wt16246 - Front Shop - Afrikaans Module.pmd - insightcpd.co.za

More documents

Recommendations

Info

ouderdom onder die vyfde persentiellyn val, of as dit twee persentiellyne kruis, bv. van bo die 85ste persentiellyn na onder die 50ste persentiellyn. Daar is baie oorsake vir die onvermoë om te floreer, soos ’n swak eetlus, swak dieet of ’n onderliggende mediese probleem. Meeste gevalle van onvermoë om te floreer kom gewoonlik gedurende die eerste twee lewensjare voor. Hierdie babas is geneig om meer infeksies op te doen en is tipies ondervoed as ’n gevolg van swak speengewoontes (bv. vroeë spening) en ’n swak gehalte dieet (byvoeging van vaste kosse van swak voedingsgehalte). Babas wat lyk of hul moontlik ’n onvermoë om te floreer toon, moet na die dokter of kliniek verwys word. 3. BORSVOEDING OF BOTTELVOEDING? Borsmelk is sonder twyfel die keusevoedsel vir babas en die WGO moedig borsvoeding aan as die optimale voeding vir babas vanaf geboorte tot ten minste ses maande oud. Baie vroue in die moderne samelewing het egter nodig om terug te keer werk toe kort na die geboorte van die baba, terwyl ander weens ’n mediese toestand of ’n essensiële mediese behandeling nie kan borsvoed nie. Dit is belangrik om nuwe mammas te adviseer oor die voordele van borsvoeding, veral vir die eerste ses lewensmaande. Indien ’n vrou egter kies om nie te borsvoed nie, is dit belangrik om haar in haar besluit te ondersteun en haar dan te adviseer en te beraad oor die mees toepaslike keuse van ’n babaformule, asook oor higiëne betreffende bottelvoeding. 3.1 Meer oor borsvoeding Indien die borsvoedingstegniek goed is, voldoen uitsluitlike borsvoeding vir die eerste ses lewensmaande aan die nodige energie- en voedingsbehoeftes van meeste babas. Gesonde babas benodig nie enige ander voeding op hierdie stadium nie, selfs nie water nie. Dit is omdat borsmelk self 88% water is en genoeg is om die baba se dors te les. Om te verseker dat die moeder genoegsame melkproduksie het vir ses maande van uitsluitlike borsvoeding, moet ’n baba so dikwels en vir so lank as wat hy of sy wil, gevoed word, dag en nag. Hierdie “voeding op aanvraag” verseker dat babas na gelang van hul eetlus gevoed word (nie volgens die klok nie), en verseker dat babas die voeding verkry wat hul nodig het vir bevredigende groei. Babas wat op aanvraag gevoed word, ledig nie die bors met elke voeding nie. Dit is belangrik om nie die duur of die frekwensie van voedings te beperk nie, mits die baba korrek aan die bors vassuig. Tepelskade word veroorsaak as die baba swak vassuig aan die bors, en nie deur verlengde voedings nie. Die baba moet toegelaat word om aan die bors te drink totdat hy of sy spontaan die tepel los. Na Tabel 3. Die voordele van borsvoeding Voordele vir die moeder Voordele vir die baba • Die risiko van bloeding na • Borsvoeding help om geboorte is minder in vroue babas teen ’n verskeidenwat borsvoed. heid van siektes te be- • Borsvoeding help ’n vrou skerm, soos diarree en om oormatige gewig wat longontsteking. tydens swangerskap opge- • Borsvoeding verminder die tel is, te verloor. voorkoms van allergiese • Borsvoeding kan die terug- toestande soos asma en keer van vrugbaarheid ekseem. vertraag, aangesien vroue • Vetsug in later jare is wat uitsluitlik borsvoed minder algemeen in dikwels nie hul maand- kinders wat geborsvoed is. stonde het vir die eerste • Verskeie studies suggeses maande na die ge- reer dat borsgevoede boorte van hul baba nie. babas moontlik hoër • Vroue wat borsvoed kan tellings kan kry in toetse ’n laer risiko vir bors- en van intelligensie, vergeleke ovariële kanker hê later in met diegene wat gebotteldie