25.01.2015 Views

literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

#21<br />

#21 5 - 18 marti 2010<br />

gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />

fasi 50 TeTri<br />

poezia<br />

vano<br />

CxikvaZe<br />

proza<br />

IV-V<br />

aka<br />

morCilaZe<br />

Canawerebi<br />

gaga<br />

naxucriSvili<br />

VI-VII<br />

VIII-IX<br />

interviu<br />

zaal<br />

samadaSvili<br />

XII


2 proza <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> 5 -18 marti 2010<br />

daviT qarTveliSvili<br />

siyvaruli da msxali<br />

(fragmenti romanidan)<br />

aravis vTxov Cemi wignis mfarvelobas. Tu kargi wignia,<br />

waikiTxaven, Tu ara, maSin Zalianac kargi, rom ar waikiTxaven.<br />

monteskie<br />

1.<br />

2008 wlis 5 agvistos Cemi da laSas<br />

qorwinebis aTi wlisTavze gavakeTe is,<br />

ris Sesaxebac ukanaskneli sami Tvis<br />

manZilze aqtiurad vfiqrobdi, magram<br />

obieqturi da subieqturi (albaT<br />

ufro subieqturi) mizezebis gamo ver<br />

vakeTebdi; sawolidan aviRe Cemi baliSi,<br />

amovide marjvena iRliis qveS da<br />

laSas mSvidad vuTxari:<br />

_ dReidan me calke daviZineb.<br />

_ bavSvebi ifiqreben, rom viCxubeT<br />

da inerviuleben, _ miTxra laSam<br />

da momaCerda.<br />

_ bavSvebs me davelaparakebi, _<br />

davpirdi da oTaxidan gamovedi.<br />

biblioTekaSi Sevedi, taxtze jer<br />

baliSi davagde, Semdeg me davegde.<br />

taxts magari zurgi qonda, bebiaCemis<br />

naTqvami sityvebi gamaxsenda, bebia ambobda:<br />

`magarze wola kargia janmrTelobisTvis!”<br />

bebias sityvebis gaxsenebiT<br />

gamxnevebulma xelebi TavqveS<br />

amovide da Wers mivaSterdi, ramdenime<br />

xnis Semdeg Werze bebias saxe gamoisaxa,<br />

ukanasknelad rom vnaxe, zustad<br />

iseTi iyo, Zalian moxuci, Tvalebi<br />

wamiT davxuWe, Semdeg gavaxile da<br />

kvlav Wers mivaSterdi, Werze mxolod<br />

ramdenime bzari davinaxe.<br />

gamixarda, radgan sikvdilamde mkvdrebis<br />

naxvis meSinia...<br />

2.<br />

TiTqmis ar mZinebia, SuaRamiT<br />

oTaxSi laSa Semovida, lurji Sortebi<br />

ecva, welszeviT SiSveli iyo, xelisgulebi<br />

Sortebze Camoisva da taxtze<br />

Camojda.<br />

marjvena fexi odnav ganze gavwie da<br />

gavifiqre: `Cemi ubedureba isaa, rom<br />

laSaze axlobeli adamiani ar myavs”.<br />

laSam fexi fexze gadaido da<br />

mkiTxa:<br />

_ Tu ginda, saerTod waval<br />

_ ara, me waval, saqmeebs movaTaveb<br />

da waval.<br />

_ vinme gyavs _ mkiTxa laSam da<br />

pasuxis molodinSi daZabulad gayuCda.<br />

yovelTvis vTvlidi, rom miuxedavad<br />

yoveldRiuri rqianobisa, msgavs<br />

kritikul situaciaSi laSa daibneoda<br />

da vercerTi muqaris (mogklav, dagaRxrCob,<br />

agkuwav da a.S.) Sesrulebas<br />

ver SeZlebda.<br />

_ ara, _ vupasuxe mokled da kategoriulad<br />

_ matyueb, _ laSam fexidan fexi<br />

CamoiRo da iatakze dadga.<br />

_ ar gatyueb, aravin ar myavs, _<br />

laSas TvalebSi Cavxede da gavimeore.<br />

_ aravin ar myavs, _ mivxvdi rom zustad<br />

ver gamovTqvi Cemi saTqmeli da<br />

davazuste, _ saerTod aravin ar myavs.<br />

laSas Tavze orive fexi gadavatare<br />

da wamovdeqi, gamaxsenda Tavze fexis<br />

(an fexebis) gadatarebis Semdeg ras<br />

veubnebodiT erTmaneTs bavSvobaSi da<br />

gaxsenebuli bavSvobisdroindeli<br />

fraza vuTxari:<br />

_ aRar gaizrdebi, _ rasac Cemi<br />

survili mivayole, _ ai, me ki Zalian<br />

minda gazrda.<br />

oTaxidan gavedi, sapirfareSoSi<br />

Cavikete da ramdenime saaTi unitazze<br />

vijeqi, laSa sapirfareSos karTan<br />

samjer movida da samivejer erTi da<br />

igive ram mkiTxa:<br />

_ cocxali xar<br />

laSasTvis sityvieri pasuxi<br />

arcerTxel ar gamicia, samive SemTxvevaSi<br />

TiTojer Cavaxvele.<br />

3.<br />

diliT yvelam erTad visauzmeT,<br />

bavSvebi swrafad Wamdnen, me da laSa<br />

_ ara.<br />

Tvalwin ganxorcielebuli Cemi<br />

aTi wliswinandeli ocneba medga;<br />

ojaxi: qmari, me, Svilebi, erTad vsauzmobT,<br />

bavSvebi bebiasTan midian, qmari<br />

_ samsaxurSi, me saxlSi vrCebi, ramdenime<br />

dReSi qmari Svebulebas aiRebs<br />

da yvelani erTad wavalT dasasveneblad<br />

ufro zRvaze, vidre mTaSi, Tumca<br />

saboloo gadawyvetileba jer ar<br />

gvqonda miRebuli.<br />

aTi wlis win ocdasamis viyavi.<br />

albaT ukvdavebis garda nebismieri<br />

ocneba asakobrivia, vgrZnobdi,<br />

rogor Zalian ar Seesabameboda Cemi<br />

aTi wlis winandeli ocneba Cems<br />

dRevandel moTxovnilebebs, cxovreba<br />

ZiriTadad swored aseTi Seusabamobebisgan<br />

Sedgeba, yovel SemTxvevaSi<br />

Cemi cxovreba da ra mainteresebs me<br />

Cemi cxovrebis garda ramdenime<br />

wuTiT Tvalebi davxuWe da zepirad<br />

aRvnusxe yvelaferi rac Cemi azriT<br />

Cemi cxovrebis garda mainteresebda,<br />

ufro sworad vcade, Tavidan grZeli<br />

nusxa gamomivida, Semdeg nusxidan TandaTan<br />

raRaceebis amoyra daviwye, bolos<br />

nusxa erTsityviani gaxda _<br />

araferi...<br />

4.<br />

sauzmis Semdeg laSam Sublze makoca,<br />

aseT rames ukve kargaxania aRar<br />

akeTebda da mivxvdi, rom nerviulobda<br />

da Zalian dabneuli iyo.<br />

laSa Cem cxovrebaSi saWiro dros,<br />

saWiro resursiT da saWiro survilebiT<br />

gamoCnda, mec mis cxovrebaSi<br />

analogiurad saWiro dros, saWiro<br />

resursiT da saWiro survilebiT<br />

gavCndi da, aqedan gamomdinare, Cvens<br />

Soris seriozuli saubaric ki ar yofila<br />

siyvarulis Sesaxeb, ratomRac<br />

orive usityvod SevTanxmdiT, rom patarebi<br />

ar viyaviT da siyvaruls ar<br />

qonda gadamwyveti mniSvneloba Cvens<br />

urTierTobaSi, gvegona, rom qalis da<br />

kacis urTierTobaSi mTavari simSvide<br />

da stabiluroba iyo, Tumca am Sexedulebis<br />

simcdare CemTvis laSasTan<br />

figuralurad pirvelive, zusti daTvliT<br />

ki meeqvse dawolaze gamoCnda.<br />

dawolis gareSe SeuZlebelia mixvde,<br />

marTla ginda konkretul adamianTan<br />

yofna Tu ara, eqvsi dawola ki<br />

sakmarisia amis gasarkvevad, vfiqrob;<br />

es cifri aramxolod Cem, aramed<br />

zogad viTarebasac met-naklebad sworad<br />

asaxavs, Tumca SeiZleba mcdarad<br />

vfiqrob.<br />

meeqvse dawolis Semdeg ukve<br />

garkveuli mqonda, rom laSasTan seqsi<br />

aranair siamovnebas ar maniWebda,<br />

wamosvla davapire, magram ukve fexmZime<br />

viyavi.<br />

am ambis gagebis Semdeg uneburad<br />

gavifiqre: `laSa rom mTxovda mucelze<br />

dagaTavebo, unda davTanxmebuliyavi”.<br />

Semdeg gaviazre, rom Svili meyoleboda,<br />

Semdeg warmovidgine,<br />

rogor meWira patara bavSvi xelebSi<br />

da bednierebisgan gavTbi.<br />

erT kviraSi me da laSa davqorwindiT...<br />

5.<br />

laSa Cemze ori wliT ufrosi iyo<br />

(aris).<br />

gacnobisas orive zrdasrulebi<br />

viyaviT, Tumca Tanamedrove ekonomikur<br />

sistemaSi fizikuri zrdasruloba<br />

ar niSnavs adamianis mzadyofnas<br />

srulfasovani cxovrebis dawyebisa-<br />

Tvis.<br />

kapitalizmma axalgazrduli cxovreba<br />

Seqmna, garToba, usaqmuroba,<br />

aqeT-iqiT yiali, dRes gogosTvis<br />

pirveli Tviuris mosvla ar aris imis<br />

niSani, rom mSoblebi mas dRedReze<br />

gaaTxoveben da arc biWis fizikuri<br />

srulyofileba niSnavs momentalurad<br />

mis samsaxurSi Cadgomas.<br />

magram saqarTvelosnair dabali<br />

ekonomikuri maCveneblebis qveyanaSi<br />

arsebobs marad axalgazrdad darCenis<br />

didi safrTxe da radgan Zalian<br />

mindoda am safrTxis Tavidan acileba,<br />

xolo laSas stabiluri Semosavali<br />

(zrdis perspeqtiviT) da sakuTari<br />

saxli (mSoblebisgan damoukideblad)<br />

qonda, masTan urTierToba pirvel<br />

etapze CemTvis misaRebi iyo.<br />

laSas CemSi yvelaze metad Cemi<br />

formaluri qaliSviloba (misTvis<br />

dRemde ar maqvs detalurad moyolili<br />

Cemi da sandros urTierTobis<br />

Sesaxeb, sxva erTi SexedviT wvrilman,<br />

magram saSinel istoriebze xom zedmetia<br />

laparaki) mowonda.<br />

aseT viTarebaSi da aseTi monacemebiT<br />

SevudeqiT erTobliv cxovrebas.<br />

6.<br />

laSa da bavSvebi karamde mivacile.<br />

marjvena xeliT karis saxeluri<br />

meWira, mxris da Tavis nawili karze<br />

mqonda midebuli da kibeze Camaval<br />

laSas da bavSvebs vuyurebdi; win laSa<br />

midioda, SuaSi liza, ukan irakli.<br />

_ asakis mixedviT varT dawyobilebi,<br />

_ miTxra laSam da sevdianad gamiRima.<br />

me Tavi davuqnie.<br />

TandaTan Cemi Tvalsawieridan<br />

gaqrnen; jer laSa, Semdeg liza, Semdeg<br />

irakli.<br />

`wesiT aseTi TanmimdevrobiT unda<br />

mokvdnen”, _ gamefiqra da tanSi gamaJriala.<br />

kari davkete da samzareuloSi<br />

davbrundi; magida avalage, WurWeli<br />

davrecxe, Semdeg ramdenime wamiT xelebi<br />

civ wyals SevuSvire, sveli xelebi<br />

saxeze gadavisvi, onkani davkete,<br />

xelebi SevimSrale da biblioTekisken<br />

wavedi.<br />

saxlSi patara biblioTekis mowyoba<br />

Cemi (laSas azriT akviatebuli) idea<br />

iyo, laSam Cemi idea (akviateba) daafinansa,<br />

Tumca fulis yoveli mocemisas<br />

laSa jiutad mixsnida, rom Tanamedrove<br />

adamianisTvis saxlSi ori-sami<br />

wignis qona sruliad sakmarisia, radgan<br />

Tanamedrove adamiani cxovrebis<br />

ganmavlobaSi met wigns ar kiTxulobs.<br />

_ Cemi Steri Tanamedrove adamiani,<br />

_ veubnebodi laSas da Tavze vusvamdi<br />

xels.<br />

dRemde ar vici, zustad ratom vakeTebdi<br />

amas, laSa mecodeboda, Tu ase-<br />

Ti saqcieliT saubris gaseriozulebas<br />

vicilebdi Tavidan, xandaxan mgonia,<br />

rom laSa mecodeboda, xandaxan<br />

mgonia, rom saubris gaseriozulebas<br />

vicilebdi Tavidan, xandaxan mgonia<br />

rom erTdroulad orive mizeziT vusvamdi<br />

laSas Tavze xels. es versiebi<br />

iyo, zustad mxolod erTaderTi ram<br />

vicodi; laSas mrgvali Tavi qonda.<br />

7.<br />

Cvidmeti-Tvrameti wlis asakSi<br />

(dRes Cemi cxovrebis am periods bavSvobas<br />

veZaxi, maSin ki vTvlidi, rom<br />

ukve Zalian didi viyavi da sadacaa cxovreba<br />

damTavrdeboda), vocnebobdi<br />

saxlis qonaze, romlis saxuravis da<br />

kedlebis moyvaniloba wignebis formis<br />

analogiuri iqneboda (realurad<br />

ramdenad SesaZlebeli iyo aseTi arqiteqturuli<br />

proeqtis ganxorcieleba,<br />

warmodgena ar mqonda), vocnebobdi<br />

sandrosTan erTad da darwmunebulebi<br />

viyaviT, rom ocnebis asrulebamde<br />

Zalian mcire dro iyo darCenili.<br />

me da sandrom erTmaneTi universitetSi,<br />

zogadi fsiqologiis leqciiis<br />

Semdeg gavicaniT, leqcia specialurad<br />

filosofiisa da sociologiis<br />

fakultetis studentebisTvis tardeboda,<br />

leqciis dros erTmaneTs ramdenimejer<br />

SevxedeT, me ar var pasuxismgebeli<br />

yvela Cems gapranWvaze;<br />

Tmaze xelisgadasmaze, fexebis mityupebaze,<br />

irib mzeraze, es yvelaferi<br />

CemSi ZiriTadad uneburad, tradiciiT,<br />

SeiZleba ZvelisZveli wyevlis gamo<br />

xdeboda (xdeba), magram sandros<br />

gaazrebulad vepranWebodi.<br />

leqciis Semdeg studenturad (e.i.<br />

ori aTeuli adamiani erTad) wavediT<br />

uaxloes kafeSi, kafis siaxlovis Sefasebis<br />

kriteriumi (im dros am da msgavs<br />

Rrmadmecnierul sityvebs xSirad<br />

vxmarobdi yofiT, wvrilman<br />

saubrebSi) fasebi iyo, magram kafe<br />

Cvens mier ganisazRvreboda mainc<br />

`uaxloesad” da ara `uiafesad”.<br />

dRevandeli gadasaxedidan es<br />

dawesebuleba kafec ar iyo, aramed<br />

ufro RaribTa, TiTqmis ufaso sasadilo.<br />

meore dRes sandrom damireka, mesame<br />

dRes SevxvdiT, meeqvse dRes sandrom<br />

miTxra:<br />

_ miyvarxar.<br />

me araferi ar miTqvams, mxolod<br />

Tavi davuqnie. ori kviris Semdeg<br />

erTmaneTs vakoceT.<br />

erTi Tvis Semdeg sandrom seirnobisas<br />

Tqva:<br />

_ sokrates rame rom daewera, albaT<br />

aucileblad Zalian xSirad gamoiyenebda<br />

frCxilebs, Tu saerTod arsebobda<br />

im dros frCxilebis gamoyenebis<br />

tradicia.<br />

_ ratom _ vkiTxe me.<br />

es iyo Cveni urTierTobis erTi<br />

Tvis manZilze pirveli SemTxveva,<br />

rodesac vaxseneT viRac sxva (msoflio<br />

istoriaSi erTerTi umniSvnelovanesi<br />

adamiani, magram mainc sxva).<br />

ase daviwyeT miwaze daSveba,<br />

Tavidan miwaze yofnac ar iyo cudi.


