38e stuk - 1921 - Historisch Centrum Overijssel

VOORDRACHT OVER STAPHORST
gehouden in de Zomer - vergadering te Sta p It 0 r st,
1 Juni 1920.
Het onderwerp "Staphorst" is zóó veelzijdig en elk ouderdeel
zóó belangrijk en uitgebreid, dat, vooral in verband met
den tijd, waarover wij beschikken en het vele, dat te zien is,
mij in hooge mate beperking wordt opgelegd. Ik zal dan ook
althans -grepen in den rijken stof doen en deze dan nog
schetsmatig behandelen. Hoofdzaak is u te doordringen van
het feit, dat wij hier staan op een plek N ederlandach grondgebied
niet alleen met een plaatselijke geschiedenis, maar ook
met een stuk algemeene Vaderlandsche geschiedenis .
. Dit laatste wordt u dadelijk duidelijk, wanneer u de kaart
van Nederland voor u neemt. Gij ontwaart dan tusschen
KuinreGenemuiden iu de richting van Coevorden een golvende
strook laag land en wel op de meeste plaatsen zóó laag', dat
gij u bij hoogen waterstand de provinciën Drenthe, Groningen
en Friesland als een eiland kunt denken.
Die van nature lage ligging van die strook werd in vroegere
eeuweu ten voordeele der landsverdediging aangewend en het
drashouden er van bevorderd. Nog op het einde del' 17de eeuw
verbood de Generalltelt het in cultuur brengen of beweiden
van het moer, bovenal het doorgraven van de leydijken. Hierdoor
vormden de weinige wegen door die moerassen tevens de
eenige toegangen tot die Noordelijke provinciën. Elk dier
wegen was door meel' of minder uitgebreide verdediglngswerken
afgesloten, die te samen een linie van defensie vormden,
waaraan zelfs den naam van een Coehoom verbonden was.
Houden wij dit in het oog, dan wordt ons het doel van werken,
die wij op oude en hedendaagsche kaarten nog vinden, duidelijk.
Dan begrijpen wij die penanten in het Zwarte water tusschen