTa da borotebiT aRZruli,<br />
daepatrona Tavisi Zmis qonebas. me davuSvi<br />
israelis Semusvra, magram Sen xom iakobis<br />
Zma iyavi, Seni tyupiscalis samkvidrebelSi<br />
rogor daide wili, misi dacemiT<br />
rogor isargeble! amis gamo gavanadgureb<br />
Sens modgmas,_ eubneba mas ufali<br />
da Semdeg, muqaris saSinel sityvebs warmoTqvams.<br />
qventin tarantinom ezekielis<br />
am Tavebidan, mxolod mrisxane muqaris<br />
sityvebi gamoiyena da erT-erT gmirs gaaxmovanebina.<br />
es Tavi imitom miyvars, rom mas-<br />
Si vefxistyaosnuri, qarTuli muxti devs<br />
- `sulsa vyidi gulisaTvis”. marTalia,<br />
RvTis sityva beWedia, magram yvelaferi<br />
arCevanzea! siyvaruli, siyvaruli unda<br />
geyos rom aseTi nabiji gadadga! vfiqrob,<br />
bibliidan swored es muxti modis! aRmovaCine,<br />
rom winaswarmetyvelis es Tavi<br />
tarantinosac ase esmis, masac aseve uyvars.<br />
samuel jeqsonis gmiri am pasaJis wakiTxvis<br />
Semdeg, Tavis msxverpls<br />
yovelTvis klavs, magram, erTxelac, roca<br />
am sityvebs ityvis, kacs aRar moklavs. da<br />
ambobs: `amjerad sakuTar Tavs vajobe”. es<br />
siyvaruli, emocia mTel films laitmotivad<br />
gasdevs. mis gmirebs - makulatura<br />
tipebs siyvaruli amoZravebT. bolos da<br />
bolos, brus uilisis gmirma didi babuis<br />
saaTis dasabruneblad naxevari amerika<br />
gadaxoca. misTvis is saaTi siyvarulis simbolo<br />
iyo, babuis mogoneba iyo. es Zalian<br />
axlobeli grZnobaa CemTvis – babuaCemis<br />
mamam, dasaxvretad rom gayavdaT, Tavisi<br />
vercxlis saaTi mamaCems akvanSi Caudo.<br />
Semdeg is jibis saaTi me mergo da mxolod<br />
gansakuTrebul wuTebSi vikeTeb xolme.<br />
2008 wlis agvistoSi gorSi rom mivdiodi,<br />
maSin gavikeTe, radgan vfiqrobdi,<br />
rom Tu movkvdebodi is saaTi unda mkeTeboda...<br />
mokled, aseTi damokidebulebebi<br />
maqvs da roca vxedav, rom mweralsa Tu<br />
reJisors igive muxti amoZravebs, mixaria.<br />
miyvardeba isini.<br />
_ bulgakovze saubriT daviwyeT da<br />
tarantinoze gadavediT...<br />
_ ho, bulgakovSi kidev erTi ramaa: mTeli<br />
cxovreba rusul literaturaSi<br />
gmirs veZebdi, ver vpoulobdi. wavikiTxe<br />
dostoevski, tolstoi, Cexovi da ase Semdeg.<br />
yvelasTan antigmirebia. da me, erTma<br />
rigiTma mkiTxvelma, svimon masxaraSvilma<br />
davinaxe, rom rusebs gmirebi ar<br />
yavT. bulgakovTan ki aRmovaCine, rom<br />
rusulma literaturam erTaderTi gmiri<br />
Seqmna da isic – satana. rusul sinamdviles,<br />
Cemi azriT, mxolod volandi Tu<br />
SeiZleboda Seeqmna. arada, Tavisi qmedebiT,<br />
Sinagani parametrebiT is marTlac<br />
gmiria. danarCeni yvela personaJi maTi<br />
literaturisa – volkonski ginda, bezuxovi<br />
Tu sxva – arasrulfasovani da<br />
nevrosteniiT daavadebulia. erTaderTi<br />
aradegenerati personaJi yavT da isic<br />
satana. maTi civilizaciac esaa. amas Tvi-<br />
Ton bulgakovi ambobs da roca mas kiTxulob,<br />
geRimeba, ambob: `vaa, mixeil!”<br />
_ qarTvel klasikosebze ras ityvi,<br />
maTTan rogori urTierToba gaqvs<br />
_ gasuli saukunis avtorebze Tu vilaparakebT,<br />
CemTvis yvelaze didi mwerali<br />
polikarpe kakabaZea. mis `yvaryvare Tu-<br />
TaberSi”, Cemi xedviT, nacarqeqia da tarielia<br />
gaerTianebuli. reJisori rom<br />
viyo, am nawarmoebs rogorc socialur<br />
dramas arafriT davdgamdi, ar gadaviRebdi.<br />
arada filmSi asea. amitomac, is<br />
sityvebi, bolos rom ambobs – netav mas<br />
vins siyvarulisgan ar gawiTlebulao –<br />
TiTqos konteqstidanaa amovardnili.<br />
ram waagebina yvaryvares – qalis siyvarulma!<br />
vai Tqven, visac ar gyvarebia-<br />
To – esaa misi paTosi. is vefxistyaosniseuli<br />
personaJia, mijnuria, Tan `Julikia”,<br />
sakvaWikvaWantiraZeo tipaJia.<br />
Tumca kvaWis, misgan gansxvavebiT, es siyvaruli<br />
ar gaaCnia, man waago, radgan asparezi<br />
waerTva, saaferisto aRar qonda,<br />
xolo yvaryvare damarcxda siyvarulis<br />
gamo. magari ramea!<br />
rac Seexeba iumors – nodar dumbaZes<br />
didi pativiscemiT gavixseneb, magram am<br />
JanrSi, qarTul literaturaSi, `kaxaberis<br />
xmalis” msgavsi albaT iSviaTia. kakabaZis<br />
`vaxtang gorgasalze” minda vTqva:<br />
did bodiSs movixdi ivane javaxiSvilTan,<br />
magram, vfiqrob, aravis, arsad,<br />
gorgasali ise Rrmad da zustad ar<br />
daunaxavs, rogorc polikarpes.<br />
daviT kldiaSvili umaRlesi rangis avtoria,<br />
Zalian masStaburia, simaRliT<br />
udides msoflio klasikosebs utoldeba,<br />
magram mas ar vkiTxulob. miyvars mixeil<br />
javaxiSvilis ena. misi nawarmoebebidan<br />
yvelaze sayvarelia `kvaWi kvaWantiraZe”<br />
da `givi Saduri”. rac Seexeba<br />
robaqiZis `gvelis perangs”, CemTvis is<br />
ufro qarTuli leqsia, riTmuli prozaa.<br />
Zalian miyvars, Zalian mSobliuria! arCibaldis<br />
kivili: `ar momkvdara irubaqiZe,<br />
irubaqiZe me var”, mama-Svilis dialogi,<br />
etratebis kiTxva – Zalian magaria, cremli<br />
mogadgeba kiTxvisas. visac es samyaro<br />
esmis, visac babuebi axsovs, visac maTi<br />
monaTxrobi eZvirfaseba, vinc Tavis Tav-<br />
Si daxvretilsa Tu omSi momwydar<br />
winaprebs atarebs, mas SeuZlebelia `gvelis<br />
perangi” ar uyvardes. xolo danar-<br />
CenisTvis es romani, albaT, gadapranWuli<br />