5 -18 marti 2010<br />

8.<br />

es moxda TiTqmis oTxi Tvis win, 9<br />

aprils. gansakuTrebuli dReebi ar<br />

miyvars; Cemi dabadebis dRe (6 ivlisi),<br />

axali weli (1 ianvari) damoukideblobis<br />

dRe (26 maisi).<br />

aseTi dReebi gkarnaxoben ganwyobas,<br />

qcevis wesebs da Tu nakarnaxev<br />

ganwyobas da qcevis wesebs acdenili<br />

xar, urTierTobebi ar gamogdis da,<br />

aqedan gamomdinare, dRe dakargulia,<br />

am yvelaferSi gansakuTrebuli mxolod<br />

is aris, rom aseT dReebSi TiTqmis<br />

yvela adamiani (axlobelic da<br />

Sorebelic) aZlevs sakuTar Tavs imis<br />

uflebas, mogces SeniSvna da migiTi-<br />

Tos gansakuTrebuli dRisaTvis<br />

Seuferebel ganwyobaze da qcevaze.<br />

`ratom xar(T) ase dRes xom gansakuTrebuli<br />

dRea.” da a.S.<br />

cxra aprili gansxvavebuli, magram<br />

araerTmniSvnelovanad gansakuTrebuli<br />

dRea, am dRes Tan unda wuxde, rom<br />

wlebis win sabWoTa jariskacebma alesili<br />

barebiT daCexes da gaziT<br />

mowamles qarTveli momitingeebi da<br />

Tan unda gixarodes, rom am ambidan<br />

ramdenime wlis Semdeg uzenaesi sab-<br />

Wos mier gamocxadda saqarTvelos<br />

damoukideblobis aRdgenis Sesaxeb.<br />

arc vwuxdi da arc mixaroda, laSa<br />

televizorTan ijda da 9 aprilisadmi<br />

miZRvnil gadacemas uyurebda.<br />

qalsa da kacs Soris realurad mxolod<br />

erTaderTi mniSvnelovani gansxvaveba<br />

arsebobs; damokidebuleba istoriisadmi,<br />

kacisTvis istoria mniSvnelovania,<br />

qalisTvis _ ara.<br />

_ damisaxele Tundac erTi<br />

filosofosi qali, _ meubneboda sandro.<br />

_ me, _ vpasuxobdi siciliT, Tumca<br />

realurad Zalian mindoda, rom es<br />

simarTle yofiliyo.<br />

_ ar arsebobs qali filosofosi,<br />

imitom, rom qalebs fexebze gkidiaT<br />

istoria.<br />

sandros kategoriuloba nervebs<br />

miSlida, magram amave dros mixaroda<br />

is faqti, rom qalad mTvlida, sxva<br />

SemTxvevaSi ar ityoda `gkidiaT”,<br />

aramed ityoda `kidiaT”.<br />

9.<br />

laSas Cavuare.<br />

sul erTi wamiT mominda, laSas<br />

CemTvis trakze msubuqad moertya<br />

xeli, Tumca laSasTan aTwliani<br />

Tanacxovrebidan gamomdinare kargad<br />

vicodi, rom misgan aseTi ramis gakeTeba<br />

gamoricxuli iyo.<br />

samzareuloSi Sevedi. sapure gavxseni,<br />

puri mosatani iyo, Semdeg macivari<br />

gamovaRe, mivaTvalier-movaTvaliere<br />

macivris SigTavsi da TavSi sayideli<br />

produqtebis zepiri sia Sevadgine,<br />

safule aviRe, SemosasvlelSi<br />

sarkesTan gavCerdi, Tmaze xelebi gadavisvi,<br />

Semdeg Tma reziniT Sevikari,<br />

gavifiqre: `SesaWreli maqvs” da gareT<br />

gamovedi.<br />

ezoSi biWebi idgnen, mivesalme, CavisunTqe<br />

da swrafad gaviare, maTi er-<br />

Toblivi `gamarjoba” zurgsuknidan<br />

momesma.<br />

ezodan gavedi da ramdenime wamis<br />

win CasunTquli haeri sam nawilad<br />

gamouSvi, miuxedavad imisa rom patara<br />

aRar viyavi, biWebis birJis danaxvaze<br />

Zveleburad viZabebodi, ezodan gamosuli<br />

kargad vxvdebodi, rom es adamianebi<br />

cxovrebaSi verSemdgari ubnis<br />

usaqmurebi iyvnen da Cemi, Teqvsmeti<br />

wlis gogos Sesaferisi daZabuloba<br />

Zalian uadgilo iyo, magram miuxedavad<br />

amisa, mSvenivrad vicodi, rom ukana<br />

gzaze, ezoSi Sesvlisas, maT danaxvaze<br />

isev daviZabebodi.<br />

10.<br />

Teqvsmeti wlis adamians cxovreba<br />

win aqvs da, aqedan gamomdinare, mis-<br />

Tvis bedniereba aqsiomaa, Semdeg wlebis<br />

matebasTan erTad bedniereba aqsiomidan<br />

TandaTan Teoria xdeba, romlis<br />

damtkiceba Tavidan met-naklebad<br />

SesaZlebelia, Tumca dro gadis da<br />

mtkicebulebebi sul ufrodaufro<br />

klebulobs, ocdaaT wels gadacilebuli<br />

adamianisTvis bedniereba ukve<br />

paradoqsia; gansazRvreba arsebobs,<br />

realuri gancda ara, magram gamomdinare<br />

iqidan, rom arcerTi Cemi<br />

asakis bednieri adamiani ar myavda nanaxi,<br />

CemTvis Cemi mdgomareoba TiTqmis<br />

bunebrivi iyo, mxolod xandaxan, isic<br />

ramdenime wuTiT mepareboda eWvi Cemi<br />

mdgomareobis bunebriobaSi.<br />

11.<br />

marketSi Sevedi. marketis gogoebs<br />

mivesalme da bostneulis seqciisken<br />

wavedi.<br />

tolmis gakeTeba mqonda gadawyvetili<br />

da pirvel rigSi kombostos<br />

SerCeva daviwye. kombostos jer<br />

TvaliT varCevdi: `es didia, es patara,<br />

mgoni es kargia”. TvaliT SerCeuli<br />

kombosto xelSi aviRe, kombostoiani<br />

xeli avwi-davwie, Semdeg kmayofilma<br />

Tavi davaqnie da kombostos kalaTaSi<br />

Cadeba davapire, swored am dros jer<br />

vigrZeni da Semdeg davinaxe (es sul<br />

ramdenime wamis gansxvavebiT moxda)<br />

rogor gaminaTda kombostoiani xeli,<br />

Tavi mivatriale. Cems gverdze daaxloebiT<br />

Cemi asakis gogo idga, vigrZeni,<br />

rogor gaminaTda saxe, moulodnelobisgan<br />

kombosto xelidan gamivarda,<br />

davardnil kombostos Tvali<br />

mivadevne, kombosto ramdenime metrze<br />

gagorda da gaCerda, swrafad wavedi<br />

kombostosaken, swrafadve xelSi aviRe<br />

da kalaTaSi Cavde, mivtrialdi, ucnobi<br />

gogo wasuli iyo, bostneulis seqciasTan<br />

davbrundi, kombosto kalaTidan<br />

amoviRe da saerTo kalaTaSi<br />

Cavde, Tan aqeT-iqiT vixedebodi, ucnob,<br />

ganaTebul gogos veZebdi, is<br />

ualkoholo sasmelebis seqciasTan<br />

idga da limonaTis boTlebs aTvalierebda,<br />

misgan wamosuli Suqi boTlebze<br />

gadadioda, marketSi momuSave<br />

erTerT gogosTan mivedi, uxerxulad<br />

gavuRime da am uxerxuli gaRimebis<br />

dros mivxvdi, rom ucnobi, ganaTebuli<br />

gogosken xelisgaSvera da market-<br />

Si momuSave gogosTvis kiTxvis dasma:<br />

`es gogo marTla anaTebs, Tu meCveneba”<br />

ar iyo maincdamainc swori da mizanSewonili,<br />

radgan am marketis mudmivi<br />

klienti viyavi da aq momuSave gogoebs<br />

Cemze (Cemi azriT) Zalian normaluri<br />

STabeWdileba qondaT.<br />

gareT gamovedi da saxlisken Cqari<br />

nabijiT daviZari, imdenad viyavi STabeWdilebis<br />

qveS, rom ezoSi mdgari bi-<br />

Webis birJa verc ki SevniSne, mxolod<br />

sadarbazoSi Sesulma gavigone maTi<br />

xmebi; 9aprilis Cexvas ixsenebdnen.<br />

12.<br />

carieli kalaTa samzareuloSi<br />

davde.<br />

laSa samzareuloSi magidasTan<br />

idga, marjvena xelSi yavis finjani<br />

eWira da eleqtroCaidanSi wylis<br />

aduRebas eloda. kalaTaSi Caixeda,<br />

Semdeg gakvirvebulma Semomxeda da<br />

mkiTxa:<br />

_ saWmeli<br />

_ mere amovitan, bevri xalxi iyo<br />

da ver gavCerdi, _ avuxseni laSas.<br />

samzareulodan gamovedi, bavSvebis<br />

oTaxSi Sevixede, bavSvebi kompiuterTan<br />

isxdnen, liza raRacas uxsnida<br />

iraklis, irakli xan lizas uyurebda,<br />

xan kompiuteris monitors.<br />

kari movkete da biblioTekisaken<br />

wavedi, biblioTekaSi eqsperimenti Cavatare:<br />

davdeqi wignebTan da davakvirdi,<br />

wignebze aranairi Suqi ar<br />

gadavida `iqneb sul odnav mainc vasxiveb!”<br />

biblioTekis sqeli fardebi gavwie,<br />

`bnelSi mcire Suqi Cans”. mimovixede,<br />

magram sinaTle ver SevniSne.<br />

guldawyvetilma fardebi gavwie da<br />

biblioTeka kvlav ganaTda.<br />

taxtze davjeqi, fexebi mivatyupe,<br />

xelebi muxlebze daviwyve da iataks<br />

davaSterdi.<br />

laSasTan am sakiTxze dalaparakebas<br />

azri ar qonda, daaxloebiT aseTi<br />

saubari gamogvividoda.<br />

me: (guldawyvetili) laSa ar vanaTeb<br />

laSa: (mxrebs iCeCavs) adamiani xar,<br />

naTura xom ara (sicili), ratom unda<br />

anaTebde!<br />

me: sxva naTebaze gelaparakebi.<br />

laSa: (kategoriulad) adamianebi<br />

aranairad ar anaTeben.<br />

me: (laSaze metad kategoriulad)<br />

anaTeben, ufro sworad anaTebs, erTi<br />

vnaxe.<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

laSa: (xels Caiqnevs) wavedi, wavedi<br />

televizors Sevxedav.<br />

(laSa midis, marto vrCebi).<br />

farda<br />

ra Tqma unda, Cems mier biblioTeka-<br />

Si Catarebuli eqsperimenti laSas<br />

sasacilodac ar eyofoda, Tumca iyo<br />

sxva variantic: laSas mxridan seriozuli<br />

SeSfoTeba Cemi fsiqikuri mdgomareobis<br />

gamo, im Rames pirvelad mominda<br />

baliSis aReba da calke dawola.<br />

13.<br />

ucnob, ganaTebul gogoze daviwye<br />

fiqri.<br />

vcade misi cxovrebis warmodgena;<br />

yvelaferi kargi mivawere da aseTi<br />

gziT TandaTan warmodgena Semeqmna<br />

bednierebis sakuTar gagebaze.<br />

daaxloebiT ori kviris Semdeg ucnobi,<br />

ganaTebuli gogo CemTvis meorexarisxovani<br />

gaxda; realurad vnaxe,<br />

Tu momeCvena. ra erqva, rogor cxovrobda,<br />

ukve naklebad mainteresebda,<br />

mTavari is iyo, rom rTulad, magram<br />

saboloo jamSi erTmniSvnelovnad<br />

vaRiare, rom bednieri ar viyavi.<br />

amis Semdeg Cems mier cxovrebaSi<br />

daSvebuli mniSvnelovani Secdomebis<br />

zepiri sia Sevadgine, adre aseT zepir<br />

siebs sayideli produqtebis, dasasvenebelad<br />

wasaRebi nivTebis, bavSvebisTvis<br />

saaxalwlo saCuqrebis Sesaxeb<br />

vadgendi, zepiri sia aseTi gamovida:<br />

1. laSaze usiyvarulod gaTxoveba<br />

da misgan ori Svilis gaCena, erTi Svilis<br />

gaCena SesaZlebelia sxvadasxva<br />

mizezebiT gaamarTlo, meore Svilis<br />

gaCena ki ukve aSkara Tanamonawileobaa.<br />

2. standartuli dedoba; saerTod<br />

ver aRviqvam bavSvebs damoukidebel<br />

adamianebad, imis magier, rom maT zrdaSi<br />

mivexmaro, Tavs vuteni aTasi<br />

sisuleliT da maradiul bavSvebad<br />

vtoveb.<br />

3. dedaCemi; bevr rames mas vabraleb,<br />

ufro sworad miseul aRzrdis principebs,<br />

romelTaganac mTavari principi<br />

`mezoblebi ras ityvian” iyo, sxvebis<br />

mosawonad mzrdida da ara Cemi sakuTari<br />

bednierebisTvis da dRes me<br />

igives vukeTeb sakuTar Svilebs.<br />

4. Cemi da sandros erTadyofnis<br />

bolo periodi; rodesac yvelaferi<br />

Zalian gafuWda, magram imis gamo, rom<br />

erTmaneTs ar davelaparakeT da ise<br />

daviSaleT, dRemde gaurkvevlobaSi<br />

var.<br />

5. me da lika; miuxedavad imisa, rom<br />

Cemi erTaderTi megobaria, unda mivide<br />

da yvelaferi vuTxra, daviwyeb iqidan,<br />

rom: bavSvobidan nervebs miSlis.<br />

zepiri siis Sedgenisas mxolod<br />

likas SemTxvevaSi gavifiqre, mival da<br />

rasac masze vfiqrob yvelafers (ramdenadac<br />

es SesaZlebelia) vetyvi-Tqo.<br />

siis Sedgenis Semdeg mivxvdi, rom:<br />

Tu marTla msurda axali cxovrebis<br />

dawyeba, siaSi naxseneb sxva adamianebTan<br />

mimarTebaSic igive unda gamekeTebina.<br />

14.<br />

pirvelma sigiJem gadamiara. TandaTan<br />

davmSviddi da mivxvdi, rom<br />

dasaxuli amocanis Sesruleba rTuli<br />

iyo.<br />

adamianuri realoba adamianebis<br />

moCvenebebis jamia da rodesac ocdacameti<br />

weli am moCvenebebis jamSi uprotestod<br />

(bavSvur gamoxtomebs Tu<br />

ar CavTvliT) gaqvs nacxovrebi, uceb<br />

(rogorc Cemi filosofiis leqtori<br />

ambobda _ myisierad) radikaluri<br />

nabijebis gadadgma rTulia, Tumca<br />

Zalian kargad vgrZnobdi, rom: Zveleburad<br />

ukve veRar vicxovrebdi.<br />

laSasTan wola, bavSvebTan urTier-<br />

Toba, dedaCemis da likas monaxuleba<br />

da maTTan enismofxana, Zveleburad<br />

sandroze fiqri TandaTan sul ufrodaufro<br />

autaneli xdeboda. ramdenimejer<br />

davapire moqmedebaze gadasvla,<br />

Zveli filosofiis axliT Secvala,<br />

magram gadamwyveti nabijebis gadadgma<br />

ver gavbede. filosofia, gansaku-<br />

TrebiT e.w. cxovrebiseuli filosofiaa<br />

(`ar agerios sicocxlis filosofiaSi”<br />

yurSi Cemi filosofiis leqtoris<br />

xma Camesma), Teoria araa (`es<br />

proza 3<br />

jer kidev pirvel kursze viswavleT”<br />

kvlav misi xma Camesma) da is Teoriisa<br />

da praqtikis erTobliobaa, axali Teoria,<br />

Zveli qmedebebi.<br />

im dros aranairi myari filosofia<br />

aRar mqonda.<br />

cxovrebaSi uceb araferi ar xdeba,<br />

gansakuTrebiT mniSvnelovani movlenebi,<br />

magram miuxedavad amisa, TiTqmis<br />

yvelafers, gansakuTrebiT mniSvnelovan<br />

movlenebs moulodnelobis<br />

efeqti aqvT. magaliTad: Cems mier baliSis<br />

aReba da biblioekaSi gadmobargeba<br />

CemTvis TiTqmis iseTive moulodneloba<br />

iyo, rogorc laSasTvis, Tumca<br />

aseTi ramis gakeTebaze ukve ramdenime<br />

Tvis manZilze aqtiurad<br />

vfiqrobdi.<br />

amis mizezi albaT isaa, rom gadamwyvet<br />

momentebSi TiTqmis yovelTvis<br />

jer raRac xdeba da Semdeg iwyeba momxdaris<br />

gaanalizeba, Tumca yvelaferi<br />

SeiZleba sxvanairadac moxdes:<br />

adamianebs warmosaxvis unari aqvT da<br />

SeuZliaT es raRac jer warmosaxvaSi<br />

moaxdinon, Semdeg realurad gaanalizon.<br />

15.<br />

daviwye Taroebidan wignebis rigrigobiT<br />

gamoReba, gadaTvaliereba<br />

da ukan dabruneba. yvelas damSvidebis<br />

Tavisi xerxi aqvs, me ase vmSviddebi.<br />

pirveli, SesaZloa ara yvelaze<br />

mniSvnelovani, magram yvelaze rTuli<br />

nabiji ukve gadadgmuli mqonda, la-<br />

Sas damokidebuleba Cemdami veRar<br />

iqneboda iseTi, rogoric Cemsmier<br />

baliSis aRebamde da biblioTekaSi<br />

gadmobargebamde iyo: gamomdinare<br />

iqidan, rom laSas sakmaod kargad vicnobdi,<br />

darwmunebuli viyavi, Cveni isedac<br />

mudo urTierToba kidev ufro<br />

Cakvdeboda, xolo me amis aranairi<br />

survili ar (ufro sworad aRar) mqonda.<br />

erT-erT wignze Savi melniT Cemi<br />

filosofiis leqtoris saxeli da<br />

gvari ewera da kidev weli, ricxvi da<br />

Tve: 1994. 8 Tebervali.<br />

wigni davxure da taxtze davagde.<br />

es wigni wlebis win, pirvel kursze<br />

viTxove. maxsovda, rom wigni wavikiTxe,<br />

magram wignis Sinaarsi ver gavixsene.<br />

taxtze davjeqi. wigni gadavSale da<br />

ramdenime abzaci wavikiTxe. rogorc<br />

wakiTxuli ramdenime abzacidan mivxvdi,<br />

wignSi saubari xelovnebis dehumanizaciis<br />

problemas exeboda, Semdeg<br />

gamaxsenda leqtoris sityvebi `xelovnebis<br />

dehumanizacia _ sakiTxi<br />

ukve istoriis kuTvnilebaa.”<br />

ramdenime wamiT kvlav Cvidmeti<br />

wlis gavxdi da auditoriaSi davbrundi.<br />

erTmaneTze Raribebi viyaviT da,<br />

aqedan gamomdinare, erTmaneTze cudad<br />

gvecva. erTmaneTze utvinoebi<br />

viyaviT da aqedan gamomdinare, erTmaneTze<br />

cudad gvesmoda, ras niSnavda<br />

gansazRvreba: `xelovnebis dehumanizacia”,<br />

magram leqciis Semdeg axali gansazRvrebiT<br />

(romelic leqtoris sityvebiT<br />

`ukve istoriis kuTvnileba<br />

iyo”) viyaviT STagonebulebi da uaxloes<br />

kafeSi am gansazRvrebis Sesaxeb<br />

vsaubrobdiT ise Tavisuflad,<br />

TiTqos sityva `dedis” Semdeg Ti-<br />

Toeul Cvengans erTdroulad ori sityva:<br />

xelovneba da dehumanizacia<br />

gvqonda naTqvami.


4 poezia <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

5 -18 marti 2010<br />

sarfi<br />

vano CxikvaZe<br />

pasuxs mamadlis askeri _<br />

Cemi gaSveba Tu Rirs,<br />

zed gulisficars askdeba<br />

mcire aziis buRi.<br />

erTxel xmamaRla Tu ver vTqvi,<br />

albaT sicocxlec ar Rirs,<br />

Tavi Tu ver davaRwie<br />

ybebze gamobmul aRvirs:<br />

cisken kiviliT mifrinavs,<br />

oSkis kedelze bzari _<br />

sazRvars aqeTac, iqiTac,<br />

Cemi samSoblo aris.<br />

filmi agvistos omze<br />

isev aqoTda qalaqi<br />

kvamlis da denTis sunad.<br />

xrWialebs dajaxebuli,<br />

rkina rkinasa Runavs.<br />

zeca Camodis grialiT,<br />

kadrebi cvlian kadrebs.<br />

sikvdilis butaforia<br />

Sua qalaqSi dadges.<br />

amerikuli sendviCi,<br />

bavariuli ludi.<br />

qarTul talaxSi goraobs<br />

varskvlavi holivudis.<br />

WaxaniT skdeba fugasi,<br />

tankis sxeulSi brunavs.<br />

moaxlovdeba, dazafravs,<br />

smenas rusuli `ura.~<br />

grimiT `Cexaven~ yvrimalebs,<br />

quCaSi yrian Wurvebs.<br />

dgas reJisori ruporiT _<br />

`oskars~ Tvals upaWunebs.<br />

rogorc agvistos refreni,<br />

qalaqs guguniT daRlis,<br />

amerikuli vertmfreni,<br />

ferdze qarTuli damRiT.<br />

vis axsovs samagiero<br />

ganrisxebuli uflis.<br />

gadiRes bombdamSenebis<br />

caSi morigi dubli.<br />

filmia _<br />

viTom kvdebian,<br />

viTom ibrZvian, viTom,<br />

nanagrevSi gadaCexili<br />

viTom Svelasac iTxovs.<br />

zeca Camodis grialiT,<br />

kadrebi cvlian kadrebs.<br />

sikvdilis butaforia<br />

Sua qalaqSi dadges.<br />

me ki, ar vici, agvistos<br />

omic da agoniac,<br />

Cvens dasaqcevad dadgmuli<br />

speqtakli rad mgonia.<br />

vidre `wiTeli terori~<br />

ar daeqana daRma,<br />

Tavisufleba ar mqonda,<br />

axla... samSobloc ar maqvs.<br />

bolo speqtakli<br />

taSiscema ayruebs<br />

mozeime fanfarebs,<br />

me ki gmiris sicocxles mtris maxvilze vamTavreb.<br />

filaqanze wkrialebs Seni brolis qoSi da<br />

TeTri cxvirsaxocebi mofrialebs loJidan.<br />

vai, mzis kululebi Wilyvavebma Sekortnes,<br />

janRi aefareba manaTobel dekoltes.<br />

eh, rac iyo, moTavda,<br />

`Savi SaSvi Cioda,~<br />

suli uxmod amodis wynari adajiodan...<br />

vici, cis dasavali male unda gabacdes,<br />

kubo kontrabasia, Cemsken rom mobarbacebs.<br />

mZimed daeSvebian<br />

quTuToTa fardebi,<br />

cixe aRebulia _<br />

mxolod Sen erTs gbardebi.<br />

miwa ver momereva, Tu kurTxeva meRirsa,<br />

mxolod gavicricebi Seni monatrebisgan.<br />

* * *<br />

ubnis loTi romans miqebs<br />

alali da wrfeli guliT,<br />

efereba naTal Wiqas<br />

Tvali sevdiT danisluli.<br />

gadahkra da waumRera:<br />

_ bolos mainc Seni tyve var!..<br />

sayeloSi TavCarguli<br />

xSir TovaSi miirweva.<br />

mejudis napirTan<br />

andro suxiSvils<br />

mejudis napirTan, axlos,<br />

poeti, glexkaci saxlobs.<br />

saweri magida uxmobs,<br />

da isic uCumrad, uxmod,<br />

auwevs Caweul lampas<br />

da furcels striqoniT lambavs.<br />

samSoblos sxeuli amdens _<br />

viT uZlebs mZarcvels da mikrobs _<br />

sityvasac cremlebi dasdis _<br />

jvarcmul qveyanaze fiqrobs.<br />

gaRma Tu gamoRma soflis<br />

sxvas vis eRviZeba am dros _<br />

xnuliviT gavlebul striqons<br />

dahyurebs batoni andro...<br />

mejudis napirTan, axlos,<br />

poeti-glexkaci saxlobs.<br />

kalendari<br />

siyvarulis dRe _<br />

Taflis wveTi<br />

siZulvilis saukuneSi.<br />

avtoportretis magier<br />

oTaxis siCume.<br />

da am siCumeSi me,<br />

rogorc CarCoSi suraTi,<br />

suraTi _ mowyenili peizaJi,<br />

Tvalebi _ sevdiT gaWvartluli sabuxreebi,<br />

Subli _ naoWebis eroziiT momzRvleuli ferdobi,<br />

upeebTan CamogrZelebuli zanti wurbelebi<br />

da tuCis kideebSi Cagubebuli<br />

mware Rimili,<br />

rogorc naCliqarSi Camdgari<br />

amRvreuli, dubela wvimis wyali<br />

(ra gulsaklavi peizaJia,<br />

sadme Citma mainc SeifrTxialos!)...<br />

eskizi omis Temaze<br />

TviTmfrinavebo, gamorTeT Zravebi _<br />

naomari qalaqis Tavze<br />

Cumad ifrineT.<br />

iq, qvemoT,<br />

SiSiT gaTeTrebul, WaRara bavSvebs<br />

ZilSic acvivaT<br />

dafSvnili SuSis namsxvrevebi.<br />

(ar gamosula mZime komadan,<br />

ver gamovida mZime Sokidan,<br />

tvinis baTqaSi, sisxlis pomada,<br />

saxsovrad SerCaT kedlebs omidan)<br />

ise, Tqvenc kargi Citebi xarT,<br />

prezidentebo,<br />

senatorebo,<br />

damkvirveblebo<br />

da a.S.,<br />

rom daJivJivebT dabombili qalaqis Tavze...<br />

Cumad-meTqi,<br />

omi damTavrda _<br />

Cvens sizmrebSi grZeldeba omi...<br />

* * *<br />

mepuris vali maqvs,<br />

merZevis vali.<br />

santeqniks ra mivce<br />

Camodis wyali.<br />

vwvebi da samSoblo<br />

Tavis vals maxsenebs,<br />

vagdivar gulaRma,<br />

cremlebiT mTvrali.<br />

mepuris vali maqvs,<br />

merZevis vali...<br />

* * *<br />

sad aris is xalxi _<br />

miwam piri daaRo da Cailalnen!<br />

ase zvavebi Caiqcevian napralebSi,<br />

ase qvevrebSi durdod da klertad<br />

Caiwureba wlis mosavali...<br />

sad aris qserqses laSqari _<br />

mefem winaswar rom gamoitira,<br />

an romauli legionebi,<br />

anda Zlevamosili armada _<br />

martoobisken mimaval molaSqreTa mwkrivebi,<br />

sad aris-meTqi..


5 -18 marti 2010<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia<br />

5<br />

miwam Caijiba adamianTa miliardebi,<br />

magram aqamde mainc ver gaZRa...<br />

Sen ki, kacobriobis warsuli,<br />

saTamaSoebiviT dagiyares,<br />

sikvdilamde Tavi rom gairTo...<br />

gitara<br />

me am sufridan unda gavide,<br />

gamoveTxovo mdidrebs, Raribebs.<br />

unda gavide, vidre dro aris,<br />

isev SiSveli da upovari.<br />

rogorc ar unda agicruon guli cisqveSeTze,<br />

sicocxle mainc ar mogyirWdeba,<br />

ar wamogcdeba:<br />

_ meyo, wavedi!<br />

yvelaferi zepirad ici _<br />

es balaxi, fesvebianad rom amoagde,<br />

bolos mainc zed gadagivlis.<br />

bolos mainc CainTqmebi xmaTa gugunSi, _<br />

usasrulo WaSi Caqanebuli kenWi,<br />

viRacam fexiswveri rom wahkra da<br />

TavdaRmarTSi gadauSva...<br />

netavi odesme vinme Tu mova da<br />

Tu ikiTxavs:<br />

_ sad aris is kenWi...<br />

rac gamaCnia, sul davarigeb, _<br />

me am sufridan unda gavide _<br />

Cemi dovlaTi Cemi dardia _<br />

unda gaviRo, rac mabadia.<br />

am saaxalwlod ufro ukeTes<br />

saCuqars Tqvens Tavs ras gaukeTebT:<br />

aba, aqeTken, msurveli Tua,<br />

inebos Cemi Zvirfasi Wkua.<br />

waiRos codna da marifaTi<br />

(maTgan merguna bevri xifaTi).<br />

mitevebis da Sendobis niWi<br />

(ai, visgan mWirs, rame Tu miWirs).<br />

* * *<br />

namdvili Semodgomaa,<br />

namdvili noemberi.<br />

namdvili rTvili movida,<br />

namdvili Tovlis feri.<br />

CirgvebSi Citi-Ciora,<br />

bolo simReras mReris.<br />

eh, megobrebic gamiRaribdnen,<br />

ramdeni weli gadaRunes da _<br />

samaslaaTod cecxlTan Carigdnen,<br />

Tan ificxeben lajebs RumelTan.<br />

rac naxes an rac dasizmrebiaT,<br />

dasxdnen, gitaris hangze hyvebian.<br />

rom Seakavos, vin moaxerxebs,<br />

aba, ybedobis aSlil saRerRels.<br />

aalageben vidre magidebs,<br />

me am sufridan unda gavide.<br />

unda movcilde boRmian bunags,<br />

erTi namceci namusi Tu maqvs.<br />

sadac Tamadas, agvistos buRas,<br />

samSoblo mxolod WiqaSi uyvars.<br />

* * *<br />

bolos da bolos viRac xom ityvis:<br />

_ vidre yinulis sapatarZlos Caexuteba,<br />

moarTviT mefes Savi cxeni,<br />

rom am aRmarTze,<br />

maTraxis kvnesiT aagelvos...<br />

zogi Semoses,<br />

zogsac gaxades,<br />

ambav-xabaris dadges sapalne,<br />

gadaukurTxes mdidar Ratakebs<br />

da mwlarte RviniT kuWs ikalaven.<br />

`aba, dauwi lampas, kretino,<br />

Tu ar ginda rom mogaketinon.<br />

gatyavebulo anaqronizmo,<br />

gijobs, saflavis miwa moniSno.<br />

Cems bolo dRes,<br />

yvelaze lamazi rom ar viyo,<br />

vaiTu sikvdilma damiwunos...<br />

agvistos iavnana<br />

su, patarav, su,<br />

Torem mova `su~.<br />

ise akriaxdeba,<br />

Segvigubebs suls _<br />

CrdiloeTis `jujulas~<br />

Cveni miwa surs.<br />

amitomac `kruxi~<br />

moqris baqi-buqiT.<br />

mtris saxlsa da mtris kars,<br />

sadac dascxebs niskarts _<br />

moaqvs `kvercxi~ pilots,<br />

aTjer asi kilo.<br />

su, patarav,<br />

`sus~<br />

mtiralebi sZuls.<br />

gaxevs Rrublis Teqas<br />

sisxliani Ceqma<br />

da boroti kvrecxi<br />

sikvdils gamoCekavs.<br />

su, patarav, su,<br />

Torem mova `su~.<br />

mova ori juja,<br />

Tvals Tu ar moxuWav.<br />

omi undaT jujebs,<br />

sisxlismRvreli omi.<br />

emonebaT gnomebs<br />

maxinjebis tomi.<br />

gaxsen, gitarav, dardis sabado,<br />

Sen erTma mainc ar gviRalato.<br />

Cveni qalaqis mTavar mekobres<br />

vuxseneT bedis gamomCxibavi,<br />

dedis namusi,<br />

mamis zneoba<br />

da (ukacravad) colis nifxavi.<br />

siTbo aTasgvar survils aRviZebs,<br />

zogs qals axsenebs, zogsac nabiWvrebs,<br />

romlebic ase urcxvad momravldnen,<br />

visac SecdomiT varqmevT `momavlebs~...<br />

eh, CamoyaWe, Cemo gitara,<br />

am Cemma saZmom rac gaditana.<br />

midi, droulad guli ijere,<br />

vidre mogvklaven, an dagviWeren.<br />

dRes xom aravin aRar kiTxulobs,<br />

meTuluxCea Tu kiriTxuro.<br />

gind mtredi iyav,<br />

ginda _ Wilyvavi,<br />

mTavaria Tu rame giWyavis.<br />

aba, sxva hangi dascxe, gitara,<br />

vin SegiZula,<br />

vin Segiyvara:<br />

`es qalbatoni, Tuki damyveba,<br />

aqeT kuTxeSi... Tundac naxerxze,<br />

dedac vatire sxvebze naklebis,<br />

raRacas, albaT, mec movaxerxeb...<br />

(netav am qofaks ra dauSava,<br />

gaavebuli mTvares rom uRrens),<br />

momeciT neba,<br />

Ramis muSa var _<br />

riqSad Cavudge Tqvens lamaz muxlebs~...<br />

midi, gitara,<br />

gicnob, vinca xar,<br />

am saidumlos ar Seminaxav.<br />

sakmarisia, Tavi daxaro,<br />

myisve getyvian, rom mona xaro~...<br />

midi, gitara,<br />

midi, lamazo,<br />

Tu ginda cremlis vercxliT agavso:<br />

`uadgiloa Tqveni malayi<br />

da mec amaod vTineijerob.<br />

gauyidiaT vidre balaxic,<br />

Cqara, mwvaneze guli vijeroT.<br />

Tu Sevekvrebi mwyalobel bandas,<br />

Tu erTxel eSmas suli mivyide,<br />

yvela sadardels,<br />

fexebze, anda<br />

ar geswavleba, sad davikideb~...<br />

mReris gitara, oxravs gitara,<br />

xan javrobs, xanac Tavs ikatunebs,<br />

gulis naRveli rom gamiqarvos,<br />

Tvals mikravs morcxvad Zowis sayure...<br />

is mainc modis, Zveli dardebiT,<br />

SarSandeliT da SarSanwindeliT,<br />

modis, lamazi cis aRmarTebi<br />

daburulia Rrublis bindebiT.<br />

sizmarSi mainc,<br />

midi, gitara,<br />

ginda mitire,<br />

ginda miglove,<br />

mec sadardelma gadamitana,<br />

yeli javrebma amomiqoles...<br />

rac ki gamaCnda, sul davarige _<br />

me am sufridan unda gavide.<br />

SevrCebi mxolod bexreka imeds,<br />

manamde, vidre Tavs momaZulebs.<br />

grigali venebgadaWril simebs _<br />

gaduSxuilebs quCebs mavTulebs.<br />

avbediTo `kruxo~,<br />

visi suli gsurs...<br />

su, patarav, su...<br />

`su~ mofrinavs, `su~...<br />

mec avdgebi da qofaks avuSveb,<br />

naSuaRamevs an naSuadRes,<br />

gadaveSvebi kupris auzSi,<br />

Tu erTxel kidev vigrZnob Jruantels...<br />

gaTavda, veRar gamoidarebs,<br />

gadaefara janRi sizmareTs.<br />

axalwlis Rames mokvda gitara,<br />

mec im sizmarSi gardavicvale.


