1 christus en de schriften door dr. adolph shaphir ... - De Evangelist
1 christus en de schriften door dr. adolph shaphir ... - De Evangelist
1 christus en de schriften door dr. adolph shaphir ... - De Evangelist
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>de</strong> b<strong>en</strong>oeming van hooglerar<strong>en</strong>. Voor <strong>de</strong> Hebreeuwse <strong>en</strong> Oosterse tal<strong>en</strong> was <strong>de</strong> keus<br />
op "Rabbi" Duncan gevall<strong>en</strong>. <strong>De</strong>ze durf<strong>de</strong> <strong>de</strong> b<strong>en</strong>oeming niet te weiger<strong>en</strong> <strong>en</strong> zodo<strong>en</strong><strong>de</strong><br />
moest hij afscheid nem<strong>en</strong> van zijn broe<strong>de</strong>rs in het land van <strong>de</strong> Donau. Het afscheid<br />
viel hem zwaar, maar het was hem tot troost dat hij <strong>de</strong> kud<strong>de</strong> niet aan huurling<strong>en</strong><br />
behoef<strong>de</strong> achter te lat<strong>en</strong>. "...<strong>De</strong> getrouwe Heere, Die ons on<strong>de</strong>r gelijke<br />
omstandighed<strong>en</strong> het jaar daarvoor ook had bijgestaan, weerhield ons van<br />
moe<strong>de</strong>loosheid. <strong>De</strong> Heere <strong>de</strong>ed van tijd tot tijd toe tot <strong>de</strong> geme<strong>en</strong>te die zalig word<strong>en</strong>.<br />
<strong>De</strong> zeg<strong>en</strong> die op het z<strong>en</strong>dingswerk rustte, was min<strong>de</strong>r opvall<strong>en</strong>d naar het getal van <strong>de</strong><br />
bekeerd<strong>en</strong> gerek<strong>en</strong>d, dan <strong>de</strong> lief<strong>de</strong>, harmonie <strong>en</strong> het we<strong>de</strong>rzijds vertrouw<strong>en</strong>, welke<br />
on<strong>de</strong>r ons overheerst<strong>en</strong>. Vreem<strong>de</strong>ling<strong>en</strong>, die ons vanaf vele plaats<strong>en</strong> opzocht<strong>en</strong>,<br />
gevoeld<strong>en</strong> zich naar hun eig<strong>en</strong> bevinding, alsof zij over <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r eeuw<strong>en</strong> war<strong>en</strong><br />
gesprong<strong>en</strong> <strong>en</strong> plotseling in het midd<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> apostolische geme<strong>en</strong>te war<strong>en</strong> binn<strong>en</strong><br />
gestapt. Mr. Saphir was met ons ver<strong>en</strong>igd in het werk <strong>en</strong> bewees <strong>door</strong> zijn diepe<br />
vroomheid, zijn zeldzame ootmoed <strong>en</strong> zijn grote geleerdheid e<strong>en</strong> zeer bekwame helper<br />
te zijn."<br />
Duncan was het instrum<strong>en</strong>t in Gods hand<strong>en</strong> om <strong>de</strong> kerk in Hongarije nieuw lev<strong>en</strong> in te<br />
blaz<strong>en</strong>. <strong>De</strong> Joodse geme<strong>en</strong>te in <strong>de</strong> hoofdstad verspreid<strong>de</strong> haar licht tot over <strong>de</strong> gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong><br />
van het land. Veel protestantse kerk<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> <strong>door</strong> het gerucht van <strong>de</strong> opleving tot<br />
e<strong>en</strong> nieuwe opbloei. Zij werd<strong>en</strong> wakker gemaakt uit e<strong>en</strong> jar<strong>en</strong>lange sluimering van<br />
sleurgodsdi<strong>en</strong>st. Het was e<strong>en</strong> geestelijk réveil, gewerkt <strong>door</strong> <strong>de</strong> Geest <strong>de</strong>r g<strong>en</strong>a<strong>de</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>de</strong>r gebed<strong>en</strong>. Al ging Duncan naar Schotland terug, toch bleef zijn hart verbond<strong>en</strong> aan<br />
