Implicaties van een sociaal kapitaal-concept voor politieke sociologen
Implicaties van een sociaal kapitaal-concept voor politieke sociologen
Implicaties van een sociaal kapitaal-concept voor politieke sociologen
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
face interactie tussen de gewone leden kan de <strong>sociaal</strong> <strong>kapitaal</strong> - goeroe maar matig<br />
appreciëren. Putnam verwacht bijgevolg <strong>een</strong> minimaal effect <strong>van</strong> deze verenigingen<br />
en netwerken op het verhogen <strong>van</strong> veralgem<strong>een</strong>d vertrouwen.<br />
Putnam beleed ook in “Bowling alone” die <strong>voor</strong>keur <strong>voor</strong> secundaire horizontale<br />
“bruggenbouwende” organisaties, ook al verruimde hij zijn <strong>sociaal</strong> <strong>kapitaal</strong> - <strong>concept</strong><br />
dermate dat het nu om alle “ways in which we connect with friends and neighbours<br />
and strangers” (Putnam, 2000: 27 ) zou gaan. Vormen <strong>van</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>kapitaal</strong> zouden –<br />
<strong>voor</strong> wat het netwerkaspect betreft - dus zowel op het publieke forum en de politiek<br />
betrekking hebben ( <strong>politieke</strong> participatie dus), op meer formeel lidmaatschap <strong>van</strong><br />
allerhande organisaties, als op alle mogelijke vormen <strong>van</strong> informele sociale<br />
verbondenheid (zoals restaurant-en barbezoek, buurten bij de buren, barbecues met<br />
vrienden,…). Hij blijft echter bij zijn stelling dat bepaalde soorten activiteiten beter<br />
zouden zijn dan andere inzake het genereren <strong>van</strong> veralgem<strong>een</strong>d vertrouwen en het<br />
opbouwen <strong>van</strong> <strong>een</strong> “civic community”. Formele organisaties scoren beter dan<br />
informele 10 , organisaties met face to face interactie halen het <strong>van</strong><br />
overschrijvingsorganisaties ( checkbookorganisaties), “bridging” 11<br />
organisaties genereren meer vertrouwen in vergelijking met socio-economisch en<br />
etnisch homog<strong>een</strong> samengestelde (of “bonding”) organisaties, en horizontale<br />
organisaties kunnen bij hem nog steeds op meer krediet rekenen dan hiërarchische<br />
organisaties.<br />
Samengevat: de definiëring <strong>van</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>kapitaal</strong> die Putnam in “Bowling alone”<br />
hanteert, “ … connections among individuals – social networks and the norms of<br />
reciprocity and trustworthiness that arise from them “ (Putnam, 2000: 19) verschilt<br />
niet bijster veel <strong>van</strong> de vroeger door hem uitgewerkte <strong>concept</strong>ualisering. Slechts <strong>een</strong><br />
paar verschillen tekenen zich af. Veel meer netwerken en informele verbanden<br />
komen nu potentieel in aanmerking om onder de noemer <strong>van</strong> “<strong>sociaal</strong> <strong>kapitaal</strong>” te<br />
vallen. Een en ander heeft allicht te maken met het feit dat Putnam het in zijn <strong>concept</strong><br />
minder expliciet over macro-functionaliteit 12 heeft. Op de achtergrond blijft die<br />
veronderstelde functionaliteit <strong>van</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>kapitaal</strong> ( - nl. wat betreft het faciliteren <strong>van</strong><br />
collectieve actie - ) echter aanwezig.<br />
10 Putnam maakt in dat verband het onderscheid tussen machers en schmoozers: mensen die veel tijd<br />
investeren in formele organisaties respectievelijk in informele conversaties,…<br />
11 Putnam onderscheidt bridging (inclusief) <strong>van</strong> bonding (exclusief) social capital. “Bridging”<br />
<strong>sociaal</strong> <strong>kapitaal</strong> (bv. organisaties) omvat mensen <strong>van</strong> <strong>een</strong> verschillende socio-, economische of<br />
etnische achtergrond en staat open <strong>voor</strong> ieder<strong>een</strong>. “Bonding” <strong>sociaal</strong> <strong>kapitaal</strong> is eerder op zichzelf<br />
gericht en neigt vaak naar het versterken <strong>van</strong> exclusieve identiteiten en homogene groepen. Putnam<br />
stelt dat, onder bepaalde omstandigheden, zowel bridging als bonding <strong>sociaal</strong> <strong>kapitaal</strong> positieve<br />
sociale effecten kunnen hebben. Beide zijn volgens hem dus noodzakelijk, maar hij verwacht toch<br />
dat bonding <strong>sociaal</strong> <strong>kapitaal</strong> meer negatieve externe effecten kan teweegbrengen.<br />
12 Cfr. “faciliteren <strong>van</strong> gecoördineerde actie”, “verbeteren <strong>van</strong> “efficiëntie <strong>van</strong> de samenleving”.<br />
10
Change language