paTetikaa da sxva araferi. asea, robaqiZis<br />
paTosi CemTvis yoveldRiurobaa,<br />
sxvisTvis SesaZloa paTetika iyos. erTi<br />
SexedviT, kakabaZesa da robaqiZes erTmaneTTan<br />
verafriT daakavSireb, am dros<br />
es kavSiri arsebobs, ubralod, isini sxvadasxvanairad<br />
xedaven da gamoTqvamen.<br />
literaturis siyvaruli, wignis kiTxva<br />
aqamde arnaxuli, arsadSexvedrili meore<br />
`mes” povnaa, rogorc robaqiZe ityoda:<br />
`Cemi Zma aryofili viTar miyvardis<br />
umetes mzisa da umetes xmalisa, rameTu<br />
iyo igi sxva Cemi”. eg aris. Sexvdebi saku-<br />
Tar Tavs, ipovi Zmakacs da gixaria, giyvardeba<br />
is wigni. Torem, sxvagvarad, kiTxulob,<br />
kiTxulob, magram araferi.<br />
_ Tanamedrove mwerlobas Tu icnob<br />
_ axalgazrda qarTvel mwerlebs<br />
Soris bevri Cemi megobaria. gamogitydebi,<br />
maTi arcerTi wigni, Cemda samwuxarod,<br />
jer ar wamikiTxavs.<br />
_ ramdenadac vici, baton guram<br />
doCanSvilTan axlo urTierToba gakav-<br />
Sirebs...<br />
_ Zia gurami megobaria. misi `samoseli<br />
pirveli” gansakuTrebulad miyvars. iq<br />
bevri Zmakaci myavs – miCinio, aleqsandro.<br />
Tavi rom ar moekla, don diegoc Zmakaci<br />
iqneboda...<br />
_ ...ki magram, mas xom megobrebi<br />
daexoca, Sekrul tivze gawolilma amitomac<br />
gadaixsna venebi... `es ar iyo TviTmkvleloba,<br />
es iyo sikvdili Zmakacebis<br />
xaTriT”...<br />
_ me am Cvenebas ar viReb! Tavi ar unda<br />
moekla! didebi venebs ar iWrian, CemTvis<br />
aseTi ram miuRebelia. Zia gurams vuTxari<br />
kidec, ufleba ar gqondaT CemTvis<br />
Zmakaci mogeklaT-meTqi. minda, rom sxva<br />
nawarmoebSi isev gamoCndes, viTom<br />
araferi momxdara, is ar unda mokvdes,<br />
morCa da gaTavda!<br />
_ Sens Svilebs, roca wamoizrdebian,<br />
ra wignebs SesTavazeb bavSvoba, wign-<br />
Tan Semdgomi urTierTobisaTvis,<br />
Zalian mniSvnelovani periodia...<br />
_ SevTavazeb igives, rasac me vkiTxulobdi.<br />
ufross, irinas, `sami muSketeri”<br />
ukve vaCuqe, warweriT. mSoblebze Zalian<br />
bevria damokidebuli. xSirad, bavSvebs<br />
iseT wignebs sTavazoben, rac aucilebel<br />
sakiTxavad iTvleba. gaxsovs, Jiul verns<br />
rom gvaCeCebdnen da mosawyen adgilebs,<br />
magaliTad, bunebis aRweras rom vtovebdiT<br />
mTavari ar aris Cemma Svilma yvela<br />
cnobili mwerali waikiTxos, mirCevnia<br />
TviTon wigni Seiyvaros da ikiTxos is,<br />
rasac TviTon airCevs, xSirad ubrundebodes<br />
mas. rac naRdia, is aucileblad<br />
Seuyvardeba. `ana karenina” ratom unda<br />
mivce! avadmyofi nexliudovi ratom gavacno!<br />
imisTvis rom mixvdes, ras warmoadgens<br />
ruseTi da ra WirT im ubedurebs,<br />
ar aris aucilebeli maTi literaturis<br />
gadakiTxva. me ar maqvs nostalgia<br />
maTTan megobrobis, kulturuli kav-<br />
Sirebis, arc maTi qalebis, `ocdaoTxebis”<br />
da ocdaCvidmet maneTad moskovSi<br />
gadafren-gadmofrenis. saerTod ar gamaCnia<br />
eg segmenti. mimaCnia, rom rusul<br />
literaturas saerTod rom ar earseba,<br />
msoflio civilizacias bevri araferi<br />
daakldeboda.<br />
esaubra Tamar Juruli
14 Targmani <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> 5 -18 marti 2010<br />
Tanamedrove rusuli poeziidan<br />
boris xersonski<br />
daibada 1950 wels, odesaSi, eqimebis ojaxSi.<br />
Tavadac eqimia. odesis universitetis klinikuri<br />
fsiqologiis kaTedris gamgea. fsiqologiaze da<br />
fsiqiatriaze eqvsi monografiis avtoria. 70-80-<br />
ian wlebSi iyo odesaSi disidenturi moZraobis<br />
aqtiuri wevri. pirveli misi wignebi gamodioda<br />
araoficialurad, TviTgamocemis wesiT. pirveli<br />
misi leqsebis krebuli ukrainaSi oficialurad<br />
gamovida 1993 wels, xolo ruseTSi mxolod 2006<br />
wels. laureatia voloSinis me-4 da me-5 saerTa-<br />
Soriso konkursebis (2006, 2007), festivalis<br />
`kievskie lavri~ (2008), premiis `moskovski sCot~<br />
(2007), Jurnal `novi mir~-is premiis (2008). iosif<br />
brodskis saxelobis fondis stipendiantia (2008).<br />
sigiJis Wa<br />
*<br />
Cvens ezoSi,<br />
rogorc odesis bevr ezoSi,<br />
idga Wa, anu ufro sworad,<br />
misi sruli imitacia: miwisqveS iyo cisterna<br />
da Sig wyals asxamdnen.<br />
es cisternebi axla ukve carielia,<br />
anda saxlis remontis Semdeg<br />
samSeneblo nagviTaa amovsebuli.<br />
*<br />
roca patara viyavi, iyo Wa carieli,<br />
da wylis nacvlad iq Casaxldnen xmebi,<br />
ise, rogorc zRvis niJaraSi.<br />
zustad igive efeqti hqonda,<br />
oRond xmebi iyo sruliad gansxvavebuli.<br />
zRvis talRebis nacvlad SiSini<br />
da CurCuli gaurkveveli.<br />
es gvzaravda cota ar iyos,<br />
magram Wisken gadaxrilebs<br />
gviyvarda am xmebis mosmena. Cven vcdilobdiT<br />
gagverCia sityvebi, magram Zalian male<br />
gvbezrdeboda es saqmianoba.<br />
*<br />
qali, Savad Semosili, patara TaviT,<br />
dolbandiviT Tavze wakruli xelsaxociT,<br />
gafiTrebuli, wyalwyala mzeriT,<br />
yavarjenze dayrdnobili (terfebi –<br />
amputirebuli,<br />
orive fexi – moRunuli, muxlebze patara<br />
baliSebi),<br />
sruliad SeSlili – ai, am xmebs vin usmenda<br />
saaTobiT.<br />
gaunZrevlad idga da saxe uqvavdeboda:<br />
SublSeWmuxnuls, warbaweuls.<br />
rac gnebavT, uwodeT amas! uwodeT katatonia,<br />
