scenarioJunie

More documents

Recommendations

Info

4 ••• HOOFSTORIE ’n Proaktiewe droogtestrategie is nét die ding vir 2012 se winter DIE OUDSTES ONDER ONS SAL NOG DIE DROOGTES VAN DIE JARE SESTIGS ONTHOU EN DIE MINDER OUERES DIÉ VAN DIE TAGTIGS EN VROEË NEGENTIGS. DIE JONGES HET DIT NOG NET LEKKER GEHAD...TOT VANJAAR. ONS BELEEF TANS SEKER EEN VAN DIE MEES WYD VERSPREIDE EN DROOGSTE DROOGTES IN BAIE JARE. > TEKS: IZAK DU PLESSIS EN BOET VAN ZYL Boerdery is waarskynlik dié bedryf van die mens wat die meeste deur klimaat- en weerpatrone beïnvloed word. Die voorkoms van periodieke droogtes, noop die produsent om voortydig voorsorg te tref. P.E. Lombard en H.M. Greef het nie verniet reeds in 1964 opgemerk nie: “Die verstandige boer bou reserwes op gedurende die volop tyd. Dan sal die “sewe maer jare” hom nie onverhoeds vang nie.” Steeds word verskeie van ons voortdurend met die spreekwoordelike broek op die knieë gevang wanneer ’n droë jaar skielik opdaag, om nie eens te praat van die “sewe maer jare” nie. Vir die oorlewing van ’n veeprodusent, is dit kardinaal om ’n droogte oorbruggingstrategie te hê. Alhoewel die fokus meer op die onmiddellike korttermyndroogte sal val, sal daar tog ook na ’n meer omvangryke droogte oorbruggingstrategie verwys word. WANNEER BEGIN ’N DROOGTE? In teenstelling met meeste se opvatting, begin ’n droogte nie eers wanneer die weiding klaar is nie. > Dit begin reeds met die eerste reën wat laat kom, dan word dit uitgebrei deur die swak opvolgpatroon van die reënbuie en die min reën wat uiteindelik ontvang word. Johan van den Berg van Santam Landbou maan dat reënvalscenario’s op ’n gereelde basis deur die reënseisoen gedoen moet word en nie slegs aan die begin nie. Met die korrekte bestuurder- en moniteringsprogram in plek is dit meestal reeds in Februarie moontlik om die eerste tekens van ’n naderende droogte te identifiseer. Gebeurlikheidsplanne moet dan reeds in plek gestel word. Hoe vroeër aanpassings vir ’n droogte gemaak word, hoe kleiner is die impak van die droogte op die veevertakking. Hoe vroeër uitskotdiere van die plaas af gaan, hoe meer teeldiere kan deur die winter geneem word. Die grootste vyand van suksesvolle droogtebestuur, is die hoop of geloof dat dit wel volgende week sal reën. Hierdie hoop veroorsaak dat aksieplanne uitgestel word tot op ’n punt waar drastiese optredes nodig is om deur die droogte te kom. HOE TAKEL MENS ’N DROOGTE? Om ’n droogte die hoof te bied, is geensins goed - koop nie. Maklike kortpaaie bestaan nie. Daarom is dit belangrik om so vroeg moontlik die waarskynlikheid van ’n droogte te identifiseer en proaktief op te tree. Vroegtydige, proaktiewe optrede sal die koste om deur die droogte te kom, verminder, aangesien drastiese maatreëls eers later gevolg hoef te word. Proaktiewe vermindering van vee ly daartoe dat diere voor die groot stormloop verkoop word, gevolglik kan hoër pryse gerealiseer word. Eerstens is tollie- en osproduksiestelsels beter gerat om die kernteelkudde teen droogtes te beskerm. Heelwat GVE kan van die veld af verwyder word deur slegs osse, tollies en speenkalwers te verkoop. Indien dit slegs een droë jaar is, sal dit en www.senwes.co.za • Junie 2012
Foto 1: Voorbeeld van ’n koei met ’n 2 kondisietelling. die vroeë verkoop van uitskotkoeie voldoende wees. Die kernkudde kan dan weer vinnig opgebou word. Met ’n speenkalfstelsel moet meer koeie verkoop word, omdat die enigste vermindering van GVE die verkoop van speenkalwers is wat in elk geval verkoop sou word. Om dus vir droogtetoestande voorsiening te maak, is dit nodig om produserende teelkoeie te verkoop. Dit neem dus langer om ná die droogte weer die kernteelkudde te herstel. Die grootste probleme begin egter wanneer die weiding min raak. Al die smaaklike weiding met voedingswaarde is dan weg. Al wat oor is, is die onsmaaklike grasse. Die uitdaging is dan om die diere aan die lewe te hou. Sodra hierdie situasie ontstaan, moet ’n oorlewingstrategie gevolg word. Die belangrikste oorweging is dan om diere aan die lewe te hou en nie noodwendig produserend nie. Indien diere aan die lewe gehou kan word totdat daar weer voldoende voer beskikbaar is, is daar darem weer diere beskikbaar om mee te produseer. Ruvoerbeskikbaarheid is die belangrikste faktor – selfs baie swak kwaliteit ruvoer is beter as geen ruvoer. Die voedingswaarde van swak ruvoer kan