een toekomst voor groen - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

62 |
aanleg) van de Regeling omgevingsrecht, die wat betreft het bouwen samenhangen met de toetsing aan het
Bouwbesluit, de Bouwverordening en de Welstandsnota.
Daarnaast zijn er vereisten die specifiek te maken hebben met de monumentale waarden van een rijksmonument.
Het kan hier onder meer gaan om tekeningen, bouwhistorische, bouwkundige, tuinhistorische
en archeologische rapporten.
Het Omgevingsloket Online voert de aanvrager van een vergunning automatisch langs de relevante vragen.
De indieningsvereisten zijn te vinden in de Regeling omgevingsrecht. Voor beschermde monumenten is
hoofdstuk 5 relevant. Bij onvolledige vergunningaanvragen vraagt het bevoegd gezag, meestal de gemeente,
de aanvrager met een beroep op artikel 4:5 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) om aanvulling van
zijn aanvraag (hierna wordt, waar dat voor de leesbaarheid en het begrip gewenst is, het bevoegd gezag als
gemeente aangeduid). De procedure wordt dan tijdelijk opgeschort.
Een complete aanvraag moet een duidelijk beeld geven van de huidige en toekomstige situatie én van de
gevolgen voor de monumentale waarden. Als de monumentale waarden van een beschermd monument
niet duidelijk omschreven zijn, adviseert de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed om bouw- of tuinhistorisch
onderzoek te laten uitvoeren. Op basis van dergelijk onderzoek kunnen de gevolgen van de voorgenomen
werkzaamheden voor de monumentale waarden eenduidig worden benoemd. Denk aan:
• verlies van authentiek materiaal;
• wijziging van een beschermde (tuin)aanleg (bijvoorbeeld kap van monumentale bomen of het
verleggen van een historische padenstructuur, of het dichtzetten van een zichtas).
belangrijk: vooroverleg
Bij werkzaamheden aan beschermde monumenten adviseert de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed om
een vooroverleg te laten plaatsvinden tussen aanvrager en de gemeente. De meeste gemeenten vermelden
op hun website de mogelijkheid van vooroverleg en de (eventueel) daaraan verbonden kosten. Tijdens dit
overleg kan de aanvrager zijn plan voorleggen en bespreken. De gemeente kan aangeven met welke voorschriften
rekening gehouden moet worden, welke stukken nodig zijn en of de aanvraag kans van slagen
heeft. Zo’n vooroverleg kan vertraging in de procedure en teleurstellingen voorkomen. De gemeente kan
de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed uitnodigen aan dit overleg deel te nemen. Bij specialistisch advies
kan de gemeente ook eerder met de Rijksdienst contact opnemen.
Wie adviseert de gemeente bij de aanvraag?
De gemeente is verplicht advies te vragen over een aantal ingrepen aan een beschermd monument.
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed adviseert namens de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
bij activiteiten die ingrijpende gevolgen (kunnen) hebben voor de monumentale waarden (art. 6.4
Besluit omgevingsrecht).
Het gaat dan om (gedeeltelijke) sloop, ingrijpende wijziging (qua impact vergelijkbaar met (gedeeltelijke)
sloop), reconstructie of herbestemming.
Toegespitst op een groen monument bijvoorbeeld:
• wijziging van de hoofdstructuur (padenstructuur, vijvers, waterlopen, nieuwbouw, enzovoorts);
• vervanging van solitaire bomen of laanbomen door bomen van een andere soort;
• open maken van een dichte structuur door de beplanting te verwijderen;
• reconstructie van delen van het park;
• beplanting van een open ruimte met bijvoorbeeld heesters of bomen;
• uitvoering van een nieuw beplantingsplan en verwijdering van de aanwezige beplanting.
Bij deze ingrepen geldt de uitgebreide voorbereidingsprocedure van 26 weken (formeel 6 maanden,
zie art. 3.10 lid 1 onder d Wabo en art. 3:18 lid 1 Awb).