piramimia, verbaluri halucinacia.<br />
RmerTo, rogor gveSinoda Cven maSin misi!<br />
*<br />
is qalaqSi dadioda yavarjnebze dayrdnobili,<br />
viRacas muSts uRerebda da emuqreboda,<br />
da sulmudam laparakobda, ufro sworad,<br />
wamoiyvirebda xolme raRacas,<br />
magram WasTan utyvi xdeboda.<br />
da es iyo usazarlesi.<br />
*<br />
maxsovs, Weqa-quxilis dros, me videqi<br />
fanjarasTan da vxedavdi,<br />
ra nela kveTda is moedans<br />
gaelvebebSi, kokispirul wvimaSi da<br />
ganuwyvetliv gahyviroda, muSts iRerebda,<br />
imuqreboda.<br />
Cems yvela megobars axsovs igi, magram Tu ras<br />
laparakobda,<br />
vervin ixsenebs. arada maSinac ki vxvdebodiT,<br />
rom rasac is amoTqvamda, WasTan hqonda gagonili<br />
da mosmenili.<br />
odesuri Wa, antikuri orakuli,<br />
calsaxa piTia, bavSvuri SiSebi.<br />
ra iyo es sigiJis Wa, ai, ra iyo.<br />
sergei timofeevi<br />
daibada 1970 wels. cxovrobs rigaSi. muSaobda<br />
Jurnalistad latviis rusulenovan rusul periodikaSi,<br />
dijeid latviur radiosadgurebSi. erTerTi<br />
organizatoria rigis art-gjufis `orbita~,<br />
romelic poeziis, musikisa da videos gadakveTaze<br />
muSaobs. rusul enaze Targmnis latviel poetebs.<br />
2000 wels wardgenili iyo andrei belis premiaze<br />
poeziis nominaciaSi. roterdamis Poetry International-is<br />
da bevri sxva saerTaSoriso poeturi festivalis<br />
monawilea.<br />
jo daseni<br />
jo daseni Sedioda yvela saxlSi,<br />
diasaxlisebs ecekveboda,<br />
gadaqancul mamakacebs uxsnida, rom<br />
kvlav dadgeba oqros xana iq,<br />
Sanzelizeze.<br />
is icvamda TeTr Sarvals da TeTr fexsacmels<br />
da gaReRil perangs,<br />
gamodioda diliT adre binidan da gvian<br />
Ramemde<br />
ukan, saxlSi ar brundeboda, xolo zogjer<br />
ramdenime dRiT ikargeboda.<br />
is mReroda, mReroda da yvelafers nela<br />
Tavis adgilas abrunebda, yvelafers, rac<br />
gadaxriliyo<br />
da gadmongreva emuqreboda. igi fafuk<br />
kaSneebSi<br />
da TavSlebSi axvevda qalTa gulebis msgavs<br />
mZgerav sxeulebs. da ganuwyvetliv wmendda is<br />
mtvers<br />
planetis yvela radiolas. Sesvenebebze,<br />
Zalian mokle Sesvenebebze, mifrinavda<br />
laJvardovan sanapiroze,<br />
da leopardistyaviani sacurao trusebiT<br />
laRad Serboda zRvaSi,<br />
mere saswrafod tans imSralebda, eweoda<br />
sigarets da<br />
pirad TviTmfrinavs aCqarebuli nabijebiT<br />
eSureboda,<br />
Tan imeorebda, butbutebda pirvel striqonebs,<br />
rac sayovelTao patiebis safuZveli xdeboda<br />
xolme.<br />
xolo qalebi da kacebi radiolebs,<br />
televizorebs,<br />
radiomimRebebs rTavdnen xolme, da is yvelgan<br />
saWiro iyo.<br />
da misi sikvdili kaciSvilma ar miiRo<br />
seriozulad.<br />
`imRere, imRere!~ - eubnebodnen da is, neli,<br />
xuWuWTmiani, bakenbardebiT, eSureboda<br />
adamianebs,<br />
saiqiodan eSureboda, da Txovda, Txovda:<br />
`daabrune Seni guli Tavis adgilas,<br />
daabrune, da ar gatexo~.<br />
CrdiloeTi<br />
vzivar da mSvidad araysa vWam<br />
qalaqis CrdiloeTiT arsebul erT<br />
dawesebulebaSi.<br />
jibe savse maqvs sanTebelebiT,<br />
SemiZlia, rac momesurveba, davwva an sulac<br />
sanTeblis alze gaviTbo xeli.<br />
dabrZandi Senc, fermkrTalo da lamazo<br />
modgmav,<br />
mokalaTdi bedis Tbil gojze.<br />
mobilurma ar daiwkrialos –<br />
es Cveni wris erTaderTi wes-kanonia.<br />
da ai, isic, qalbatoni, dajda da mere mTeli<br />
gza dumda,<br />
mTeli gza – eqvsidan TerTmetamde.<br />
xolo Semdeg me avdeqi da madloba gadavuxade<br />
saRamosTvis, droisaTvis, sivrcisaTvis,<br />
moZraobisTvis.<br />
gleb Sulpiakovi<br />
daibada 1971 wels. ori poeturi krebulisa da<br />
ori romanis avtoria. misi piesebi idgmeba moskovis<br />
scenebze. Targmnis inglisurenovan poezias<br />
(u. h. odeni, ted hiuzi, robert hasi). Tavgamodebuli<br />
mogzauria da Tavis STabeWdilebebs `mogzauris<br />
CanawerebSi~ aRwers. am yaidis sami wigni<br />
aqvs gamocemuli. <strong>literaturuli</strong> premia `triumfis~<br />
2000 wlis laureatia poeziis nominaciiT.<br />
Jurnal `novaia iunostis~ mTavari redaqtoria.<br />
jema-al-fna*<br />
diptiqi<br />
`mkvdar zonaSia sateliti...<br />
......................mkvdar zonaSia...~<br />
marakeSi!<br />
vardisferi RrZilebi am Zveli qalaqis.<br />
satelituri antenebi<br />
uSedegod umzeren zecas –<br />
arc wvimas da arc films is maT ar daanaxebs.<br />
Savi tele-qaaba Caqra.<br />
da saRamoTi mTeli qalaqi moednisken<br />
miemarTeba.<br />
Tavebi. Tavebi.<br />
Tavebi. Tavebi. da kvlav Tavebi.<br />
koSkidan xma xrialebs, oxravs.<br />
suyvelani salocavad! magram es xma<br />
aravis esmis.<br />
asobiT xeli dols utyapunebs.<br />
asobiT tuCi fleitas qaCavs.<br />
asobiT piri gahyviris sityvebs –<br />
da moedani ise miTrevs, rogorc morevi.<br />
`ras inebebT, musie~ – viRac<br />
CamCurCulebs yurSi mgznebared.<br />
`Qu’est-ce que vous voulez~<br />
me viSoreb mas Tavidan:<br />
`ara, ar msurs saaditebis sarkofagebis<br />
Tvaliereba.~<br />
`ara, ar msurs aTas erTi Ramis zRaprebs<br />
vusmino kvlavac.~<br />
`ara, ar msurs qameleonis gul-RviZls<br />
gemo rom gavusinjo.~<br />
* jema-al-fna – marakeSis Suasaukunisdroindeli<br />
moedani, erTdroulad bazaric da tradiciuli muslimuri<br />
warmodgenebis adgilic.
