25.08.2013 Views

Umicore Groep Jaarrekening 2003 - Euroland

Umicore Groep Jaarrekening 2003 - Euroland

Umicore Groep Jaarrekening 2003 - Euroland

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Umicore</strong> <strong>Groep</strong><br />

<strong>Jaarrekening</strong> <strong>2003</strong><br />

Inhoud<br />

Geconsolideerde resultatenrekening 50<br />

Geconsolideerde balans 51<br />

Geconsolideerde kasstromentabel 52<br />

Geconsolideerde staat van de mutaties in het eigen vermogen van de <strong>Groep</strong> 53<br />

Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening 54<br />

1. Waarderingsregels en voorstellingsbasis 54<br />

2. Impact van de overgang naar de nieuwe waarderingsregels op de jaarrekening 62<br />

3. <strong>Groep</strong>sondernemingen 67<br />

4. Waardering vreemde deviezen 69<br />

5. Segmentinformatie 70<br />

6. Bedrijfsacquisities 73<br />

7. Bedrijfsresultaat 76<br />

8. Bezoldigingen en aanverwante voordelen 77<br />

9. Netto financiële kost 78<br />

10. Opbrengsten van andere financiële participaties 78<br />

11. Belastingen 79<br />

12. Immateriële vaste activa (uitgezonderd goodwill) en kapitaaltransactiekosten 80<br />

13. Goodwill 81<br />

14. Materiële vaste activa 82<br />

15. Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode 83<br />

16. Financiële vaste activa 85<br />

17. Eigen aandelen 86<br />

18. Voorraden 87<br />

19. Handels- en overige vorderingen 88<br />

20. Latente belastingactiva en -passiva 89<br />

21. Kas en kasequivalenten 90<br />

22. Minderheidsbelangen 91<br />

23. Financiële schulden 92<br />

24. Handels- en overige schulden 93<br />

25. Voorzieningen voor personeelsvoordelen 94<br />

26. Aandelenoptieplannen toegestaan door de onderneming 96<br />

27. Voorzieningen voor leefmilieu 97<br />

28. Voorzieningen voor overige risico's en kosten 98<br />

29. Toelichting bij de kasstromentabel 99<br />

30. Financiële instrumenten 100<br />

31. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen 102<br />

32. Voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen 102<br />

33. Verbonden partijen 104<br />

34. Gebeurtenissen na balansdatum 104<br />

35. Winst per aandeel 105<br />

Beknopte jaarrekening van de moederonderneming 106<br />

Verslag van de commissaris over de geconsolideerde<br />

jaarrekening afgesloten per 31 december <strong>2003</strong> 109<br />

48 | 49


Geconsolideerde resultatenrekening<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting <strong>2003</strong> 2002<br />

Omzet 7 4.677.082 3.160.591<br />

Andere bedrijfsopbrengsten 7 64.115 48.353<br />

Bedrijfsopbrengsten 4.741.197 3.208.944<br />

Verbruikte handelsgoederen, grond- en hulpstoffen 3.652.385 2.303.588<br />

Bezoldigingen en personeelsvoordelen 8 484.120 400.154<br />

Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen 138.148 127.708<br />

Toevoegingen aan voorzieningen 56.398 25.502<br />

Andere bedrijfskosten 7 310.474 292.295<br />

Bedrijfskosten 4.641.525 3.149.247<br />

BEDRIJFSRESULTAAT 99.67259.697<br />

Netto financiële kosten 9 -33.599 -22.883<br />

Opbrengsten van andere financiële activa 10 -2.426 -308<br />

Aandeel in het resultaat van de ondernemingen<br />

opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode 15 6.856 13.039<br />

RESULTAAT UIT DE GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING VOOR BELASTING 70.503 49.545<br />

Belastingen op het resultaat 11 -2.530 -11.365<br />

RESULTAAT NA BELASTING 67.973 38.180<br />

Minderheidsbelangen 22 -7.851 -5.297<br />

AANDEEL VAN DE GROEP IN HET RESULTAAT 60.122 32.883<br />

Winst per aandeel - basisberekening 2,63 1,45<br />

Winst per aandeel - na verwatering 2,62 1,45<br />

Voorgesteld dividend per aandeel 1,60 1,40


Geconsolideerde balans<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting 31/12/03 31/12/02<br />

VASTE ACTIVA 1.412.478 1.107.078<br />

Immateriële vaste activa en kapitaaltransactiekosten 12 28.687 15.754<br />

Goodwill 13 91.320 36.757<br />

Materiële vaste activa 14 950.770 774.515<br />

Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode 15 194.466 162.268<br />