6 Canawerebi <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

male gamomcemloba `saari~ gamoscems gaga naxucriSvilis Canawerebs saTauriT<br />

`sisulelis traqtati~. gTavazobT ramdenime Canaxats momavali wignidan.<br />

gaga naxucriSvili<br />

florencieli bomJi<br />

05.04.2008 (Rame)<br />

florencia zRapruli xidebis qalaqia.<br />

sizmars hgavs... sizmars, romelic usasrulod<br />

ginda gagrZeldes. arasodes<br />

gageRviZos.<br />

`piacale miqelanjelo~... Tavad<br />

miqelanjelos daproeqtebuli. kibes<br />

maRla miuyvebi da mxolod ca moCans.<br />

ggonia, rom zecaSi miemarTebi. mere uceb<br />

fexqveS miwas SeigrZnob da mTel florencias<br />

gadahyureb.<br />

***<br />

Ria kafeSi vijeqi (`piacale miqelanjeloze~<br />

sul Ria kafeebia da didi<br />

myudro baRi). italiur Rvinos vaWaSnikebdi.<br />

maisis SuadRe modioda. myudro da<br />

Tbili.<br />

uceb Cemsken viRac ucnauri garegnobis<br />

kaci gamoemarTa. didi, gaburZgnuli<br />

qera wveri hqonda. Zveli, Selaxuli Jileti<br />

ecva. cali fexi aklda, magram protezs<br />

gasaocrad marjved xmarobda. sul<br />

kuntruS-kuntruSiT moirbina. Cems magidasTan<br />

gaCerda da Tvali TvalSi gamiyara.<br />

keTili, WroRa Tvalebi mousvenrad<br />

uTamaSebda. ormocdaaTs gadacilebuli<br />

iqneboda. dauvarcxneli Tma win odnav<br />

gascvenoda.<br />

_ germaneli brZandebiT – mkiTxa<br />

moridebiT.<br />

_ ara, batono, _ vupasuxe germanuladve.<br />

germanul enas italiurze gacilebiT<br />

ukeTesad vflob. germanul sabavSvo<br />

baRSi, tante lidasTan vTamaSobdi.<br />

mcirexniT germaniaSi vswavlobdi.<br />

_ saocaria, Zalian hgavxarT germanels<br />

Tqveni wiTuri TmebiT. me germaneli<br />

var, _ swrafad laparakobda.<br />

_ dabrZandi! – SevTavaze me.<br />

Camojda. erTmaneTi gavicaniT. icoda<br />

saqarTvelo. stalini. erTi magis marazmatiki-meTqi,<br />

– vuTxari.<br />

_ eg rusia, radgan ruseTis imperias<br />

emsaxureboda.<br />

vicio, dameTanxma RimiliT.<br />

xo, me hanci mqvia, _ ganagrZo saubari,<br />

_ `piacale miqelanjeloze~ vcxovrob,<br />

bomJi var! – sityva `bomJi~ Zalian amayad<br />

warmoTqva da xmamaRla gaicina.<br />

_ mainc sad cxovrobT – davekiTxe<br />

me.<br />

_ aqve, baRSi... zamTar-zafxul.<br />

_ mere zamTarSi ar gcivaT<br />

_ ara, magari saZile maqvs. modi, `SenobiT~<br />

vilaparakoT.<br />

Wiqa Rvinoze davpatiJe. Savi Rvino<br />

uyvarda.<br />

_ marto Sav Rvinos vsvam! – warmoTqva<br />

isev amayad.<br />

Zalian ganaTlebuli kaci gamodga.<br />

hese, Tomas mani... `tramalis mgeli~ da<br />

`budenbrokebi~ moswonda gansakuTrebiT.<br />

mere Tavisi adgil-samyofeli damaTvalierebina.<br />

marTla magari zamTris saZile<br />

hqonda. florenciaSi ki ara, tundraSic<br />

ar Sescivdeboda.<br />

_ modi, qalaqSi CavideT da<br />

visadiloT. erTi kargi, patara restorania.<br />

xSirad iq vsadilob.<br />

_ kargi azria, mec momSivda, _ daveTanxme<br />

mec.<br />

_ gemrieli saWmelia, kargi Savi Rvino<br />

da Zviric ar aris.<br />

***<br />

restoranSi hancs kaizeriviT daxvdnen.<br />

mepatronec ki gamovida da gamecno.<br />

marTlac gemrieli saWmeli hqondaT<br />

da Cinebuli Rvino. erTi doqi CavcaleT<br />

da meoreze gadavediT.<br />

_ riT arsebob – vkiTxe me.<br />

_ natura var...<br />

_ natura!<br />

_ xo, ra gagikvirda. samxatvro akademiis<br />

studentebi mxataven. kargi garegnobis<br />

xalxi bevria... Cemnairi saxe ki<br />

iSviaTi...<br />

_ xo, asea, _ daveTanxme. simarTles<br />

RaRadebda.<br />

_ milion liras (aTasi dolari iyo)<br />

mixdian. savsebiT myofnis. axalgazrdobisas<br />

mec vxatavdi.<br />

_ mere ratom daanebe Tavi<br />

_ didi xania, araferi damixatavs, _<br />

xeli Caiqnia, _ aRar minda. ise, Sen aq ras<br />

saqmianob<br />

_ leopardis vTargmni...<br />

_ ooo, jakomo leopardi!.. italiuri<br />

romantizmis mama, _ warmoTqva RimiliT.<br />

_ asea...<br />

_ xo, Seni saqmea. xom miTxari, rom<br />

leqsebs wer!<br />

_ xval diliT mivdivar rekanatiSi...<br />

_ mis mSobliur qalaqSi, ara<br />

_ ulamazesi qalaqia, magram Zalian<br />

patara. saqme rom ar mqondes...<br />

_ aq girCevnia ara – winadadeba ar<br />

damamTavrebina, _ me germaneli ar var.<br />

florencieli var.<br />

_ gatyob, mainc gaqvs nostalgia.<br />

_ raze Sematyve<br />

_ germaneli gegone. amitomac moxvedi<br />

da gamecani.<br />

Tavi gaaqnia.<br />

_ hese, mani!..<br />

_ ara, germaniaSi aRarasdros<br />

davbrundebi. arc sxva qveyanaSi, arc sxva<br />

qalaqSi waval sacxovreblad. florenciaSi<br />

minda movkvde. zafxulis Rames,<br />

roca caze uTvalavi varskvlavi ikaSkaSebs...<br />

vici, ase moxdeba.<br />

***<br />

ukve mesame doqs vsvamdiT. gvarianad<br />

SevzarxoSdiT.<br />

_ ratomRac mgonia, rom bavSvobidan<br />

gicnob, _ miTxra uecrad da me misi sulisSemZvreli<br />

Tavgadasavali movismine.<br />

***<br />

miunxenis samxatvro akademiaSi swavlobda.<br />

niWier da TviTmyofad mxatvrad<br />

miiCnevdnen. yvelasgan gamorCeuli<br />

stili hqonda.<br />

_ ici, rogor vxatavdi ai, idiotebi<br />

rom `primitivizms~ uwodeben, _ ase ganmimarta.<br />

gitaristi gogo uyvarda. germaniis<br />

erT-erT patara qalaqSi koncerti hqonda.<br />

uecrad, sastumros nomerSi gulis<br />

SeteviT gardaicvala... zafxulis RamiT.<br />

eqimebma gulis raRac faruli, iSviaTi<br />

daavadeba daudgines, Tumca konkretuli<br />

veraferi Tqves.<br />

_ vwuxvar, magram xdeba xolme, miTxra<br />

eqimma. didi nugeSia, _ waibutbuta<br />

TavisTvis.<br />

Turme marto rom ar yofiliyo da<br />

vinmes saswrafosTvis droulad exmo, gadarCeboda.<br />

ase uTqvamT eqimebs. unda gahyoloda<br />

ratom ar gahyva saqme hqonda,<br />

SekveTa. raRac oxroba Tu jandaba unda<br />

daexata.<br />

hancma akademia miatova. xatvaze guli<br />

aicrua. mogzaurobda. Sav samuSaos asrulebda<br />

da bevrs svamda. maSin jer kidev<br />

jani erCoda. fexi neapolSi dakarga. CxubSi<br />

daWres. calfexasac ar Seuwyvetia<br />

mogzauroba. erT adgilas ver gaCerda.<br />

binebs apirkeTebda, aremontebda. ase mTeli<br />

evropa moiara da bolos florencia-<br />

Si, `piacale miqelanjelos~ baRSi dasaxlda.<br />

_ ukve aTi welia, rac aq vcxovrob.<br />

ara, sxvagan ar waval, _ miTxra da Tvali<br />

momarida.<br />

gogos ema erqva. fotosuraTic manaxa.<br />

suraTidan Worfliani gogo mimzerda.<br />

cisferi TvalebiT. Sav-TeTr suraTzec<br />

Canda, rom cisferi, Zalian cisferi<br />

Tvalebi hqonda.<br />

_ yovel saRamos, roca florencia-<br />

Si vseirnob, ema mibrundeba. erTad davexetebiT.<br />

is sul ar Secvlila. isev patara,<br />

Worfliani, cisferTvaleba gogonaa.<br />

xididan xidze gadavdivarT, Camavali<br />

mziT Seferil mdinares vuyurebT.<br />

TandaTan Ramdeba. varskvlavebisa da mTvaris<br />

Suqs ireklavs mdinare. mere maRla,<br />

cisken viyurebiT. mTvaresa da varskvlavebs<br />

iqiT usasrulobas vuyurebT.<br />

xandaxan vsaubrobT kidevac. RamRamobiT,<br />

roca ar meZineba, `piacale miqelanjelodan~<br />

qalaqs gadavyureb. gitaris xmebi<br />

mesmis. ema ukravs. xidis moajirze<br />

Camomjdari. ara, ar gavgiJebulvar. marto<br />

emas siaxloves vgrZnob. florencia-<br />

Si damibrunda...<br />

***<br />

hancma fulis gadaxda ar damaneba.<br />

meWidava da Tavisi gaitana. TviTon gadaixada.<br />

ise, ra gansxvavebaa florenciel<br />

bomJsa da postsabWoTa poets Soris<br />

_ xo, meored rom Camoxval, firosmanis<br />

albomi Camomitane. Zalian davinteresdi...<br />

_ aucileblad. iqneb xatvac daiwyo<br />

isev, ara<br />

_ ara, ara! – xeli Caiqnia, _ marTla<br />

aRar Rirs.<br />

_ Tu ginda, TbilisSi Caval Tu ara,<br />

gamogigzavni. vinme Seni axloblis misamarTi<br />

momeci.<br />

_ ara, minda rom Sen dabrunde.<br />

_ kargi, aucileblad davbrundebi...<br />

_ xom gaxsovs Cemi misamarTi<br />

_ ra Tqma unda, `piacale miqelanjelo~!<br />

gadamexvia. vatyobdi, rom cremls<br />

Zlivs ikavebda. ar utiria. hanci kaci iyo...<br />

***<br />

RamiT oTaxSi ver gavCerdi. gareT<br />

gamovedi da mTeli Rame erT-erT xidze<br />

gadavyurebdi mdinares, romelic<br />

TavisTvis, Cumad miedineboda. aseTi<br />

qalaqia florencia. raRac dakarguls<br />

gibrunebs. imas, rac yvelaze metad<br />

genatreba.<br />

eqskursia<br />

10.04.2008 (saRamo)<br />

Turme gameRviZa. me ki megona, rom meZina.<br />

ratomRac, bolo dros, sul Cemi<br />

oTaxi mesizmreba. sizmarSic aRar myofnida<br />

fantazia. ase icis gazeTSi<br />

muSaobam. yoveldRe iZulebiTi werilebis<br />

weram.<br />

***<br />

oqtombris dila iyo. gamomcemels<br />

yvelaferi vuTxari, rasac masze vfiqrobdi<br />

da umuSevari davrCi. yoveldRiur<br />

gazeTSi vmuSaobdi. vwerdi kulturaze<br />

da sportze. Tan nel-nela vtvindebodi.<br />

rogor SeiZleba yoveldRe raRac wero.<br />

marazmia. suliT Jurnalisti ver gamovdeqi.<br />

saukeTeso werili ki gabriela sabatinis<br />

mivuZRveni. gamovitire, roca CogburTs<br />

Tavi daaneba. mgoni, mxolod maSin<br />

viyavi gulwrfeli mTeli Cemi aTwliani<br />

Jurnalisturi karieris ganmavlobaSi.<br />

miyvarda gabriela!.. erTxel damesizmra<br />

kidec. xelSi Cogani eWira da mrgval baR-<br />

Tan idga. mindoda masTan mivsuliyavi da<br />

am dros gameRviZa. aseTi uiRblo var.<br />

***<br />

ra kargi iyo, rom arsad meCqareboda.<br />

sul damviwyebia es grZnoba. xetiali da<br />

usaqmurobiT tkboba mindoda. diadi<br />

ramea usaqmuroba.<br />

5 -18 marti 2010<br />

***<br />

jerjerobiT marto viyavi. marto<br />

kaci xetialSic braliao, vinmesTvis unda<br />

damereka. wignaks anbanis mixedviT vfurclavdi.<br />

***<br />

_ aqvs mkacri simetriiT dalagebuli<br />

nakvTebi. sevdianad imzireba, moduri<br />

saTvalidan melanqoliurad iRimis,<br />

TiTqos mTeli samyaro ecodeba. egzistencialur<br />

krizisze, froidis `fsiqoanalizze~<br />

da gaurkveveli filosofosebis<br />

eseebze uyvars laparaki.<br />

ara, ara... Cemi pirveli Tavisufali<br />

dRe iyo!<br />

_ aqvs grZeli fexebi, `wiTelqudas~<br />

mgeliviT didi piri da sul icinis. zedmetad<br />

mxiarulia. ise Zalian lamazi gogoa,<br />

sruliad sxvanairi garegnobis.<br />

Zalian uyvars sityva _ `nu~:<br />

`nu, Sen isev mowyenili xar!..~<br />

`nu, Sen veravin gagamxiarulebs!..~<br />

`nu, Sen araferi ar ginda!..~<br />

***<br />

`nu dRes Seni Tavi ar maqvs!.. yiramalas<br />

ver gagiWimav, mapatie!...~<br />

bolos da bolos, Cemi pirveli Tavisufali<br />

dRe iyo.<br />

C, D, E, F… N!<br />

***<br />

_ raRaciT gabrielas vamsgavseb,<br />

Tumca arc Savgvremani ar aris, arc CogburTs<br />

TamaSobs. Txilamurebze dgas kargad.<br />

gudaurSi gavicani. mivxvdi, rom misi<br />

naxva mindoda. erTad vixetialebdiT.<br />

***<br />

_ gamarjoba, uZvirfaseso da mSveniero<br />

qalbatono. Tqveni gacnoba Tu Sei-<br />

Zleba<br />

_ raa – icinis, – dRes ar muSaob<br />

_ wamovedi, veCxube im idiots!..<br />

_ vin idiots<br />

_ gamomcemels.<br />

_ cudia... umuSevari darCi..<br />

_ cudi ki ara, gadasarevia! Tavisufali<br />

var. proletariviT, borkilebis<br />

mets arafers vkargav.<br />

_ da revoluciisaTvis emzadebi, ara<br />

_ revoluciav, dedakaci unda gerqvas<br />

Sen! ai, aseTi momwonxar. modi, eqskursiaze<br />

wavideT.<br />

_ leqciebi ro maqvs<br />

_ erTi dRe gaacdine... ra moxda.<br />

_ xo, sad wavideT<br />

_ ra Tqma unda, qalaq TbilisSi.<br />

_ <br />

_ ratom gaCumdi.. icnob Tbiliss<br />

_ aba ra, Tanac axlos...<br />

_ ara, CemsaviT ar icnob. bolos da<br />

bolos, Senze aTi wliT ufrosi var.<br />

_ ex, beberi proletari...<br />

_ me beberi gidi var, Cemi sulieri<br />

mowodeba gidobaa da ara Jurnalistoba.<br />

_ marTla magari gidi xar<br />

_ kidev eWvi gepareba<br />

_ ise ra...<br />

_ me msoflioSi yvelaze erudirebuli<br />

gidi var. sazriani, energiuli da mxiaruli.<br />

me gidTa gidi var. misi ugidesoba.<br />

icode, naxevar saaTSi mrgval baRTan<br />

gelodebi. zurgCanTa ar dagaviwydes!<br />

isev gaecina. vicodi, rom daviTanxmebdi.<br />

***<br />

mrgval baRTan videqi da velodebodi.<br />

`patara ufliswulis~ Sadrevani isev<br />

gaeZarcvaT, mxolod ufliswuli daetovebinaT.<br />

marto idga mowyenili.<br />

N-i male movida. zurgCanTac marTla<br />

gaekeTebina.<br />

_ ra gaqvs zurgCanTaSi<br />

_ vaSlebi...<br />

_ samoTxis<br />

_ rogori inteleqtualuri iumori<br />

gaqvs.<br />

_ xo, `gazetCikobisas davaprikole!..~<br />

_ ise, gaartyi. gvelma maCuqa...<br />

_ gvelma.. kargi, maSin jer zooparki<br />

davaTvalieroT.<br />

_ zooparki.. ratom<br />

_ am qalaqSi yvelaze wesierad cxovelebi<br />

iqcevian.<br />

_ galiaSi arian da ra hqnan<br />

_ gareTac yvelaze wesierad moiqcevian.<br />

wavediT.<br />

***


5 -18 marti 2010<br />

TeTri daTvi, romelic WuWyisagan<br />

gaSavebula, ufro mura daTvs hgavda.<br />

zRvis lomebi mdore, binZur wyalSi pirs<br />

uRonod aRebdnen, TiTqos sufTa haersa<br />

da wyals iTxovdnen.<br />

maimunebis galiasTan SevCerdiT. gorila<br />

jiqur gvimtkicebda evoluciis<br />

kanons. N-ma vaSli misca. vakvirdebodi.<br />

Wkvianurad da gemrielad Seeqceoda.<br />

_ bevr adamianze gonieria, _ vuTxari<br />

N-s.<br />

_ Sens gamomcemelzec<br />

_ gacilebiT...<br />

_ mware ena gaqvs.<br />

_ xandaxan simarTlec mwarea.<br />

_ rodis mixvdi<br />

_ roca banaluroba vaRiare. mixvdi<br />

_ ki, _ Caecina da Tavi damiqnia.<br />

gveli patara taStSi sacodavad<br />

mokalaTebuliyo, TiTqos Sewvas upirebdnen.<br />

viRac asakovani qali idga da<br />

saSinlad wyevlida. gvels ar esmoda an<br />

esmoda. ra unda gaekeTebina romc gaego.<br />

TavisTvis Cumad itanjeboda.<br />

sevdiani sanaxavi iyo Cveni zooparki,<br />

magram mainc Rirda daTvaliereba. cxovelebi<br />

yovelTvis raRacnairad maTboben,<br />

Tundac sazizRar galiebSi iyvnen<br />

gamomwyvdeulebi. CvensaviT ar borotdebian<br />

da ar TvalTmaqcoben. Cemi sibrZne -<br />

s gavuziare. dameTanxma da nayini vuyide.<br />

nayinma gazafxulis surneli moitana.<br />

***<br />

`varazisxevSi~ Ria kafeSi davsxediT.<br />

oqtombris mze anaTebda. Tbili da<br />

xaverdovani. sosisis suni, ludi, studentoba...<br />

gviyvarda es kafe. universitet-<br />

Tan axlos iyo da Cveni iyo. mxolod Cveni...<br />

ori kaTxa ludi da sosisi SevukveTe.<br />

_ maSin mainc sxva iyo, sxva gemo hqonda.<br />

_ ra ginda Zalian gemrielia!..<br />

_ ise ra, Cemi studentoba gamaxsenda...<br />

_ aaa, raRa dros Seni studentobaa,<br />

_ miTxra RimiliT, _ ukve ocdameerTe<br />

saukune daiwyo.<br />

axali saukunis pirveli weli sruldeboda.<br />

ra maJorulad JRerda es 2001!<br />

Tumca jer sruliad ver vgrZnobdi axali<br />

saukunis dasawyiss. 11 seqtembris tragedia<br />

vis unda aseTi saukune! maSin<br />

sjobs sruliad gaqres, gauCinardes, arc<br />

daiwyos da arc dasruldes.<br />

da me me vin viyavi 30 wlis idioti.<br />

areuli warsuliTa da bundovani momavliT.<br />

_ xo, _ gamecina, _ ukve mgoni aTi<br />

weli gavida, rac universiteti davamTavre.<br />

xandaxan meCveneba, rom es yvelaferi<br />

guSin iyo, xan ki vfiqrob, rom<br />

mTeli saukunea gasuli – studentoba ar<br />

Semarges.<br />

_ gexumre, _ isev gaicina, _ ra dagemarTa,<br />

mTeli cxovreba win aris!.. sul<br />

studenti biWi xom ar iqnebi<br />

_ aRarc minda. ubralod menatreba...<br />

sosiss vWamdiT da luds vayolebdiT.<br />

N-s TvalebSi Sevxede da guneba gamomikeTda.<br />

Savi, epoqaluri anegdoti movuyevi<br />

da gulianad gaecina. unda Sevguebodi,<br />

rom studentobis gemo da suni<br />

aRarasdros dabrundeboda...<br />

***<br />

`vera~... barnovis quCa... 53-e skola.<br />

yvelaferi icvleboda, axal saxlebs<br />

aSenebdnen, maRals, uformos da uSnos.<br />

mtveri, ngreva... TiTqos bavSvobas mingrevdnen,<br />

cvlidnen raRac usaxuri SenobebiT,<br />

mindoda mZime fiqrebi mome-<br />

Sorebina. N-i ar Semewuxebina, romelic<br />

raRacas miambobda. mgoni, arqiteqturaze.<br />

arqiteqturulze swavlobda.<br />

gaviTiSe da ar vusmendi. meqanikurad vuqnevdi<br />

Tavs. mxolod misi xma Camesmoda<br />

da msiamovnebda.<br />

***<br />

`veris baRSi~ vseirnobdiT. SuadRis<br />

mze, feradi burTi, bavSvebi... skamebze<br />

moxucebi isxdnen. saxeze SemSrali Rimili,<br />

mZime drois Sedegi, utvinobis,<br />

gaumaZRrobis da gulgrilobis...<br />

lurji monasteri, sanTlebis Suqi da<br />

siCume.<br />

gareT isev mze da N-is Tvalebi.<br />

_ ra feris Tvalebi gaqvs – vkiTxe -<br />

s.<br />

_ Wreli! – mipasuxa siciliT.<br />

_ ara, feradi...<br />

***<br />

`muStaidis baRi~... ferdakarguli<br />

navebi dabinZurebul wyalSi tivtiveben.<br />

vixsenebdi ferad navebs, wyalsac,<br />

rogorc okeanes... matarebels... ConCxebis<br />

gvirabSi. SiSi, bavSuri SiSi, SiSis iluzia!..<br />

***<br />

Cveni stadioni. dadumebuli da<br />

daRonebuli. TiTqos unda isev dagviZaxos,<br />

magram Zala da xalisi aRar yofnis.<br />

***<br />

sabWoTa kavSiris Cempionati, Zlieri<br />

`dinamo~, abonementi, TamaSs ar vacdendiT!<br />

erTxel, me da mamaCemi pirdapir meore<br />

taimze mivediT. xaSmSi viyaviT da<br />

dagvagvianda. stadionze fexi SevdgiT<br />

Tu ara, burTic gavitaneT. movigeT. is<br />

wami da sixaruli arasodes damaviwydeba.<br />

N-s veubnebi, rom mTavaria gindodes da<br />

moigeb. mxiaruli siciliT meTanxmeba...<br />

***<br />

mtkvars gadavscqerodiT. WuWyisgan<br />

ixrCoboda. dinebasac Seswyvetda, misi<br />

neba rom yofiliyo. kldeze dakidebuli<br />

saxlebi, aivnebi... es mainc SemorCa, Cvens<br />

utvinobas uZlebda da uZlebs...<br />

***<br />

Sardeni... ulamazesi, uZvelesi da<br />

myudro quCa. snobizmisa da `mariaJis~<br />

centrad gadaqceuli.<br />

_ aq ar movdivar, nasvami Tu movxvdebi<br />

SemTxveviT, _ vuTxari N-s.<br />

_ mec... iSviaTad, _ dameTanxma N-i.<br />

asea, am adgilas yovelTvis siyalbis,<br />

xelovnurobis da narcisizmis parads<br />

marTaven. asea, yovel saRamos.<br />

_ jer bevri xalxi ar aris, SegviZlia<br />

davsxdeT, yava davlioT...<br />

_ siamovnebiT...<br />

davsxediT da yava SevukveTe.<br />

_ mainc ratom wamoxvedi<br />

_ vwerdi amindis prognozs, nekrologebs,<br />

horoskops.<br />

_ va, varskvlavebic daTvale<br />

_ ise ra... Txis rqa Tu loms... SeiZleba<br />

qalwulmac qalwuloba dakargos.<br />

_ sul eg aris<br />

_ ki, mere merwyulic aRigzneba...<br />

yava moitanes da mec is Savi, epoqaluri<br />

anegdoti movuyevi.<br />

***<br />

saRamo... muqi lurji ca, mTawmindis<br />

da sololakis Zveli, viwro, daxveuli<br />

quCebi. myudro, sada da wynari:<br />

Rame axlovdeboda.<br />

***<br />

mTeli Rame viseirneT. saxlSic dareka,<br />

rom daqalTan rCeba. oh, es daqalebi.<br />

Semodgomis mrgvali, TeTri mTvare,<br />

Cabnelebuli, alag-alag sustad ganaTebuli<br />

quCebi, sakuTari nabijebis xma da<br />

uSinaarso saubari. roca ubralod<br />

laparakob, rom ar CageZinos. mere Zilis<br />

SegrZneba TavisiT qreba, meore sunTqva<br />

gexsneba da gindeba uTvalavi Rame gaaTeno.<br />

***<br />

mzis amosvlas `mamadaviTze~ SevxvdiT.<br />

zantad da Tan msubuqad amodioda<br />

mze. Tbilisis bundovan gamWirvalebas anaTebda<br />

sxivebi. simsubuqiTa da ucnauri<br />

sifrTxiliT. N-s aakankala uZilobisagan.<br />

Cemi qurTuki movacvi da mivekari.<br />

mzis sxivebSi ki nel-nela Cveni qalaqi<br />

ikveTeboda. Cvens mier damaxinjebuli da<br />

Seuracxyofili, magram mainc lamazi,<br />

amomavali mziT uCveulod ganaTebuli<br />

da ucnaurad feradi.<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

momeCvena, rom N-ma wamiyvana eqskursiaze.<br />

me ki ara, N-ma gamaseirna da uazro,<br />

mZime fiqrebi momaSora. uZilobisagan<br />

magrad mivixute, radgan mzis amosvla<br />

maCuqa da sinaTlesTan damabruna. mere<br />

isev movuyevi Savi, epoqaluri anegdoti.<br />

ganTiadsac N-is sicili uxdeboda...<br />

***<br />

aRarafers vnaRvlobdi. yvela Semiyvarda.<br />

Cemi gamomcemelic. Tumca gazeT-<br />

Si aRar davbrunebulvar. vigrZeni, rom<br />

sakuTari Tavi vipove. mTeli cxovreba win<br />

iyo...<br />

HAIR<br />

02.04.2008 (Rame)<br />

is saRamo axlac guSindel dResaviT<br />

maxsovs. ar vici, ratom. rac me da xuliganas<br />

(miSiko qoriZes) dro gvaqvs gatarebuli.<br />

magram is uazro, mazalo, `farTi~<br />

gonebidan ar iSleba. Tanac Zalian Tbilad<br />

maxsendeba. Taviseburad sasacilo<br />

iyo da imitom.<br />

***<br />

xuliganas gogo moewona, romelmac<br />

sakuTar saxlSi am ucnaur wveulebaze<br />

dagvpatiJa. kargi garegnobis, normaluri<br />

gogo Canda...<br />

***<br />

didi oTaxi... sigaretis kvamliT gabu-<br />

Ruli, Savi Rvino, `Sampanuri~, Cqari,<br />

gaurkveveli mimdinareobis musika. gogoebi<br />

mokle kabebSi viTom seqsualurad<br />

irxeodnen, tans musikis ritms ayolebdnen,<br />

gaugebrad metyvelebdnen da uazrod<br />

kiskisebdnen. kargi Sesaxedaobisa ki<br />

iyvnen da gacilebdiT ufro lamazebi<br />

iqnebodnen, adamianurad rom moqceuliyvnen.<br />

`briolin-reibanebiani~ biWebi... `poluderskebi~,<br />

`poluSnirebi~, ver gavige.<br />

Cveni maspinZeli, normaluri gogo,<br />

yuradRebas ar gvaqcevda. TavisTvis dafarfatebda<br />

stumrebs Soris.<br />

_ magar pontSi gagCiTe, _ miTxra<br />

xuliganam.<br />

_ daikide, uaresic xdeba...<br />

***<br />

kuTxeSi videqi ganmartoebiT da Sav<br />

Rvinos vsvamdi. samwuxarod, sruliad<br />

fxizeli viyavi. erTi gogo momiaxlovda.<br />

uCveulod lamazi garegnobis.<br />

_ Tqven werT, ara – mkiTxa moridebiT.<br />

Zalian originaluri saxe da tani hqonda,<br />

`modilianis gogos~ hgavda.<br />

_ vjRabni CemTvis, TqvenobiT nu melaparakebi,<br />

_ vTxove da gavuRime.<br />

cota daibna, aRar icoda, ra eTqva.<br />

_ ici, kafkas vkiTxulob, _ miTxra<br />

mere (maSin kafka iyo modaSi).<br />

_ mogwons<br />

_ ki, magram cota mJave xasiaTze mayenebs.<br />

_ simJaves yuradRebas nu miaqcev.<br />

bolos yvela kargi wigni sinaTles gitovebs...<br />

xedav rogori brZeni var.<br />

guliT gaicina. momewona misi sicili.<br />

`ra unda amaTTan~, _ gavifiqre CemTvis.<br />

ivnisis Tve iwureboda. fanjrebi Ria<br />

iyo, magram mainc saSinlad cxeloda. vigrZeni,<br />

rom suli mexuTeboda.<br />

_ iqneb cota xniT haerze gagveseirna...<br />

_ ici, mec mezareba aq yofna, magram<br />

megobrebi arian da wasvla merideba.<br />

_ Cvenc male davbrundeT.<br />

_ sxva dros iyos...<br />

_ iyos...<br />

isev gaCumda. aqeT-iqiT iyureboda,<br />

TiTqos raRacas eZebda. mere xel-<br />

CanTidan kalmistari da furceli amoiRo.<br />

_ xo, mec vjRabni, _ odnav gawiTlda,<br />

_ minda wagakiTxo.<br />

furcelze telefonis nomeri dawera<br />

da momca.<br />

_ dagirekav, me veZeb talantebs!<br />

isev guliT gaicina. rogor momwonda<br />

misi sicili. raRacnairad Tbili da gulwrfeli.<br />

furceli davkece da jibeSi Sevinaxe.<br />

_ aucileblad dagirekav.<br />

***<br />

xuligana rbil savarZelSi Cafluliyo.<br />

raRac wigns kiTxulobda. Tavze<br />

davadeqi.<br />

_ ras kiTxulob am `bardagSi~<br />

_ bavSvobas vixseneb...<br />

Canawerebi<br />

7<br />

wigns davxede.<br />

_ va, buratino! _ gavikvirve, _ sad<br />

gaCiTe<br />

_ xo ici, ra magari var!..<br />

_ vici, vici... ar gavideT..<br />

_ moica, davamTavreb...<br />

bolomde CaikiTxa.<br />

***<br />

wasvlisas Cvenma maspinZelma, normalurma<br />

gogom, ikadra da karamde migvacila.<br />

xuliganam `buratino~ gauwoda.<br />

_ kinaRam gamyva...<br />

_ aaa, _ daibna, wigni gamoarTva, _<br />

Tu ginda, gaCuqeb.<br />

_ ara, madlobT, me pinoqio mir-<br />

Cevnia...<br />

_ marTla – gaicina naZaladevad.<br />

_ xo, magram mainc ra traki yofila<br />

es karabas barabasi, _ Seicxada xmamaRla<br />

xuliganam. ise rom rac SeiZleba met<br />

stumars gaego.<br />

***<br />

im saRamos mere Cveni maspinZeli aRar<br />

gvinaxavs. ratomRac arc `modilianis<br />

gogosTvis~ damirekavs...<br />

iqneb Rirda, rom damereka.<br />

Julieni da nageli<br />

04.04.2008 (saRamo)<br />

stendalis `wiTeli da Savi~ zafxulSi<br />

wavikiTxe, rodesac yazbegSi visvenebdi.<br />

wignma ise gamitaca, rom ori Rame<br />

gamaTenebina. maSin Seyvarebuli ar viyavi<br />

da maxsovs, saocrad mominda vinme Semyvareboda.<br />

***<br />

wignis kiTxva gamTeniisas davam-<br />

Tavre. fanjara gavaRe da Rrmad SevisunTqe<br />

mTis jansaRi haeri. mze amosvlas<br />

lamobda. myinvarwvers Rrubeli<br />

Tavze qudiviT exura, romelic nel-nela<br />

vardisferdeboda. TandaTan mwvervalic<br />

vardisfrad iRebeboda. ase Tendeba<br />

xolme yazbegSi...<br />

***<br />

eh, Julien, Julien!.. Se bonapartisto<br />

romantikoso. rogor momandome im RamiT<br />

siyvaruli. amas arasodes dagiviwyeb.<br />

***<br />

knut hamsunis `misteriebi~, nageli:<br />

keTilSobili meamboxe, tyuiliT da angarebiT<br />

gaJRenTili samyaros Secvlis<br />

surviliT anTebuli, Seyvarebuli TviTmkvleli.<br />

TviTmkvlelobiT scada samyaros<br />

Secvla. radgan sakuTari cxovrebis<br />

wesiT ver SesZlo.<br />

mainc vin iyo es SeSlili nageli iqneb<br />

axirebuli kaci, akviatebuli ideebiT.<br />

sentimentaluri pirovneba, romelmac<br />

viRac qali amoiCema da sakuTar grZnobasTan<br />

damarcxda<br />

ara mgonia. aseTi adamianebi TviTmkvlelobiTac<br />

raRacas cvlian. Tumca<br />

TviTmkvleloba sisulelea. sisulelea,<br />

Tu cxovreba ar mogiSxames, sicocxlis<br />

gagrZelebis yvela gza ar Cagirazes, yofna<br />

jojoxeTad ar gadagiqcies. es ukve<br />

tragediaa. magram nagelma Tavi Segnebulad<br />

moikla. is Zalian Zlieri aRmoCnda<br />

imisaTvis, rom aseT ubadruk, daCaCanakebul<br />

garemoSi ecxovra.<br />

***<br />

nageli 17 wlisam gavicani. maSin,<br />

rodesac damoukidebel cxovrebas viwyebdi.<br />

sakuTari Tavisa da gare samyaros<br />

Secnobas veswrafodi. momnusxa am ucnaurma,<br />

yvelasgan gansxvavebulma pirovnebam.<br />

uneburad vbaZavdi kidevac. Cemi sulis<br />

nawili gaxda. mindoda, nageliviT mebrZola<br />

qveynierebis Sesacvlelad. nageliviT<br />

myvareboda, nageliviT... kinaRam<br />

yviTeli pijaki Cavicvi. kidev kargi, male<br />

gadamiara am gatacebam. sxva saintereso<br />

wignebma da cxovrebis dinebam gaiyola.<br />

***<br />

xandaxan axlac mgonia, rom marTla<br />

arsebobda. mgonia, rom cocxali adamiani<br />

iyo da ara <strong>literaturuli</strong> personaJi.<br />

uaxloesi, ufrosi megobari. TiTqos<br />

xandaxan brundeba da Cvens areul dedamiwaze<br />

daabijebs. sakuTar adgils isev ver<br />

poulobs. siyvaruliT savse, yvelasgan<br />

gansxvavebuli, martoxela meamboxe.<br />

yviTeli pijakiT, ganieri mxrebiTa da<br />

naRvliani TvalebiT.


