myspACe - Klasse

hoeveel leerlingen
per toezichter?
“Als er honderd kleuters op de speelplaats
zijn, hoeveel leraren moeten er
dan toezicht houden? Bestaat daar
een wetgeving over?”
Nee, daarover bestaat geen wetgeving.
Zowel de verdeling van de taken van
toezichten als de praktische uitwerking
ervan behoren tot de autonomie
van de school. De enige instantie die
mogelijke een beperking oplegt, is de
verzekeringsmaatschappij. Meestal zal
die vragen dat de school toezicht aanpakt
‘zoals een goede huisvader’.
beter kennen dan in de klas. Ik ben
meestal verwonderd dat mijn toezichtbeurt
er al weer op zit. Het heeft me
nog maar één bril gekost(lacht).”
Naast de hoera-verhalen zijn er minstens
evenveel zuchtende toezichters.
“Dat is niet abnormaal”, zegt directeur
Tine Verheecke van basisschool Mater
Dei in Brasschaat. “Ze zijn tijdens hun
lessen al zo intensief met hun leerlingen
bezig, dat die extra toezichten
zwaar kunnen wegen.” Zelf staat ze
elke ochtend aan de schoolpoort: “Zo
krijg je een speciale band met kinderen
en ouders. Vaak blijven ze wat aan de
poort hangen voor een losse babbel.”
Ook Ludovik Dornez, directeur van
Onze Ark in Woesten, herademt tijdens
het kwartiertje middagspeeltijd:
“De volledige voormiddag ben ik als
directeur in de weer met papieren,
mappen... Alles gaat over de kinderen,
maar zelden is het met de kinderen.
Het is het enige kwartiertje dat ik
frisse lucht kan snuiven.” Op Onze
Ark moeten de kinderen dertien speelplaatsregels
naleven: “Als ik iets zie wat
niet kan, dan blaas ik op mijn fluitje.
De leerling moet dan tegen de muur
gaan staan. Na een minuutje ga ik bij
de leerling langs en dan mag hij of zij
zelf verwoorden wat er gebeurd is. Zijn
antwoord moet beginnen met ‘ik’. De
leerling begrijpt dan meestal wat hij
fout deed en zegt dat hij het beter wil
doen.”
vrIENDjESpolItIEk
Leraren basisonderwijs hebben een
schoolopdracht die ruimer is dan hun
lesopdracht. Waarschijnlijk daardoor
doen ze gemiddeld méér toezicht
dan hun collega’s van het secundair.
“Ik doe in totaal negen toezichten per
week”, zegt een lerares uit het Brusselse.
“Elke dag begeleid ik een rij na
schooltijd. Dan heb ik nog twee korte
speeltijden en twee middagtoezichten.
Vooral de middagtoezichten vinden
vele collega’s vrij zwaar. Je hebt dan
nauwelijks pauze ’s middags. We
hebben al eens schoorvoetend aan de
directeur voorgesteld om ’s middags
iemand te betalen voor het toezicht,
maar hij heeft daar voorlopig geen
oren naar.” In het secundair onderwijs
zijn het de zogenaamde wachturen én
de toezichten tijdens examens die voor
wrevel zorgen: “De toewijzing ervan is
echte vriendjespolitiek in onze school.
Ik sta samen met twee collega’s op een
bepaald uur als vervanger. Zij krijgen
nooit een vervanging toegewezen, ik
word er altijd op uitgestuurd”, klaagt
een leraar uit Opglabbeek. “Een lerarenvergadering
over de examentoezichten
draaide op een ruzie in regel
uit”, vertelt een lerares uit Gent. “Een
grote groep leraren wou dat de leraren
lichamelijke opvoeding, muziek en
plastische opvoeding méér toezichten
zouden doen. Dat pikten ze niet. Uiteindelijk
bleef alles bij het oude.”
“Communicatie met de directie over de
eerlijke verdeling van toezichten lukt
niet altijd”, zegt een leraar uit Erpe-
Mere: “Vorig schooljaar circuleerde een
mail tussen collega’s met de oproep
om over de verdeling van toezichten
te vergaderen. De directeur kreeg lucht
van die mail en stuurde de boodschap
rond dat daarover niet vergaderd zou
worden. Leerlingen mogen over de
verdeling van hun examens inspraak
hebben, maar leraren moeten zwijgen
en slikken.”
gEmor
Het kan nochtans anders. Directeur
Guido Van den Cruijce van Sint-Angela
in Ternat heeft een heel systeem
uitgedokterd: “Het overgrote deel van
de toezichten gebeurt door de studiemeesteropvoeders.
Tevens besteden we
vier BPT-uren aan toezicht. In het LOC
(Lokaal Overleg Comité) is vastgelegd
dat wie één zo’n BPT-uur krijgt daarvoor
honderd minuten toezicht doet.
De filosofie is dat wie een uur lesgeeft
ook extra tijd besteedt aan voorbereidingen
en verbeteringen. De andere
toezichten wijzen we in de eerste plaats
toe aan wie via het lessenrooster een
duidelijk voordeel heeft ten opzichte
van de collega’s. Pas daarna worden
de andere leraren aan het werk gezet.
Ik neem die beslissing samen met de
lessenroostermakers. Deze binnen het
LOC gemaakte afspraken staan ook
in het schoolwerkplan beschreven.
Gemor heb je altijd, maar een billijk
systeem neemt veel onvrede weg.”
KLASSE • Nr. 180
45