een toekomst voor groen - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

de cultuurhistorische waarden te behouden. Bouw-, kap- en
aanlegwerkzaamheden worden in dat licht beoordeeld.
Precieze locaties waar gebouwd mag worden, staan op een
kaart met bouwblokken aangegeven. Bij de plaatsbepaling
van die bouwblokken kan de gemeente bijvoorbeeld rekening
houden met zichtlijnen binnen en buiten de aanleg.
Verder kan ze specifieke voorwaarden verbinden aan de
verschijningsvorm, zoals de bouwhoogte en dakvorm.
Het geheel van paden, watergangen, vijvers, verkavelingstructuren,
weiden en groenstroken bepaalt in sterke mate
het karakter van de historische groenaanleg. De gemeente
kan de ruimtelijke samenhang tussen deze elementen
beschermen door deze (structuur)elementen als dubbelbestemming
of gebiedsaanduiding op de planverbeelding vast
te leggen.
In het belang van historische groenaanleg kan de gemeente
voor sommige werken en werkzaamheden een omgevingsvergunning
verplicht stellen. Denk aan het vellen of
rooien van bomen met een cultuurhistorische waarde en
het aanleggen van waterlopen of het dempen van waterlopen
en vijvers. Zodoende kan ze de ruimtelijke kwaliteit
van groenaanleg waarborgen en waar mogelijk verbetering
stimuleren of eisen.
De gemeente kan het ruimtelijke karakter van een groenaanleg
beschermen met een consoliderend bestemmingsplan,
waarmee ze de bestaande ruimtelijke situatie vastlegt.
Maar ook een flexibel bestemmingsplan, dat mogelijkhe-
A32
Kaart 1 Waarderingskaart
Kaart van Het Oranjewoud uit circa 1920 en de waarderingskaart van hetzelfde gebied uit de toelichting bij het besluit tot aanwijzing van het beschermd dorpsgezicht.
even door hotel-pension Weener, circa 1920
E
E
EE
E
E
E
E
EE
E E
EE
E
E
E E
EE
N380
E E
EE
E
E
EE
E
E
E E
EE
den laat voor nieuwe ontwikkelingen, kan bescherming
bieden. Bijvoorbeeld door bepaalde bestemmingswijzigingen
niet of juist wel toe te staan. Zo kan de woonfunctie
van een buitenhuis (gedeeltelijk) worden herbestemd tot
horecagelegenheid, en de aangrenzende tuinbestemming
kan een parkeerbestemming krijgen voor bezoekers. Dit
alles op uitdrukkelijke voorwaarde dat de nieuwe bestemming
geen onevenredige afbreuk doet aan de ruimtelijke
kwaliteit van de aanleg.
beschermde gezichten
De afgelopen decennia heeft de Rijksdienst voor het
Cultureel Erfgoed diverse groenaanleggen, zoals tuindorp
Het Lansink in Hengelo en landgoed Het Oranjewoud bij
Heerenveen, aangewezen als beschermd stads- of dorpsgezicht.
De gemeente stelt daarvoor een beschermend
bestemmingsplan op.
Voor dertig wederopbouwgebieden, zoals Kerschoten in
Apeldoorn, waarin de groenvoorzieningen de structuur van
de wijk bepalen, is een nieuwe aanpak gekozen. De Rijksdienst
gaat bestuurlijke afspraken maken met betrokken gemeenten
om de bijzondere kwaliteiten van deze gebieden
te behouden en te versterken.
Ook zal de Rijksdienst een platform voor kennisuitwisseling
bieden en hierin zelf actief kennis delen. De dertig gebieden
zijn opgenomen in Kiezen voor karakter: Visie erfgoed
en ruimte.
EE
E
E
EE
EE
!
E
E
E
E
E
EE
E
E
E
E
E
E
E
E
E
Waarderingskaart
Het Oranjewoud
Legenda
!
E
dorpsgezicht
Het Oranjewoud
bijzondere bebouwing
zichtlijn
belvédère
topografie
bos / parkaanleg
weiland / open ruimte
0 500 1.000 m
Topografie © Topografische
Deisnt Kadaster
Emmen, 2005 ´
© RCE, e-KS/BB
24 oktober 2011
2 Wettelijke context | 31