5 -18 marti 2010<br />
`ara, ar msurs Sevicvalo arc warsuli,<br />
arc momavali~.<br />
`anu, mainc ras inebebT, a, musie~ –<br />
ar mSviddeba viRac tipi Wrel julabaSi.<br />
`SegiZlia `me~ damibruno~ – vekiTxebi.<br />
`magaze advili raa, musie!~<br />
is morCilad dabla xris mzeras –<br />
da iisferi ZarRvebi uCans, romlebiTac<br />
dahqselvia quTuToebi.<br />
`wamo, gavwioT oreulebis ubnisaken.<br />
da icode, visac Txemze xels Seaxeb,<br />
isaa Seni!~<br />
turtliani xelisgulebi erTimeores<br />
etyupeba.<br />
`sul esaa~ – `sul~. iRimis,<br />
da daRrecil kbilebs aSiSvlebs.<br />
`Combien – ramdeni~<br />
`imdeni, ramdensac alahis nebiT gulwrfelad<br />
gascem~.<br />
moedani, ise farTo, viTarc sicocxle,<br />
Caedineba viwro quCebis jojoxeTur<br />
napralebSi.<br />
qalaqis faSvi xan buybuyebs da xan laylayebs.<br />
sibneleSi ki daxlebze<br />
dedamiwis mTeli ganZia.<br />
magram Wreli balaxoni sad damekarga<br />
gamcilebels Zlivs vaswreb kudSi.<br />
`movediT!~<br />
Salis TavsaburavSi, xaliCebs qvemoT<br />
viRac cariel televizors miSterebia –<br />
gverdiT, kibeze udgas Cai, udevs nazuqi.<br />
gamcilebeli ki mibiZgebs: `megobaro,<br />
ukve droa!~<br />
SiSisagan gatrunuli, gulze xels vikref,<br />
da _<br />
...................................................................<br />
...................................................................<br />
`me pitnas vyidi, Jolosferi fesi maxuravs!~<br />
`me mejore var, gacveTili StibletebiT!~<br />
`me jori var, gazis balonebs davaTrev<br />
zurgiT!~<br />
`meTunuqe var, Cems qvabebSi saukeTeso<br />
kuskusia mTels duniaze!~<br />
nik zvarTi<br />
tilburgis poeti _ es tituli Tanamedrove<br />
holandielma xelovanma nik zvarTma 2005 wels miiRo.<br />
mudam Tavgadaparsulma da Sav samosSi gamowyobilma<br />
axali wigni gaxsna leqsiT: `buzebis qalaqi.”<br />
Tumca niki Tavs tilburgis elCad miiCnevda, mas<br />
pirvel xanebSi `brbos gamRizianeblad” ufro Tvlidnen,<br />
vidre `brbos maameblad”. originaluri artistuli<br />
xedviT da leqsis kiTxvis metad Taviseburi maneriT,<br />
man maleve miizida mSobliuri qalaqis xelovnebis<br />
TayvanismcemelTa yuradReba.<br />
leqsebi carieli budidan<br />
mamaCemma qalaqi Tan gaiyola (da igi gardaicvala),<br />
igi wavida da Tan waiRo Tavisi qalaqi,<br />
romelic Cvenic iyo, ufro adre ki misi.<br />
amave logikiT qalaqi ufro Cven gvekuTvnis,<br />
vidre guSin dabadebul bavSvs.<br />
qalaqis centrSi bina aris,<br />
sadac avejic ar dgas.<br />
da saidanac fuls ver aviReb, Tundac erT groSs, _<br />
gamiTavda . . . ras izam . . .<br />
iqs-qalaqTan axlos, mcire manZilze<br />
gaSiSvlebuli miwaa ormoebiTa da TxrilebiT,<br />
mxolod sevdiT gafoTlili,<br />
vzivar aerostatSi mogonebebTan erTad,<br />
am sanaxaobiT gaRizianebuli.<br />
igi sargeblobs Sukri-telekomunikaciiT,<br />
Sor manZilze dasarekad dabali tarifiT;<br />
_ alo, alo, Tqven iq ar moxvdiT,<br />
zumeris Semdeg SegiZliaT mesiji datovoT,<br />
droebiT gasuli var momsaxurebis zonidan.<br />
_ piip-piip, gamarjoba, piip-piip, gamarjoba,<br />
piip-piip.<br />
SeCerdi, kmara<br />
Tavdapirvelad ar yofila es qalaqi,<br />
iyo saxli, ufro sworad _ mxolod oTaxi.<br />
sisxli da xorci.<br />
usmine, rogor tiktikebs bavSvi _<br />
yvavilis ylorti,<br />
Sexede, rogor madianad Wams<br />
patruqis Suqze . . .<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
`me kuskusi var, Cemi Wama mxolod tuCebiT Tu<br />
SeiZleba!~<br />
`me TerZi var, julabebi, romelTac me vqsov,<br />
haerze ufro msubuqia!~<br />
`me haeri var, da suni mdis purisa da<br />
sveli Tixis!~<br />
axla, roca mimatoves am Suagul medinaSi, SeZrwunebulma<br />
viazre, rom me var isini: gamyidvelebi,<br />
mejoreebi, damZaxeblebi da Ratakebi, xelosnebi da<br />
mawanwalebi; rom me samyaros maTi Savi TvalebiT<br />
vucqer; rom haSiSs maTi dampali piriT visunTqav;<br />
pitnis Cais vsvam xorkliani maTi enebiT; cxvars<br />
vatyaveb dakoJrili maTi xelebiT; rom me ukve gadmomedo<br />
bexreki joris siarulis tlu manerebi; gadmomedo<br />
is, Tu rogor eqaveba upatrono katas sxeuli.<br />
me mindoda Tavi mepova, magram gavxdi yvela, yvela!<br />
vdgavar – da dabla ver Camovdivar...<br />
.......................................................<br />
am dros inTeba ekranebi –<br />
sateliti mkvdari zonidan gamovida!<br />
da televizoris ekranisken Tavs abrunebs<br />
mTeli qalaqi.<br />
me gavSeSdi Sua bazarSi<br />
da ar mesmis: vina var, ra mWirs<br />
`musie!~ - mkacri xma Camesmis uceb yurSi.<br />
sapatrulo oficeria.<br />
`musie, Tqveni dokumentebi!~<br />
