Over de Democratie in Amerika - Vrije Universiteit Brussel

De partij die in de Verenigde Staten dominant wordt, krijgt werkelijk
alle macht in handen: ze krijgt de controle over alle georganiseerde
krachten en alle openbare ambten zullen door politieke
medestanders worden ingenomen. In dergelijke gevallen is het
noodzakelijk dat de minderheid over de middelen beschikt om
een tegengewicht te kunnen vormen. De almacht van de meerderheid
lijkt me zo gevaarlijk voor de Amerikaanse republiek, dat
men met reden weigert beperkingen aan het verenigingsrecht te
stellen. In aristocratische staten fungeren de intermediaire lichamen
als natuurlijke tegengewichten tegen de mogelijke ontsporingen
van de macht. In democratische staten, waar deze lichamen
niet langer bestaan, zijn er geen andere dan de door particulieren
in het leven geroepen verenigingen die de tirannie kunnen indijken.
Amerikaanse politieke verenigingen staan afkerig tegenover illegale
middelen. Burgers die ten aanzien van een bepaalde kwestie
tot de minderheid behoren, verenigen zich, in eerste instantie,
om hun gecombineerd aantal te tonen en zo het morele gezag
van de meerderheid te verzwakken en, in tweede instantie, om gezamenlijk
argumenten te vinden om op termijn de meerderheid
naar zich toe te trekken. In Europa bestaan er partijen waarvan
de ideeën nooit op de steun van een meerderheid zullen kunnen
rekenen, maar die er niettemin op rekenen, de macht te verwerven.
Dit soort partijen wenst niet te overtuigen maar de macht te
grijpen. In dergelijke omstandigheden kan het onbeperkte recht
tot het oprichten van politieke verenigingen gevaar opleveren. In
de Verenigde Staten, waar de opinies weinig van elkaar afwijken,
bestaat dit gevaar niet.
Europese verenigingen schoeien zich vaak op militaire leest: ze
centraliseren de macht in handen van een beperkte leiding en de
leden moeten hun eigen inzichten en meningen ondergeschikt
maken aan één of ander dogma. Vaak heerst binnen die organisa-
ties meer tirannie dan in de samenleving waartegen ze zich richten.
Dit vermindert hun morele kracht gevoelig en maakt het
moeilijker om namens de vrijheid en de onderdrukten te spreken.
Amerikaanse verenigingen zijn civiel van aard. De individuele
zelfstandigheid wordt naar waarde geschat; de leden hebben
eenzelfde doel voor ogen, maar hoeven dat niet allemaal op dezelfde
manier te willen bereiken. Hier worden de eigen wil en inzichten
niet opgeofferd, maar aangewend ten bate van de gemeenschappelijke
doelstelling.
Het belangrijkste verschil met Europa ligt in het algemeen stemrecht.
In de Verenigde Staten zijn meerderheden ontegensprekelijk.
Partijen kunnen zich niet opwerpen als de feitelijke vertegenwoordigers
van diegenen die niet hebben kunnen stemmen. Dat
is in Europa wel het geval. Men vindt geen vereniging die er zich
niet op beroept, de wil van de meerderheid uit te drukken. Ze
ontlenen er hun kracht aan en de rechtvaardiging van hun daden;
hoe kan men beter geweld legitimeren dan door zich te beroepen
op steun van de uitgeslotenen. In Europa beschouwen de verenigingen
zich als de wetgevende en uitvoerende organen van het
deel van de natie dat zijn stem niet kan laten horen; waar het in
de Verenigde Staten voor iedereen duidelijk is dat ze slechts een
minderheid vertegenwoordigen, beperken ze zich tot overtuigen
en petitioneren.
Hoofdstuk 5
Over het democratisch bestuur
in de Verenigde Staten
De gevolgen van het algemeen stemrecht
In Europa hoort men wel eens dat één van de voordelen van het
algemeen stemrecht erin bestaat dat staatslui aan het bewind wor-
90 91