aangevul word, al is dit teen ’n koste. Sonder ruvoer is daar egter nie salf te smeer nie, want ’n bees kan nie op mielies alleen lewe nie. Afgesien van ruvoerbronne, soos veldhooi en oesreste, kan mieliestronkmeel, grondbonedoppe en sonneblomkoppe ook gebruik word. Sover moontlik moet diere op die veld gehou word en die normale oorwinteringstrategie met lekke moet eers gevolg word. Wanneer die smaaklike grasse uitgewei is, moet oorgeslaan word na ’n 50% winterlek wat die benutting van die onsmaaklike en minder verteerbare grasse sal bevorder. Hou die diere se kondisie fyn dop en skakel oor na die oorlewingstrategie sodra die diere se kondisie na ’n kondisiepunt van 2 gedaal het (Foto 1). Junie 2012 • www.senwes.co.za HOOFSTORIE ••• Moenie dat diere te maer word nie en gebruik dan dié van die onderstaande oorlewingsresep(te) wat jou toestande die beste sal pas. Diere wat in verskillende produksiestadia is, moet ook verskillend behandel word tydens die droogteoorlewingsproses. Dit word aangeneem dat slegs reproduserende diere deur ’n droogte aangehou word. Alle ander diere is verkoop. Koeie/ooie met kalwers/lammers se kondisie moet veral fyn dopgehou word. Sodra die kondisie begin afneem, moet die kalwers/lammers gespeen word, al beteken dit dat hulle vroeg gespeen word. Hierdeur word die reproduserende dier gespaar vir wanneer die nuwe reënseisoen aanbreek. Dragtige diere moet steeds goed versorg word. Die koeie/ooie gaan in elk geval kalf/lam, voer hulle dus om hulle kondisie te behou. Hulle het reserwes nodig om hulle kalwers/lammers te kan grootmaak. Indien hulle afgeskeep word, gaan hulle in ’n swak kondisie wees by geboorte en heelwat probleme gaan dan ondervind word. Moeilike geboortes gepaardgaande met moontlike verliese, weggooi kalwers/lammers wat hans grootgemaak moet word, swak kalwers/lammers wat sukkel om te oorleef en so kan ons aangaan. Ná ’n droogte is jong aanteeldiere baie gesog en skaars. Indien jong diere en speendiere se groei ernstig benadeel word, het dit tot gevolg dat hulle volwasse massa en liggaamsgrootte nadelig beïnvloed word en in die geval van skape word die wolproduksie ook benadeel. Dit is dus lonend om spesiale aandag aan hierdie groep diere te gee tydens ’n droogte. Jong diere het ook die voordeel dat hulle onderhoudsbehoeftes laer is as volwasse diere s’n. Dit is dus goedkoper om hulle te onderhou as volwasse diere. Ander maatreëls ten opsigte van die vee waaraan oorweging geskenk moet word, is: Voorsien skoon drinkwater. Beperk beweging en dus energieverkwisting deur die diere in klein kampies te hou. Klassifiseer die diere volgens kondisie en ouderdom. Beperk voerverliese deur doeltreffende hooirakke en krippe te gebruik. Gemaalde ruvoer word tot 30% beter benut as lang hooi. Verskaf beskutting teen koue winde. Tot ’n derde van die wintergewigsverlies wat by diere voorkom, is as gevolg van koue winde. Bestry inwendige sowel as uitwendige parasiete. vervolg op bladsy 6 > 5
Page 1: 2012 SENWES scenarioJunie BINNE SÓ
Page 4 and 5: 2 ••• REDAKTEURSBRIEF As jy d
Page 8 and 9: 6 ••• HOOFSTORIE ’n Proakti
Page 10 and 11: 8 ••• KOLLIG OP WNG BOERDERY
Page 12 and 13: 10 ••• KOLLIG OP WNG BOERDERY
Page 15: L/3217/B3_A Sukses kom in 3's vervo
Page 18 and 19: 16 ••• NUUS “Die sleutel to
Page 20 and 21: 18 ••• NUUS Monsanto sê hul
Page 22 and 23: 20 ••• NUUS Rooivleisprodusen
Page 24 and 25: 22 ••• NUUS NAMPO 2012: Sukse
Page 26 and 27: 24 ••• NUUS Wimpie Swanepoel
Page 28: 26 ••• NUUS VOOR Bothaville V
Page 31 and 32: Hierdie is ’n uitstekende hoëkwa
Page 34 and 35: Biomin ® P.E.P. Volhoubare groei v
Page 36 and 37: 34 ••• FOKUS OP DIEREVOEDING
Page 38: 36 ••• FOKUS OP DIEREVOEDING
Page 42 and 43: 40 ••• FOKUS OP DIEREVOEDING
Page 44 and 45: 42 ••• PROMOSIE-ARTIKEL: FEED
Page 46 and 47: 44 ••• SENWES VILLAGE M egani
Page 48 and 49: 46 ••• SENWES CREDIT Welsyn b
Page 50: 48 ••• TOEKOMSBLIK Senwes en
Page 55 and 56: Senwes Grainlink het ’n regstelli
Page 57 and 58:
die gesamentlike vermoë van alle b
Page 59 and 60:
April se kumulatiewe reënval in ve
Page 61 and 62:
Efekto Winter is daardie tyd van di
Page 63 and 64:
Lick cost/ cow It is advisable to m
Page 66 and 67:
64 ••• PROMOTIONAL ARTICLE: K
Page 68 and 69:
Vodacom Satellite Connect If you ne
Page 70:
68 ••• IN MY VISIER Onbewaakt
show all

scenarioJunie

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?