– me meCveneba, rom ar varsebob...<br />
– vis eCveneba, musie, ra brZaneT<br />
postskriptumi<br />
am leqsis pirveli striqonebis butbuti im manqanaSi<br />
daviwye, romelsac marakeSidan fesSi mivyavdi.<br />
maSin ukve vicodi, Tu raze iqneboda leqsi. Tu<br />
ra daemarTeboda gmirs da vin SeeTamaSeboda mas. Tu<br />
rogori iqneboda dekoraciebi. mxolod finali<br />
rCeboda Ria. finali, romelic aseT dros warmoudgenlad<br />
mniSvnelovania, vinaidan man mTeli leqsi<br />
Tavdayira unda daayenos (anda piriqiT).<br />
finali TavisTavad unda movides SenTan, arsaidan<br />
unda gamogecxados. vicodi ra es sakuTari<br />
gamocdilebiT, ar vCqarobdi. teqsti dawerili iyo,<br />
finali ar arsebobda, da me quCebSi davseirnobdi.<br />
sanam gazafxulis erT kviradRes CemTan, zamoskvoreCieSi,<br />
metrodan ar gamovedi.<br />
wyvdiadi Tavis moxsnil pirbades<br />
qalaqSi isvris<br />
da Cans yoveli, rac gakeTda,<br />
an rac keTdeba sinaTlis Suqze.<br />
amas dRe hqvia,<br />
rogorc mas zogjer uwodeben.<br />
uvargisi nivTebi ki miwaSi lpeba.<br />
sinaTles eltvis sulieric da usuloc,<br />
xarbad etaneba dedamiwa ylortebs da foTlebs.<br />
yvelam Tavis qalaqs mixedos.<br />
keTili iyos Tqveni fexi Cems qalaqSi,<br />
patara da arcTu ise lamaz qalaqSi,<br />
jerac kidev dausrulebel naTel qalaqSi,<br />
sadac jer kidev aris adgili<br />
da sadac xalxi ara yalbi miamitobiT<br />
gisvams kiTxvas Tavazianad: nuTu am qveynad<br />
iqneba vinme,<br />
rom ziani moutanos yvavilebad amofrqveul<br />
am miwis Rimils<br />
buzebis qalaqi<br />
krTomiT gaiRviZe, SiSiT gaiRviZe,<br />
qalaqi qalaqi gaqra, araa qalaqi,<br />
arc poetia. didi SeRavaTi! . .<br />
zrdis SiSi sufevs;<br />
visac surs gazrda, unda wavides.<br />
visac surs gazrda, myarad unda idges fexebze.<br />
arafers Svelis naWuWSi malva.<br />
is jerjerobiT Tmebs ar izrdis!<br />
is aqamomde qaCalia...<br />
baliSi. tyavis baliSi. fexebis dasasveneblad.<br />
mas unda vuyviroT, an unda SevfuToT nexvSi.<br />
is iqac dadebs kvercxebs (gamravldeba).<br />
Tu ara, qlaqi izrunebs masze.<br />
nu gaizrdebi zomaze didi,<br />
Tanamedrove industriuli qalaqis Svilo<br />
(maradiulad sufTa qalaqis),<br />
Sen, iqs qalaqSi Seqmnilo,<br />
Sen gvamo, sicocxlis gamZlev.<br />
Targmani 15<br />
moedani carieli iyo, kioskidan `rio-rita~ gaismoda.<br />
ori bebruxana tramvais ucdida da baletze<br />
saubrobda. erTi azieli quCas xvetda. es urTierT-<br />
Sexameba sakmaod aranormaluri iyo, magram raRacnairad<br />
keTilSobili, kviradRiseuli, imdenad, rom<br />
moednis SuagulSi gavSeSdi araferze mofiqrali da<br />
pirdaRebuli.<br />
CvenTan, zamoskvoreCieSi, qalaquri garemo sakmaod<br />
male gewebeba. risi Tqma minda amiT imis, rom<br />
erTwuTiani Cemi gaSterebuli dgomis Semdeg viRac<br />
tipi `momeba~ da ludis daleva SemomTavaza. ra Tqma<br />
unda, igulisxmeboda, rom ludi Cemi fuliT unda<br />
dagvelia. luds ar vsvam, magram aTmaneTiani im biWs<br />
miveci, raTa SemSveboda. bolo-bolo rac moxda, xom<br />
Cemi brali iyo – moednis centrSi videqi da amiT<br />
qalaqur garemos vaRizianebdi.<br />
biWi gaqra, da me nela gavuyevi saxlisken gzas.<br />
`rio-ritas~ xma TandaTan qreboda.<br />
_ ha, dalev – Camesma moulodnelad yurSi.<br />
mas ukve eyida ludi, sakuTari naxevari daelia<br />
da Cems wils mTavazobda. viuare.<br />
da vuTxari, rom im quCas mivuyvebi, romelic erTnairad<br />
gvekuTvnis orives. amitom ufleba aqvs, iaros<br />
da ilaparakos ramdenic surs – me ki vitoveb<br />
uflebas, ar vupasuxo da siarulis tempi ar davagdo.<br />
anu ginda, iaro – iare, oRond xels nu SemiSli.<br />
da is gverdiT gamomyva. arc bomJi iyo da arc<br />
ubnis loTi, anu Tevzis bazris axlomaxlos moyialeTa<br />
did razms ar ganekuTvneboda. iyo adamiani<br />
arsaidan, uasako arseba. mogzavnili. arada, meore<br />
frazazeve gairkva, rom biWi taSkentidanaa (`isev es<br />
taSkenti!~). raRac movroSe taSkentze, romelTanac<br />
Cemi angariSebi maqvs. Tumca is absoluturad gulgrili<br />
darCa Cemi `taSkentelobisadmi~ da ludis<br />
wrupva ganagrZo.<br />
male dacala da boTli asfaltze dado. mec<br />
ratomRac SevCerdi.<br />
man miTxra:<br />
– ginda, igavs mogiyvebi.<br />
`oRondac es ara!~ _ gavifiqre da daveTanxme.<br />
– axalgazrda budisti beri moZRvarTan midis, –<br />
daiwyo man.<br />
`oRondac berebze ara!~ - gamielva TavSi.<br />
– ...da eubneba: `moZRvaro! me meCveneba, rom ar<br />
varsebob!~<br />
biWma gza gadamiRoba da Cven kvlav SevCerdiT.<br />
is axla pirdapir TvalebSi miyurebda.<br />
_ `...vis eCveneba~ - hkiTxa moZRvarma bers.<br />
Targmna SoTa iaTaSvilma<br />