8 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

proza 5 -18 marti 2010<br />

dasawyisi # 9-20<br />

sanam SekiTxva miveci<br />

naTliaCem gvritisas<br />

aka morCilaZe<br />

legendaruli qemeras piradi<br />

da sazogadoebrivi cxovreba<br />

meTqi, usmen amaT laparakebs biWiko<br />

manTaSovze da mainc Cem SekiTxvaze<br />

vfiqrof, ro azrebi maq am ambavze da<br />

ise, ro imaT ver SeamCnies. dasxma-dasxmaSi<br />

gverZe carela Wiqa iyo da imaSic<br />

davisxi da sadRegZelo ro wamovidoda,<br />

me or ors vaZlevdi CumaT.<br />

egre vici Rvinoze. karoCe an<br />

nidapoi memarTeba, an arada, prosto<br />

viberebi, Tu iseTi sma ari iq ro iyo,<br />

ro imena smisTvis ki ara, prosto<br />

laparakisTvis da Rvino ro prosto<br />

exmareba, ro aba imdeni xani besponta<br />

xo ar ijdebian da ilaparakeben. aba<br />

dasalevi Tu ar ari, amdeni xani ijden<br />

da ilaparakon, rac ar ginda Zveli<br />

Zmakacebi iyven da monatrebulebi,<br />

mainc magra moewyinebaT. karoCe, xoda<br />

exla imaT didi pererivebi qondaT,<br />

vafSe magari Znelia bebrebTan sma. erT<br />

pontSi priatnia, mara meore pontSi<br />

Znelia.<br />

ai, papaCemTan sma magari iqneboda.<br />

me imasTan ar damilevia, im pontSi sma<br />

rasac qvia, bavSuraT damilevia. exla<br />

gamaxsenda. erTxel patara var da<br />

sofelSi sufra ari da zafxulia da<br />

mezoblis biWi Camovida jaridan da<br />

didi sufra gaSales da papaCemi ari<br />

Tamada da moviden gvian pontSi gverZe<br />

soflidan naTesavebi am biWis da exla<br />

iseTi uWeriaT, ro saqeifoT arian da<br />

beberi kaci dainaxes, papao, RmerTma<br />

jani mogceso, eunebian da janze rogora<br />

xaro, im pontSi ro Tamada beberiao<br />

da CveniT qeifi mogviwevso, da papaCemma<br />

uTxra, magraTa varo da mtkicebac<br />

maqo, ro magraTa varo. ai, aba,<br />

romeli mtkicebao, imaTac da ageo,<br />

Cven SemosaxvevSi ro qva agdia ginaxiaTo<br />

imena, lodi egdo iqa, zed vjdebodiT<br />

da, vafSe, rogorc ari xolme<br />

sofelSi. viciTo, imaT. kaneSna<br />

icoden. xodao, ro davibade meo, eg<br />

lodi mand egdo iseveo, Zveli dagdebulia,<br />

vin icis visio da rodindelio<br />

da biWobaSi devetakebodio da vera<br />

vwevdio. mere gavizardeo da isev devetakebodi<br />

xolme da vera vwevdio,<br />

mere kide kacobaSic mivadeqio da vera<br />

vwevdio, exla im dResac gamovedi da<br />

miveli da devetake da isev ver avwieo.<br />

xo xedav, ro uaresoba ara maq da isev<br />

ise Zvel janze varo. is xalxi daixoca<br />

siciliT da kai gvianamde uTamada papaCemma.<br />

exla egeT sastavSi, papaCemis sastavis<br />

bebrebSi ro movxvedriliyavi,<br />

iasnia, sxva muRamia da gexaliseba, aq<br />

kide mainc napriJoni var. egreve nervozebi<br />

modis da imdensac ara svamen<br />

ro nervozebi moixsnas da imito. meTqi,<br />

am or-or Wiqas Sevaparef, Tore,<br />

vafSe gamovfxizldebi da nervebi<br />

vafSe ameSleba, imito, ro Cemi SekiTxva<br />

Semyavs da erTi vnaxo, ras izamen<br />

eseni.<br />

magas me veZaxi piraqeTa paxmelias,<br />

sufrazeve ro gemarTeba paxmelia.<br />

nedapoisgan. Tavi agtkivdeba, nervozebi<br />

wamova, diorganiebi wamova. nipriatnaT<br />

fxizeli ro xdebi imxela droa<br />

Wiqebis Sua. xoda, esenic egre Sveboden,<br />

magaT erTmaneTTan laparaki<br />

uswordebodaT, daTroba ki ara. Tan,<br />

vafSe, me cxovrebaSi bevri qurdebi ki<br />

minaxia, mara qurdebi ro imena mTvrali,<br />

ara. Seileba magari daleulic<br />

qoniaT, mara imenna mTvralis pontSi<br />

ar iqcevian.<br />

erTxel, vafSe damgruza mag ambavma.<br />

karoCe, erTi axlobelia, Zveli<br />

Zmakacia ra, adre futbols erTaT vTamaSobdiT.<br />

qurdi ar ari im pontSi, ro<br />

magari ideini iyo da gepeiSi ro swavlobda,<br />

mere prosto qurdi veRar<br />

gaxdeboda. ar mica Tavs ufleba, ro<br />

naswavli varo da namuSevari varo.<br />

xoda, karoCe. erTic ari da karoCeo,<br />

xaSurSi varT qorwilSi dapatiJebulio,<br />

Cveni tola biWi iyo erTi, isic<br />

qurdi ar iyo, mara ai, egeT pontSi, ro<br />

geunebian sul ro sityvas elodebao.<br />

adre ro ambobden momavaliao. mere<br />

gaxda qurdi, me egre vici. karoCe, da<br />

es Cemi axlobeli, amas erqva, beWo, meuneba,<br />

ro mag nodaras qorwilSi varT<br />

dapatiJebulio. xaSurSio ra. meTqi, me<br />

ra minda, orjera myavs nanaxi da karo-<br />

Ceo, rogor ar gindao, wamaiyvaneo<br />

miTxrao, evasebio. karoCe, Zveli<br />

droa, jer coli moyvanili ara myavs<br />

da ukve mazebze var. aqa-iq ician, igroki<br />

var da am nodaramac icoda, am xaSurelma<br />

nodaram. xoda, karoCeo, da<br />

waveliT, taqsiT waveliT. qorwili ari<br />

am nodaras saxlSi, rogorc icoden<br />

Zvel dros, oTaxebSi gaSlilia da<br />

balkonebSi gaSlilia da erTi orasormocdaaTi<br />

kaci jdeba ra.<br />

erTi ormocdaaTi kaci naTesavi da<br />

mezoblebia da danarCeni orasi sul<br />

qurdebi da kai biWebia Tbilisidan ki<br />

ara da daJe soxumidan da zugdididan<br />

yavs dapatiJebuli. karoCe, fanoRebma<br />

erTi imReres, ro am ojaxSi Citi<br />

budes ikeTebs da danarCenebi qurdulebi<br />

midis.<br />

vzivarT, vsvamT, meti iq ra unda<br />

gaakeTo, Tan maladoebi varT. Cvenxelebic<br />

arian aqa-iqas, mara cota<br />

vzrosli sastavia, cota ra. Cven win<br />

kide erTi tipi zis. vafSe ar vici, vin<br />

ari, mara exla palkovniki alania ro<br />

ar ari, vici. es ise SutkaSi. mament<br />

qurdia. karoCe, me egre vifiqre. pavadkebze<br />

egre vatyof, ro qurdia. da<br />

gverZe qali uzis, colia, vin ari, ar<br />

vici, erTaT arian da iqeT kide qurdi<br />

zis. ori qurdi zis, isini vici. karoCe,<br />

kuTxis pontia. Cven saca vzivarT, Tamadis<br />

moadgiles uzivarT ra, me da es<br />

biWi da iqiT, meore mxridan, es tipi<br />

uzis. mere magis qali da mere ori qurdebi<br />

zis, didubelebi, imaT vicnobT.<br />

vsvamT da uWaxunebT Wiqebs da ravi<br />

qurdebSi ro xar amxela sufraze, ra<br />

bevri enas gaSli, mokle-mokleze ityvi<br />

da Tvrebi ra. maladoebi varT. erTic<br />

ari, karoCe da SabaSebi ro wavida da<br />

es Cven win ro zis da ar vici ra qvia,<br />

wavida SabaSze da ro movida, da dajda,<br />

meTqi, vinme ver gauSva ra TiTon<br />

wavida. xo wavida musika da raRacis<br />

bazari dauwyo am qals gverZe ro uzis.<br />

qalic ise ar ari, ro prosto qalia,<br />

saqorwiloT Cacmulia da karoCe am<br />

kacis prosto qali ar gegoneba, prosto<br />

qals rato moiyvan qorwilSi da<br />

raRacas ebazreba da es qali zis da<br />

arafers ar ambobs da musika ro Cauwevs<br />

xolme, simReraSi ro ari egeTi momenti,<br />

xo ici, egeT pontSi Cauwia da<br />

ucbaT ro gaigonef ori kaci raze<br />

laparakobs, egre Cauwia da Turme aginebs<br />

es am qals, sul dedis trakebs<br />

aginebs da es qali kide CumaT ari.<br />

karoCe, daTvra Tu ra ari, ar vici da<br />

ki aRar ismis, mara ukve xo azze var,<br />

ukve ro aginebs. aginebs da aginebs, ra<br />

Cemi saqmea. prosto, nipriatnia. maSin<br />

egeT Wkuaze viyavi. aba, exla ro vinmem<br />

aginos.<br />

karoCe, Turme qurdia esa. mere egre<br />

gamovida, egre gavigone. iq fraerebi<br />

marto naTesaoba iyo da exla es naRdi<br />

ar iyo naTesavi, Tavidanve vicodi. is<br />

simRera ro morCa, wamovida sadReg-<br />

Zelo, es kide aginebs da ki aRar maxsovs,<br />

raRaca fexze wamosadgomi sadRegZelo<br />

iyo.<br />

karoCe, wamovdeqiT da es kide zis<br />

da aginebs da es qali kide wamoiwevs,<br />

ro wavides, ro utydeba<br />

xalxSi ro aginebs<br />

da es kide<br />

xels mokidebs da<br />

dasvams iseve adgilze,<br />

lamis ari<br />

aartyas. aartyavda,<br />

erTi ori wuTi<br />

undoda da am Wiqebis<br />

WaxunSi varT da<br />

me exla imas angari-<br />

Si aRar miveci da<br />

Wiqa ro udgas win,<br />

miuWaxune iseT pontSi<br />

da davlie da<br />

imanac ar miaqcia<br />

yuradReba da beWom<br />

iqiT didubel qurdebs<br />

miuWaxuna da<br />

amas elodeba egeT<br />

pontSi da es kide am<br />

qals aginebs, vafSe<br />

kaSmar sityvebiT.<br />

cota xmadablas,<br />

mara ro ismis axlo-<br />

Si da beWo dadga<br />

erTxans da es qurdebic<br />

dganan, me<br />

kide vzivar, ro<br />

ukve davlie da egeT<br />

pontSi da exla es<br />

qurdebi amisken ar<br />

iyurebian, ro aginebs qals, karoCe<br />

biti xalxia, Tu is mixvda da wamoudga,<br />

miuWaxuneben, arada, arc dagvinaxia<br />

da beWo kide karoCe, gegoneba am<br />

qurdebis magivraT es elodeba, imito,<br />

ro egre dgas WiqiT xelSi da zemodan<br />

uyurebs am tips da, karoCe, egre nacelenaT<br />

elodeba. meTqi, daje to, ras<br />

dadeqi, veunebi, CamovqaCe saxeloze da<br />

maicao erTio da euneba, karoCeo, Wiqa<br />

momiWaxune, Zmao, da mere agineo. aman<br />

kide gamoixeda da rao, biWoo da iman<br />

Seni, beWom, karoCe, skolis bazari<br />

mica, beWom girWoo. meTqi, movkvdebi<br />

exla siciliT da sanam is Semoaginebs<br />

exla, aiRo es Wiqa ro uWiravs da<br />

pirdapir egreve ar daaxala TavSi<br />

Tavis RvinoianaT da is wamouxta<br />

karoCe da mouqnia, da ro mouqnia, me<br />

dauWire da atyda sufraze forTxiali<br />

da amas Turme padelnikebi yavs,<br />

karoCe da danebio da Cvenc gavxseniT<br />

da es sufra vafSe gadmoyiravda da es<br />

didubelebi SuaSi aRmoCden da vafSe<br />

yvela, da TiTon nodara egreve gadmoxta<br />

da karoCe, rogorRac aqeT gamogviyvanes.<br />

mara beWoze iyo gatrakeba.<br />

karoCeo, pasuxi mogeTxovebao. eg<br />

kaci qurdia. unda mivxvedriliyavi ise<br />

ZerskaT aginebda im qals. rato aginebda,<br />

me ra vici.<br />

mag ambidan araferi ar mogvxvedria<br />

da aravis araferi ar mouTxovia.<br />

maladoi ro xar, xo ici su<br />

fiqrob, Senma Zmakacma qurds Wiqa<br />

daartya da pasuxi ar mogeTxoveba<br />

Turme, ar mogveTxoveba, karoCe, nodaram<br />

ro gviTxra, wadiT exlao, ro<br />

wamovediT, ukve kai Rame iyo da meTqi,<br />

biWo, gamogvekidebian da sadme raRaca<br />

xodi movifiqroT, ise vqnaT. da ro<br />

giTxra, beWo didaT ar iyo Sewuxebuli,<br />

kide iZaxda, eg ra qurdia, egeT<br />

qurdebs xmas ar amovaRebinefo.<br />

karoCe, Seileba is ar iyo egeTi znameniti<br />

qurdi, mara mainc qurdi yofila<br />

da egre qurdze Sexeba, sad ari ma-<br />

Sin gamikvirda pirvelaT am beWom ro<br />

miTxra, daikideo. ras daikidef,mara<br />

gamoirkva, ro arc araferi. iq vafSe<br />

iseTi palaJenia iyo, ro iqave unda<br />

davebrideT da rogorRacas ise gamovida,<br />

ro movtydiT da mere kide<br />

miTxra beWom, eg ambavio nodaram moagvarao,<br />

ro pasuxi ar mogveTxovao.<br />

ravi, gvardeba, albaT, zogjer. me eg<br />

qurdis ambavi vafSe imito gamaxsenda,<br />

ro sxva mTvrali qurdi ro xmamaRla<br />

bazrobdes da sxvas awuxebdes, me ar<br />

minaxia da exla naTliaCemi gvritisa<br />

ro iasnia mag paSibis kaci ar iyo, ro<br />

Tavis oqroebian qals ro aginebdes, eg<br />

xo egrea.<br />

karoCe, maSin gavige, ro qurdi ki


5 -18 marti 2010<br />

yvela qurdia, mara ari avtoriteti.<br />

ravi, exla eg ki ar mainteresebda,<br />

prosto eg gamaxsenda, ro mTvrali<br />

qurdi da eg ro gamaxsenda, Cem SekiTxvaSi<br />

esec daemata, ro, meTqi, ra kaia,<br />

ro gamaxsenda, amas vkiTxav exla. amiT<br />

daviwyef, ro, aba, egeTi qurdi,<br />

rogoric naTliaCemia, ras ityvis.<br />

exla magaT laparaks fxizel gulze<br />

vafSe sxvagan mivyavdi da egre sad ari<br />

da daviwye Separeba. jer im gverdiTa<br />

WiqiT, mere limonaTis WiqiT, erTi<br />

sami-oTxi egre imaT laparak-laparakSi<br />

miveci. xoda, veunebi naTliaCem<br />

gvritisas, meTqi, Seileba erTi SekiTxva<br />

maq. Zveli ambavia, karoCe, oci wlis<br />

winandeli meTqi da mouyevi am xaSuris<br />

qorwilis ambavi da meTqi, ai, egre egre<br />

vqeniT. miyura, miyura naTliaCemma<br />

gvritisam da erTi miTxari ra erqva im<br />

qurds, qurdi Tu iyoo da meTqi, ar<br />

vici ra erqva, ar maxsovs.<br />

qurdis saxeli ar gaxsovso meTqi,<br />

prosto, an ar vici, an ar maxsovs, ma-<br />

Sin ro atyda ambavi, qurds Seexeno<br />

daiZaxeso da mere beWomac miTxra,<br />

qurdi iyo isao. beWom icoda Tu ara,<br />

eg aRar vici, Tu imanac mere gaigo.<br />

xoda, gaicina naTliaCemma gvritisam,<br />

ar iciT, vin iyoo da me rogor giTxra<br />

Cemi azri magazeo. ai, egre Znelia imaT-<br />

Tan laparaki.<br />

magan ar gamaCera, imito, ro predvariwelni<br />

SekiTxvebi gamzadebuli<br />

mqonda isedac, prosto, amazec mindoda.<br />

mamaCemma kide, ra ginda biWoo, ra<br />

kiTxvebi gagiCdao da icinian, rames xo<br />

ar apirebo. ara meTqi, ras unda vapirebde,<br />

prosto, aba, naTliaCemi bolos<br />

rodis vnaxe da imis azri mainteresebs.<br />

ra magrebic egeni ar unda<br />

iyvnen, bazarSi mec naklebi ar var. da<br />

es ro vTqvi, esiamovna gvritisas da<br />

meTqi, ai, gzadagzas ro icvleba qurdulSi<br />

raRaceebi, me vera vxdebiTqo,<br />

veubnebi. ra icvlebao, gvritisam.<br />

ravi, meTqi. ai, me egre gamigonia<br />

ZvelaT, ro qurds pasporti ar unda<br />

qondeso, biWiko manTaSovs qonda meTqi<br />

pasporti<br />

gvritisam kide miTxra, ZvelaT<br />

gamodiodi spravka abasvabJZeniiTo,<br />

imaSi kide suraTi iyo Cakruli Senio.<br />

me vicio, ro gzaSi vinc qurdebi<br />

srokidan modioden, egreve mag cnobas<br />

bevri agdebda pasportTan erTaTo da<br />

ramdeni yofila, ro matarebelSive<br />

gauWediaT bez dakumentov Zveli qurdebio,<br />

mara imaT magis dardi ar qondaTo.<br />

zogi kide, sadac midioda, iq ro<br />

mividoda, maSin gadaagdebda, visac<br />

rogor uswordeboda da Wirdebodao.<br />

upasportoba kide ori ponti iyoo, ro<br />

karoCe, urka xaro da graJdanini ara<br />

xaro, eg ideini ambaviao, Tumcao, me ar<br />

gamigia, ro qurdulSi yofiliyos<br />

Tqmulio, ro pasporti imenna gadaagde,<br />

Tore grexiao. Zveli pasportebi,<br />

Tan wiTeli, vafSe ar iyoo, mwvane<br />

iyoo da vafSe, qurds prava aq, ro ZaRli<br />

moatyuos da rogorc moexerxeba<br />

iseo. lipa qsivebic xo icio, ro viTom<br />

emvedeao da egreo. xoda, egeT pontSio,<br />

ZvelaT pasportSi sudimosti<br />

ertya kacso. ro gagaCerebden, Caixedavden<br />

Sig da sudimostia da Tan muxli<br />

weriao, amiT karoCe gamCerebelma<br />

icis, Sen vina xaro da egeT pontSi,<br />

qurds eg ar unda da gadaagdo pasportio.<br />

Tu waiyvanen aZileniaSi, pakazanias<br />

ar aZlevs, vinaobas ar ambobs da<br />

Tu ar icnes, xo ver ityvian esa da es<br />

ario.<br />

karoCeo, eg ori rame iyo ZvelaT<br />

pasportis ambavSio, da prosto bevri<br />

qurdebi ideinaT agdebden pasportso<br />

da exla kide sxva droao, pasporti<br />

aTas rameSia saWiro, maSindeliviT ki<br />

arao da vafSe sxvis saxelze pasporti<br />

xo lipa ramea da rato arao. magra<br />

icoda eg Zvelebi, iasnia icoda. exlao,<br />

Sen vafSe isic xo ar gainteresebs, ro<br />

ambobden qurds saxli ar unda<br />

qondeso da prapiska ar unda qondeso.<br />

prapiska gaxsovs ra ario exla aRar<br />

ari aq prapiskao da ruseTSi isev ario.<br />

vici, meTqi ra ari prapiska. xoda,<br />

rogor fiqrobo, kaci ro iparavso da<br />

ro ician, ro iparavs da ro ician, ro<br />

qurdiao, rodis ufro ipovian, Tavis<br />

saxlSi ro Cerdebao Tu sadme sxvagano.<br />

iasnia, saxSi meTqi. daJe prapiska<br />

ro qondes, sxvagan unda iyos.<br />

xoda, magito iyo malinao, malinaze<br />

Tavs Seinaxavda ZvelaT qurdio,<br />

imito, ro stalinis dros liuboi<br />

peredviJenieze sroki iyoo, vafSe Tu<br />

icio, sto pervi kilametri ra ario.<br />

meTqi, ara. sto pervi ario ro, Tu nasrokali<br />

xar, moskovze as kilometrze<br />

axlo misvla akrZaluli gaqo. aba, dapustim<br />

qurdi xar da xar sto pervi<br />

kilametrze da saqmea moskovSio, riTi<br />

midixar da rogor midixar im saqmezeo,<br />

pasportebiT, matareblebiT da vafSe,<br />

moskovSi, sad inaxav Tavso. iasnia, yvelaferi<br />

ise unda iyos, ro imaT ar dagi-<br />

Wiron, cixe Seni saxlia, mara ZaRlebs<br />

ZalaTi Tavi davaWerio, egeTi rame<br />

gagigiao ari priCina zogjer, ro<br />

unda daaWerioo, Tu aucilebliv Sesvla<br />

ginda da eg sxva ario.<br />

eg yvelaferi stalinis drois ambebi<br />

iyo, imito, ro rasac me vekiTxebodi,<br />

is sul Zveli qurdebis cxovrebaze<br />

iyo.<br />

andao, romel qurds qonda erTi<br />

Tavisi saxl-kari im droSio. bevri ki<br />

ar iyo egeTio. meTqi, ra magaria Zveli<br />

ambebi da erTic movwrupe da meTqi,<br />

winaT rogor iyo, ro qurdi TiTon<br />

dadioda saqmeze, gamigonia da exla<br />

kide, ravi, aRar gamigonia, biWebi<br />

baiTze waviden da qurdi win midiodao.<br />

gaecina gvritisas da mamaCemma es imas<br />

garTmevs exlao, interviuso. mamaCems<br />

aRar mowonda, egreve mivxvdi, ro velaparakebi,<br />

imito, ro icis, iasnia, ro<br />

rasac velaparakebi, eg araferi ar ari,<br />

glavni bolos modis. toCni mamaCemiviT<br />

var mag ambavSi da eg ar icis iasnia,<br />

icis. me kide egre mgonia, ro gvritisamac<br />

icis. es ori ki gvismenen, amaTi<br />

amxanagebi.<br />

gvritisa mokvda siciliT eg ro<br />

vkiTxe. cxovreba icvleba, Sviloo,<br />

zimebi ari quCaSio ginaxia zimebio<br />

mec gamecina, iasnia. prosto, qurduli<br />

moiTxovso, ro sworeao, ro Tu<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

saqmeze midixar, qurdi saqmis kursSi<br />

Caayeno da dabro aiRoo, egre iyo Zvel<br />

droso, mara, aba, uyure, cota iyo ma-<br />

Sin yaCaRebi, an axla cotaa, ro prosto<br />

arafers ar ityvian da midian<br />

saqmezeo ZvelaT, ase mgoniao, ro qurdis<br />

dabro marto imito ar iyo saWiro,<br />

ro raxan saqme icoda, qurds wili unda<br />

aeRo da imitoo. ro mividoden biWebi<br />

saqmiT, qurdi kargaT gamoikiTxavda<br />

ra saqmeao, visi nakolia da amis mixedviT<br />

etyodao, Rirs Tu ara saqmeo. Tu<br />

swore saqmea, qurdi ver ityvis ar moiparoTo.<br />

rogor ityvis ar moiparoT,<br />

qurdis xeloba qurdobaao. wayveboda<br />

kidevac da, iasnia, ro mTavari qurdi<br />

iyo am saqmeSio. Tu ver wayveboda, ise-<br />

Tive monawile iyo am saqmis, rogorc<br />

egenio.<br />

mere padelnikobaze melaparaka,<br />

mere saqmis garCevebze vkiTxe da<br />

stalinis dros sroks gareT saqmis<br />

garCeva Zaan redki iyoo. erTmaneTSi<br />

iyoo, imito, ro Cveulebrivi xalxi<br />

bevri aravin modioda qurdebTano.<br />

mere moimatao, cexavikoba ro wamovida,<br />

maSin moimatao da kide maSino,<br />

qurdebi ro sofelSic gaiCiTeno.<br />

sofels eZaxda, Tu Tbilisi, quTaisi da<br />

soxumi ar iyo. me egre mivxvdi.<br />

karoCe, Cemi azri eg iyo, ro es yvelaferi,<br />

rac isedac vicodi, kargaT<br />

CamovaTvleine da mere rac SekiTxva<br />

Tavidan mqonda glavni, is unda damesva,<br />

ro, ai, exla rac Tqvi, imasTan<br />

rogor modis.<br />

xoda, mamaCemma, sadRegZelo Tqva<br />

da iqac movaxerxe da erTi davlie da<br />

raRacas ise gamovida, ro laparaki<br />

sxva rameze gadavida da egre sul me<br />

xo ar velaparakebi da isinic erTmaneTSi<br />

laparakoben da meTqi erT wuTs,<br />

bodiSs mogixdiT da wamovdeqi, meTqi<br />

dedaCemTan Caval kuxnaSi, imito, ro<br />

es dasalevi iavnaT ar myofnis da Tan<br />

dedaCems davelaparakebi imito, ro<br />

magra menatreba xolme dedaCemTan<br />

laparaki da erT-or Wiqasac iq davlev,<br />

boca xo iqa dgas da amoval meTqi<br />

erT xuTmet wuTSi. gvritisa kide meuneba,<br />

ar gagveparo naTluloo, SutkaSi<br />

geunebio. ukve amisi Tqma daWirda,<br />

ro SutkaSi geunebio, imito, ro me<br />

xels ver damadeb, ro egeTi kaci var<br />

proza<br />

gagrZeleba Semdeg nomerSi<br />

9<br />

ro gageparo. meTqi ara, exlave moval,<br />

zvanoki maq da zaadno grafinkac aviRe<br />

erTi, meTqi, ai, Rvinosac amovitan.<br />

Caveli dabla da dedaCemi ari kuxnaSi,<br />

televizoric iqa aq, bocac iqa<br />

dgas, da daviwye Camosxma.<br />

meTqi, rogora xar, dedi, gamodi<br />

Cvensa. xo xedav, veRar moviyvane es<br />

bavSebi.<br />

ro ver moiyvaneo, ese igi ar gcaliaTo<br />

da kide me SemogekvetoT iqao<br />

egeTi laparaki dedaCemma ro icoda,<br />

vafSe aravin ar icoda qveyanaze. Camovasxi<br />

es bocidan da meTqi, maita rame<br />

Wiqa, Skafi gavaRe da aviRe erTi Zveli<br />

gaTlili Wiqa. meorec iyo da meorec<br />

aviRe da davdevi TefSze da Camovasxi<br />

da meTqi, dedi, Sen gagimarjos,<br />

sxvisTvis vicocxlo, imas mirCevnia,<br />

Sen magier movkvde. rato uTxari egre,<br />

ar vici, egre mominda. ki ar davfiqrdi,<br />

ro ese uTxra meTqi, prosto, egre<br />

wamovida da mec uTxari da es ori Wiqa<br />

egreve davlie da ravi rato, imden<br />

xans maRla vijeqi da ra sisuleleebs<br />

vlaparakobdi da dedaCemTan yofna<br />

mindoda da wamomivida cremlebi da<br />

imasac ar esiamovna, SeeSinda. ras ambob,<br />

Sviloo, dedis magier sikvdili<br />

vin gaigonao, piriqiTo, deda unda<br />

mokvdes Sen magiero da ro Cavexute,<br />

viRa gamaSvebiebda ra vici. egre viyaviT<br />

Caxutebuli. me xo vici, imas erCivna,<br />

yoveldRe CvenTan yofiliyo, Cven<br />

gverZe, Cven mogvxmareboda da Cven<br />

mogvfereboda, mara ar gamodioda. aba,<br />

me mamaCemis pontSi vera vZleb da is<br />

kide xo ar datovebda mamaCems da Cven-<br />

Tan xo ar gadmovidoda da egre videqiT<br />

da dawynardi, Sviloo, me kargaTa<br />

varo, viwyen uTqvenoTao da eg ario da<br />

nu dalev exla magdenso, imito, ro<br />

icoda Cemi ambavi da ara, kaco, rasa<br />

svamen meTqi, ro. marTla rasa svamden<br />

da isev Sevavse es grafinka, ukve ro<br />

ori Wiqa aklda da meTqi, autan da gamoveparebi<br />

meTqi nela-nelas, dedaCems<br />

veunebi. ise gamomivida, ro rac maRla<br />

ro vijeqiT da bazari meWira, is sul<br />

gadamvarda gulze da dedaCemi ro<br />

davinaxe, sul sisuleleT momeCvena.<br />

sul Cemi nervozebis mogonilia meTqi,<br />

aval cotaxans davjdebi, gauCumdebi,<br />

mere moubodiSef da wamoval. sami<br />

saaTi imas vfiqrobdi, rogor vkiTxo<br />

erTi rameTqo da bolosken sul aRar<br />

mominda. dedaCemTan gaCereba mominda<br />

dabla da iq laparaki da saWmelis Wama.<br />

Sen ici, Svilo, oRondac ar dalio<br />

da ar autydeo. sul imis SiSi qonda,<br />

mamaCems ro ar autyde. ar utydebodi<br />

age ramdeni weliwadia, mara Zvelebi<br />

xo axsovda da Cveni napriJonni laparakebi.<br />

kai meTqi. es grafinka aviRe da gamovtrialdi<br />

da kuxnis karebSi vina<br />

dgas<br />

naTliaCemi gvritisa.<br />

egre, idayviT ari karebze miyrdnobili,<br />

sigarets eweva da gaRimebuli<br />

iyureba.<br />

gaucine mec, grafinka davanaxe.<br />

cota gaiwia, ro viTom matarebs da ro<br />

gamovedi, meuneba, modi TiTo sigareti<br />

movwioT sufTa haerzeo.<br />

ukve mivxvdi, ro gvritisam iyida<br />

Cemi bazari.<br />

bavSvi xo ar iyo, ar eyida, iyidda,<br />

mara me Tavidan eg ver vifiqre. ise Semyavda,<br />

ro prosto viTom ambebi mainteresebs.<br />

xaraSo meTqi. dedi, grafinkas aqa<br />

vdgam, aitane da gamoveliT ezoSi da<br />

momawoda, wiTeli malboro qonda.<br />

zaJigalkac momca.<br />

bnela ra, saxlis Suqi gamodis da<br />

eg ari. ezoSi gadamwvari iyo Cveni didi<br />

lampoCka.<br />

da gvritisa meuneba, raRacis kiTxva<br />

gindoda, patara qemero da davai,<br />

kai droa, kakraz, ro miTxrao.