het Hongaarse volk. Hij leef<strong>de</strong> mee met het strev<strong>en</strong> naar hun onafhankelijkheid. Het<br />
juk van het roomse Oost<strong>en</strong>rijk <strong>dr</strong>ukte zwaar op <strong>de</strong> protestant<strong>en</strong>. Hoe verlangd<strong>en</strong> zij<br />
naar <strong>de</strong> tijd van <strong>de</strong> Reformatie terug. To<strong>en</strong> <strong>de</strong> "Rabbi" in 1862 weer e<strong>en</strong> bezoek aan<br />
Hongarije bracht <strong>en</strong> op <strong>de</strong> Donau vanuit W<strong>en</strong><strong>en</strong> in <strong>de</strong> richting van Boedapest zeil<strong>de</strong>,<br />
tuur<strong>de</strong> hij gespann<strong>en</strong> naar <strong>de</strong> oevers, totdat hij zag dat het schip <strong>de</strong> gr<strong>en</strong>s tuss<strong>en</strong> bei<strong>de</strong><br />
land<strong>en</strong> passeer<strong>de</strong>. Plotseling <strong>de</strong>ed hij zijn hoed af <strong>en</strong> riep tuss<strong>en</strong> <strong>de</strong> verbaas<strong>de</strong><br />
passagiers met e<strong>en</strong> lui<strong>de</strong> stem: "Viva!" "Leef!" Enkele hooggeplaatste Oost<strong>en</strong>rijkers,<br />
die bij hem in <strong>de</strong> buurt stond<strong>en</strong>, kek<strong>en</strong> hem boos aan. Hij had <strong>de</strong> Hongaarse kleur<strong>en</strong>,<br />
het rood, wit, gro<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong> <strong>en</strong> riep op <strong>de</strong>ze wijze zijn twee<strong>de</strong> va<strong>de</strong>rland e<strong>en</strong> hartelijk<br />
welkom toe. "Viva!" "Leef!", e<strong>en</strong> veelzegg<strong>en</strong><strong>de</strong> groet! Hoe was het zijn vurig<br />
verlang<strong>en</strong> dat ook het Hongaarse volk mocht <strong>de</strong>l<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> geestelijke herleving. Dat<br />
Jood <strong>en</strong> heid<strong>en</strong> <strong>de</strong> knie zoud<strong>en</strong> buig<strong>en</strong> voor <strong>de</strong> Zaligmaker van zondar<strong>en</strong>, "opdat Gods<br />
huis vol wor<strong>de</strong>".<br />
Adolph Saphir werd gebor<strong>en</strong> in 1831 te Boedapest<br />
Na zijn bekering in 1843 vertrok hij met Rabbi John Duncan naar Schotland weg<strong>en</strong>s<br />
e<strong>en</strong> b<strong>en</strong>oeming tot professor in <strong>de</strong> Oosterse tal<strong>en</strong> aan het New College, <strong>de</strong> hogeschool<br />
van <strong>de</strong> pas gestichte Free Church. <strong>De</strong> jonge Adolph volg<strong>de</strong> hem, sam<strong>en</strong> met twee<br />
an<strong>de</strong>re joodse bekeerling<strong>en</strong>, E<strong>de</strong>rsheim <strong>en</strong> Tomory, naar Edinburgh <strong>en</strong> verbleef zes<br />
maand<strong>en</strong> in het huis van <strong>de</strong> professor. Hierna vertrok hij naar Berlijn naar het huis van<br />
Schwartz, die inmid<strong>de</strong>ls met Adolphs oudste zuster was getrouwd.<br />
Hier <strong>door</strong>liep hij het gymnasium <strong>en</strong> maakte hij k<strong>en</strong>nis met Theo<strong>door</strong> Meyer, die tot<br />
aan het ein<strong>de</strong> van zijn lev<strong>en</strong> zijn beste vri<strong>en</strong>d bleef. In Duitsland kwam hij niet alle<strong>en</strong><br />
in aanraking met het ver<strong>de</strong>rfelijke hegelianisme <strong>en</strong> pantheïsme, maar ook raakte hij<br />
on<strong>de</strong>r invloed van het onvaste subjectivisme van <strong>de</strong> discipel<strong>en</strong> van Schleiermacher.<br />
Hoewel <strong>de</strong>ze invloed<strong>en</strong> zijn gemoed overschaduwd<strong>en</strong> <strong>en</strong> soms <strong>de</strong>pressief maakt<strong>en</strong>,<br />
10