Kruisgebouwen - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

More documents

Recommendations

Info

18 A F B E E L D I N G 2 . 4 K A A R T 2 : A A N T A L K R U I S - V E R E N I G I N G E N I N 1 9 4 1 H O O FD S T U K 2 D E O N T S T A A N S G E S C H IEDE N IS V A N DE K R U ISVE R E N IG IN GEN TUBERCULOSEBESTRIJDING De grootste volksziekte was tuberculose en er werden vanuit de afdelingen ‘tuberculose-huisbezoekers’ aangesteld die moesten adviseren, niet verplegen. Langzamerhand kreeg de wijkverpleegkundige de maatschappelijke taak om maatregelen ter bestrijding van de tuberculose bij de bevolking bekend te maken, hetgeen misschien wel belangrijker was dan het verzorgen van patiënten. ZORG VOOR MOEDER EN KIND Naast de wijkverpleging behoorde de zorg voor moeder en kind speciaal tot het werkterrein van de kruisverenigingen. Er waren consultatiebureaus voor prenatale zorg, zorg voor zuigelingen en kleuters, er werden moedercursussen georganiseerd en men verleende kraamhulp.
K R U IS GEB OUW E N In 1941 had deze intensieve begeleiding een positief effect, wat in de dalende cijfers van zuigelingsterfte tot uitdrukking kwam. Voor de deskundige verzorging van de kraamvrouwen bevorderden de kruisverenigingen opleidingen voor bakers en kraamhulpen. Overigens oefenden een groot aantal wijkverpleegkundigen de taak van kraamhulp uit. ZEDELIJKE VOLKSGEZONDHEID Al voor de Eerste Wereldoorlog werden verschillende ‘consultatiebureaus voor de zedelijke volksgezondheid’ opgericht die zich onder andere bezig hielden met de bestrijding van geslachtsziekten. In 1914 werd de Nederlandse Vereniging tot bestrijding van geslachtsziekten opgericht, die vooral in de grote steden en in industriecentra zoals het Zuid-Limburgse mijngebied actief waren. In de jaren dertig werd getracht de provinciale kruisverenigingen bij dit werk te betrekken, als onderdeel van hun sociaalhygiënische werk. Door geldgebrek kwam dit plan niet geheel van de grond en werden slechts 28 bureaus door het hele land opgericht. Vooral het Wit-Gele Kruis was op dit gebied actief. GEESTELIJKE VOLKSGEZONDHEID Op het terrein van de geestelijke gezondheidszorg was de splitsing in religieuze groepen nog verder doorgevoerd. Naast de werkzaamheden van het Groene Kruis en het Wit-Gele Kruis waren er consultatiebureaus voor de geestelijke gezondheidszorg van het protestants-christelijke Oranje-Groene Kruis. Bovendien waren er naast de kruisverenigingen bureaus werkzaam die niet bij de kruisverenigingen aangesloten waren. Deze instanties op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg waren verenigd in de Nationale Federatie voor de geestelijke gezondheid. De kruisverenigingen zorgden in de eerste plaats voor het geestelijk gehandicapte kind. Zij organiseerden plaatsen voor deze kinderen op speciale scholen, adviseerden de ouders en testten de kinderen. Op de tweede plaats zorgden zij voor de voor- en nazorg voor de geestelijke gehandicapte volwassenen. Het Wit-Gele Kruis richtte zich meer op de geestelijke gezondheidszorg dan het Groene Kruis dat met andere instellingen samenwerkte. ‘HUISZORG’ De zorgverlening van de kruisverenigingen, de zieke huisvrouw te vervangen en haar daardoor te ontlasten van huishoudelijke activiteiten (wat we nu thuiszorg noemen), had vóór de oorlog (behalve in Zuid-Holland) nog geen succes. In de provincie Friesland en Drenthe werd er nauwelijks huishoudelijke hulp geboden bij ziekte. In de provincie Utrecht, net als in meerdere provincies, had het Groene Kruis een commissie voor huiszorg. In Zuid- Holland echter werd deze huiszorg een belangrijk onderdeel van het Groene Kruis. In Rotterdam ontstond als onderdeel van het Groene Kruis de Vereniging Kruiszorg die over 38 huisverzorgsters beschikte. 21 21 Centraal Bureau voor de Statistiek, 1942, p. 16-23 19
Page 1 and 2: Kruisgebouwen CATEGORIAAL ONDERZOEK
Page 3: INH O U D S OP GA V E H O O FD S T
Page 6 and 7: 04 H O O FD S T U K 1 IN LE ID IN G
Page 8 and 9: 06 H O O FD S T U K 1 IN LE ID IN G
Page 10 and 11: 08 H O O FD S T U K 2 D E O N T S T
Page 24 and 25: 22 H O O FD S T U K 3 ONTW IK K E L
Page 26 and 27: 24 A F B E E L D I N G 4 . 1 T E K
Page 28 and 29: 26 A F B E E L D I N G 4 . 2 K R U
Page 30 and 31: 28 A F B E E L D I N G 4 . 4 S I T
Page 32 and 33: 30 A F B E E L D I N G 4 . 5 B E G
Page 34 and 35: 32 V E R K L A R I N G V A N D E A
Page 36 and 37: 34 A F B E E L D I N G 4 . 1 0 K R
Page 38 and 39: 36 H O O FD S T U K 4 ONTW IK K E L
Page 40 and 41: 38 V E R K L A R I N G V A N D E A
Page 42 and 43: 40 A F B E E L D I N G 4 . 1 8 K R
Page 44 and 45: 42 Kruisgebouwen in: Vakbladen voor
Page 46 and 47: 44 H O O FD S T U K 5 P R E S E L E
Page 48 and 49: 46 A F B E E L D I N G 5 . 2 K R U
Page 50 and 51: 48 A F B E E L D I N G 5 . 6 R E L
Page 53 and 54: B IJ LA GE N B I J L A G E 1 L I T
Page 55 and 56: Bijlage 1 Literatuur Centraal Burea
Page 57 and 58: Bijlage 3 Selectiecriteria B IJ LA
Page 59 and 60: B IJ LA GE N Bijlage 4 Objectenlijs
Page 61 and 62: Objectcode B IJ LA GE N Naam Gemeen
Page 63 and 64: B IJ LA GE N tensieve handwerk van
Page 65 and 66: B IJ LA GE N tuinarchitect en/of in
Page 67 and 68: B IJ LA GE N • Bronnen: Hier word
Page 69 and 70: B IJ LA GE N tegelijkertijd omnumme

Kruisgebouwen - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?