10 recenzia <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

5 -18 marti 2010<br />

lela kodalaSvili<br />

poeti fsiqologiur WrilSi<br />

dro gadis da Zveldebian poetTa<br />

saxelebi da gvarebi. icvlebian Tavad<br />

isinic poeturi saxis, ferebis, Sinaarsis<br />

mixedviT. zogi ufro metad ni-<br />

Wierdeba, zogi saerTod kargavs am<br />

Tvisebas. isini sazogadoebis goneba-<br />

Si, gulebSi da cnobierebaSi sxvadasxva<br />

adgils ikaveben.<br />

viRacebze vambobT xolme, rom amoiwura.<br />

zogjer piriqiTaa - uniWo rom<br />

gvegona, erTbaSad gagvaocebs. zogierTi<br />

ki Tavidanve xdeba gamorCeuli.<br />

am poetTa paralelurad icvleba samyaroc<br />

– viTom vviTardebiT, viTom win<br />

mivdivarT. gvecvleba midgoma, gvexveweba<br />

gemovneba.<br />

zviad ratiani im kategorias<br />

ekuTvnis, pirvelive publikaciebiT<br />

rom gamoirCa sxvebisgan da es procesi<br />

ucnauri permanentulobiT dRemde<br />

grZeldeba. saerTod, poeti TanamedroveTa<br />

Soris imijs mxolod leqsebiT<br />

ar iqmnis. ufro metic, saukunebis win<br />

gardacvlilnic ki SemoqmedebasTan<br />

erTad garkveuli biografiuli<br />

StrixebiT erTsxeuldebian xolme<br />

mkiTxvelTa mexsierebaSi. zviad ratiani<br />

gamorCeulad popularulia yvela<br />

Taobis mkiTxvelebs Soris - Rrma<br />

moxucebulebidan dawyebuli, vidre<br />

Tineijerebamde (am asakobriv diapazonze<br />

odnav qvemoT vityvi). ra xdeba<br />

saerTod, xalxs uyvars miTologizirebuli<br />

naturis aRmoCena poet-<br />

Si, Tundac es iyos banaluri miTi misi<br />

bohemurobisa da asketizmis Sesaxeb.<br />

xalxi mieCvia, saidanRac wamoRebul am<br />

kliSeSi Casvas poeti, mxatvari, saer-<br />

Tod xelovani. misi azriT igi unda<br />

iyos loTi, ar unda hqondes fuli, svamdes<br />

iaffasian arays, mis paltoze awyvetili<br />

unda iyos erTi Rili mainc da<br />

xSirad dadiodes wvergauparsavi da<br />

mouwesrigebeli, cxovrobdes kibis<br />

qveS da ase Semdeg. magram Tanamedrove<br />

samyarom raRacnairad daalaga yvelaferi.<br />

zemoTaRweril xats mxolod<br />

snobur wreebSiRa Tu ukmeven gundruks.<br />

sazogadoebis moazrovne fenam<br />

kargad gadaafasa SeTiTxnili da naturaluri<br />

Rirebulebebi da mixvda,<br />

rom Semoqmedi yvelanairi SeiZleba<br />

iyos. verc zviad ratians gamoarCev<br />

raime niSniT. igi ar aris asocialuri<br />

persona, iseTi, rogorsac aigiveben<br />

xolme zemoTaRweril poetis xatTan.<br />

maS garda leqsebisa, sadaa misi popularobis<br />

saidumlo albaT, isev da<br />

isev leqsebSi. Tumca isic aris, rom igi<br />

TiTqmis ar daiareba literaturul<br />

`tusovkebze~ da mkiTxveli naklebad<br />

axerxebs, mas gauSinaurdes. igi ar eswrafvis<br />

literaturis axalgazrda<br />

moyvarulebze zemoqmedebas piradi<br />

urTierTobebis gabmis meSveobiT, iSviaTad<br />

uaxlovdeba axal saxeebs da Tu<br />

imegobrebs, mxolod mis mierve aRmoCenil<br />

gamorCeulad TavisTvis saintereso<br />

adamianebs. sufrasTanac mxolod<br />

amoCemebuli megobrebis da axloblebis<br />

wreSi Tu moxvdeba xolme.<br />

mokled, zogi sxva mwerlisgan gansxvavebiT,<br />

ucxoT ar swyalobs da es erTgvar<br />

distancias qmnis masa da mis TayvanismcemelTa<br />

Soris. adamianis infantiluri<br />

Tvisebaa, Seiyvaros is, vinc<br />

gverdiT hyavs, xolo gaafetiSos is,<br />

vis gverdiT yofnasac ver axerxebs da<br />

naklebi warmodgena aqvs misi adamianuri<br />

mxareebis Sesaxeb.<br />

misi leqsebi Janrobrivad araerTgvarovania.<br />

magram ZiriTadi ZarRvi<br />

ucvleli rCeba. umTavresad erTi da<br />

igive formaluri tendenciebiT<br />

muSaobs Semdgom da Semdgom wlebSi da<br />

es kargad Cans gamomcemloba ,,dio-<br />

genes" axladgamocemul krebulSi<br />

,,negativi", sadac bolo 14 wlis man-<br />

Zilze dawerili leqsebia Tavmoyrili,<br />

maT Soris isinic, romlebic<br />

Zvel krebulebSi iyo Sesuli. iSviaTia<br />

poezia, da am mxriv sailustraciod es<br />

krebuli gamodgeba swored, roca<br />

saTqmelebi imdenad sainteresoa, imdenad<br />

giTreven ambebi, romelsac avtori<br />

giyveba, rom literatoris Tvals<br />

leqsze msjeloba aviwydeba, mxedvelobis<br />

aredan gaurbis leqsis formalisturi<br />

mxareebi. wigni bolo xaneb-<br />

Si miRebuli modis Sesatyvisi qronologiiTaa<br />

awyobili – dRevandelobidan<br />

warsulisaken. kacma rom Tqvas,<br />

es araaa cudi tendencia – gaicno poeti<br />

iseTi, rogoric igi dRes aris da<br />

mere da mere CauRrmavde mis Zvel nawerebs.<br />

gana adamianis gacnobis ritualic<br />

am wess ar emorCileba xolme<br />

jer gavicnobT pirovnebas, da Tu davinteresdiT,<br />

TandaTan vuRrmavdebiT<br />

mis warsulsa da metamorfozebamdel<br />

Tvisebebs.<br />

zviad ratianis mkiTxvelTa asakobriv<br />

diapazonze cota qvemoT vityvimeTqi...<br />

misi esTetika tradiciulisa<br />

da novaciuris sinTezia. es igivea, rac<br />

Zvirfasi liTonisgan gakeTebul<br />

samkaulebSi axalSeqmnili, sinTetikurad<br />

damzadebuli ,,Zvirfasi" da<br />

,,naxevradZvirfasi" moduri qvebi Casva.<br />

mas darbaiseli, klasikuri gemovnebis<br />

adamianebic iyidian da tusovkebze<br />

mosiarule axalgazrdebic.<br />

radgan iq yvela ipovis Tavisas. misi<br />

poezia ar unda agverios, rogorc amas<br />

winaT misi wignis prezentaciaze givi<br />

alxaziSvilma aRniSna, biJuteriaSi.<br />

anu ufro zustad Tu movitan citatis<br />

perifrazs, ratianis poezia gulwrfel<br />

tonalobas aRrmavebs, aRmsarebluri<br />

da meditaciuri Ziebebi aqvs, da<br />

im biJuterias uaryofs, zogierT avtors<br />

rom tropi hgonia, sinamdvile-<br />

Si ki arafrismTqmeli, ufunqcio brWyvialebia.<br />

da marTlac, mis poezias es<br />

iSviaTi Tviseba jerjerobiT aqvs (jerjerobiT-meTqi,<br />

imitom vambob, rom<br />

aravin icis, rogor ganviTardeba. isic<br />

sakiTxavia, rac ukve daiwera, axalgazrdebis<br />

Semdegi nakadi imas iseve<br />

Sexvdeba, rogorc dRevandeli 17 wlisani<br />

xvdebian roca zviadi maT win<br />

gaivlis, isinic amaTsaviT gadauCur-<br />

Culeben erTmaneTs – Sexede, Sexede,<br />

esaa ratianio... sabolood ki igi yvelasTvis<br />

(rogorc minimum) misaRebia<br />

da (maqsimum) gamorCeuli.<br />

miuxedavad polaruli indicatorebisa,<br />

zviadi aRwevs kontrapunqtis<br />

mdgomareobas yovelgvari Zalismieri<br />

artikulaciebis gareSe. da amas axerxebs<br />

tradiciulis mimarT sapirispiro<br />

faseulobebis warmarTviT, riTic qmnis<br />

erTgvari polaruli Sexedulebebis<br />

unisons.<br />

socialuri istoriebi. aranairi<br />

miTi, aranairi samyaros aluziuri xedva.<br />

xolo mistika imdeni, zustad imdeni,<br />

ramdenic ,,epatieba" rigiT mokvdavs.<br />

arada TiTqos SeuZlia ratianmac<br />

Tqvas, erTi cremliT meti var<br />

Tqvenzeo, mere ki adges da Camoayalibos,<br />

Tu ra da ratom. Tumca, is amas<br />

demonstraciulad ar akeTebs da<br />

leqsiT cdilobs, gagexsnas da gemegobros.<br />

xandaxan Segnebulad ,,xatavs" da<br />

teqstsac etyoba qmnadobisa da rudunebis<br />

kvali. ise, rogorc mniSvnelovan<br />

paemanze wasuli adamiani, es<br />

leqsic sagangebod gamowyobilia. xandaxan<br />

ki, amoiZaxebs da sul esaa. misi<br />

esTetikuri veqtori xan sad da xan sad<br />

Cerdeba. sabolood ki kulturuli<br />

tradiciebis matarebel postmoderns<br />

qmnis da rom ara odnav gadametebuli<br />

arqauli leqsika, es<br />

iSviaTi koqteili iqneboda.<br />

miuxedavad amdeni mniSvnelovani<br />

pasaJisa, zviad ratianTan<br />

metaforika da metonimiebi mokrZalebulad<br />

gvxvdeba. igi naklebsaxeebiani<br />

poetia. masTan sakmaod did<br />

distanciazea gafantuli feradi<br />

niJarebiviT TvalismomWreli mineraluri<br />

kristalebi. maS, riTi axerxebs<br />

mkiTxvelis mojadoebas,<br />

roca erT-erT umTavres poetur instruments<br />

ar flobs vfiqrob, mas<br />

ufro filosofiuri sja-baasi izidavs<br />

da gapirovnebebiTi informaciulobiT<br />

jadoqrulad qmnis ganwyobebs.<br />

arsad ar Cans infantiluri<br />

koketoba. e.w. TviTaRiarebiT TviTdamkvidrebis<br />

mcdeloba. ar cdilobs<br />

iTamaSos inteleqtuali. piriqiT, ise<br />

iniRbeba, TiTqos esaa sul, ra sityvebis<br />

maragic hqonda da isic am leqsSi<br />

dagviyara gansasjelado. Tumca unda<br />

iTqvas isic, rom xSirad ritorikis<br />

siWarbe sZlevs xolme da am fonze avi-<br />

Tarebs raime siuJets, mere am siuJets<br />

gamowvlilviT mogviTxrobs. aseT momentSi<br />

mas Tvalsa da xels Sua ekargeba<br />

mTavari – leqsi. xelSi ki mxolod<br />

prozaizmebiT gadatvirTuli teqsti-<br />

Ra gvrCeba. amas xandaxan TviTonac am-<br />

Cnevs da dasZens xolme:<br />

`rac axalia, yvelaferi lamazia.<br />

da Seni leqsic<br />

vidre dawer, vidre gtkiva, vidre<br />

gawuxebs...<br />

...da vinc Tvali aarida, aba<br />

scados, mere daxedos,<br />

ukve dawerils daakvirdes,<br />

ras emgvaneba~.<br />

brodskiseuli metafizikur-modernistuli<br />

qarga gasdevs ratianis<br />

Semoqmedebas da striqonebis arasworxazovan<br />

Wrilebs. miseuli simSvide,<br />

antieqspresiuloba, antiironia,<br />

araambiciuroba ayalibebs am poetis<br />

ideologias. didi doziT, xandaxan<br />

frazis donezec ki Cans misi erT-erTi<br />

sulieri mama, besik xaranaulic, Tumca<br />

,,gavlenebis" stereotipuli gagebisgan<br />

aqac Sors unda davdgeT. ,,erTerTi"<br />

imitom vTqvi, rom es avtori<br />

mravalTa da mravalTa gavlenas ganicdida<br />

Tundac im avtorTa mxridan,<br />

visac inglisuri enidan Targmnida da<br />

imdenad didi iyo maTi ricxvi, rom<br />

TiTqosda iqmneboda erTgvari poeturi<br />

pop arti. gavlenebis Sesaxeb Tvi-<br />

Tonac aRuniSnavs, manam ar daibada<br />

sruliad axali stili - bolo wlebis<br />

leqsebi. formisa da Ziebebisgan<br />

TiTqmisdaclili, gavlenebgaxdili<br />

avtori ubralod monologebs wers:<br />

,,madloba dReebs, romlebic ar maxsovs.<br />

romlebmac Caiares ukvalod,<br />

araferi Semmates, araferi wamarTves,<br />

verafriT damamaxsovres Tavi".<br />

man gaiara Ziebis etapebi, formis<br />

Camoyalibebis procesi da axla ubralod<br />

gamoTqvams saTqmels, ise,<br />

rogorc mxatvari xatavs swored imgvarad,<br />

rogorc mas undoda yovelTvis,<br />

ubralod icoda, rom rogorc nicSe<br />

ambobs, gamotovebas ar apatiebda arc<br />

erTi safexuri.<br />

mTlianobaSi ki es aris monaniebis<br />

poezia. avtori Tavisave samyaros<br />

anawilebs leqsebSi, wers imas, rasac<br />

ver eubneba adamianebs. ase ggonia, lirikuli<br />

gmiri Tavis imarTlebs da saintereso<br />

fsiqologiur preferenciebs<br />

uSvebs realuri cxovrebis winaSe. sakuTari<br />

Tavis kritikiT erTgvar tramplins<br />

amzadebs mkiTxvelisave xeliT<br />

maradiul faseulobaTa saufloSi gadasanacvleblad.<br />

ver ityvi, rom es<br />

garkveuli SemoqmedebiTi Tu adamianuri<br />

eSmakobaa, radgan gulwrfelobis<br />

fonze imdenad TeTri xelTaTmaniviT<br />

gesvris simarTles da<br />

imavdroulad imdenad naivurad gendoba,<br />

iqneb daundobel, iqneb gulRrZo<br />

da iqneb mkacrze mkacr mkiTxvels,<br />

rom SeuZlebelia, jer ar endo da Semdeg<br />

ki ar daufaso erTdroulad adamianuri<br />

da poeturi mdgomareoba.<br />

Tumc ki xandaxan mainc icavs Tavs da<br />

amisaTvis TviTironias mimarTavs<br />

xolme. amiT TiTqosda Tavs izRvevs<br />

Tavisi gadaWarbebuli gulwrfelobis<br />

gamo, rom sanam masze gaiRimeben, Tvi-<br />

Ton daaswros da sakuTar Tavze gaicinos.<br />

,,rom Semdeg jerze, Semdeg<br />

cdaze iqneb davemTxve Cems Tavs, Cems<br />

saxels,sulerTia sad davemTxvevi –<br />

sizmrad Tu cxadSi." – ambobs igi, magram<br />

iseve rogorc arc erTi sxva poeti,<br />

isic ver emTxveva Tavis Semoqmedebas.<br />

ratiani ise agvarebs leqsis weris<br />

saqmes, TiTqos arc axdens realobis<br />

transformacias. dokumentalistur<br />

ritorikaSi igi ostaturad urTavs<br />

poeturad niSneul xedvebs da swored<br />

am pasaJiT iZens erT-erT faseul<br />

Strixs misi Semoqmedeba.<br />

is, visac safuZvlianad aqvs wakiTxuli<br />

misi poezia da Targmanebi, is, vinc<br />

piradadac icnobs mas, dameTanxmeba,<br />

rom mas aqvs iSviaTi ,,poeturi smena"<br />

da sityvis, rogorc etimologiuri<br />

nimuSis da sityvis, rogorc cocxali<br />

arsebis iSviaTi SegrZnebis unari. da<br />

miT ufro gaumarTlebelia, roca mas-<br />

Tan cota ar iyos ugemovno sityvebs<br />

da frazebs aRmoaCen: ,,da werda xeli,<br />

ileoda finjanSi yava", an ,,dilis mzeSi<br />

gaTqvefili Tbilisi", an ,,iwvis<br />

sanTeli" da a.S.<br />

zviad ratiani erT-erTi im poet-<br />

Tagania, romelic ar gaurbis leqsebiT<br />

Seqmnas naxevradmonumenturi epoqaluri<br />

tiloebi. igi mijnebis saukuneSi<br />

cxovrobs da Jamidan Jamze afiqsirebs<br />

wnexSi moyolili ama Tu im Taobis<br />

saTqmels, im saTqmels, romelic<br />

ver iTqva, Caiylapa im adamianebis<br />

daTrgunul cnobierebaSi. aseTia leqsi<br />

,,mamebi". dakarguli Taobis monologia<br />

leqsi ,,rekviemi cocxlebisaTvis".<br />

wina saukunis koliziaTa<br />

mijnaze moxdili binZuri qafiviTaa<br />

leqsi ,,negativi – 20 wlis Semdeg", sadac<br />

avtori daundoblad fens yvela<br />

siaves, radgan icis, es mis garda missave<br />

epoqas gaaCnia da amas ar akeTebs<br />

epataJisTvis. arc gulis mooxebas ar<br />

cdilobs sakuTari kompleqsebis<br />

demonstrirebiT. yoveli boroti<br />

saqcieli ise ganixileba, TiTqos ad-


5 -18 marti 2010<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

esse<br />

11<br />

amianma igi ucodvelobis mdgomareobaSi<br />

Caidina. anu, rogorc kanti Tvlis,<br />

es aris ,,adamianis TviTnebobis<br />

pirveladi gamovlena", mas es ar unda<br />

gaekeTebina da pasuxismgeblobas<br />

daqvemdebarebuli aRiarebs am faqts.<br />

swored moraluri kanonis winaSe pasuxismgeblobis<br />

gamo uCndeba mowiwebis<br />

motivi, romelic aiZulebs lirikul<br />

gmirs, aRsareba Tqvas. RirebulebaTa<br />

sruli gaufasureba, nihilizmi,<br />

usazrisoba tvirTiviT awevs am<br />

leqsis yovel striqons da aqve ar Sevikaveb<br />

Tavs finaluri, vrceli citatisgan:<br />

,,da Cven arasdros gamovalT<br />

gareT,<br />

xmas aRarasdros SevuerTebT<br />

SeSlil fantomebs,<br />

mTel ukvdavebas mravlismetyvel<br />

dumilSi gavlevT<br />

da arsad, garda sizmrebisa,<br />

kvals ar davtovebT.<br />

xolo sizmrebSi – iq verasdros<br />

Tavs ver davaRwevT<br />

im wlebs, im gvamebs, im samSoblos,<br />

sadac uwyvetad<br />

axali sisxli, Tbili sisxli<br />

wveTavs talaxze,<br />

sadac Svilebi moklul mamebs<br />

gverdiT usxedan<br />

da aRviZeben. im sizmrebSi<br />

isev gangaSis<br />

mWaxe da sisxlis gamyinavi<br />

reken zarebi<br />

da isev, paltos sayeloSi,<br />

rogorc sangarSi,<br />

TavCargulebi, bnel quCebSi<br />

miviparebiT<br />

da vcdilobT, droze gaveridoT<br />

qalaqs naomars,<br />

frTxilad vabijebT iq mimoyril<br />

Sav-TeTr biWunebs;<br />

uknidan viRac gamudmebiT yviris<br />

gaumaaar...<br />

Cven ki Cumad varT, isev yviris.<br />

isev siCume.”<br />

religia SiSiT da sifrTxiliT, ufro<br />

sworad, krZalviTa da caxcaxiT<br />

Semodis mis leqsebSi. igi Sorsaa mor-<br />

CilebiTi abstragirebisgan, rogorsac,<br />

vTqvaT SevxvdebiT Tomas eliot-<br />

Tan. da amitom sustad, magram naTlad<br />

cdilobs RmerTis xatis, misi Rirebulebebis<br />

aRdgenas Tavis TavSi. igi ar<br />

koketobs, roca ambobs, rom ,,ar icis<br />

arc erTi locva’’. igi ar TamaSobs naivur<br />

infantilizms, roca wers:<br />

,,Semdeg ki liftSi videqi da<br />

pirjvars viwerdi<br />

da uecrad gons movege.<br />

mec gamecina<br />

da momeCvena, Senc damcine.<br />

Seni ar vici,<br />

me ki Cems xelze gamecina,<br />

pirjvris werisas gaSeSebul<br />

xelis mtevanze<br />

da imazec, rom is liftic ki<br />

zemodan qvemoT eSveboda.<br />

axla mWirdebi,<br />

radgan cxovreba bavSvoba<br />

da siberea,<br />

radgan yvelaze sazareli<br />

maT Soris gzaa,<br />

radgan mec miWirs Suagzaze..."<br />

esaa raRac momentSi usayrdenod<br />

darCenili adamianis mcdeloba, aq<br />

mainc ipovos gamosavali. ratians ver<br />

uwodeb ,,uRmerTos", iseve, rogorc<br />

fridrix nicSe da milonobiT sxva adamianis<br />

,,uRmerToba" swored RmerTismaZieblobasTan<br />

SeiZleba gavaigivoT.<br />

,,rom Sen TviTon xar sakuTari<br />

Tavis samSoblo" – ambobs erT leqsSi<br />

da isic, rogorc sofel-qveyana, aris<br />

savse fasdaudebliTa da iaffasianiT,<br />

sikeTiTa da siaviT, sibrZniTa da sim-<br />

CatiT, simdidriTa da siRaribiT. ase-<br />

Ti aris zviad ratiani - poeti da adamiani.<br />

gia murRulia<br />

lokaus sadguris sevda<br />

Tamaz Cxenkelma ramdenime aTeuli<br />

wlis win, sxva yvelaferTan erTad,<br />

erTi kargi saqmec gaakeTa - bo Ziu-i<br />

(VIII-IX saukuneebi) Targmna qarTul<br />

enaze. im droisaTvis es Zalian egzotikuri<br />

iyo - Zveli Cinuri poezia ase<br />

sayovelTaod ar icnobeboda. Tumca<br />

egzotikurobis SegrZnebas umal mohyva<br />

aRtaceba da mowiwebac - aseTi SegrZneba<br />

maSin ibadeba, rodesac jer arnaxulis<br />

simaRles SeigrZnob. am poeziis<br />

mkiTxvelebma swrafad da samudamod<br />

Seicnes didi Cinelis mZlavri da<br />

saTuTi fiqris xibli. yvelasTvis naTeli<br />

gaxda, rom uzarmazari magiuri samyaros<br />

mZime kari Seixsna da am samyaros<br />

wiaRidan momdinare Zaxili gonieri da<br />

gemovnebiani kacisTvis dauZleveli<br />

cduneba iyo.<br />

erTma leqsma didi xania miipyro<br />

Cemi yuradReba - ukve imdenjer wavikiTxe,<br />

Cems Tavs Tu sxvas vesaubre<br />

masze, rom axla Zveli nacnobiviT myavs<br />

- TiTqos laparakic aRar aris saWiro<br />

da ubralod gauRimeb. da es is SemTxvevaa,<br />

rodesac Sens Rimils swored is<br />

aniWebs urTierTobisa („aracocxal-<br />

Tan“ urTierTobis esTetika!) da gonierebis<br />

simaRles. aseT dros xandaxan<br />

adamians gindeba, leqss siyvaruli<br />

auxsna.<br />

misi saTauria „lokaus sadguris<br />

kedelze Cems mier didi xnis winaT miwerili<br />

leqsebi“ da aseTia:<br />

„kedelze miweril Cems mdare<br />

leqsebs<br />

kacTa modgmisTvis ara aqvs fasi.<br />

niSanTa mwkrivi dahfara mtverma<br />

da JamTasvlisgan moedo xavsi.<br />

mxolod iuani - xelmwifis kaci,<br />

striqonebSi rom Rrma gancdebs<br />

eZebs,<br />

ar indobs Tavis Zvirfas mosasxams,<br />

aSorebs mtvers da kiTxulobs<br />

leqsebs“.<br />

mTavar saTqmelamde mTargmnelis<br />

erTi SeniSvna unda gaviTvaliswinoT:<br />

„am leqsSi naxsenebi iuani - iuan jeni,<br />

anu iuan vei-ji, igive iuan mecxre<br />

(mecxre mamakaci sagvareuloSi) - poeti<br />

da bo Ziu-is uaxloesi megobari<br />

iyo“.<br />

axla - mTavari saTqmelic.<br />

risTvis daiwera, ras da rogor<br />

gamoxatavs es leqsi<br />

rogor ibadeba is ganumeorebeli,<br />

brZnuli sisadaviTa da lakonizmiT<br />

savse ganwyoba, romlis „dawerac“ yvelaze<br />

rTuli amocanaTagania poetisTvis<br />

am yvelafers bo Ziu-i sityva-kodebis<br />

mwkrivisa Tu spiralis akinZviT<br />

aRwevs. es sityva-kodebi erTmaneTs<br />

(yvela - yvelas!) „eSinaarsebian“,<br />

fiqrisa da gancdis erTian vels qmnian<br />

da ise aRweven genialur mTlianobas,<br />

rom sakuTar mniSvnelobebs ar kargaven.<br />

modi, Tavidan daviwyoT.<br />

ra aris sadguri es aris mudmivi<br />

moZraoba adamianebisa da sagnebisa -<br />

SeuCerebeli cvalebadoba. is wuTisoflis<br />

warmavlobasa da monacvleobasac<br />

ganasaxierebs - viRac modis,<br />

sxva ki midis. aq araferia mdgradi,<br />

ucvleli, erT adgilas SeCerebuli.<br />

aseTi „sadguria“ xSirad Tavad<br />

adamianic - mudmivad cvalebadi RirebulebebiT,<br />

fiqriTa da grZnobiT.<br />

ra aris kedeli es aris uZravi,<br />

mdgradi, Seucvleli ram. kedeli sadgurze<br />

kontrasts qmnis uZraobisa<br />

moZraobasTan, maradiulisa warmaval-<br />

Tan. kargi leqsi Rirebulebebis, uRrmesi<br />

adamianuri raobis gamomxatvelia.<br />

kedelze miwerili leqsi am Rirebulebebisa<br />

da raobis maradisobasTan<br />

wilnayarobaa - mxolod is ar icvleba,<br />

mis gverdiT ki (sadgurze) mudmivi<br />

gadaadgileba da cvalebadobaa. es<br />

kedeli mxolod sadgurisa ar aris. is<br />

Cveni sulebis kedelicaa - raRac<br />

Seucvlels rom dagvanaxvebs da mudmivad<br />

inaxavs CvenSi Tu CvenTvis.<br />

ratom ar aqvs fasi am (TviTironiiT<br />

- „mdare“) leqsebs kacTa modgmisTvis<br />

imitom rom, es modgma mxolod<br />

sadgurs xedavs, ganicdis da<br />

afasebs. kedeli maTTvis ar arsebobs -<br />

isini mas uyureben da ver xedaven, aRiqvamen<br />

da ver amCneven, Cauvlian da ar<br />

ganicdian.miTumetes ver xedaven isini<br />

am kedelze miweril leqsebs - maT-<br />

rusudan beJaSvili<br />

,,jevdeT bei da misi vaJiSvilebi"<br />

aseTi didi ojaxuri saga karga xania<br />

ar wamikiTxavs, mgoni, ,,budenbrokebis"<br />

Semdeg...<br />

Tavad avtoris, orhan famuqis sityvebi<br />

rom moviSvelioT: ,,...wera swored<br />

Sinagani mzeris sityvebad qceva,<br />

im samyaros Seswavlaa, romelSic adamiani<br />

sakuTar TavTan ganmartoebisas<br />

xvdeba da am yvelafris moTminebiT, sijiutiTa<br />

da sixaruliT aRsrulebaa."<br />

ena martivi, situaciebi nacnobi... am<br />

wignis kiTxvisas kidev erTxel vrwmundebi,<br />

rom qarTvelebi arc aRmosavlelebi<br />

varT da arc dasavlelebi, magram<br />

gzis gasayarze Cvenma arsebobam<br />

ganapiroba is, rom orivesi kargad gvesmis.<br />

megobruli urTierToba, fexbur-<br />

Tis siyvaruli _ stambolSi TiTqmis<br />

igivea, rac TbilisSi. iqac, daaxloebiT,<br />

iseve xdeba am ori civilizaciis<br />

Tanxvedra, rogorc Cvens samSoblo-<br />

Si, Tumca Cven Cveni qristianobis gamo,<br />

ufro metad evropelebad mogvaqvs Tavi.<br />

wignSi, mogexsenebaT, TurqeTis respublikis<br />

Camoyalibebis gzaa asaxuli;<br />

uxvad SexvdebiT saxeTa mravalferovnebas<br />

da ideebis aTasgvar Sexla-Semoxlas.<br />

revoluciur ideas rac<br />

Seexeba, Cemi azriT, es albaT odesRac<br />

progresuli iyo, magram axla ukve<br />

dromoWmulia da yavlgasulic, Tu<br />

gnebavT. Tumca am wignSi Zvelis, sworedac<br />

rom dromoWmulis axliT Secvlis<br />

msurvelebs hqviaT revolucionerebi.<br />

zneobriv Rirebulebebzec bevrs kama-<br />

Toben jevdeT beis vaJebi da wignis sxva<br />

gmirebic. sainteresoa panTurqizmis<br />

mimdevari pedagogis qadageba evropuli<br />

ideebiT Sepyrobili poetis winaSe;<br />

igi eubneba poets, rom mas ara aqvs<br />

idea da amitomaa ubeduri, amitomac<br />

saerTo Turquli ideis qveS gaer-<br />

Tianebas urCevs. eubneba, rom gonebis<br />

garda, grZnobac mogvca RmerTma da<br />

gulanTebuli mimarTavs: ,,TurqeTis<br />

droSis danaxvaze, haTais movlenebze<br />

guli ar giCqroldebaT ...aenTeT, irwmuneT,<br />

sazogadoebas SeuerTdiT...<br />

cota xniT goneba CaaCumeT, ai, maSin<br />

iqnebiT bednieri..."<br />

jevdeT beis vaJebi: osmani da refiqi.<br />

erTi _ tradiciuli, vaWari (mamis<br />

msgavsad), meojaxe;<br />

meore _ ganaTlebiT inJineri, mowodebiT<br />

revolucioneri.<br />

qaliSvili aiSe _ Sveicariidan<br />

dabrunebis Semdeg (manamde mSoblebis<br />

morCili, ueno), sul sxva qalad iqca,<br />

daiwyo Tavisuflad azrovneba, uCndeba<br />

pirovnulobis niSnebi.<br />

poeti muhiTTini marTlac moeqceva<br />

nacionaluri ideebis gavlenis qveS<br />

da mogvianebiT refiqs, mis saxlSi<br />

wigns rom SeniSnavs, eubneba: ,,holderlins<br />

kiTxulob erT dros mec mainteresebda,<br />

rogorc poeti, magram guli<br />

ver davude. am evropelebis suli<br />

CvenTvis Zalian ucxoa. Tanac is berZnebis<br />

Tayvanismcemelia... isini Cvengan<br />