lewe. voed is. ’n kort ruskansie, kan die baba die ander bors aangebied word, wat sy of hy dan kan wil hê of nie. By die volgende voeding moet hierdie bors dan eerste aangebied word. As die baba vir lank aan die bors bly (meer as 30 minute by elke voeding), of as hy of sy te gereeld wil voed (meer as elke 1 tot 1.5 ure) dan moet daar nagegaan word of die baba reg vassuig aan die bors. Borsvoeding hou voordele vir beide die moeder en die baba in. Sien Tabel 3. Vroue wat MIV-positief is, kan ook besluit om onder sekere omstandighede te borsvoed. Sien Tabel 4. 3.2 Die ontwikkeling van babaformules Borsmelk is die goue standaard vir babavoeding. Deur menslike borsmelk as die model te gebruik, het navorsers die essensiële en semi-essensiële voedingstowwe geïdentifiseer wat ’n borsmelkvervanging, d.i. babaformule, behoort te bevat. Midde-in die 20ste eeu is babas wat nie geborsvoed is nie gewoonlik koeimelkgebaseerde formules gegee, of tuisgemaakte formules van ingedampte melk, suiker en water. Sedert die vervaardiging van die vroegste kommersiële babaformules, was daar ’n snelle evolusie van navorsing oor die samestelling van babaformules. Vandag is daar ’n reeks verskeie formules beskikbaar, insluitend produkte vir pretermynbabas, babas van geboorte tot ses maande, babas van ses tot 12 maande, babas ouer as 12 maande, sojagebaseerde formules, laktosevrye formules en formules vir babas met spesiale toestande, soos allergiese stoornisse. Nuwe formules word steeds ontwikkel, en bestaande formules ondergaan gereelde wysigings, soos wat meer 4 November 2012
Tabel 4. MIV en borsvoeding • ’n Vrou wat met MIV geïnfekteer is, kan die virus aan haar baba oordra tydens swangerskap, kraam of geboorte en ook deur borsmelk. • Vroue wat MIV-medikasie neem, is minder geneig om MIV deur borsmelk oor te dra. Baie gesondheidsorgdeskundiges adviseer sulke vroue om te borsvoed. • MIV-positiewe vroue wat nie MIV-medikasie neem nie en wat kan bekostig om hul babas veilig te borsvoed, kan geadviseer word om babaformule i.p.v. borsvoeding te gebruik. • MIV-positiewe vroue wat nie MIV-medikasie neem nie, en wat nie babaformule kan bekostig nie of wat nie toepaslike bottelvoedingspraktyke kan verseker nie (d.i. skoon water, doeltreffende bottelsterilisering) kan aangemoedig word om uitsluitlik te borsvoed, omdat die risiko om MIV oor te dra aan die baba laer is as die risiko van swak voeding en ernstige siektes soos diarree en longontsteking vir die baba. komponente van borsmelk geïdentifiseer word, hul rol in voeding bestudeer word en hul dan by babaformule gevoeg word. Borsmelk bevat egter hormone, immuunfaktore, groeifaktore en lewensvatbare selle, waarvan die meeste nie op praktiese wyse tot babaformules toegevoeg kan word nie. Terwyl die samestelling van die verskillende babaformules verskil, is daar baie navorsing wat toon dat babas wat formulemelk gegee word, soortgelyke groei en ontwikkeling toon wanneer hul vergelyk word met borsgevoede babas. 3.3 Borsmelksamestelling vs. formulemelk Borsmelk bevat al die voedingstowwe wat ’n baba benodig in die eerste ses lewensmaande, insluitend vette, koolhidrate, proteïne, vitamiene, minerale en water. Dit word maklik verteer en doeltreffend gebruik. Borsmelk bevat ook teenliggaampies en ander faktore wat help om die baba se ontwikkelende immuunstelsel te ondersteun, wat beskerming teen infeksie verleen. Volwasse borsmelk word vanaf so min of meer 20 dae na die geboorte van die baba geproduseer. Alhoewel die samestelling van borsmelk kan varieer afhangende van die tyd van die dag en van moeder tot moeder is die volgende waar: Borsmelk het ’n hoë vetinhoud, wat