You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
het antwoord alleen moeten luiden: Ja, daar de rest van het antwoord<br />
onder vraag lc thuishoort en daar dan ook herhaald wordt. Bijvraag<br />
lc had eigenlijk alleen moeten staan: neen, en de mededeling<br />
over het „beizen" had als een afzonderlijke opmerking daaronder<br />
geplaatst moeten worden.<br />
Wij willen hier ook nog de aandacht vestigen op de betekenis van<br />
de blanco-kaarten, die aan elke vragenlijst toegevoegd worden. Het<br />
Bureau weet niet van te voren, of de vragen die zij stelt goed geformuleerd<br />
zijn, dan wel het onderwerp volledig behandelen. Vaak gebeurt<br />
het, dat in bepaalde streken van het land zoo sterk afwijkende<br />
plaatselijke vormen voorkomen, dat zij eigenlijk buiten het bestek<br />
der gestelde vragen vallen. Nu is het eenmaal zo, dat wij niet in de<br />
allereerste plaats bevestiging verlangen van wat wij reeds weten,<br />
maar juist inlichtingen omtrent datgene, wat ons nog onbekend gebleven<br />
is. Indien dus een medewerker over gegevens beschikt, die<br />
buiten het kader der gestelde vragen uitgaan, dan hopen wij dat hij<br />
deze ook zal mededelen; in menig geval zal dit voor ons een aanleiding<br />
zijn om een nader onderzoek in te stellen.<br />
Maar er is nog meer. Wanneer wij vragen, of een gebruik bekend<br />
is, kan een bevestigend antwoord ons toch nog misleiden ten aanzien<br />
van de werkelijke toedracht der zaak. Is het wel bij allen bekend?<br />
Leeft het alleen nog bij de generatie der volwassenen en heeft de<br />
jeugd het reeds opgegeven, of wordt het nog door iedereen gevolgd?<br />
In menige streek van ons land moet men zelfs onderscheid maken<br />
ten aanzien van het geloof; het kan namelijk gebeuren, dat de Katholieken<br />
het wel kennen, maar de Protestanten niet, of ook het omgekeerde<br />
kan het geval zijn. Voor een juiste beoordeeling van het verschijnsel,<br />
is het volstrekt noodzakelijk een dergelijk onderscheid te<br />
kennen. Ook als de vragenlijst daaromtrent generlei aanwijzing geeft,<br />
is het gewenst, dat de medewerkers uit eigen beweging daaraan toevoegen,<br />
wat zij uit hun ervaring te weten gekomen zijn.<br />
Men kan dus op een vragenlijst eerder te veel dan te weinig antwoorden<br />
; slechts dient daarbij in het oog te worden gehouden, dat de<br />
vragen zelf kort, zakelijk, duidelijk en volledig beantwoord worden<br />
35
Change language