viTvli orasi aTasamde<br />
arian yvavilebi, romlebic mxolod RamiT yvavian.<br />
RameSi yvela kata nacrisferia.<br />
amitom arsebobs mizezi, yvavilebi ar daynoso.<br />
iRviZebs qalaqi da iTvlis yvavilebs,<br />
iTvlis maT Reroebs (orasi aTasi),<br />
iTvlis maT ylortebs (orasi aTasi),<br />
awyobs maT erTad,<br />
surnelovan da nairfer Taigulebad,<br />
zogjer sruliad ugemovno konebad awyobs.<br />
arian yvavilebi, romlebic mxolod RamiT yvavian,<br />
aris qalaqi, romelic maT uwyvetad iTvlis,<br />
iTvlis miRebul mogebas maTgan,<br />
zaralsac iTvlis.<br />
mec aRara var is, rac viyav uwin . . .<br />
mec mag damTvlelTa rigebSi vdgavar.<br />
viTvli, orasi aTasamde _ mzad xar Tu ara . . .<br />
ai, movdivar, movdivar da gipovni.<br />
axla ki TefSze kvercxs vakakuneb,<br />
dila sul axlaxan daiwyo.<br />
megobar xelovans<br />
dauwereli Tu darCa sityva, dawere igi.<br />
arnacekvebi Tu aris cekva, igi icekve.<br />
sxvaTaTvis jerac SeumCneveli daxate saxe.<br />
dros, dros mixede, mokali igi,<br />
is xom bzikiviT ikbineba,<br />
is sasuqia, niadags rom anoyierebs,<br />
is WurWelia nairferi xiliT savse, igeme igi.<br />
dros, dros mixede, moajeqi da gaaWene,<br />
is xom bzikiviT ikbineba,<br />
dResdReobiT ki is uazro taSiskvra<br />
da Rriancelia.<br />
imRere, dasabamidan rasac mRerodnen,<br />
iTamaSe, rasac sul mudam TamaSobdnen,<br />
ganawilebuli kidev erTxel gaanawile.<br />
dros, dros mixede,<br />
magram mSvidad misdie saqmes,<br />
isiamovne.<br />
Targmnes baRaTer arabulma<br />
da guliko pirvelma
16 gaxseneba <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
revaz inaniSvilTan gamomcemlobam<br />
damakavSira. wignis gamocemis Semdeg<br />
maRariCis purmarilebi xSirad<br />
iyo, gvepatiJebodnen Sinac da restornebSic,<br />
mTel gamomcemlobasac<br />
da mcire jgufsac.<br />
erT-erT aseT sufraze, mZimed rom<br />
iyo daxvavebuli, yvelisa da puris<br />
Wama daviwye. balRobidan yveliTa da<br />
puriT viyavi amozrdili da dRemde<br />
isev is mirCevnia yovelgvar Semwvarmoxrakulebs.<br />
TuSuri gudis yveli da<br />
Tbili Tonis puri xom cxonebaa.<br />
hoda, yvelsa da purs rom Seveqeci<br />
da ara goWisa da qaTmis xorcs davacxri<br />
sxvebiviT, rezo inaniSvilma<br />
gadmomZaxa:<br />
- biWo! Senc yvelpurWamiaSvili hyofilxar<br />
CemsaviTo!<br />
iqidan naqeifrebi rom gamovediT,<br />
damimartoxela da miTxra:<br />
- Sena, biWo, igeTi grZnoba maqvs,<br />
unda raRacasa werde. RmerTma qnas eg<br />
proza iyos da ara leqsebi yvela mTieliviTao.<br />
- ravici, vwer raRacas, magram...<br />
- inde! xo vTqvi! exla, ai, ras getyvi.<br />
ar vici, ici Sen Tu ara, sabavSvo almanax<br />
`nobaTs~ rom vcemT, me-3 nomris<br />
masalebs vagroveb. saCqarod momitane<br />
raRaca, mcire zomisa, sabavSvo.<br />
patara zomisa `Svlis cremli~<br />
mqonda, Cem monadirul Tavgadasavalze<br />
dawerili - rogor dagvaRona<br />
momakvdavma Svlis cremlma Cveni soflis<br />
monadire balRebi. meore `TuTi~<br />
gamovayole SesarCevad. rezom `Svlis<br />
cremli~ SeirCia, `TuTize~ miTxra<br />
`ciskarSi~ miitaneo, egac unda daibe-<br />
Wdoso.<br />
gamovida `nobaTi~. rezom erTi<br />
saavtoro cali Semomitana da fanjris<br />
rafasTan zurgiT mimdgarma mTeli<br />
ganyofilebis gasagonad gamoacxada:<br />
am krebulSi yvelaze kargi gigis<br />
moTxrobaa - Cemi balRebi aRar iZineben,<br />
sanam `Svlis cremls~ ar wavukiTxavo.<br />
Cem moTxrobebs sul egre vamowmeb:<br />
Tu imaT moewonaT, xo kargi, Tu<br />
arada, unda gadavakeT-gadmovakeToo.<br />
mere isev me momibrunda, - were, biWo,<br />
Seni monadiruli Tavgadasavlebi, meti<br />
sxva arafris mogoneba ar gindao.<br />
misi rCeva WkuaSi damijda da, ase<br />
Tu ise, avasrule kidec. masTan megobrobam,<br />
ufro sworad, misma umcrosma<br />
Zmobam, rogorc Tavad meZaxda, bevri<br />
ram momca. Zalze nakiTxi iyo. `elitaruli~,<br />
asfaltze gazrdili usaxuri<br />
mwerlebi, hemingueis, folkners,<br />
markess rom ezmanebodnen anakondas<br />
gajibrebul WiayelebiviT, soflis mwerals<br />
eZaxdnen. amis gamo gulnatkens<br />
ramdenjer uTqvams CemTvis: amis Rmer-<br />
Ti ar iyos, folknersa da joiss mec<br />
vkiTxulob, magram maimuniviT mibaZvas<br />
ver davuwyeb, aviReb, daviReb da isev<br />
`bibo~ mewerinebao.<br />
Cemi nanadirevis mwvadian-xinkliani<br />
sufrebis mudmivi Tanameinaxe<br />
iyo Tavis aseve alal meuRle rozasTan<br />
erTad. me da nanasac yovelTvis<br />
gvepatiJebodnen bavSvebis dReobebze.<br />
viwrod iyvnen marjaniSvilis quCaze<br />
roca cxovrobdnen, erToTaxian Zvel<br />
binaSi, cxra-aTi kacic Zlivs eteoda,<br />
