JUAN DE VALDES Reformator in Spanje en Italië - DWC
JUAN DE VALDES Reformator in Spanje en Italië - DWC
JUAN DE VALDES Reformator in Spanje en Italië - DWC
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>JUAN</strong> <strong>DE</strong> VALDÉS 29<br />
die wij e<strong>en</strong> soort exercitia spiritualia zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> noem<strong>en</strong> <strong>en</strong> die<br />
aan zijn onderwijs e<strong>en</strong> meer mystiek karakter gev<strong>en</strong>, al gaan ook<br />
hier morele practijk <strong>en</strong> contemplatie voortdur<strong>en</strong>d sam<strong>en</strong>; zij word<strong>en</strong><br />
trouw<strong>en</strong>s als <strong>in</strong>leid<strong>en</strong>d beschouwd. Kort sam<strong>en</strong>gevat kom<strong>en</strong> ze op<br />
het volg<strong>en</strong>de neer.!. De verwerv<strong>in</strong>g van het <strong>in</strong>zicht, dat m<strong>en</strong> op<br />
de verkeerde weg was. 2. Het wilsbesluit - e<strong>en</strong> gave Gods - om<br />
de weg der volmaaktheid te kiez<strong>en</strong>. 3. De practijk van dit besluit.<br />
4. Het nalat<strong>en</strong> van de profane d<strong>in</strong>g<strong>en</strong>. 5. Het <strong>in</strong>zicht, dat de wereld<br />
schijn is. 6. Het zich losmak<strong>en</strong> daarvan. 7. De zelfk<strong>en</strong>nis. 8. Het<br />
loslat<strong>en</strong> v<strong>in</strong> zichzelf. 9. De k<strong>en</strong>nis Gods <strong>in</strong> Christus door <strong>in</strong>spiratie.<br />
10. Het liefhebb<strong>en</strong> van God door deze k<strong>en</strong>nis. I!. Overweg<strong>in</strong>g,<br />
aan de hand van de Bijbel, <strong>in</strong> hoeverre het geloof e<strong>en</strong> historisch<br />
geloof dan wel vertrouw<strong>en</strong> is. 12. Bevestig<strong>in</strong>g van de hoop op het<br />
eeuwige lev<strong>en</strong> 1). Niet te ontk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> valt, dat Juan hierbij alle<br />
moeite doet om steeds de <strong>in</strong>houd van het geloof te rak<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet<br />
bij het formele te blijv<strong>en</strong> staan. Dat geeft e<strong>en</strong> bijzonder practisch<br />
karakter aan zijn geestelijke aanwijz<strong>in</strong>g<strong>en</strong>. De practijk van het<br />
7de punt, de zelfk<strong>en</strong>nis, legt hij nog <strong>in</strong> vier<strong>en</strong> uite<strong>en</strong>: het <strong>in</strong>zicht,<br />
dat m<strong>en</strong> zichzelf nog niet k<strong>en</strong>t; het <strong>in</strong>zicht <strong>in</strong> de noodzakelijkheid<br />
van de ware zelfk<strong>en</strong>nis; het gebed tot God om geop<strong>en</strong>de og<strong>en</strong>;<br />
de blik op de eig<strong>en</strong> ongehoorzame neig<strong>in</strong>g<strong>en</strong>. Geheel anders gaat<br />
hij bij het 9de punt te werk; hieronder wordt e<strong>en</strong> volledige Christologie<br />
uitgewerkt. Niet alle<strong>en</strong>, dat de k<strong>en</strong>nis Gods slechts <strong>in</strong> Christus<br />
volkom<strong>en</strong> bereikt wordt omdat het lum<strong>en</strong> naturale ontoereik<strong>en</strong>d<br />
is, maar ook het heilswerk van Christus wordt op volkom<strong>en</strong><br />
orthodoxe wijze c<strong>en</strong>traal gesteld. Spreekt hij over la contemplazione<br />
di Cristo crocifisso, ook dan bedoelt hij niet bij e<strong>en</strong> speculatieve<br />
contemplatie te blijv<strong>en</strong> staan, maar zo diep mogelijk <strong>in</strong> e<strong>en</strong> realiteit<br />
door te dr<strong>in</strong>g<strong>en</strong>. Voortdur<strong>en</strong>d kom<strong>en</strong> de woord<strong>en</strong> esperiènza,<br />
esperiènza <strong>in</strong>teriore, pa,8sando piû avanti, pa,8sando piû oltre, <strong>en</strong>trando<br />
piû profondam<strong>en</strong>te voor. Het zou geheel t<strong>en</strong> onrechte zijn dit hoge<br />
geestelijke niveau op e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>zijdige <strong>en</strong> polemische manier voor e<strong>en</strong><br />
bepaalde confessie <strong>in</strong> beslag te will<strong>en</strong> nem<strong>en</strong>; het is zelfstandig <strong>en</strong><br />
heeft overal zijn volle eig<strong>en</strong> recht.<br />
M<strong>en</strong> kan bij dit alles dan ook historisch niet sprek<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
onkerkelijke weg. De diepere geestelijke k<strong>en</strong>nis, waartoe Valdés zijn<br />
gespreksg<strong>en</strong>ote br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> wil, omvat ook het geloof <strong>in</strong> de heilige<br />
Katholieke Kerk <strong>en</strong> de geestelijke geme<strong>en</strong>schap met de heilige<br />
person<strong>en</strong>, die <strong>in</strong> haar zijn; <strong>in</strong> deze universele Kerk is de vergev<strong>in</strong>g<br />
van zond<strong>en</strong>. Het beg<strong>in</strong> van alles, zo had hij al veel eerder gezegd,<br />
ligt <strong>in</strong> de doop waardoor m<strong>en</strong> Christ<strong>en</strong> is. Ofschoon e<strong>en</strong> sterk<br />
elem<strong>en</strong>t van <strong>in</strong>dividualisme <strong>in</strong> het onderwijs <strong>en</strong> de opvatt<strong>in</strong>g van<br />
1) ed. Croce, p. 56-83.<br />
191
Change language