Sors arian, maTTan erTad fons ver<br />

gavalT. adamians gonebas ureven."<br />

jevdeT beis vaJi ki piriqiT fiqrobs:<br />

_ maTgan bevri ram unda viswavloTo,<br />

_ eubneba. ,,gonebis sxivi gvWirdeba,<br />

rom CvenSi barbarosoba da despotizmi<br />

davamarcxoT."<br />

TaobaTa cvlasTan erTad icvleba<br />

cxovrebiseuli Sexedulebebi, Tumca<br />

im warmomadgenlebSi, romlebsac SemoqmedebiTi<br />

midrekilebebi aqvT; ara im<br />

konservatorul xazSi, romelsac am<br />

Tvis isini samudamod dakarguli, metic<br />

- ararsebulia. warmaval faseulobebze<br />

mijaWvul kacTa modgmas<br />

aRar scalia maradiuli amaRlebuli<br />

RirebulebebisTvis, rogoricaa: siyvaruli,<br />

megobroba, Rirseba, patiosneba,<br />

samarTlianoba, pasuxismgebloba...<br />

amis „sanacvlod“, adamianTa arseba<br />

gamsWvalulia mtveriTa da xavsiT -<br />

gulgrilobiT, ukeTurobiT, materialurisken<br />

ukidegano swrafviT. es<br />

mtveri da xavsi ki droTa ganmavloba-<br />

Si - JamTasvlisgan - kedelze miweril<br />

niSanTa mwkrivs faravs. aq Jamis moxsenieba<br />

imas mianiSnebs, rom adamianTa<br />

buneba da araswori swrafva, WeSmaritebis<br />

samwuxarod, droSi ar da ver<br />

izRudeba.<br />

maradiuli Rirebulebebi ratomRa<br />

ar qreba vin unda gamoataros isini<br />

am „sadguris wkvaramSi“ vin unda da-<br />

Zlios materiis pirquSi sixaruli da<br />

sadguris TiTqos daumTavrebeli batonoba<br />

kedelze<br />

mniSvnelovania pasuxis dasawyisi:<br />

„mxolod“... (masobriv cnobierebas ar<br />

ZaluZs mtvrisa da xavsis daZleva - es<br />

mtveri da xavsi xom misive dabadebulia.<br />

amis gakeTeba pirovnebis, erTis<br />

xvedria).<br />

arsebiTia sruli pasuxi: „...iuani -<br />

xelmwifis kaci“. rogorc vaxseneT,<br />

iuani sruliad konkretuli adamiani<br />

iyo, poeti da bo Ziu-is megobari, magram<br />

„xelmwifis kaci“ aq oden maRali<br />

rangisa Tu Tanamdebobis aristokrats<br />

ar niSnavs. es aris RirebulebaTa msaxurebis<br />

Tavad ideis personificireba.<br />

mxolod amgvar pirovnebas SeuZlia<br />

kedlis leqsebis gadarCena. is eZiebs<br />

da poulobs kidec maTSi „Rrma<br />

gancdebs“ - saganTa da movlenaTa Sinagan<br />

raobasa da Sesabamis ganwyobebs.<br />

swored aseTi adamiani axerxebs materialuri,<br />

miwieri faseulobebis (simdidre,<br />

socialuri ierarqiis maRal<br />

safexurze dgoma, adamianTa Tayvaniscema,<br />

survilTa upirobo realizeba)<br />

daZlevas („ar indobs Tavis Zvirfas<br />

mosasxams“) da eziareba maradisobis<br />

sisrules. am dros kedlis mtveri mosasxamze<br />

gadadis da leqsebi pirvandeli<br />

sinaTliT ikiTxeba.<br />

arasdros daindoT Tqveni Zvirfasi<br />

mosasxamebi, rodesac kedelze dawerili<br />

leqsebi gelian! maTi maradiuli<br />

sevda iqneb swored Tqveni gansaqarvebelia.<br />

didi ojaxis nawili gamudmebiT misdevs;<br />

vaWari yvela saukuneSi vaWaria,<br />

xiblavs keTildReoba da ojaxuri<br />

myudroeba, maT Znelad esmiT Tavian-<br />

Ti TavzexelaRebuli da gaucxoebuli<br />

,,Zmebisa".<br />

mkiTxvelis simpaTias imsaxurebs<br />

jevdeT beis SviliSvili, mxatvari ahmedi.<br />

mamamisi feriqic xom metad saintereso<br />

adamiani iyo, ar akmayofilebda<br />

biurgeruli simSvide, niadag raRacis<br />

Secvlaze fiqrobda: miuxedavad<br />

imisa, rom Zalian uyvarda meuRle, ojaxuri<br />

yoveldRiurobis rutinas gaeqca,<br />

ris gamoc kidev ufro gaucxovda<br />

nacnob-megobrebisagan. (ahmedi da misi<br />

megobari gogona Zveli TurquliT daweril<br />

mis dRiurebs mogvianebiT ecnobian<br />

da iq bevr sainteresosa Tu saxalisos<br />

pouloben. feriqis dRiurebi<br />

xom kidev calke Temaa). es ori adamiani<br />

maradiul Rirebulebebs eswrafvis<br />

da WeSmaritebis ZiebaSia. mocemul sociumSi<br />

maTi cxovrebis wesi gaugebaria.<br />

sityva gamigrZelda, Sesabamisad<br />

kiTxvac... finali: jevdeT beis meuRle,<br />

mravlis momswre da yvelas dammoZ-<br />

Rvravi bebia, _ uneburad markesis ursulas<br />

rom mogvagonebs, _ xangrZlivi<br />

avadmyofobis Semdeg, gardaicvala;<br />

,,Wiri iqa, lxini aqa..." davasruleT kidev<br />

erTi wigni da gavxdiT albaT, cotaTi<br />

,,ufro ukeTesebi" vidre viyaviT.<br />

orhan famuqisave sityvebiT rom vTqvaT,<br />

mwerlobaze rom ambobs sanobelo<br />

sityvaSi: ,,... gamoviketebiT Tu ara, umalve<br />

aRmovaCenT, rom arc ise martoebi<br />

varT, rogorc gvegona. garemoculni<br />

vimyofebiT maTi sityvebiT, vinc<br />

Cvenamde daibada _ sxva xalxis ambebiT,<br />

sxva xalxis wignebiT, sxva xalxis<br />

sityvebiT _ imiT, rasac tradicias<br />

vuwodebT. mjera, rom literatura<br />

yvelaze Rirebuli ganZia, rac ki kacobriobam<br />

sakuTari Ziebis gzaze daagrova."


12 interviu <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

mwerali<br />

zaal samadaSvili:<br />

`adamianebi, rogorc ambebi,<br />

Zalian hgvanan erTmaneTs~<br />

bolo dros literaturul procesSi ise aRar aris CarTuli, rogorc ramdenime wlis winaT, Tumca miiCnevs, rom<br />

am etapze gacilebiT mniSvnelovan saqmes akeTebs, vidre Jurnal-gazeTebis gamoSveba an moTxrobebis weraa. veWvob,<br />

literaturis bevri moyvarulisTvis mwerlis es gadawyvetileba sasiamovno iyos, magram Tavad daJinebiT imeorebs,<br />

rom iqa dgas, sadac unda idges da sxvagvarad ar ZaluZs.<br />

<strong>literaturuli</strong> pauza Segnebulad aiRo da rodesac am saqmianobas daubrundeba, bavSvebisTvis apirebs weras,<br />

yovel SemTxvevaSi, weriswina ganwyoba aseTi meqnebao. Tu Canafiqri gamouva da misi nawerebi mozardebs daainteresebs,<br />

bednieri iqneba, radgan amqveynad yvelaze did Sefasebad patara adamianebis siyvaruls miiCnevs.<br />

yofili mwerlebi ar arseboben. miuxedavad imisa, rom kalami Segnebulad gadado gverdze, literatura mainc ar<br />

asvenebs. axlac, oriode kviraSi axali krebuli `moTxrobebi biWebisTvis~ gamova, romliTac Seecdeba kacuri ambebiT<br />

Tineijeri biWebi daainteresos da kompiuteris nacvlad xelSi wigni aaRebinos. aisrulebs Tu ara survils,<br />

momavali gviCvenebs, Cven ki, vidre `bavSvTa samyaroSi~ gadaWrila, momentiT visargebleT da `sadido~ literaturaze<br />

vesaubreT.<br />

_ batono zaal, axali saukunis<br />

dasawyisidan 10 weli gavida. ra moxda<br />

am periodSi Tanamedrove qarTul literaturaSi,<br />

ra Seicvala da ra _ ara, ra<br />

ganviTarda an gadmohyva mas Zveli<br />

droidan<br />

_ yvelaze Rirebuli da saintereso,<br />

rac Tanamedrove mwerlobas XX saukunidan<br />

gadmohyva, mravalferovnebaa.<br />

gasuli saukunis 90-ian wlebSi, miuxedavad<br />

sazogadoebriv-politikuri kataklizmebisa,<br />

literatura mravalferovani<br />

iyo da yvela Taoba Zalian kargad<br />

avlenda sakuTar SesaZleblobebs _<br />

cocxali klasikosebic da axalgazrdobac,<br />

romlebic dResac agrZeleben weras.<br />

maT sakuTari Tavic SeinarCunes mwerlobaSi<br />

da mkiTxvelic. is, rac im periodSi<br />

iwereboda, dResac sainteresoa – Tundac<br />

oTar WilaZis romanebi. XXI saukunem Tavisi<br />

avtorebi moitana. ramdenime Tvis win<br />

Tqvens gazeTSi daibeWda lado kilasonias<br />

moTxrobebi, romlebmac momxibla<br />

Txrobis Zveleburi, monatrebuli yaidiT.<br />

es axalgazrda kaci, romelic am<br />

saukunis pirmSoa, Cemi sayvareli avtorebiviT<br />

wers. ki ar baZavs, ubralod, ase ewereba,<br />

Zveleburad unda ambebis moyola.<br />

`Zveleburi~ SemTxveviT ar mixsenebia. es<br />

sityva CemTvis Zalze Rirebulia da<br />

`klasikurs~ uaxlovdeba. Zveleburi<br />

Txroba karg Rvinos hgavs, Tavisi siZveliT<br />

rom fasobs. ar miyvars yalb<br />

efeqtebze dafuZnebuli stili, romelsac<br />

jer kidev XX saukunis 10-20-ian wleb-<br />

Si gauvida yavli.<br />

_ efeqtebSi ras gulisxmobT<br />

_ Tundac sityvaTmTxzvelobas,<br />

roca cdiloben sityvaTa TamaSis axali<br />

versiebi SemogvTavazon. aris meore mxarec,<br />

rodesac mwerali adamianuri<br />

sisusteebis naturalisturi CvenebiT manipulirebs,<br />

TiTqos trabaxobs, ra siRrmeebSi<br />

SeuZlia Casvla, Tumca iqidan mxolod<br />

sibinZure amoaqvs. ZiriTadad pa-<br />

Tologiur gadaxrebzea laparaki, rac<br />

Zalian ar momwons.<br />

_ Tumca bolo wlebSi swored am<br />

tipis mwerlobam imZlavra, sadac aqcenti<br />

paTologiur gadaxrebsa da motivtive<br />

WuWyzea.<br />

_ geTanxmebi da upirvelesad es<br />

frangebisTvisaa damaxasiaTebeli. didi<br />

xania, Tanamedrove rusi avtorebi ar wamikiTxavs,<br />

magram 90-ianebSi maTTanac igrZnoboda<br />

msgavsi gavlenebi. rogorc<br />

yvelafers dedamiwis zurgze, aseT literaturasac<br />

aqvs arsebobis ufleba, magram<br />

CemTvis, rogorc mkiTxvelisa da mwerlisTvis,<br />

es sruliad uintereso da miuRebelic<br />

ki aris.<br />

_ gasuli 5-6 weli Zalze nayofieri<br />

iyo TqvenTvis, zedized ramdenime krebuli<br />

gamoeciT. rogor muSaobda maTze<br />

mwerali<br />

_ krebulze muSaobis Cemeburi `meTodi~<br />

maqvs SemuSavebuli: axlebTan erTad<br />

aucileblad Semaqvs Zveli moTxrobebi,<br />

romlebic xelmeored gadakiTxvas imsaxurebs,<br />

anda erTmaneTs uxdeba da erTian<br />

kompoziciaSi jdeba. aseTi gaxseneba<br />

CemTvisac sainteresoa, radgan periodulad<br />

sakuTari nawerebis mimarT damokidebuleba<br />

mecvleba: xan momwons, xan _<br />

ara. es gasakviri ar aris, msgavsi gaoreba<br />

sakuTari Tavis mimarT kritikulad ganwyobil<br />

yvela mwerals axasiaTebs.<br />

cota sxvagvaria bolo krebuli `dueti,~<br />

romelic 2008 wels gamovida.<br />

moTxrobebis garda masSi Janrobrivad<br />

gansxvavebuli nawerebic Sevitane,<br />

romelTac me novelisa da esses sinTezs<br />

vuwodeb. bolo dros ZiriTadad am tipis<br />

teqstebi gamomdis; arc novelaa, arc<br />

_ esse. Znelia Janris dadgena.<br />

vinc Tavis droze `qomags~ kiTxulobda,<br />

SeiZleba axsovdes Cemi sveti _<br />

`mkiTxveli mkiTxvels gadaeyara,~ sadac<br />

ori mkiTxveli axal gamocemebs ganixilavs<br />

da sayvarel avtorebzec saubrobs.<br />

sabolood yvela sveti hemingueis<br />

xsenebiT mTavrdeba, romelic am saubrebs<br />

siuJeturad kravs. `duetSi~ es Canawerebic<br />

Sevida.<br />

_ vikipediaSi mweral zaal samadaSvilis<br />

Sesaxeb dadebul statiaSi vkiTxulobT,<br />

rom Tqveni Magnum opus krebuli<br />

`sandro kandelakis Ceqmaa.~ eTanxmebiT<br />

am formulirebas<br />

_ ara, ar veTanxmebi. Cems krebuleb-<br />

Si yvelaze meti interesi `plexanovurma<br />

ambebma~ gamoiwvia, Zalian swrafad gaqra<br />

wignis Taroebidan, rasac ver vityvi `sandro<br />

kandelakis Ceqmaze~. am faqtma ise-<br />

Ti sixaruli momaniWa da imdenad mniSvnelovani<br />

iyo CemTvis, rom es krebuli<br />

yvelaze metad meZvirfaseba. SesaZloa,<br />

subieqturi var da xarisxiT `sandro kandelakis<br />

Ceqma~ sjobs, magram `plexanovur<br />

ambebs~ ufro vafaseb. Tan garekanic<br />

miyvars, dangreuli kibeebiT da gorgolaWian<br />

Tokebze Camokonwialebuli<br />

sarecxiT _ rogorc Cems bavSvobaSi iyo<br />

da axlac aris.<br />

_ Tqveni moTxrobebi ZiriTadad<br />

`Zvel~ ambebs exeba. axal droze wera<br />

jer ar mogdomebiaT<br />

_ marTalia, dro miedineba, saukune<br />

saukunes enacvleba, Tumca adamianebi,<br />

iseve, rogorc ambebi, Zalian hgvanan erTmaneTs.<br />

Cemi personaJebi gardatexis asakidan<br />

biWobaSi Semavali axalgazrdebi<br />

arian. maTze TxrobiT istoriis raRac<br />

etapis Cvenebac SeiZleba, imis, Tu ra xdeba<br />

maT qalaqSi, quCaze, sulSi, amitom<br />

CemTvis Zveli ambebi Zalian axali ambebicaa<br />

da erTgvari xerxic maT gasaanalizeblad.<br />

sxvaTa Soris, am xerxis gamoyenebiT<br />

`satyuaras~ vamzadeb axalgazrda<br />

mkiTxvelisTvis. sul male gamova Cemi<br />

axali krebuli _ `moTxrobebi biWebisTvis,~<br />

romelSic am Temaze dawerili<br />

teqstebi Seva. vnaxoT, ramdenad daainteresebs<br />

igi ymawvilebs. vimedovneb,<br />

gogonebsac gauCndebaT survili, gaigon,<br />

ra azrebi utrialebT TavSi maT megobrebs<br />

da am wigns gadaSlian. sxvaTa Soris,<br />

axali krebuli biWebisTvis SemTxveviT ar<br />

mixsenebia. zogadad, Cemi ocnebaa, sabavSvo<br />

mwerlad aRmiqvan. raRac periodis<br />

Semdeg, rodesac isev movicli moTxrobebisTvis,<br />

minda, bavSvebisTvis vwero.<br />

es ar niSnavs, rom romanebi, leqsebi da<br />

moTxrobebi naklebad mniSvnelovania,<br />

ubralod, Cemi cxovrebis am etapze ase-<br />

Ti survili maqvs.<br />

_ amasTan dakavSirebiT, minda gavixseno<br />

epizodi moTxrobidan `gigis<br />

magida~, sadac TqvenTan erTad myofi<br />

literatori robert luis stivensons<br />

sabavSvo mwerlad moixseniebs. `literatori<br />

rom ar yofiliyo, avuxsnidiT,<br />

magram raki literatori iyo, aRar avuxseniT,<br />

rom mwerlebi sabavSvoebad da sadidoebad<br />

ar iyofian...~ _ pasuxobT<br />

Tqven.<br />

_ es me ar aRmomiCenia, didi xnis winaT<br />

iTqva. ase fiqrobs yvela Cemi sayvareli<br />

avtori _ mark tveni, borxesi, jek londoni,<br />

hiugo, lindgreni, JorJ simenoni.<br />

igive SemiZlia mogaxsenoT Janrebze,<br />

konkretulad ki deteqtivze. am SemTxveva-<br />

Si borxess davesesxebi, romelmac Zalze<br />

seriozuli argumentebi moiyvana imis<br />

dasamtkiceblad, rom deteqtivis wera<br />

urTulesi saqmea. am JanrSi muSaoba did<br />

ostatobas, siRrmeebSi wvdomasa da adamianis<br />

fsiqologiis seriozul codnas<br />

moiTxovs, amitom misi agdebiT moxsenieba<br />

araseriozulia. rac Seexeba mwerlebis<br />

dayofas, es sakiTxi kidev ufro mniSvnelovania.<br />

imas, rom avtorebi sadidoebad da<br />

sabavSvoebad ar iyofian, sakuTar magaliTze<br />

giambobT:<br />

`don kixotis~ gacnoba 13 wlisam daviwye.<br />

marTalia, zogierT adgils, romelic<br />

im asakSi nakleb sainteresod meCveneboda,<br />

vtovebdi, magram xom mivedi iqamde gamodis,<br />

rom es didi wigni 13 wlis biWis sakiTxavic<br />

yofila. marTalia, adgil-adgil,<br />

amokenkviT, magram mainc. rasakvirvelia,<br />

meored da mesamed ukve sxvanairad wavikiTxe<br />

da dRes kidev ufro sxva siRrmeebs<br />

vpoulob. didi wignebi imitomacaa didi,<br />

rom yovel jerze aRmoCenebs akeTeb. es maradiuli<br />

wignebia.<br />

igive SemiZlia vTqva Cems usayvarles<br />

romanze, romelze laparakic ar mbezrdeba<br />

_ es aris viqtor hiugos `sabraloni.~<br />

anda, `omi da mSvidoba,~ romelsac daaxloebiT<br />

imave asakSi vkiTxulobdi.<br />

rasakvirvelia, ufro metad duelebisa da<br />

brZolis scenebs veZalebodi da aqac<br />

vtovebdi `uintereso~ adgilebs, magram<br />

xom vkiTxulobdi swored amitom aris<br />

isic didi wigni. `sabralonSi~ ufro meti<br />

saintereso iyo CemTvis, Tundac barikadebis<br />

scenebi, kozetas ambavi, Tumca,<br />

filosofiuri gansjani im asakSi naklebad<br />

mizidavda.<br />

SemiZlia sapirispiro magaliTic mogiyvanoT:<br />

ratom vkiTxulob axla, 50 wels gadacilebuli,<br />

`pepi grZeliwindas~ iseTive<br />

gatacebiT, rogorc wlebis win, rodesac<br />

es wigni pirvelad aviRe xelSi anda, ratom<br />

aris dRemde Cemi usayvarlesi personaJi<br />

komisari megre imitom, rom yovelgvari<br />

dayofa pirobiTia. arsebobs kargi<br />

literatura da arsebobs mdare literatura,<br />

romelic, Tu dagaviwydeba, kargia,<br />

Tumca mainc unda waikiTxo.<br />

_ moTxrobaSi `Tavisuflebis maZiebelni~<br />

werT: `Zmebi gonkurebis azriT,<br />

yvela kargi mwerali Tavis optikur xelsawyos<br />

qmnis, romlis meSveobiTac mkiTxveli<br />

axleburad aRiqvams rogorc gare,<br />

ise Sida, sakuTar samyaros.~ SeZlo Tu<br />

ara mweralma zaal samadaSvilma aseTi xelsawyos<br />

gamogoneba<br />

_ Cems SemTxvevaSi es aris is, razec zemoT<br />

vlaparakobdi, anu Zveli ambebis saSualebiT<br />

axlis Cveneba da gaanalizeba. Cemi<br />

xelsawyo erTgvari kaleidoskopia, drois<br />

manqana, romliTac brundebi warsulSi momavlis<br />

aRmosaCenad. ramdenad zustia igi,<br />

ramdenad kargad axerxebs mkiTxveli mis<br />

gamoyenebas da gamoadgeba Tu ara rameSi,<br />

sxva ambavia. Tu gamoadgeba, Cemi warmatebaa.<br />

_ es mkiTxvelzec aris damokidebuli,<br />

anu, gaaCnia, vin kiTxulobs.<br />

_ rasakvirvelia, Tumca vcdilob, Cems<br />

mkiTxvels gansakuTrebuli momzadeba ar<br />

sWirdebodes. mogexsenebaT, arian avtorebi,<br />

qarTvelebic da ucxoelebic, romelTac<br />

specialurad momzadebuli mkiTxveli<br />

5 -18 marti 2010<br />

sWirdebaT. es cudi ar aris, maTi umetesobac<br />

araCveulebrivi mweralia, Tumca<br />

piradad me amas veridebi.<br />

_ moTxrobaSi `memoTxrobeebsa da<br />

Txrobaze~ vkiTxulobT: `am bolo<br />

dros, Cemi dakvirvebiT, literatorebs<br />

gakeTebuli moTxrobebi ufro<br />

moswonT. SesaZloa, vcdebi, magram rom<br />

ar moswondeT, xom ar Seaqebdnen ras<br />

vgulisxmob keTebaSi, ufro sworad,<br />

romeli teqsti mgonia gakeTebuli<br />

albaT, is, romelsac Sesrulebis TvalsazrisiT<br />

nakls ver upovi, magram gr-<br />

Ceba STabeWdileba, rom avtorma mTeli<br />

energia Canafiqris uSecdomod<br />

ganxorcielebas Sealia, nacvlad imisa,<br />

rom energia misi gacocxlebisTvis<br />

daexarja.~ teqstebi, romlebic gluvia<br />

kargad gaprialebuli xis magidasaviT,<br />

magram grZnobas ver aRgiZravs,<br />

mkvdaria. rogor fiqrobT,<br />

risi bralia es, niWis naklebobis Tu<br />

sxva mizezic aris<br />

_ es is SemTxvevaa, roca marto xeloba<br />

ici. ici, rogor unda daiwyo, daasrulo<br />

nawarmoebi, warmoaCino esa Tu is<br />

personaJi da ufro Sors veRar midixar.<br />

am SemTxvevaSi saqme gvaqvs uni-<br />

WobasTan. amave dros, es aris akviateba,<br />

gerqvas mwerali. aseTi adamianebi umeteswilad<br />

grafomanebi arian da ar ician<br />

mTavari: is, rom naweris mxatvrul teqstad<br />

qcevisTvis weris teqnikis garda,<br />

sxva ramecaa saWiro _ sicocxlis Cuqeba.<br />

es ki yvelas ar SeuZlia. sxvaTa<br />

Soris, Zalian saintereso xerxi maqvs<br />

namdvili da yalbi teqstebis gasarCevad:<br />

mkvradSobili teqsti Zalian<br />

swrafad maviwydeba, namdvil literaturas<br />

ki mexsierebidan ver waSli.<br />

rogorc Cans, Cemi tipis mkiTxvelSi uneburi<br />

gadarCeva xdeba, erTgvari bunebrivi<br />

filtri moqmedebs: cudi teqsti<br />

mexsierebidan iSleba, raTa meti adgili<br />

datovos kargi nawerisTvis. ar vici,<br />

kargia es Tu cudi, radgan vicnob bevr<br />

mkiTxvels, visac yvelaferi amaxsovrdeba,<br />

Rirebulic da uxarisxoc.<br />

_ da bolos, moTxrobaSi `siurealistTa<br />

Zveli TamaSis gaxseneba~ aris<br />

aseTi monakveTi: `mwerali gamudmebiT<br />

swavlobs, swavlobs cxovrebis bolomde,<br />

iqamde, sanam goneba da xeli<br />

gamarTulad emsaxureba...~ piradad me<br />

meCveneba, rom raRac periodis Semdeg<br />

rolebi unda Seicvalos da mwerali<br />

gaxdes ostati, raTa sxvebi iyvnen misi<br />

Segirdebi.<br />

_ erTi meores ar ewinaaRmdegeba,<br />

Tumca aris erTi `magram~: mwerals mudam<br />

unda hqondes Segirdobis gancda; iswavlos,<br />

vidre pirSi suli udgas. rodis<br />

daostatdeba, amas Tavad ver daadgens<br />

da Tu daadgens, misi saqme wasulia. mwerlis<br />

ostatobis gansazRvra mkiTxvelis,<br />

literaturis mkvlevaris an misive<br />

kolegis prerogativaa. aq isev vubrundebiT<br />

kritikul damokidebulebas sakuTari<br />

Tavis mimarT, romelmac arasodes<br />

unda giRalatos. da aqve kidev<br />

erTi sayvareli fraza Cemi ymawvilkacobis<br />

sayvareli mwerlis, guram<br />

rCeuliSvilis `alaverdobidan~: `vnebis<br />

simZafre SenebaSia da ara aSenebuliT<br />

tkbobaSi.~ es zogadad Zalian didi cxovrebiseuli<br />

formulaa, romelic marto<br />

literaturas ar exeba. ganviTareba,<br />

Zieba, kritikuli damokidebuleba sakuTari<br />

Tavisadmi da gancda imisa, rom<br />

xar Segirdi, romlis maswavlebelic<br />

aris yvela da yvelaferi Sens garSemo,<br />

karg mwerals mTeli cxovreba Tan unda<br />

axldes.<br />

esaubra nana kobaiZe


5 -18 marti 2010<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

interviu<br />

13<br />

mkiTxveli<br />

_ mxatvruli literaturis mimarT<br />

`Seneuli” damokidebuleba ras<br />

gulisxmobs<br />

_ CemTvis, saerTod ar aqvs mniSvneloba<br />

esa Tu is mwerali ramdenad aRiarebuli,<br />

ramdenad kiTxvadia. arsebobs nawarmoebebi,<br />

romelic Seviyvare da maT xSirad<br />

vkiTxulob. zogjer, weliwadSi ramdenjerme<br />

vubrundebi. aseTia, magali-<br />

Tad, diumas `sami muSketeri”, Seqspiris<br />

piesebi, kafkas novelebi, heses `tramalis<br />

mgeli”, grigol robaqiZis `gvelis<br />

perangi” da, ra Tqma unda, `vefxistyaosani”.<br />

yovel jerze, maTSi axalaxal<br />

raRaceebs vpoulob, aRmoCenebs<br />

vakeTeb... ho, da kidev – miuxedavad imisa,<br />

rom rusuli civilizaciis mimarT<br />

saSineli protestis grZnoba maqvs – arsebobs<br />

rusi mwerali, romlis erTi<br />

konkretuli nawarmoebi Zalian miyvars<br />

da xSirad vubrundebi. es mixeil bulgakovis<br />

`ostati da margaritaa”...<br />

_ sruliad gansxvavebuli avtorebi,<br />

nawarmoebebi CamoTvale. ra niSniT<br />

gamoarCie isini, ase rom Segiyvarda<br />

_ es amouwuravi siRrmis teqstebia.<br />

rac mTavaria, maTgan did siyvaruli,<br />

didi sikeTe modis. maxsovs, roca pirvel<br />

klasSi viyavi, dartaniani gavixade<br />

megobrad. Semdeg aToss davuZmakacdi,<br />

porTosTan identificireba didad ver<br />

SevZeli. rac Seexeba `vefxistyaosans”,<br />

bavSvobaSi avTandils vbaZavdi, siymawvileSi<br />

–tariels... imis Tqma minda,<br />

rom es personaJebi Zalian mSobliuria,<br />

axlobelia CemTvis, maTgan megobrobas,<br />

siyvaruls, Tavganwirvas, vaJkacobas vswavlobdi.<br />

gadioda dro da am nawarmoebebSi<br />

sxva filosofiis amokiTxvas viwyebdi,<br />

sxva sivrceebi mexsneboda.<br />

...mere davinaxe, rom roca mefe, dartanianisa<br />

da muSketerebis dajildovebas<br />

moisurvebs, jibeSi mxolod ormoci<br />

pistoli aRmoaCndeba, xolo mdabio warmomavlobis,<br />

uzneo burJua bonasie<br />

monarqze gacilebiT mdidaria, Tavisi<br />

colis, saeWvo reputaciis qalbatonis<br />

mosaZebnad ormocdaaT pistols uxdis<br />

dartanians. roca kiTxulob, xedav - es<br />

winapirobaa imisa, rac safrangeTSi orasi<br />

wlis Semdeg unda moxdes. TandaTan,<br />

raindobiT, sikeTiT gamorCeuli muSketerebisTvisac,<br />

carieli qisa Tavistkivilad<br />

iqceva da isini kompromisebze<br />

wasvlas iwyeben, Tumca, aTosi – arasdros!<br />

is mainc Zveli, rainduli, donkixoturi<br />

samyaros Svilia... diuma<br />

markizi iyo, warmomavlobiT umaRles<br />

aristokratias ekuTvnoda da brwyinvaled<br />

icnobda im realobas, romelzec<br />

werda da im didebuli samyaros aRsasrulis<br />

moaxlovebasac xedavda...<br />

_ radgan saubarma moitana - `don<br />

kixoti” sayvarel wignebs Soris ar<br />

aris<br />

_ CemTvis, `don kixotSi” yvelaferi<br />

zedapirze Cans. servantesi - diumasgan<br />

gansxvavebiT, romelic faqtis mxatvrul<br />

konstatacias axdens - erTgvarad<br />

winaswarmetyvelebs, swored amitomaa<br />

geniosi. diumasTvis servantesiseuli<br />

tragizmi Zalian axlobelia, magram<br />

is ostaturad fuTavs sinamdviles da<br />

yovel jerze, roca mas kiTxulob, ginda<br />

moZebno, kidev ra SefuTa. bavSvobaSi, servantesis<br />

mZafri Txroba interess ar<br />

miRvivebda. don kixoti, CemTvis, warumatebeli<br />

adamiani iyo, me ufro sxva<br />

gmirebi mxiblavdnen... Semdeg, isev diumasTan,<br />

bibliur pasaJebs gadavawydi,<br />

vnaxe adgilebi `qebaTa qeba”-dan da visvimon<br />

masxaraSvili:<br />

`wignis kiTxva _ aqamde arnaxuli, arsad<br />

Sexvedrili _ meore `me”-s povnaa”<br />

vinc icnobs istorikos svimon masxaraSvils, dameTanxmeba, rom am adamianis unikaluri mexsiereba xSirad<br />