sowat helfte van die energie-inhoud van die melk verskaf. Die vetinhoud van borsmelk verander soos die voeding progresseer. Die voormelk bevat minder vet, lyk blou-grys in kleur en verlig ’n baba se dors vinnig. Die agtermelk is ryk aan vette, lyk romerig wit en verskaf ’n gekonsentreerde vorm van energie. Borsmelk bevat sekere soorte vet wat bekend staan as “goeie vette”, asook essensiële vetsure. Die essensiële vetsure in borsmelk word DHA (dokosaheksanoësuur, wat ’n omega-3-vetsuur is) en ARA (aragidoonsuur, wat ’n omega-6-vetsuur is) genoem. Hierdie vetsure is bewese om belangrik te wees vir brein en visuele ontwikkeling en word derhalwe gevoeg by sekere soorte babaformule. Die hoof koolhidraat in borsmelk is laktose, wat ’n soort suiker is. Borsmelk bevat sowat 7g laktose per 100ml, wat meer is as in meeste ander melke, selfs koeimelk. Laktose verskaf sowat 40% van die energie wat beskikbaar is uit borsmelk. ’n Sagter stoelgang, nie-patogeniese bakteriële flora in die spysverteringskanaal en verbeterde absorpsie van minerale soos kalsium is al toegeskryf aan die laktose in borsmelk. Borsmelk bevat prebiotika soos oligosaggariede bv. galakto-oligosaggariede (GOS) of frukto-oligosaggariede (FOS). Hierdie oligosaggariede help om die groei van ‘goeie’ bakterieë in die spysverteringstelsel te bevorder. Borsgevoede babas is ryker aan verteringsflora as formulegevoede babas. Dit is waarom oligosaggariede soos GOS en FOS by sommige soorte babaformules gevoeg word. Beide die hoeveelheid en tipe proteïne wat gevind word in borsmelk verskil van dié van ander diermelke, bv. koeimelk en bokmelk. Die konsentrasie van proteïne in borsmelk is laer as dié van ander diermelke. Proteïne verskaf byvoorbeeld 6 tot 8 % van die energie in borsmelk, maar 20 % van die energie in koeimelk. Die laer proteïeninhoud van borsmelk is meer geskik vir die jong baba, aangesien die veel hoër proteïeninhoud van diermelke die baba se niere kan oorlaai. Die hoof soorte proteïne wat in borsmelk voorkom is ook anders as dié wat gevind word in ander diermelke. Die proteïeninhoud van borsmelk is 60% wei en 40% kaseïen. Hierdie balans van proteïne in borsmelk laat vinnige en maklike vertering toe. Die proteïeninhoud van koeimelk is 20% wei en 80% kaseïen. Die balans van proteïne in borsmelk maak vinnige en makliker vertering moontlik, terwyl melk met ’n groter persentasie van kaseïen (soos koeimelk) moeiliker is vir die baba om te verteer en kan lei tot “wrongel” wat in die baba se magie vorm, wat ongemak, maagkrampe en koliek kan veroorsaak. Proteïne word opgemaak uit verskillende aminosure. Die aminosure wat die proteïne in borsmelk uitmaak is ideaal vir babas en verskil ook van die aminosure wat in koeimelk gevind word. Dit is waarom sekere aminosure (bv. tourien en sisteïen) by sekere babaformules gevoeg word. Borsmelk bevat ook nukleotiede, wat belangrik is vir die normale ontwikkeling van die spysverterings- en immuunstelsels. Alhoewel die baba sommige nukleotiede kan vervaardig, beteken die baba se snelle groei dat meer benodig word as wat vervaardig kan word. Dit is om hierdie rede dat baie babaformules toegevoegde nukleotiede bevat. 5 November 2012
Page 1 and 2: Alpha Pharm Apteekpersoneel Klinies
Page 3: tel tipies in die eerste twee lewen
Page 7 and 8: Tabel 5. Die verskille tussen borsm
Page 9 and 10: Tabel 7. Die samestelling van babaf
Page 11 and 12: Klas Indikasie vir Handelsnaam Kcal
Page 13 and 14: Meeste babas kan die bogenoemde gem
Page 15 and 16: word van bakterieë in bottels en t

wt16246 - Front Shop - Afrikaans Module.pmd - insightcpd.co.za

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?