Financiële vaste activa 16 56.234 53.192<br />

Handels- en overige vorderingen 19 8.555 5.035<br />

Latente belastingactiva 20 81.974 59.557<br />

Personeelsvoordelen 472<br />

VLOTTENDE ACTIVA 1.696.184 1.152.924<br />

Toegekende leningen 131 15.284<br />

Voorraden 18 905.558 650.329<br />

Handels- en overige vorderingen 19 631.446 307.084<br />

Terug te vorderen belastingen 5.990 1.714<br />

Eigen aandelen 17 23.405 70.884<br />

Beleggingen 16 561 1.598<br />

Kas en kasequivalenten 21 129.093 106.031<br />

TOTAAL DER ACTIVA 3.108.662 2.260.002<br />

EIGEN VERMOGEN VAN DE GROEP 1.129.365 1.024.305<br />

Kapitaal 562.393 500.000<br />

Uitgiftepremies 96.764 11.139<br />

Overgedragen resultaten en reserves 582.902 551.986<br />

Omrekeningsverschillen -112.694 -38.820<br />

MINDERHEIDSBELANGEN 22 62.594 64.797<br />

SCHULDEN OP MEER DAN EEN JAAR 462.925 380.058<br />

Voorzieningen voor personeelsvoordelen 25 201.561 135.262<br />

Financiële schulden 23 35.501 87.782<br />

Handels- en overige schulden 24 4.983 5.506<br />

Latente belastingpassiva 20 39.882 12.680<br />

Voorzieningen voor leefmilieu 27 112.102 116.088<br />

Voorzieningen voor overige risico's en kosten 28 68.896 22.740<br />

SCHULDEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR 1.453.778 790.842<br />

Financiële schulden 23 736.706 222.005<br />

Handels- en overige schulden 24 657.418 543.121<br />

Te betalen belastingen 30.991 13.262<br />

Voorzieningen voor leefmilieu 27 18.583 10.871<br />

Voorzieningen voor overige risico's en kosten 28 10.080 1.583<br />

TOTAAL DER PASSIVA 3.108.662 2.260.002<br />

Op 3 maart 2004 werd deze jaarrekening door de raad van bestuur van <strong>Umicore</strong> goedgekeurd voor publicatie.<br />

50 | 51


Geconsolideerde kasstromentabel<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting <strong>2003</strong> 2002<br />

Geconsolideerd resultaat (Aandeel van de <strong>Groep</strong>) 60.122 32.883<br />

Minderheidsbelangen in het geconsolideerd resultaat 22 7.851 5.297<br />

Resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode -6.856 -13.039<br />

Aanpassing voor niet-kastransacties 29 133.881 118.980<br />

Aanpassing voor elementen die afzonderlijk vermeld of geklasseerd<br />

moeten worden onder de investerings- of financieringskasstromen 29 18.731 27.672<br />

Wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal 50.555 179.301<br />

Kasstromen uit bedrijfsactiviteiten 264.284 351.093<br />

Ontvangen dividenden 147 6.545<br />

Belastingen betaald in de loop van het boekjaar -23.324 -4.926<br />

Toename/ Afname van de bedrijfsthesaurie 29 241.107 352.713<br />

Verwerving van materiële vaste activa -136.256 -145.007<br />

Verwerving van immateriële vaste activa -5.747 -6.317<br />

Verwerving van nieuwe dochterondernemingen<br />

(na aftrek van hun liquide middelen) 6 -641.330 -33.872<br />

Verwerving van bijkomende deelnemingen in ondernemingen van de <strong>Groep</strong> -389 -357<br />

Verwerving van financiële vaste activa -2.527 -9.234<br />

Nieuwe toegekende leningen -10.498 -16.191<br />

Subtotaal van de verwervingen -796.747 -210.978<br />

Afstand van materiële vaste activa 342 5.947<br />

Afstand van dochterondernemingen (na aftrek van liquide middelen) 3.006 383<br />

Afstand van financiële vaste activa 3.689 1.411<br />

Aflossing van leningen 20.796 35.925<br />

Subtotaal van de overdrachten 27.833 43.666<br />

Toename/ Afname van de investeringsthesaurie 29 -768.914 -167.312<br />

Kapitaalverhoging (na aftrek van de kapitaaltransactiekosten) 143.235 0<br />

Ontvangen subsidies 1.523 605<br />

Verkoop (Aankoop) van eigen aandelen 44.720 -40.148<br />

Ontvangen (betaalde) interesten -18.647 -17.392<br />

Nieuwe leningen 558.768 7.059<br />

Aflossing van leningen -97.460 -80.278<br />

Dividenden uitgekeerd aan <strong>Umicore</strong>-aandeelhouders -28.569 -30.198<br />

Dividenden uitgekeerd aan de minderheidsaandeelhouders -39.683 -1.572<br />

Toename/ Afname van de financieringsthesaurie 29 563.887 -161.924<br />

Invloed van de wisselkoers op de aangehouden liquide middelen -8.805 -10.816<br />

