Nummer 1 - O - Universiteit Leiden

Volgens Van Breukelen hoeft de spraakrecorder
het braille niet uit te sluiten: ‘Het is niet alleen
braille of alleen geluid op de computer, het is allebei.
Ik zou heel veel missen als ik geen braille kon
lezen. En niet alleen ik, maar ook mensen met bijvoorbeeld
het syndroom van Usher (doofblinden,
red.) zijn heel afhankelijk van braille.’
U prefereert braille boven de spraakrecorder?
‘Alles wat ik moet lezen, zoals kranten en tijdschriften,
lees ik digitaal door middel van spraak. Maar
boeken lees ik ontzettend graag in braille, ik heb
er ook altijd een bij me. En voor mensen met het
syndroom van Usher is braille de enige optie als ze
willen blijven communiceren met mensen.’
Uw boek heeft als voornaamste doel mensen die direct
te maken hebben met slechtzienden, zoals bibliotheekmedewerkers
en hulpverleners, inzicht
te geven in de manier waarop ze deze
mensen kunnen ondersteunen.
Maar u haalt ook technologische
hulpmiddelen aan
die blinden en slechtzienden
zelf kunnen
gebruiken. Zullen de
technologische ontwikkelingen
er de
komende decennia
toe bijdragen dat
het leven van visueel
gehandicapten
nog wat comfortabeler
wordt?
‘Er gebeurt momenteel
al veel hoor.
Die hele computerontwikkeling
draagt daartoe
bij, de spraak wordt steeds
geavanceerder. En kortgeleden
is er een pen (Talkpen, red.) ontwikkeld
waar een chipje in zit. Daarmee kan ik
mijn boeken merken en dat is een stapje voorwaarts
in de richting naar zelfstandigheid.’
Van Breukelen stelt voor om een aantal hulpmiddelen
aan ons te laten zien. We lopen naar de
andere kant van de kamer, waar ze ons uitlegt hoe
de Talkpen werkt: omdat ze haar boeken niet in
haar kast kan terugvinden labelt ze al haar boeken
door in de Talkpen de titels in te spreken. Wanneer
8 Metaal 9 (2012) nummer 1
Van Breukelen de Talkpen tegen de betreffende rug
van het boek legt, hoort ze door het ingebouwde
speakertje met welk boek ze te maken heeft. Het
heeft de grootte van een smalle zaklamp en is
daardoor erg handzaam.
Wat betreft de medische ontwikkelingen is Van
Breukelen ook hoopvol: ‘Ik denk dat het moeilijk
is slechtzienden van hun kwaal te genezen, maar
ik denk wel dat ze in de toekomst met behulp van
medicijnen de negatieve effecten kunnen voorkomen.
Daar wordt momenteel onderzoek naar
gedaan.’
Uw tweede boek gaat over blinde asielzoekers in
Nederland die nauwelijks hulp krijgen.
‘Ja, het wordt een verzameling interviews met
slechtziende migranten. Niet alleen negatieve maar
ook positieve interviews. Het zijn een stuk of zes
gesprekken die de kern van het boekje
vormen. De geïnterviewden komen
uit verschillende landen
met ieder een eigen
culturele achtergrond.
Voorin schets ik wat
er tot nu toe voor
slechtziende immigranten
is
gedaan, en de
p r o b l e m e n
waarmee de
asielzoekers
met een visuele
beperking in ons
land kampen.
Na de interviews
wil ik aangeven hoe
die problemen opgelost
kunnen worden
en welke mogelijkheden
er voor hen zijn. Ik heb voor
deze aanpak gekozen omdat ik graag
geëngageerd wil schrijven.’
Met haar eerste boek wilde Van Breukelen de
algemene onwetendheid van mensen verkleinen,
met haar tweede boek gaat ze specifiek in op de
problematiek van slechtziende migranten. ‘Ik wil
zeker niet ontkennen dat er in mijn eerste boek een
soort van boosheid op de achtergrond meespeelde
over het onbegrip dat je nog steeds tegenkomt. Ik
weet maar één manier om daar iets mee te doen,
en dat is door te schrijven.’