magram me mainc yovelTvis viyavi im<br />
cxra-aT kacSi.<br />
1980 wels saxls viSenebdi kawalxeviskars.<br />
nacnob-megobrebi mexmarebodnen,<br />
visac riTi SeeZlo. kalatozi<br />
myavda, muSebi (sami kacis meti ver moviyvane),<br />
sami kacisas me Tavad vmuSaobdi,<br />
SigadaSig ki, roca betoni iyo<br />
Casasxmeli an sxva ram erTbaSi saqme,<br />
`muSaT~ Seyra vicodi.<br />
erT SabaT dResac CaviTqvi `mu-<br />
Sani~, saklavi unda damekla da Tbilisidanac<br />
davpatiJe axlobelni, maT<br />
Soris, vaxuSti kotetiSvili da rezo<br />
inaniSvili. zogs rom gaego, TavisiT<br />
wamosuliyo, Tavisi RviniTa da purmariliT.<br />
ocdaaT-ormocamde kacma<br />
gigi xornauli<br />
revaz inaniSvili<br />
moiyara Tavi. aba, imaT ra saqme<br />
gauZlebda! rezos ki mainc ver gavagdebine<br />
`lafatka~ xelidan.<br />
- biWo, Sen me vina ggonivar! samgoris<br />
arxi Cemi gaTxrilia da rac betoni<br />
iq aris Casxmuli, isic Cemi areulia!<br />
- SemomiZaxa, roca Sevawuxe, -<br />
oboli viyav, miWirda da balRma daviwye<br />
iq muSaoba, Tan skolaSi davdiodi.<br />
universitetSi Caricxuli isev iq<br />
gaviqeci. niko kecxovelma momZebna da<br />
lanZRva-ginebiT Camiyvana qalaqSi,<br />
Torem dResac `lafatkis~ muSa viqnebodi.<br />
Rvino qvemoqedidan mqonda motanili,<br />
mosulebma oc-oci litrianebi<br />
moiZRvanies, gogi Turmanaulma blomad<br />
kalmaxi Semomawia da kai sufra<br />
gamogvivida. yvelaze didi mSveneba ki<br />
vaxuStis Tamadoba iyo. fSavel-xevsurni<br />
maSin ufro moixiblnen misi enamzeobiT.<br />
imave wlis Semodgomaze gogi Turmanauli<br />
50 wlisa xdeboda da 7 noembers<br />
didi qeifiT aRniSvna hqonda gadayvetili.<br />
iq myofni yvela dapatiJa<br />
da gansakuTrebiT rezo da vaxuSti.<br />
oqtombris bolos xalxis mopatiJed<br />
Camosulma Semaxsena, rezo inaniSvilis<br />
wamoyvanas Sen gavalebo. rezomac -<br />
didi samovnebiTo da Cemi zaporoJeciT<br />
wavediT Cven orni. iq iyo Tavmoyrili<br />
gogis mTeli saZmakaco mTlad<br />
saqarTvelodan. iyvnen mwerlebi<br />
da sxva cnobili kaci Tu qali, pirvel<br />
rigSi ki, misi Zmadnaficebi: nodar<br />
dumbaZe, Wabua amirejibi, vaxuSti kotetiSvili<br />
da sxvani da sxvani. tolxa<br />
SeTekaurs ori xarjixvi gadmoetana<br />
mTas iqiTidan, Cven samegobro monadirebs<br />
daTvi da arCvebi daexocaT<br />
kiSxevSi. gogis mowafeebisagan daWerili<br />
kalmaxi xom eyara. kaxeTis mxridan<br />
didi kasrebiT CamoetanaT nairnairi<br />
da saukeTeso Rvinoebi. mokled,<br />
skdomaze iyo sasmel-saWmeli, mwvadi<br />
da xinkali. da rac mTavaria, iyo gul-<br />
Ria, Tavdauzogavi lxini da drostareba.<br />
gogi TurmanaulTan sxvanairad<br />
ar SeiZleboda. Tavis irgvliv<br />
yovelTvis qmnida aseT atmosferos.<br />
amitom bevrma iRo yurad gogis Txovna<br />
darCeniliyvnen, bevri SemorCa sufras<br />
gvianobamde. Tu vinme adga sufridan<br />
mosasveneblad, mxolod imitom,<br />
rom meore dRes evarga - RamenaTevni<br />
sufrasTan darCenas veRar SevZlebTo,<br />
xval daZinebas, exla daZineba<br />
gvirCevniao. me da rezosac gvepatiJebodnen<br />
iqve, gogis axlo saxlebSi, magram<br />
SiSi mqonda maspinZlebi ar dagvaZinebdnen,<br />
kidev sasmels dagvaZalebdnen.<br />
CoxelaSvilebi ufro saimedoni<br />
iyvnen am mxriv. cota Sori iyo,<br />
aragvs gaRma, bnelaSi cudi savali, bewvis<br />
xidi, magram Rirda Sewuxebad.<br />
imaTma gogom asmaTma wagviyvana. iqac<br />
daapires raRac, magram Cven ar<br />
miveciT ufleba - Zilis meti araferi<br />
gvinda, dagvaZineTo.<br />
7 noembers zamTris yinvebia mTaSi,<br />
gansakuTrebiT RamRamobiT. sastumro<br />
oTaxSi gaSlili loginebi sayinulesaviT<br />
iyo. pirveli Cawolisas, Torem<br />
mere buxariviT icis CaRuRuneba matylis<br />
saban-leibebma. Tumca es siTbo<br />
fSaveli wawlis siTbos mainc ver Seedreba.<br />
meore diliT adrianad afxakundnen<br />
maspinZlebi. meored ukve Zia<br />
giorgis Zaxilma gamaRviZa - wamodeqiT,<br />
aq qalaqurad ar gagvibaT Zilio!<br />
wamovdeqiT, xinkali ukve xonCebze amohqondaT.<br />
pantis arayma uceb Segvibruna<br />
simTvrale da sixalise. asmaTs<br />
`vusayvedure~:<br />
- aha, me Sinauri var da Cemi Tavi<br />
jandabas, am stumars civ loginSi ro<br />
ababanebT, sircxvili ar aris - qali ar<br />
unda CagewvinaT sxva Tu aravin iyo,<br />
cqifaT Tamari mainc gamogeyvanaTmeTqi.<br />
- ra viciT, aba, ver SemogkadreT da<br />
SemdegisTvis gvecodinebao, - mxari<br />
amiba Zia giorgim.<br />
- ara, nu momeridebiT, gigisi ar<br />
iyos mec gaWirvebiT gazrdili kaci<br />
varo, - ukan ar daixia rezom.<br />
maleve Sevxvdi cqifaT Tamars. eTqvaT<br />