gaocebas iwvevs. istoriul wyaroebs is zedmiwevniT icnobs, istoriul Temebze misi sajaro leqciebi Tu<br />

satelevizio gamosvlebi yovelTvis Rrmaa, analitikuria, emociuria da amitom - Zalian cocxali. misi<br />

wigni `matiane qarTvelTa” 2006 wels saukeTeso samecniero-popularul wignad aRiares. is araerTxel<br />

gamoica.<br />

ambobs, mxatvrul literaturasTan Cemeburi damokidebuleba maqvso. davamatebdi – ise, rogorc<br />

yvelaferTan...<br />

fiqre: `vaa, ese igi diuma bibliistic yofila!<br />

masac is adgilebi yvarebia, romelic<br />

me miyvars!” nawarmoebi rodis giyvardeba<br />

–roca iq sakuTar Tavs ipovi, roca aRmoaCen,<br />

rom Sen da avtors erTi da igive<br />

ram giyvarT, magram mwerali ki ar yviris<br />

amaze, cxvirwin ki ar gidebs amas, aramed<br />

SeparviT geubneba, miganiSnebs. TandaTan<br />

xvdebi, rom Seni sayvareli gmirebi, avtoris<br />

sulieri mdinarebis nayofebia da<br />

Seni Zmakacic swored avtori yofila!<br />

_ ambob, rusul literaturaSi erTaderTi<br />

nawarmoebi miyvarso. ratom mainca<br />

da mainc `ostati da margarita”<br />

_ bulgakovs salxineblidan gamoyavs<br />

pontoeli pilate, romelic qristes sasufevelSi<br />

miyveba. pilates cxovrebis<br />

Sesaxeb berZnuli wyaroebic bevrs<br />

arafers amboben, yovel SemTxvevaSi, im mwiri<br />

cnobebis mixedviT veranair daskvnas<br />

ver gaakeTeb, mxolod varauds Tu gamoTqvam.<br />

Tumca qarTul enaze SemorCenilia<br />

luka maxarebliseuli `stefane pirvelmiwames<br />

wameba”, sadac mowamis sityviT moqceuli<br />

pilate petre mociqulTan midis,<br />

inaTleba da didi qristiani xdeba. es Txzuleba<br />

sinas mravalTavSia Sesuli.<br />

aSkaraa, bulgakovi, nawarmoebis werisas,<br />

qarTul wyaroebs ar icnobda, magram mas-<br />

Tanac, pilate sasufevlis kacia. roca<br />

aseT kavSirebs poulob, grZnob, rom avtori<br />

Seni naTesavia. es Zalian mniSvnelovania<br />

CemTvis. marTalia, roca kiTxulob,<br />

imTaviTve amaze ar fiqrob, magram is muxti,<br />

emocia mainc modis... cnobili filmi<br />

rom aris, `makulatura”, iq semuel jeqsonis<br />

gmiri, sanam kacs moklavdes, bibliidan<br />

erT pasaJs kiTxulobs. bibliis es Tavi,<br />

ezekielis winaswarmetyveleba, gansakuTrebulad<br />

momwonda. daaxloebiT<br />

aseTi Sinaarsi aqvs: ufalma israelis dasja,<br />

misi qonebis gacamtvereba brZana.<br />

roca ierusalimi nabuqodonosoris mier<br />

iqna aRebuli, misi qoneba sxvadasxva tomebma<br />

dainawila, maT Soris iyo edomic - esavis<br />

modgma. marTalia, RvTis sityva aRsrulda<br />

da misi daSvebiT gacamtverda<br />

israeli, magram RvTis winaSe, edomis<br />

saqcieli uRirs qmedebad Seiracxa, radgan<br />

igi, SuriTa da borotebiT aRZruli,<br />

daepatrona Tavisi Zmis qonebas. me davuSvi<br />

israelis Semusvra, magram Sen xom iakobis<br />

Zma iyavi, Seni tyupiscalis samkvidrebelSi<br />

rogor daide wili, misi dacemiT<br />

rogor isargeble! amis gamo gavanadgureb<br />

Sens modgmas,_ eubneba mas ufali<br />

da Semdeg, muqaris saSinel sityvebs warmoTqvams.<br />

qventin tarantinom ezekielis<br />

am Tavebidan, mxolod mrisxane muqaris<br />

sityvebi gamoiyena da erT-erT gmirs gaaxmovanebina.<br />

es Tavi imitom miyvars, rom mas-<br />

Si vefxistyaosnuri, qarTuli muxti devs<br />

- `sulsa vyidi gulisaTvis”. marTalia,<br />

RvTis sityva beWedia, magram yvelaferi<br />

arCevanzea! siyvaruli, siyvaruli unda<br />

geyos rom aseTi nabiji gadadga! vfiqrob,<br />

bibliidan swored es muxti modis! aRmovaCine,<br />

rom winaswarmetyvelis es Tavi<br />

tarantinosac ase esmis, masac aseve uyvars.<br />

samuel jeqsonis gmiri am pasaJis wakiTxvis<br />

Semdeg, Tavis msxverpls<br />

yovelTvis klavs, magram, erTxelac, roca<br />

am sityvebs ityvis, kacs aRar moklavs. da<br />

ambobs: `amjerad sakuTar Tavs vajobe”. es<br />

siyvaruli, emocia mTel films laitmotivad<br />

gasdevs. mis gmirebs - makulatura<br />

tipebs siyvaruli amoZravebT. bolos da<br />

bolos, brus uilisis gmirma didi babuis<br />

saaTis dasabruneblad naxevari amerika<br />

gadaxoca. misTvis is saaTi siyvarulis simbolo<br />

iyo, babuis mogoneba iyo. es Zalian<br />

axlobeli grZnobaa CemTvis – babuaCemis<br />

mamam, dasaxvretad rom gayavdaT, Tavisi<br />

vercxlis saaTi mamaCems akvanSi Caudo.<br />

Semdeg is jibis saaTi me mergo da mxolod<br />

gansakuTrebul wuTebSi vikeTeb xolme.<br />

2008 wlis agvistoSi gorSi rom mivdiodi,<br />

maSin gavikeTe, radgan vfiqrobdi,<br />

rom Tu movkvdebodi is saaTi unda mkeTeboda...<br />

mokled, aseTi damokidebulebebi<br />

maqvs da roca vxedav, rom mweralsa Tu<br />

reJisors igive muxti amoZravebs, mixaria.<br />

miyvardeba isini.<br />

_ bulgakovze saubriT daviwyeT da<br />

tarantinoze gadavediT...<br />

_ ho, bulgakovSi kidev erTi ramaa: mTeli<br />

cxovreba rusul literaturaSi<br />

gmirs veZebdi, ver vpoulobdi. wavikiTxe<br />

dostoevski, tolstoi, Cexovi da ase Semdeg.<br />

yvelasTan antigmirebia. da me, erTma<br />

rigiTma mkiTxvelma, svimon masxaraSvilma<br />

davinaxe, rom rusebs gmirebi ar<br />

yavT. bulgakovTan ki aRmovaCine, rom<br />

rusulma literaturam erTaderTi gmiri<br />

Seqmna da isic – satana. rusul sinamdviles,<br />

Cemi azriT, mxolod volandi Tu<br />

SeiZleboda Seeqmna. arada, Tavisi qmedebiT,<br />

Sinagani parametrebiT is marTlac<br />

gmiria. danarCeni yvela personaJi maTi<br />

literaturisa – volkonski ginda, bezuxovi<br />

Tu sxva – arasrulfasovani da<br />

nevrosteniiT daavadebulia. erTaderTi<br />

aradegenerati personaJi yavT da isic<br />

satana. maTi civilizaciac esaa. amas Tvi-<br />

Ton bulgakovi ambobs da roca mas kiTxulob,<br />

geRimeba, ambob: `vaa, mixeil!”<br />

_ qarTvel klasikosebze ras ityvi,<br />

maTTan rogori urTierToba gaqvs<br />

_ gasuli saukunis avtorebze Tu vilaparakebT,<br />

CemTvis yvelaze didi mwerali<br />

polikarpe kakabaZea. mis `yvaryvare Tu-<br />

TaberSi”, Cemi xedviT, nacarqeqia da tarielia<br />

gaerTianebuli. reJisori rom<br />

viyo, am nawarmoebs rogorc socialur<br />

dramas arafriT davdgamdi, ar gadaviRebdi.<br />

arada filmSi asea. amitomac, is<br />

sityvebi, bolos rom ambobs – netav mas<br />

vins siyvarulisgan ar gawiTlebulao –<br />

TiTqos konteqstidanaa amovardnili.<br />

ram waagebina yvaryvares – qalis siyvarulma!<br />

vai Tqven, visac ar gyvarebia-<br />

To – esaa misi paTosi. is vefxistyaosniseuli<br />

personaJia, mijnuria, Tan `Julikia”,<br />

sakvaWikvaWantiraZeo tipaJia.<br />

Tumca kvaWis, misgan gansxvavebiT, es siyvaruli<br />

ar gaaCnia, man waago, radgan asparezi<br />

waerTva, saaferisto aRar qonda,<br />

xolo yvaryvare damarcxda siyvarulis<br />

gamo. magari ramea!<br />

rac Seexeba iumors – nodar dumbaZes<br />

didi pativiscemiT gavixseneb, magram am<br />

JanrSi, qarTul literaturaSi, `kaxaberis<br />

xmalis” msgavsi albaT iSviaTia. kakabaZis<br />

`vaxtang gorgasalze” minda vTqva:<br />

did bodiSs movixdi ivane javaxiSvilTan,<br />

magram, vfiqrob, aravis, arsad,<br />

gorgasali ise Rrmad da zustad ar<br />

daunaxavs, rogorc polikarpes.<br />

daviT kldiaSvili umaRlesi rangis avtoria,<br />

Zalian masStaburia, simaRliT<br />

udides msoflio klasikosebs utoldeba,<br />

magram mas ar vkiTxulob. miyvars mixeil<br />

javaxiSvilis ena. misi nawarmoebebidan<br />

yvelaze sayvarelia `kvaWi kvaWantiraZe”<br />

da `givi Saduri”. rac Seexeba<br />

robaqiZis `gvelis perangs”, CemTvis is<br />

ufro qarTuli leqsia, riTmuli prozaa.<br />

Zalian miyvars, Zalian mSobliuria! arCibaldis<br />

kivili: `ar momkvdara irubaqiZe,<br />

irubaqiZe me var”, mama-Svilis dialogi,<br />

etratebis kiTxva – Zalian magaria, cremli<br />

mogadgeba kiTxvisas. visac es samyaro<br />

esmis, visac babuebi axsovs, visac maTi<br />

monaTxrobi eZvirfaseba, vinc Tavis Tav-<br />

Si daxvretilsa Tu omSi momwydar<br />

winaprebs atarebs, mas SeuZlebelia `gvelis<br />

perangi” ar uyvardes. xolo danar-<br />

CenisTvis es romani, albaT, gadapranWuli<br />

paTetikaa da sxva araferi. asea, robaqiZis<br />

paTosi CemTvis yoveldRiurobaa,<br />

sxvisTvis SesaZloa paTetika iyos. erTi<br />

SexedviT, kakabaZesa da robaqiZes erTmaneTTan<br />

verafriT daakavSireb, am dros<br />

es kavSiri arsebobs, ubralod, isini sxvadasxvanairad<br />

xedaven da gamoTqvamen.<br />

literaturis siyvaruli, wignis kiTxva<br />

aqamde arnaxuli, arsadSexvedrili meore<br />

`mes” povnaa, rogorc robaqiZe ityoda:<br />

`Cemi Zma aryofili viTar miyvardis<br />

umetes mzisa da umetes xmalisa, rameTu<br />

iyo igi sxva Cemi”. eg aris. Sexvdebi saku-<br />

Tar Tavs, ipovi Zmakacs da gixaria, giyvardeba<br />

is wigni. Torem, sxvagvarad, kiTxulob,<br />

kiTxulob, magram araferi.<br />

_ Tanamedrove mwerlobas Tu icnob<br />

_ axalgazrda qarTvel mwerlebs<br />

Soris bevri Cemi megobaria. gamogitydebi,<br />

maTi arcerTi wigni, Cemda samwuxarod,<br />

jer ar wamikiTxavs.<br />

_ ramdenadac vici, baton guram<br />

doCanSvilTan axlo urTierToba gakav-<br />

Sirebs...<br />

_ Zia gurami megobaria. misi `samoseli<br />

pirveli” gansakuTrebulad miyvars. iq<br />

bevri Zmakaci myavs – miCinio, aleqsandro.<br />

Tavi rom ar moekla, don diegoc Zmakaci<br />

iqneboda...<br />

_ ...ki magram, mas xom megobrebi<br />

daexoca, Sekrul tivze gawolilma amitomac<br />

gadaixsna venebi... `es ar iyo TviTmkvleloba,<br />

es iyo sikvdili Zmakacebis<br />

xaTriT”...<br />

_ me am Cvenebas ar viReb! Tavi ar unda<br />

moekla! didebi venebs ar iWrian, CemTvis<br />

aseTi ram miuRebelia. Zia gurams vuTxari<br />

kidec, ufleba ar gqondaT CemTvis<br />

Zmakaci mogeklaT-meTqi. minda, rom sxva<br />

nawarmoebSi isev gamoCndes, viTom<br />

araferi momxdara, is ar unda mokvdes,<br />

morCa da gaTavda!<br />

_ Sens Svilebs, roca wamoizrdebian,<br />

ra wignebs SesTavazeb bavSvoba, wign-<br />

Tan Semdgomi urTierTobisaTvis,<br />

Zalian mniSvnelovani periodia...<br />

_ SevTavazeb igives, rasac me vkiTxulobdi.<br />

ufross, irinas, `sami muSketeri”<br />

ukve vaCuqe, warweriT. mSoblebze Zalian<br />

bevria damokidebuli. xSirad, bavSvebs<br />

iseT wignebs sTavazoben, rac aucilebel<br />

sakiTxavad iTvleba. gaxsovs, Jiul verns<br />

rom gvaCeCebdnen da mosawyen adgilebs,<br />

magaliTad, bunebis aRweras rom vtovebdiT<br />

mTavari ar aris Cemma Svilma yvela<br />

cnobili mwerali waikiTxos, mirCevnia<br />

TviTon wigni Seiyvaros da ikiTxos is,<br />

rasac TviTon airCevs, xSirad ubrundebodes<br />

mas. rac naRdia, is aucileblad<br />

Seuyvardeba. `ana karenina” ratom unda<br />

mivce! avadmyofi nexliudovi ratom gavacno!<br />

imisTvis rom mixvdes, ras warmoadgens<br />

ruseTi da ra WirT im ubedurebs,<br />

ar aris aucilebeli maTi literaturis<br />

gadakiTxva. me ar maqvs nostalgia<br />

maTTan megobrobis, kulturuli kav-<br />

Sirebis, arc maTi qalebis, `ocdaoTxebis”<br />

da ocdaCvidmet maneTad moskovSi<br />

gadafren-gadmofrenis. saerTod ar gamaCnia<br />

eg segmenti. mimaCnia, rom rusul<br />

literaturas saerTod rom ar earseba,<br />

msoflio civilizacias bevri araferi<br />

daakldeboda.<br />

esaubra Tamar Juruli


14 Targmani <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> 5 -18 marti 2010<br />

Tanamedrove rusuli poeziidan<br />

boris xersonski<br />

daibada 1950 wels, odesaSi, eqimebis ojaxSi.<br />

Tavadac eqimia. odesis universitetis klinikuri<br />

fsiqologiis kaTedris gamgea. fsiqologiaze da<br />

fsiqiatriaze eqvsi monografiis avtoria. 70-80-<br />

ian wlebSi iyo odesaSi disidenturi moZraobis<br />

aqtiuri wevri. pirveli misi wignebi gamodioda<br />

araoficialurad, TviTgamocemis wesiT. pirveli<br />

misi leqsebis krebuli ukrainaSi oficialurad<br />

gamovida 1993 wels, xolo ruseTSi mxolod 2006<br />

wels. laureatia voloSinis me-4 da me-5 saerTa-<br />

Soriso konkursebis (2006, 2007), festivalis<br />

`kievskie lavri~ (2008), premiis `moskovski sCot~<br />

(2007), Jurnal `novi mir~-is premiis (2008). iosif<br />

brodskis saxelobis fondis stipendiantia (2008).<br />

sigiJis Wa<br />

*<br />

Cvens ezoSi,<br />

rogorc odesis bevr ezoSi,<br />

idga Wa, anu ufro sworad,<br />

misi sruli imitacia: miwisqveS iyo cisterna<br />

da Sig wyals asxamdnen.<br />

es cisternebi axla ukve carielia,<br />

anda saxlis remontis Semdeg<br />

samSeneblo nagviTaa amovsebuli.<br />

*<br />

roca patara viyavi, iyo Wa carieli,<br />

da wylis nacvlad iq Casaxldnen xmebi,<br />

ise, rogorc zRvis niJaraSi.<br />

zustad igive efeqti hqonda,<br />

oRond xmebi iyo sruliad gansxvavebuli.<br />

zRvis talRebis nacvlad SiSini<br />

da CurCuli gaurkveveli.<br />

es gvzaravda cota ar iyos,<br />

magram Wisken gadaxrilebs<br />

gviyvarda am xmebis mosmena. Cven vcdilobdiT<br />

gagverCia sityvebi, magram Zalian male<br />

gvbezrdeboda es saqmianoba.<br />

*<br />

qali, Savad Semosili, patara TaviT,<br />

dolbandiviT Tavze wakruli xelsaxociT,<br />

gafiTrebuli, wyalwyala mzeriT,<br />

yavarjenze dayrdnobili (terfebi –<br />

amputirebuli,<br />

orive fexi – moRunuli, muxlebze patara<br />

baliSebi),<br />

sruliad SeSlili – ai, am xmebs vin usmenda<br />

saaTobiT.<br />

gaunZrevlad idga da saxe uqvavdeboda:<br />

SublSeWmuxnuls, warbaweuls.<br />

rac gnebavT, uwodeT amas! uwodeT katatonia,<br />

piramimia, verbaluri halucinacia.<br />

RmerTo, rogor gveSinoda Cven maSin misi!<br />

*<br />

is qalaqSi dadioda yavarjnebze dayrdnobili,<br />

viRacas muSts uRerebda da emuqreboda,<br />

da sulmudam laparakobda, ufro sworad,<br />

wamoiyvirebda xolme raRacas,<br />

magram WasTan utyvi xdeboda.<br />

da es iyo usazarlesi.<br />

*<br />

maxsovs, Weqa-quxilis dros, me videqi<br />

fanjarasTan da vxedavdi,<br />

ra nela kveTda is moedans<br />

gaelvebebSi, kokispirul wvimaSi da<br />

ganuwyvetliv gahyviroda, muSts iRerebda,<br />

imuqreboda.<br />

Cems yvela megobars axsovs igi, magram Tu ras<br />

laparakobda,<br />

vervin ixsenebs. arada maSinac ki vxvdebodiT,<br />

rom rasac is amoTqvamda, WasTan hqonda gagonili<br />

da mosmenili.<br />

odesuri Wa, antikuri orakuli,<br />

calsaxa piTia, bavSvuri SiSebi.<br />

ra iyo es sigiJis Wa, ai, ra iyo.<br />

sergei timofeevi<br />

daibada 1970 wels. cxovrobs rigaSi. muSaobda<br />

Jurnalistad latviis rusulenovan rusul periodikaSi,<br />

dijeid latviur radiosadgurebSi. erTerTi<br />

organizatoria rigis art-gjufis `orbita~,<br />

romelic poeziis, musikisa da videos gadakveTaze<br />

muSaobs. rusul enaze Targmnis latviel poetebs.<br />

2000 wels wardgenili iyo andrei belis premiaze<br />

poeziis nominaciaSi. roterdamis Poetry International-is<br />

da bevri sxva saerTaSoriso poeturi festivalis<br />

monawilea.<br />

jo daseni<br />

jo daseni Sedioda yvela saxlSi,<br />

diasaxlisebs ecekveboda,<br />

gadaqancul mamakacebs uxsnida, rom<br />

kvlav dadgeba oqros xana iq,<br />

Sanzelizeze.<br />

is icvamda TeTr Sarvals da TeTr fexsacmels<br />

da gaReRil perangs,<br />

gamodioda diliT adre binidan da gvian<br />

Ramemde<br />

ukan, saxlSi ar brundeboda, xolo zogjer<br />

ramdenime dRiT ikargeboda.<br />

is mReroda, mReroda da yvelafers nela<br />

Tavis adgilas abrunebda, yvelafers, rac<br />

gadaxriliyo<br />

da gadmongreva emuqreboda. igi fafuk<br />

kaSneebSi<br />

da TavSlebSi axvevda qalTa gulebis msgavs<br />

mZgerav sxeulebs. da ganuwyvetliv wmendda is<br />

mtvers<br />

planetis yvela radiolas. Sesvenebebze,<br />

Zalian mokle Sesvenebebze, mifrinavda<br />

laJvardovan sanapiroze,<br />

da leopardistyaviani sacurao trusebiT<br />

laRad Serboda zRvaSi,<br />

mere saswrafod tans imSralebda, eweoda<br />

sigarets da<br />

pirad TviTmfrinavs aCqarebuli nabijebiT<br />

eSureboda,<br />

Tan imeorebda, butbutebda pirvel striqonebs,<br />

rac sayovelTao patiebis safuZveli xdeboda<br />

xolme.<br />

xolo qalebi da kacebi radiolebs,<br />

televizorebs,<br />

radiomimRebebs rTavdnen xolme, da is yvelgan<br />

saWiro iyo.<br />

da misi sikvdili kaciSvilma ar miiRo<br />

seriozulad.<br />

`imRere, imRere!~ - eubnebodnen da is, neli,<br />

xuWuWTmiani, bakenbardebiT, eSureboda<br />

adamianebs,<br />

saiqiodan eSureboda, da Txovda, Txovda:<br />

`daabrune Seni guli Tavis adgilas,<br />

daabrune, da ar gatexo~.<br />

CrdiloeTi<br />

vzivar da mSvidad araysa vWam<br />

qalaqis CrdiloeTiT arsebul erT<br />

dawesebulebaSi.<br />

jibe savse maqvs sanTebelebiT,<br />

SemiZlia, rac momesurveba, davwva an sulac<br />

sanTeblis alze gaviTbo xeli.<br />

dabrZandi Senc, fermkrTalo da lamazo<br />

modgmav,<br />

mokalaTdi bedis Tbil gojze.<br />

mobilurma ar daiwkrialos –<br />

es Cveni wris erTaderTi wes-kanonia.<br />

da ai, isic, qalbatoni, dajda da mere mTeli<br />

gza dumda,<br />

mTeli gza – eqvsidan TerTmetamde.<br />

xolo Semdeg me avdeqi da madloba gadavuxade<br />

saRamosTvis, droisaTvis, sivrcisaTvis,<br />

moZraobisTvis.<br />

gleb Sulpiakovi<br />

daibada 1971 wels. ori poeturi krebulisa da<br />

ori romanis avtoria. misi piesebi idgmeba moskovis<br />

scenebze. Targmnis inglisurenovan poezias<br />

(u. h. odeni, ted hiuzi, robert hasi). Tavgamodebuli<br />

mogzauria da Tavis STabeWdilebebs `mogzauris<br />

CanawerebSi~ aRwers. am yaidis sami wigni<br />

aqvs gamocemuli. <strong>literaturuli</strong> premia `triumfis~<br />

2000 wlis laureatia poeziis nominaciiT.<br />

Jurnal `novaia iunostis~ mTavari redaqtoria.<br />

jema-al-fna*<br />

diptiqi<br />

`mkvdar zonaSia sateliti...<br />

......................mkvdar zonaSia...~<br />

marakeSi!<br />

vardisferi RrZilebi am Zveli qalaqis.<br />

satelituri antenebi<br />

uSedegod umzeren zecas –<br />

arc wvimas da arc films is maT ar daanaxebs.<br />

Savi tele-qaaba Caqra.<br />

da saRamoTi mTeli qalaqi moednisken<br />

miemarTeba.<br />

Tavebi. Tavebi.<br />

Tavebi. Tavebi. da kvlav Tavebi.<br />

koSkidan xma xrialebs, oxravs.<br />

suyvelani salocavad! magram es xma<br />

aravis esmis.<br />

asobiT xeli dols utyapunebs.<br />

asobiT tuCi fleitas qaCavs.<br />

asobiT piri gahyviris sityvebs –<br />

da moedani ise miTrevs, rogorc morevi.<br />

`ras inebebT, musie~ – viRac<br />

CamCurCulebs yurSi mgznebared.<br />

`Qu’est-ce que vous voulez~<br />

me viSoreb mas Tavidan:<br />

`ara, ar msurs saaditebis sarkofagebis<br />

Tvaliereba.~<br />

`ara, ar msurs aTas erTi Ramis zRaprebs<br />

vusmino kvlavac.~<br />

`ara, ar msurs qameleonis gul-RviZls<br />

gemo rom gavusinjo.~<br />

* jema-al-fna – marakeSis Suasaukunisdroindeli<br />

moedani, erTdroulad bazaric da tradiciuli muslimuri<br />

warmodgenebis adgilic.


