Brochure Onderzoekscompetentie.pdf - Go!

Hoe een onderzoeksopdracht aanpakken?
Bij polen met meerdere vakken (moderne talen, wetenschappen, humane wetenschappen)
dringt zich ook een keuze op het niveau van de leerlingen op. Het is
aangewezen de leerlingen hier het vak (of combinatie van vakken) van hun voorkeur
te laten kiezen. We merken wel op dat daarbij de nodige afspraken tussen de leerkrachten
dienen gemaakt worden over hoe de leerlingen kunnen kiezen.
Een keuze door de leerlingen kan ook op een ander niveau. De meerderheid van de
studierichtingen (op humane wetenschappen na) is tweepolig. De onderzoekscompetentie
moet gerealiseerd worden voor beide polen. De school kan opteren de
leerlingen bij aanvang van het eerste leerjaar in de derde graad te laten kiezen voor
welke pool ze dat jaar de onderzoekscompetentie zullen realiseren. In het tweede
jaar van de derde graad volgt dan automatisch de andere pool.
4.3 De onderzoeksopdracht uitschrijven: de leerlingenhandleiding
Het is belangrijk dat de leerlingen een handleiding ontvangen waarop zij steeds
kunnen terugvallen in de loop van hun onderzoek. Deze kan ook elektronisch aangeboden
worden indien de school bijvoorbeeld over een elektronische leeromgeving
beschikt. Het verdient aanbeveling om binnen een school in overleg tot een sjabloon
te komen voor alle polen (in een voor de school ontwikkelde „huisstijl‟): leerlingen
zullen op die manier in een (al dan niet elektronisch) document gemakkelijk hun weg
vinden.
De handleiding kan volgende elementen bevatten:
Inleiding: voorstelling van het thema
Waar situeert het thema zich binnen de pool? Waarom is het de moeite waard
om te behandelen? Wat is de relevantie van onderzoek over dat thema? Probeer
de opdracht zo aantrekkelijk mogelijk te maken en spreek de leerlingen aan als
volwassenen, als onderzoekers.
Wat zijn de randvoorwaarden?
Wordt er individueel of in groep gewerkt? Hoe wordt de groep samengesteld?
Kan men vrij een onderwerp kiezen en, zo ja, hoe gaat dat in zijn werk?
Je geeft hier ook best aan op welke manier er door het team, zowel binnen als
buiten de lessen, zal begeleid worden.
Wat wordt er verwacht?
Onderzoek gebeurt in principe steeds volgens hetzelfde stramien. Wanneer er
een opdracht gegeven wordt, waarbij meerdere onderzoeksfasen doorlopen worden,
is het raadzaam om voor elke fase uit te schrijven wat van de leerling verwacht
wordt.
Probeer hier zo volledig mogelijk te vermelden wat er allemaal geëist wordt. Wat
is de aard van het onderzoek? Welke bronnen moeten/kunnen geraadpleegd
worden? Moet er een logboek bijgehouden worden en, zo ja, onder welke vorm?
Zijn er tussentijdse verslagen (mondeling of schriftelijk)? Welke vorm moet/kan
de uiteindelijke rapportering (= het eindproduct) aannemen?
Wat zijn de deadlines?
Goede afspraken maken goede vrienden. Geef dus van bij aanvang duidelijk alle
deadlines aan, zowel van het eindproduct als van eventuele tussentijdse opdrachten
of verslagen. Vermeld ook wat er gebeurt indien een deadline overschreden
wordt.
Studietips
Studietips geven de leerling uitleg over hoe hij een bepaalde taak moet aanpakken.
Als hij bijvoorbeeld een interview moet afnemen vindt hij daar informatie
Pedagogische begeleidingsdienst GO! 8