Cveni xumrobis da misayvedura:<br />
geTqva, Se kai kaco, revaz inaniSvili<br />
ise miyvars, imasTan rogor ar davwvebodi.<br />
Sen oRomc wamaiyvane, vin mamaZaRlma<br />
uari Tqvas, xinkals Tavad me<br />
vkisrulobo. gulnakluls arc Sen<br />
dagtoveb, karg adgilas gagiSvebo.<br />
tyuilad ara laparakobda, wawlobiT<br />
iyo cnobili. gauTxovari iyo,<br />
Sesaxedavad sasiamovno da Tval-gulmisavali.<br />
maRaroskaris skolis maswavlebeli,<br />
umaRlesdamTavrebuli.<br />
marto cxovrobda da Tavis Sin, visac<br />
undoda, imas miiRebda, miTumetes Tavisi<br />
direqtoris stumars. ase miTxra da<br />
ase damabara.<br />
rezos vuTxari, ase da asea saqme,<br />
fSaveli wawali mouTmenlad gelis,<br />
rodisTvis moicli-meTqi.<br />
- biWo, me megona Sen xumrobdi, mar-<br />
Tla ambobdio<br />
- maSin ki vxumrobdi, magram exla<br />
namdvilad ar gexumrebi-meTqi.<br />
Tvalebi gaubrwyinda, gaxalisda,<br />
mere naRvlianad daayola:<br />
- eh, raRadros Cemi egeTebia, guli<br />
miCmaxebs, wawlis alerss vaiTu ver<br />
gauZloso.<br />
me rom rezos vicnobdi, is imdenad<br />
mtkivan guls ki ara, Tavis saxels moufrTxilda.<br />
fSavSi Cveni asvla da Ti-<br />
Toeuli nabiji ar daifareboda. Sav-<br />
Seukavebeli meqalTaneoba mTielebSi<br />
gaRizianebas iwvevs da saTayvanebeli<br />
kacisTvis SeiZleba zedac aRar SeexedaT.<br />
es gaTvala rezom da Tavi Seikava,<br />
ris gamoc kidev erTxel movixible<br />
misi pirovnebiT.<br />
bolos Tavisuflebis moedanze<br />
Sevxvdi 1991 wlis Semodgomaze. Sinisken<br />
mivdiodi, is mweralTa kavSiridan<br />
modioda. mivesalme, iman kidev:<br />
- es ra makadres kaco! vina vgonivar<br />
me magaTi!.. - iZaxda Zalze aRelvebuli.<br />
vifiqre, viRaca eCxuba da<br />
brazmoreuli CavekiTxe: vin gawyeninameTqi<br />
erTi moTxrobis konkursi<br />
5 -18 marti 2010<br />
- ara, e ra makadres am vigindarebma!<br />
- xelebsa Slida da waRma-ukuRma<br />
brunavda.<br />
- miTxari, rezo, vin ra gakadra! -<br />
kidev CavekiTxe.<br />
- gesmis Sena! satelevizio filmis<br />
gadaReba gvinda Senze da scenari<br />
dagviwereo! rogor, scenari Cem Tavze<br />
me davwero vekiTxebi. ra moxda mere,<br />
yvela egre gviwers, vizec films<br />
viRebTo! gagonila, kaco. xedav, ra<br />
zomamdea gafuWebuli qveyana, rasa kadruloben!<br />
wavidnen erTi magaTi<br />
filmica da magaTi televiziac, su<br />
fexebze ara mkidia! - aboboqrebuli<br />
gamcilda ise, rom damSvidobebac ki<br />
aRar gaxsenebia. qveyanac aboboqrebuli<br />
iyo. Tavisuflebamopovebuls<br />
ruseTi Tavisi qarTuli agenturiT<br />
kvlav moxrCobas upirebda da sufrebisa<br />
da mxiarulebisTvis aravis ecala,<br />
magram, mainc sagiorgobod nanadirevze<br />
mindoda dapatiJeba, Sin davureke,<br />
mTxra, Zalian cudada varo,<br />
Tavbrusxvevebi maqvso. axal wlebSi<br />
vfiqrobdi monaxulebas, magram ver<br />
dagvidga kargi axali weli. TbilisSi<br />
samoqalaqo omi iyo gaCaRebuli, gareT<br />
ver gamovdiodiT, Sin TagvebiviT<br />
viyaviT gamomwyvdeulni. Turme<br />
swored im dReebSi gardaicvala rezo.<br />
Cans, SinaaSlilobis simwares veRar<br />
gauZlo isedac aTasi satkivariT daavadebulma<br />
misma gulma. is Zalze<br />
emociurad ganicdida sikeTesaca da<br />
borotebasac. ramdenime Tvis mereRa<br />
gavige misi gardacvalebis ambavi.<br />
`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>~ saqarTvelos kulturis, ZeglTa<br />
dacvisa da sportis saministros mxardaWeriT acxadebs erTi<br />
moTxrobis konkurss 18-dan 30 wlamde prozaikosebisTvis.<br />
avtorebma erTi gamouqveynebeli moTxroba, romlis<br />
moculobac ar unda aRematebodes 40 000 kompiuterul<br />
aso-niSans, unda gamoagzavnon eleqtronul misamarTze<br />
konkursi2010@yahoo.com.<br />
moTxrobas Tan unda erTvodes avtoris piradobis<br />
mowmobis asli da telefonis nomeri.<br />
moTxrobis gamogzavnis bolo vadaa 2010 wlis 10 maisi.<br />
sami gamarjvebuli avtori dasaxeldeba ivnisSi.<br />
gamarjvebulebs gamoavlens xuTi prozaikosisgan<br />
Semdgari Jiuri.<br />
sami gamarjvebuli nawarmoebi da, aseve, mowonebuli<br />
moTxrobebi gamoqveyndeba `literaturul gazeTSi~.<br />
I premia _ 1200 lari<br />
II premia _ 800 lari<br />
III premia _ 500 lari<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
gamodis saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa<br />
da sportis saministros finansuri mxardaWeriT<br />
redaqtori irakli javaxaZe<br />
redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />
Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />
tel.: 292196; mob. tel.: (877)742277; (899)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com