5 -18 marti 2010<br />

`ara, ar msurs Sevicvalo arc warsuli,<br />

arc momavali~.<br />

`anu, mainc ras inebebT, a, musie~ –<br />

ar mSviddeba viRac tipi Wrel julabaSi.<br />

`SegiZlia `me~ damibruno~ – vekiTxebi.<br />

`magaze advili raa, musie!~<br />

is morCilad dabla xris mzeras –<br />

da iisferi ZarRvebi uCans, romlebiTac<br />

dahqselvia quTuToebi.<br />

`wamo, gavwioT oreulebis ubnisaken.<br />

da icode, visac Txemze xels Seaxeb,<br />

isaa Seni!~<br />

turtliani xelisgulebi erTimeores<br />

etyupeba.<br />

`sul esaa~ – `sul~. iRimis,<br />

da daRrecil kbilebs aSiSvlebs.<br />

`Combien – ramdeni~<br />

`imdeni, ramdensac alahis nebiT gulwrfelad<br />

gascem~.<br />

moedani, ise farTo, viTarc sicocxle,<br />

Caedineba viwro quCebis jojoxeTur<br />

napralebSi.<br />

qalaqis faSvi xan buybuyebs da xan laylayebs.<br />

sibneleSi ki daxlebze<br />

dedamiwis mTeli ganZia.<br />

magram Wreli balaxoni sad damekarga<br />

gamcilebels Zlivs vaswreb kudSi.<br />

`movediT!~<br />

Salis TavsaburavSi, xaliCebs qvemoT<br />

viRac cariel televizors miSterebia –<br />

gverdiT, kibeze udgas Cai, udevs nazuqi.<br />

gamcilebeli ki mibiZgebs: `megobaro,<br />

ukve droa!~<br />

SiSisagan gatrunuli, gulze xels vikref,<br />

da _<br />

...................................................................<br />

...................................................................<br />

`me pitnas vyidi, Jolosferi fesi maxuravs!~<br />

`me mejore var, gacveTili StibletebiT!~<br />

`me jori var, gazis balonebs davaTrev<br />

zurgiT!~<br />

`meTunuqe var, Cems qvabebSi saukeTeso<br />

kuskusia mTels duniaze!~<br />

nik zvarTi<br />

tilburgis poeti _ es tituli Tanamedrove<br />

holandielma xelovanma nik zvarTma 2005 wels miiRo.<br />

mudam Tavgadaparsulma da Sav samosSi gamowyobilma<br />

axali wigni gaxsna leqsiT: `buzebis qalaqi.”<br />

Tumca niki Tavs tilburgis elCad miiCnevda, mas<br />

pirvel xanebSi `brbos gamRizianeblad” ufro Tvlidnen,<br />

vidre `brbos maameblad”. originaluri artistuli<br />

xedviT da leqsis kiTxvis metad Taviseburi maneriT,<br />

man maleve miizida mSobliuri qalaqis xelovnebis<br />

TayvanismcemelTa yuradReba.<br />

leqsebi carieli budidan<br />

mamaCemma qalaqi Tan gaiyola (da igi gardaicvala),<br />

igi wavida da Tan waiRo Tavisi qalaqi,<br />

romelic Cvenic iyo, ufro adre ki misi.<br />

amave logikiT qalaqi ufro Cven gvekuTvnis,<br />

vidre guSin dabadebul bavSvs.<br />

qalaqis centrSi bina aris,<br />

sadac avejic ar dgas.<br />

da saidanac fuls ver aviReb, Tundac erT groSs, _<br />

gamiTavda . . . ras izam . . .<br />

iqs-qalaqTan axlos, mcire manZilze<br />

gaSiSvlebuli miwaa ormoebiTa da TxrilebiT,<br />

mxolod sevdiT gafoTlili,<br />

vzivar aerostatSi mogonebebTan erTad,<br />

am sanaxaobiT gaRizianebuli.<br />

igi sargeblobs Sukri-telekomunikaciiT,<br />

Sor manZilze dasarekad dabali tarifiT;<br />

_ alo, alo, Tqven iq ar moxvdiT,<br />

zumeris Semdeg SegiZliaT mesiji datovoT,<br />

droebiT gasuli var momsaxurebis zonidan.<br />

_ piip-piip, gamarjoba, piip-piip, gamarjoba,<br />

piip-piip.<br />

SeCerdi, kmara<br />

Tavdapirvelad ar yofila es qalaqi,<br />

iyo saxli, ufro sworad _ mxolod oTaxi.<br />

sisxli da xorci.<br />

usmine, rogor tiktikebs bavSvi _<br />

yvavilis ylorti,<br />

Sexede, rogor madianad Wams<br />

patruqis Suqze . . .<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

`me kuskusi var, Cemi Wama mxolod tuCebiT Tu<br />

SeiZleba!~<br />

`me TerZi var, julabebi, romelTac me vqsov,<br />

haerze ufro msubuqia!~<br />

`me haeri var, da suni mdis purisa da<br />

sveli Tixis!~<br />

axla, roca mimatoves am Suagul medinaSi, SeZrwunebulma<br />

viazre, rom me var isini: gamyidvelebi,<br />

mejoreebi, damZaxeblebi da Ratakebi, xelosnebi da<br />

mawanwalebi; rom me samyaros maTi Savi TvalebiT<br />

vucqer; rom haSiSs maTi dampali piriT visunTqav;<br />

pitnis Cais vsvam xorkliani maTi enebiT; cxvars<br />

vatyaveb dakoJrili maTi xelebiT; rom me ukve gadmomedo<br />

bexreki joris siarulis tlu manerebi; gadmomedo<br />

is, Tu rogor eqaveba upatrono katas sxeuli.<br />

me mindoda Tavi mepova, magram gavxdi yvela, yvela!<br />

vdgavar – da dabla ver Camovdivar...<br />

.......................................................<br />

am dros inTeba ekranebi –<br />

sateliti mkvdari zonidan gamovida!<br />

da televizoris ekranisken Tavs abrunebs<br />

mTeli qalaqi.<br />

me gavSeSdi Sua bazarSi<br />

da ar mesmis: vina var, ra mWirs<br />

`musie!~ - mkacri xma Camesmis uceb yurSi.<br />

sapatrulo oficeria.<br />

`musie, Tqveni dokumentebi!~<br />

– me meCveneba, rom ar varsebob...<br />

– vis eCveneba, musie, ra brZaneT<br />

postskriptumi<br />

am leqsis pirveli striqonebis butbuti im manqanaSi<br />

daviwye, romelsac marakeSidan fesSi mivyavdi.<br />

maSin ukve vicodi, Tu raze iqneboda leqsi. Tu<br />

ra daemarTeboda gmirs da vin SeeTamaSeboda mas. Tu<br />

rogori iqneboda dekoraciebi. mxolod finali<br />

rCeboda Ria. finali, romelic aseT dros warmoudgenlad<br />

mniSvnelovania, vinaidan man mTeli leqsi<br />

Tavdayira unda daayenos (anda piriqiT).<br />

finali TavisTavad unda movides SenTan, arsaidan<br />

unda gamogecxados. vicodi ra es sakuTari<br />

gamocdilebiT, ar vCqarobdi. teqsti dawerili iyo,<br />

finali ar arsebobda, da me quCebSi davseirnobdi.<br />

sanam gazafxulis erT kviradRes CemTan, zamoskvoreCieSi,<br />

metrodan ar gamovedi.<br />

wyvdiadi Tavis moxsnil pirbades<br />

qalaqSi isvris<br />

da Cans yoveli, rac gakeTda,<br />

an rac keTdeba sinaTlis Suqze.<br />

amas dRe hqvia,<br />

rogorc mas zogjer uwodeben.<br />

uvargisi nivTebi ki miwaSi lpeba.<br />

sinaTles eltvis sulieric da usuloc,<br />

xarbad etaneba dedamiwa ylortebs da foTlebs.<br />

yvelam Tavis qalaqs mixedos.<br />

keTili iyos Tqveni fexi Cems qalaqSi,<br />

patara da arcTu ise lamaz qalaqSi,<br />

jerac kidev dausrulebel naTel qalaqSi,<br />

sadac jer kidev aris adgili<br />

da sadac xalxi ara yalbi miamitobiT<br />

gisvams kiTxvas Tavazianad: nuTu am qveynad<br />

iqneba vinme,<br />

rom ziani moutanos yvavilebad amofrqveul<br />

am miwis Rimils<br />

buzebis qalaqi<br />

krTomiT gaiRviZe, SiSiT gaiRviZe,<br />

qalaqi qalaqi gaqra, araa qalaqi,<br />

arc poetia. didi SeRavaTi! . .<br />

zrdis SiSi sufevs;<br />

visac surs gazrda, unda wavides.<br />

visac surs gazrda, myarad unda idges fexebze.<br />

arafers Svelis naWuWSi malva.<br />

is jerjerobiT Tmebs ar izrdis!<br />

is aqamomde qaCalia...<br />

baliSi. tyavis baliSi. fexebis dasasveneblad.<br />

mas unda vuyviroT, an unda SevfuToT nexvSi.<br />

is iqac dadebs kvercxebs (gamravldeba).<br />

Tu ara, qlaqi izrunebs masze.<br />

nu gaizrdebi zomaze didi,<br />

Tanamedrove industriuli qalaqis Svilo<br />

(maradiulad sufTa qalaqis),<br />

Sen, iqs qalaqSi Seqmnilo,<br />

Sen gvamo, sicocxlis gamZlev.<br />

Targmani 15<br />

moedani carieli iyo, kioskidan `rio-rita~ gaismoda.<br />

ori bebruxana tramvais ucdida da baletze<br />

saubrobda. erTi azieli quCas xvetda. es urTierT-<br />

Sexameba sakmaod aranormaluri iyo, magram raRacnairad<br />

keTilSobili, kviradRiseuli, imdenad, rom<br />

moednis SuagulSi gavSeSdi araferze mofiqrali da<br />

pirdaRebuli.<br />

CvenTan, zamoskvoreCieSi, qalaquri garemo sakmaod<br />

male gewebeba. risi Tqma minda amiT imis, rom<br />

erTwuTiani Cemi gaSterebuli dgomis Semdeg viRac<br />

tipi `momeba~ da ludis daleva SemomTavaza. ra Tqma<br />

unda, igulisxmeboda, rom ludi Cemi fuliT unda<br />

dagvelia. luds ar vsvam, magram aTmaneTiani im biWs<br />

miveci, raTa SemSveboda. bolo-bolo rac moxda, xom<br />

Cemi brali iyo – moednis centrSi videqi da amiT<br />

qalaqur garemos vaRizianebdi.<br />

biWi gaqra, da me nela gavuyevi saxlisken gzas.<br />

`rio-ritas~ xma TandaTan qreboda.<br />

_ ha, dalev – Camesma moulodnelad yurSi.<br />

mas ukve eyida ludi, sakuTari naxevari daelia<br />

da Cems wils mTavazobda. viuare.<br />

da vuTxari, rom im quCas mivuyvebi, romelic erTnairad<br />

gvekuTvnis orives. amitom ufleba aqvs, iaros<br />

da ilaparakos ramdenic surs – me ki vitoveb<br />

uflebas, ar vupasuxo da siarulis tempi ar davagdo.<br />

anu ginda, iaro – iare, oRond xels nu SemiSli.<br />

da is gverdiT gamomyva. arc bomJi iyo da arc<br />

ubnis loTi, anu Tevzis bazris axlomaxlos moyialeTa<br />

did razms ar ganekuTvneboda. iyo adamiani<br />

arsaidan, uasako arseba. mogzavnili. arada, meore<br />

frazazeve gairkva, rom biWi taSkentidanaa (`isev es<br />

taSkenti!~). raRac movroSe taSkentze, romelTanac<br />

Cemi angariSebi maqvs. Tumca is absoluturad gulgrili<br />

darCa Cemi `taSkentelobisadmi~ da ludis<br />

wrupva ganagrZo.<br />

male dacala da boTli asfaltze dado. mec<br />

ratomRac SevCerdi.<br />

man miTxra:<br />

– ginda, igavs mogiyvebi.<br />

`oRondac es ara!~ _ gavifiqre da daveTanxme.<br />

– axalgazrda budisti beri moZRvarTan midis, –<br />

daiwyo man.<br />

`oRondac berebze ara!~ - gamielva TavSi.<br />

– ...da eubneba: `moZRvaro! me meCveneba, rom ar<br />

varsebob!~<br />

biWma gza gadamiRoba da Cven kvlav SevCerdiT.<br />

is axla pirdapir TvalebSi miyurebda.<br />

_ `...vis eCveneba~ - hkiTxa moZRvarma bers.<br />

Targmna SoTa iaTaSvilma<br />

viTvli orasi aTasamde<br />

arian yvavilebi, romlebic mxolod RamiT yvavian.<br />

RameSi yvela kata nacrisferia.<br />

amitom arsebobs mizezi, yvavilebi ar daynoso.<br />

iRviZebs qalaqi da iTvlis yvavilebs,<br />

iTvlis maT Reroebs (orasi aTasi),<br />

iTvlis maT ylortebs (orasi aTasi),<br />

awyobs maT erTad,<br />

surnelovan da nairfer Taigulebad,<br />

zogjer sruliad ugemovno konebad awyobs.<br />

arian yvavilebi, romlebic mxolod RamiT yvavian,<br />

aris qalaqi, romelic maT uwyvetad iTvlis,<br />

iTvlis miRebul mogebas maTgan,<br />

zaralsac iTvlis.<br />

mec aRara var is, rac viyav uwin . . .<br />

mec mag damTvlelTa rigebSi vdgavar.<br />

viTvli, orasi aTasamde _ mzad xar Tu ara . . .<br />

ai, movdivar, movdivar da gipovni.<br />

axla ki TefSze kvercxs vakakuneb,<br />

dila sul axlaxan daiwyo.<br />

megobar xelovans<br />

dauwereli Tu darCa sityva, dawere igi.<br />

arnacekvebi Tu aris cekva, igi icekve.<br />

sxvaTaTvis jerac SeumCneveli daxate saxe.<br />

dros, dros mixede, mokali igi,<br />

is xom bzikiviT ikbineba,<br />

is sasuqia, niadags rom anoyierebs,<br />

is WurWelia nairferi xiliT savse, igeme igi.<br />

dros, dros mixede, moajeqi da gaaWene,<br />

is xom bzikiviT ikbineba,<br />

dResdReobiT ki is uazro taSiskvra<br />

da Rriancelia.<br />

imRere, dasabamidan rasac mRerodnen,<br />

iTamaSe, rasac sul mudam TamaSobdnen,<br />

ganawilebuli kidev erTxel gaanawile.<br />

dros, dros mixede,<br />

magram mSvidad misdie saqmes,<br />

isiamovne.<br />

Targmnes baRaTer arabulma<br />

da guliko pirvelma


16 gaxseneba <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

revaz inaniSvilTan gamomcemlobam<br />

damakavSira. wignis gamocemis Semdeg<br />

maRariCis purmarilebi xSirad<br />

iyo, gvepatiJebodnen Sinac da restornebSic,<br />

mTel gamomcemlobasac<br />

da mcire jgufsac.<br />

erT-erT aseT sufraze, mZimed rom<br />

iyo daxvavebuli, yvelisa da puris<br />

Wama daviwye. balRobidan yveliTa da<br />

puriT viyavi amozrdili da dRemde<br />

isev is mirCevnia yovelgvar Semwvarmoxrakulebs.<br />

TuSuri gudis yveli da<br />

Tbili Tonis puri xom cxonebaa.<br />

hoda, yvelsa da purs rom Seveqeci<br />

da ara goWisa da qaTmis xorcs davacxri<br />

sxvebiviT, rezo inaniSvilma<br />

gadmomZaxa:<br />

- biWo! Senc yvelpurWamiaSvili hyofilxar<br />

CemsaviTo!<br />

iqidan naqeifrebi rom gamovediT,<br />

damimartoxela da miTxra:<br />

- Sena, biWo, igeTi grZnoba maqvs,<br />

unda raRacasa werde. RmerTma qnas eg<br />

proza iyos da ara leqsebi yvela mTieliviTao.<br />

- ravici, vwer raRacas, magram...<br />

- inde! xo vTqvi! exla, ai, ras getyvi.<br />

ar vici, ici Sen Tu ara, sabavSvo almanax<br />

`nobaTs~ rom vcemT, me-3 nomris<br />

masalebs vagroveb. saCqarod momitane<br />

raRaca, mcire zomisa, sabavSvo.<br />

patara zomisa `Svlis cremli~<br />

mqonda, Cem monadirul Tavgadasavalze<br />

dawerili - rogor dagvaRona<br />

momakvdavma Svlis cremlma Cveni soflis<br />

monadire balRebi. meore `TuTi~<br />

gamovayole SesarCevad. rezom `Svlis<br />

cremli~ SeirCia, `TuTize~ miTxra<br />

`ciskarSi~ miitaneo, egac unda daibe-<br />

Wdoso.<br />

gamovida `nobaTi~. rezom erTi<br />

saavtoro cali Semomitana da fanjris<br />

rafasTan zurgiT mimdgarma mTeli<br />

ganyofilebis gasagonad gamoacxada:<br />

am krebulSi yvelaze kargi gigis<br />

moTxrobaa - Cemi balRebi aRar iZineben,<br />

sanam `Svlis cremls~ ar wavukiTxavo.<br />

Cem moTxrobebs sul egre vamowmeb:<br />

Tu imaT moewonaT, xo kargi, Tu<br />

arada, unda gadavakeT-gadmovakeToo.<br />

mere isev me momibrunda, - were, biWo,<br />

Seni monadiruli Tavgadasavlebi, meti<br />

sxva arafris mogoneba ar gindao.<br />

misi rCeva WkuaSi damijda da, ase<br />

Tu ise, avasrule kidec. masTan megobrobam,<br />

ufro sworad, misma umcrosma<br />

Zmobam, rogorc Tavad meZaxda, bevri<br />

ram momca. Zalze nakiTxi iyo. `elitaruli~,<br />

asfaltze gazrdili usaxuri<br />

mwerlebi, hemingueis, folkners,<br />

markess rom ezmanebodnen anakondas<br />

gajibrebul WiayelebiviT, soflis mwerals<br />

eZaxdnen. amis gamo gulnatkens<br />

ramdenjer uTqvams CemTvis: amis Rmer-<br />

Ti ar iyos, folknersa da joiss mec<br />

vkiTxulob, magram maimuniviT mibaZvas<br />

ver davuwyeb, aviReb, daviReb da isev<br />

`bibo~ mewerinebao.<br />

Cemi nanadirevis mwvadian-xinkliani<br />

sufrebis mudmivi Tanameinaxe<br />

iyo Tavis aseve alal meuRle rozasTan<br />

erTad. me da nanasac yovelTvis<br />

gvepatiJebodnen bavSvebis dReobebze.<br />

viwrod iyvnen marjaniSvilis quCaze<br />

roca cxovrobdnen, erToTaxian Zvel<br />

binaSi, cxra-aTi kacic Zlivs eteoda,<br />

magram me mainc yovelTvis viyavi im<br />

cxra-aT kacSi.<br />

1980 wels saxls viSenebdi kawalxeviskars.<br />

nacnob-megobrebi mexmarebodnen,<br />

visac riTi SeeZlo. kalatozi<br />

myavda, muSebi (sami kacis meti ver moviyvane),<br />

sami kacisas me Tavad vmuSaobdi,<br />

SigadaSig ki, roca betoni iyo<br />

Casasxmeli an sxva ram erTbaSi saqme,<br />

`muSaT~ Seyra vicodi.<br />

erT SabaT dResac CaviTqvi `mu-<br />

Sani~, saklavi unda damekla da Tbilisidanac<br />

davpatiJe axlobelni, maT<br />

Soris, vaxuSti kotetiSvili da rezo<br />

inaniSvili. zogs rom gaego, TavisiT<br />

wamosuliyo, Tavisi RviniTa da purmariliT.<br />

ocdaaT-ormocamde kacma<br />

gigi xornauli<br />

revaz inaniSvili<br />

moiyara Tavi. aba, imaT ra saqme<br />

gauZlebda! rezos ki mainc ver gavagdebine<br />

`lafatka~ xelidan.<br />

- biWo, Sen me vina ggonivar! samgoris<br />

arxi Cemi gaTxrilia da rac betoni<br />

iq aris Casxmuli, isic Cemi areulia!<br />

- SemomiZaxa, roca Sevawuxe, -<br />

oboli viyav, miWirda da balRma daviwye<br />

iq muSaoba, Tan skolaSi davdiodi.<br />

universitetSi Caricxuli isev iq<br />

gaviqeci. niko kecxovelma momZebna da<br />

lanZRva-ginebiT Camiyvana qalaqSi,<br />

Torem dResac `lafatkis~ muSa viqnebodi.<br />

Rvino qvemoqedidan mqonda motanili,<br />

mosulebma oc-oci litrianebi<br />

moiZRvanies, gogi Turmanaulma blomad<br />

kalmaxi Semomawia da kai sufra<br />

gamogvivida. yvelaze didi mSveneba ki<br />

vaxuStis Tamadoba iyo. fSavel-xevsurni<br />

maSin ufro moixiblnen misi enamzeobiT.<br />

imave wlis Semodgomaze gogi Turmanauli<br />

50 wlisa xdeboda da 7 noembers<br />

didi qeifiT aRniSvna hqonda gadayvetili.<br />

iq myofni yvela dapatiJa<br />

da gansakuTrebiT rezo da vaxuSti.<br />

oqtombris bolos xalxis mopatiJed<br />

Camosulma Semaxsena, rezo inaniSvilis<br />

wamoyvanas Sen gavalebo. rezomac -<br />

didi samovnebiTo da Cemi zaporoJeciT<br />

wavediT Cven orni. iq iyo Tavmoyrili<br />

gogis mTeli saZmakaco mTlad<br />

saqarTvelodan. iyvnen mwerlebi<br />

da sxva cnobili kaci Tu qali, pirvel<br />

rigSi ki, misi Zmadnaficebi: nodar<br />

dumbaZe, Wabua amirejibi, vaxuSti kotetiSvili<br />

da sxvani da sxvani. tolxa<br />

SeTekaurs ori xarjixvi gadmoetana<br />

mTas iqiTidan, Cven samegobro monadirebs<br />

daTvi da arCvebi daexocaT<br />

kiSxevSi. gogis mowafeebisagan daWerili<br />

kalmaxi xom eyara. kaxeTis mxridan<br />

didi kasrebiT CamoetanaT nairnairi<br />

da saukeTeso Rvinoebi. mokled,<br />

skdomaze iyo sasmel-saWmeli, mwvadi<br />

da xinkali. da rac mTavaria, iyo gul-<br />

Ria, Tavdauzogavi lxini da drostareba.<br />

gogi TurmanaulTan sxvanairad<br />

ar SeiZleboda. Tavis irgvliv<br />

yovelTvis qmnida aseT atmosferos.<br />

amitom bevrma iRo yurad gogis Txovna<br />

darCeniliyvnen, bevri SemorCa sufras<br />

gvianobamde. Tu vinme adga sufridan<br />

mosasveneblad, mxolod imitom,<br />

rom meore dRes evarga - RamenaTevni<br />

sufrasTan darCenas veRar SevZlebTo,<br />

xval daZinebas, exla daZineba<br />

gvirCevniao. me da rezosac gvepatiJebodnen<br />

iqve, gogis axlo saxlebSi, magram<br />

SiSi mqonda maspinZlebi ar dagvaZinebdnen,<br />

kidev sasmels dagvaZalebdnen.<br />

CoxelaSvilebi ufro saimedoni<br />

iyvnen am mxriv. cota Sori iyo,<br />

aragvs gaRma, bnelaSi cudi savali, bewvis<br />

xidi, magram Rirda Sewuxebad.<br />

imaTma gogom asmaTma wagviyvana. iqac<br />

daapires raRac, magram Cven ar<br />

miveciT ufleba - Zilis meti araferi<br />

gvinda, dagvaZineTo.<br />

7 noembers zamTris yinvebia mTaSi,<br />

gansakuTrebiT RamRamobiT. sastumro<br />

oTaxSi gaSlili loginebi sayinulesaviT<br />

iyo. pirveli Cawolisas, Torem<br />

mere buxariviT icis CaRuRuneba matylis<br />

saban-leibebma. Tumca es siTbo<br />

fSaveli wawlis siTbos mainc ver Seedreba.<br />

meore diliT adrianad afxakundnen<br />

maspinZlebi. meored ukve Zia<br />

giorgis Zaxilma gamaRviZa - wamodeqiT,<br />

aq qalaqurad ar gagvibaT Zilio!<br />

wamovdeqiT, xinkali ukve xonCebze amohqondaT.<br />

pantis arayma uceb Segvibruna<br />

simTvrale da sixalise. asmaTs<br />

`vusayvedure~:<br />

- aha, me Sinauri var da Cemi Tavi<br />

jandabas, am stumars civ loginSi ro<br />

ababanebT, sircxvili ar aris - qali ar<br />

unda CagewvinaT sxva Tu aravin iyo,<br />

cqifaT Tamari mainc gamogeyvanaTmeTqi.<br />

- ra viciT, aba, ver SemogkadreT da<br />

SemdegisTvis gvecodinebao, - mxari<br />

amiba Zia giorgim.<br />

- ara, nu momeridebiT, gigisi ar<br />

iyos mec gaWirvebiT gazrdili kaci<br />

varo, - ukan ar daixia rezom.<br />

maleve Sevxvdi cqifaT Tamars. eTqvaT<br />

Cveni xumrobis da misayvedura:<br />

geTqva, Se kai kaco, revaz inaniSvili<br />

ise miyvars, imasTan rogor ar davwvebodi.<br />

Sen oRomc wamaiyvane, vin mamaZaRlma<br />

uari Tqvas, xinkals Tavad me<br />

vkisrulobo. gulnakluls arc Sen<br />

dagtoveb, karg adgilas gagiSvebo.<br />

tyuilad ara laparakobda, wawlobiT<br />

iyo cnobili. gauTxovari iyo,<br />

Sesaxedavad sasiamovno da Tval-gulmisavali.<br />

maRaroskaris skolis maswavlebeli,<br />

umaRlesdamTavrebuli.<br />

marto cxovrobda da Tavis Sin, visac<br />

undoda, imas miiRebda, miTumetes Tavisi<br />

direqtoris stumars. ase miTxra da<br />

ase damabara.<br />

rezos vuTxari, ase da asea saqme,<br />

fSaveli wawali mouTmenlad gelis,<br />

rodisTvis moicli-meTqi.<br />

- biWo, me megona Sen xumrobdi, mar-<br />

Tla ambobdio<br />

- maSin ki vxumrobdi, magram exla<br />

namdvilad ar gexumrebi-meTqi.<br />

Tvalebi gaubrwyinda, gaxalisda,<br />

mere naRvlianad daayola:<br />

- eh, raRadros Cemi egeTebia, guli<br />

miCmaxebs, wawlis alerss vaiTu ver<br />

gauZloso.<br />

me rom rezos vicnobdi, is imdenad<br />

mtkivan guls ki ara, Tavis saxels moufrTxilda.<br />

fSavSi Cveni asvla da Ti-<br />

Toeuli nabiji ar daifareboda. Sav-<br />

Seukavebeli meqalTaneoba mTielebSi<br />

gaRizianebas iwvevs da saTayvanebeli<br />

kacisTvis SeiZleba zedac aRar SeexedaT.<br />

es gaTvala rezom da Tavi Seikava,<br />

ris gamoc kidev erTxel movixible<br />

misi pirovnebiT.<br />

bolos Tavisuflebis moedanze<br />

Sevxvdi 1991 wlis Semodgomaze. Sinisken<br />

mivdiodi, is mweralTa kavSiridan<br />

modioda. mivesalme, iman kidev:<br />

- es ra makadres kaco! vina vgonivar<br />

me magaTi!.. - iZaxda Zalze aRelvebuli.<br />

vifiqre, viRaca eCxuba da<br />

brazmoreuli CavekiTxe: vin gawyeninameTqi<br />

erTi moTxrobis konkursi<br />

5 -18 marti 2010<br />

- ara, e ra makadres am vigindarebma!<br />

- xelebsa Slida da waRma-ukuRma<br />

brunavda.<br />

- miTxari, rezo, vin ra gakadra! -<br />

kidev CavekiTxe.<br />

- gesmis Sena! satelevizio filmis<br />

gadaReba gvinda Senze da scenari<br />

dagviwereo! rogor, scenari Cem Tavze<br />

me davwero vekiTxebi. ra moxda mere,<br />

yvela egre gviwers, vizec films<br />

viRebTo! gagonila, kaco. xedav, ra<br />

zomamdea gafuWebuli qveyana, rasa kadruloben!<br />

wavidnen erTi magaTi<br />

filmica da magaTi televiziac, su<br />

fexebze ara mkidia! - aboboqrebuli<br />

gamcilda ise, rom damSvidobebac ki<br />

aRar gaxsenebia. qveyanac aboboqrebuli<br />

iyo. Tavisuflebamopovebuls<br />

ruseTi Tavisi qarTuli agenturiT<br />

kvlav moxrCobas upirebda da sufrebisa<br />

da mxiarulebisTvis aravis ecala,<br />

magram, mainc sagiorgobod nanadirevze<br />

mindoda dapatiJeba, Sin davureke,<br />

mTxra, Zalian cudada varo,<br />

Tavbrusxvevebi maqvso. axal wlebSi<br />

vfiqrobdi monaxulebas, magram ver<br />

dagvidga kargi axali weli. TbilisSi<br />

samoqalaqo omi iyo gaCaRebuli, gareT<br />

ver gamovdiodiT, Sin TagvebiviT<br />

viyaviT gamomwyvdeulni. Turme<br />

swored im dReebSi gardaicvala rezo.<br />

Cans, SinaaSlilobis simwares veRar<br />

gauZlo isedac aTasi satkivariT daavadebulma<br />

misma gulma. is Zalze<br />

emociurad ganicdida sikeTesaca da<br />

borotebasac. ramdenime Tvis mereRa<br />

gavige misi gardacvalebis ambavi.<br />

`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>~ saqarTvelos kulturis, ZeglTa<br />

dacvisa da sportis saministros mxardaWeriT acxadebs erTi<br />

moTxrobis konkurss 18-dan 30 wlamde prozaikosebisTvis.<br />

avtorebma erTi gamouqveynebeli moTxroba, romlis<br />

moculobac ar unda aRematebodes 40 000 kompiuterul<br />

aso-niSans, unda gamoagzavnon eleqtronul misamarTze<br />

konkursi2010@yahoo.com.<br />

moTxrobas Tan unda erTvodes avtoris piradobis<br />

mowmobis asli da telefonis nomeri.<br />

moTxrobis gamogzavnis bolo vadaa 2010 wlis 10 maisi.<br />

sami gamarjvebuli avtori dasaxeldeba ivnisSi.<br />

gamarjvebulebs gamoavlens xuTi prozaikosisgan<br />

Semdgari Jiuri.<br />

sami gamarjvebuli nawarmoebi da, aseve, mowonebuli<br />

moTxrobebi gamoqveyndeba `literaturul gazeTSi~.<br />

I premia _ 1200 lari<br />

II premia _ 800 lari<br />

III premia _ 500 lari<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

gamodis saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa<br />

da sportis saministros finansuri mxardaWeriT<br />

redaqtori irakli javaxaZe<br />

redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />

Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />

tel.: 292196; mob. tel.: (877)742277; (899)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!