een toekomst voor groen - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

More documents

Recommendations

Info

Het Dr. Jac. P. Thijssepark in Amstelveen is een heempark uit 1949 van de hand van landschapsarchitect C.P. Broerse. Bijzonder is de inheemse beplanting in een esthetische compositie.
inleiding nederland telt zo’n 1300 rijksbeschermde groene monumenten. Ongeveer de helft zijn historische tuinen en parken van buitenplaatsen. De andere helft is een groene mozaïek, van stads- en volksparken, plantsoenen bij fabrieken en kantoren, tot boerentuinen en processie- en kruiswegparken. Een wezenlijk verschil met gebouwd erfgoed is dat een groen monument levende elementen bevat. Het groen groeit, wisselt met de seizoenen en sterft uiteindelijk weer af. Een ander essentieel verschil is het proces naar voltooiing. Een architect levert een ‘af’ gebouw op. In een tuin of park vormen ontwerp en beplanting het begin van een beeld dat pas na verloop van tijd tot wasdom komt. Het is de kunst het karakter, de proporties en de levendigheid van een groen monument te bestendigen, ondanks de groei. Ook veranderend ruimtegebruik en maatschappelijke ontwikkelingen zijn van invloed op de groenaanleg. Zo kan de onttrekking van water voor de landbouw of voor drinkwater in de directe omgeving de grondwaterspiegel doen dalen. In stadsparken neemt het aantal recreanten toe, denk aan joggers, mountainbikers, picknickers en bezoekers van parkfestivals. In tijden van bezuiniging moeten eigenaren van landgoederen soms ook op zoek naar nieuwe gebruiksmogelijkheden, c.q. verdienmodellen. Dit leidt vaak tot ingewikkelde opgaven. Kennis van de historie van de aanleg, de samenhang tussen de aanwezige elementen en de verschillende tijdlagen in de aanleg zijn cruciaal voor zorgvuldig onderhoud én passende oplossingen voor nieuw gebruik. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed wil het behoud en de duurzame ontwikkeling van de ‘levende’ monumenten stimuleren – ook als het gaat om aanpassing aan nevenfuncties. Deze publicatie is bedoeld om iedereen die daarbij betrokken is, te ondersteunen en inspireren: eigenaren, beheerders en tuinbazen, verenigingen, gemeenteambtenaren, tuinen landschapsarchitecten en andere betrokkenen. Een toekomst voor groen gaat over rijksmonumenten, maar is ook te gebruiken voor gemeentelijke en provinciale monumenten, en waardevol groen dat nog niet beschermd is. Een standaardrecept voor de omgang met groen erfgoed bestaat niet. Monumentenzorg is maatwerk. Toch zijn er belangrijke uitgangspunten, richtlijnen en tips die het historisch bewustzijn helpen vergroten, waardoor de levende groene monumenten een nieuwe periode van bloei tegemoet kunnen gaan. leeswijzer Hoofdstuk 1 bespreekt de waardering van tuinen en parken in al hun veelzijdigheid. Het belicht de verschillende facetten en waarden van een historische aanleg. Hoofdstuk 2 handelt over wettelijke instrumenten om groene monumenten te beschermen, het geeft inzicht in de toepassing daarvan en biedt beleidsmakers handvatten voor beleidsontwikkeling. Hoofdstuk 3 vertelt wat er komt kijken in de oriëntatiefase, voorafgaand aan een beheer- of veranderplan. Hoofdstuk 4 biedt praktische handvatten voor een zorgvuldig en continu beheer met aandacht voor actuele vraagstukken en ontwerpopgaven. De bijlagen bevatten de waarderingscriteria van de RCE en informatie over wet- en regelgeving, financieringsmogelijkheden, nuttige adressen, literatuur en een korte verklarende woordenlijst. Inleiding | 7
Page 1 and 2: een toekomst voor groen Handreiking
Page 4 and 5: De Japanse tuin op buitenplaats Cli
Page 6 and 7: De rol van de Rijksdienst voor het
Page 10 and 11: Tuinstijlen door de tijd heen beslo
Page 12 and 13: landschapsschilderij De landschapss
Page 14 and 15: De rol van de Rijksdienst voor het
Page 16: Elk seizoen heeft een eigen sfeer e
Page 19 and 20: Alles wordt in het werk gesteld om
Page 21 and 22: Binnen de historische aanleg staan
Page 23 and 24: Dit heeft geleid tot natuurbeleid o
Page 25 and 26: 2 wettelijke context De rol van de
Page 27 and 28: in een open weide. Bij een producti
Page 29 and 30: Een berceau is een duidelijk, door
Page 31 and 32: Planologische kaders De tuinen en p
Page 33 and 34: de cultuurhistorische waarden te be
Page 35 and 36: 3 betrek al vroeg de juiste partner
Page 37 and 38: Particuliere eigenaren werken vaak
Page 39 and 40: 4 Aan de slag Onderhoud omgaan met
Page 41 and 42: Kantopsluitingen Een onverhard pad
Page 43 and 44: Kisting 40 De oude traditie om tuin
Page 45: • Mantelzoomvegetatie Een brede,
Page 48 and 49: Met de restauratie van de oranjerie
Page 50 and 51: evenementen Parken worden steeds va
Page 52 and 53: De wederopbouwwijk De Heuvel in Lei
Page 54: Linksboven: De parkeerplaats van bu
Page 57 and 58: van bewoners en omwonenden blijken
Page 59:
4 Omgaan met historisch groen | 55
Page 62 and 63:
60 | IV gaafheid en herkenbaarheid
Page 64 and 65:
62 | aanleg) van de Regeling omgevi
Page 66 and 67:
64 | • een eventueel bezwaar scho
Page 68 and 69:
66 | bijlage 3: andere wetten en re
Page 70 and 71:
68 | bijlage 4: financiering en sub
Page 72 and 73:
70 | bijlage 5: nuttige adressen ge
Page 74 and 75:
72 | bijlage 6: verder lezen Backer
Page 76 and 77:
74 | bijlage 7: verklarende woorden
Page 78:
colofon De inhoud van deze brochure
show all

een toekomst voor groen - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?