Toename/ Afname van de kas en kasequivalenten 27.275 12.661<br />

Nettokas en -kasequivalenten bij het begin van het boekjaar 97.002 84.341<br />

Nettokas en -kasequivalenten op het einde van het boekjaar 21 124.277 97.002


Geconsolideerde staat van de mutaties<br />

in het eigen vermogen van de <strong>Groep</strong><br />

(duizend ¤)<br />

Overgedragen Omrekenings-<br />

Kapitaal Uitgiftepremies resultaten verschillen Totaal<br />

Stand op 1 januari 2002 500.000 11.139 549.304 33.333 1.093.776<br />

Dividenden -30.200 -30.200<br />

Resultaat van het boekjaar 32.882 32.882<br />

Omrekeningsverschillen -72.153 -72.153<br />

Stand op 31 december 2002 500.000 11.139 551.986 -38.820 1.024.305<br />

Stand op 1 januari <strong>2003</strong> 500.000 11.139 551.986 -38.820 1.024.305<br />

Kapitaalverhoging 62.393 85.625 148.018<br />

Dividenden -29.206 -29.206<br />

Resultaat van het boekjaar 60.122 60.122<br />

Omrekeningsverschillen -73.874 -73.874<br />

Stand op 31 december <strong>2003</strong> 562.393 96.764 582.902 -112.694 1.129.365<br />

52 | 53


TOELICHTING BIJ DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING<br />

1. Waarderingsregels en voorstellingsbasis<br />

De geconsolideerde jaarrekening per 31 december <strong>2003</strong> waarvan de publicatie goedgekeurd werd door de raad van bestuur<br />

van 3 maart 2004 werd voorbereid overeenkomstig de wettelijke en reglementaire bepalingen voor het opmaken<br />

van geconsolideerde jaarrekeningen van Belgische bedrijven. Ze bevat de rekeningen van de onderneming, haar<br />

dochterondernemingen en de belangen die ze aanhoudt in ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast.<br />

1.1. VOORSTELLINGSBASIS<br />

De onderneming heeft ervoor gekozen de IFRS* (International Financial Reporting Standards) toe te passen, overeenkomstig<br />

het Belgisch Koninklijk Besluit van 4 december <strong>2003</strong>, dat de voorwaarden bepaalt voor een vervroegde toepassing<br />

van deze normen. De betrokken normen en interpretaties zijn degene die van kracht waren op 14 september 2002,<br />

volgens de regelgeving van de Europese Commissie overeenkomstig de EU-richtlijn Nr. 1725/<strong>2003</strong> inzake toepassing<br />

van IAS (International Accounting Standards) met uitzondering van IAS 32 en IAS 39 en de daarop betrekking hebbende<br />

interpretaties van het IAS Board Standing Interpretation Committee (SIC).<br />

De Belgische Commissie voor het Bank- en Financiewezen heeft bovendien de onderneming de toestemming gegeven<br />

om IFRS 1 “Eerste toepassing van IFRS” toe te passen voor haar geconsolideerde jaarrekening over <strong>2003</strong>, en dit vooraleer<br />

deze norm door de Europese Commissie is aangenomen.<br />

Voor de posten waarvoor de internationale normen niet goedgekeurd waren op balansdatum, is de onderneming<br />

de Belgische boekhoudprincipes, zoals aangewend voor het opmaken van haar vorige geconsolideerde jaarrekeningen,<br />

verder blijven toepassen. Dit omvat de financiële instrumenten, de presentatie van de eigen aandelen op de balans<br />

en kapitaaltransactiekosten.<br />

De vergelijkende cijfers van 2002 zijn herberekend op basis van de nieuwe regels om alle aanpassingen correct weer te<br />

geven. Reconciliaties en toelichtingen over de gevolgen van de overstap naar de nieuwe regels op het eigen vermogen<br />

van de <strong>Groep</strong> en op haar nettoresultaat zijn opgenomen in de toelichtingen bij de financiële staten.<br />

De geconsolideerde jaarrekening wordt uitgedrukt in duizenden euro, afgerond op het dichtste duizendtal en werd opgemaakt<br />

op basis van het principe van de historische kost, met uitzondering van de transactionele indekkingsinstrumenten,<br />

zoals verderop beschreven.<br />

1.2. CONSOLIDATIEPRINCIPES<br />

<strong>Umicore</strong> past de integrale consolidatie toe voor haar dochterondernemingen, bedrijven die de onderneming controleert,<br />

en waarvoor ze in staat is om het financiële en operationele beleid te sturen en de voordelen ervan te verwerven.<br />

Men vermoedt dat er controle is wanneer <strong>Umicore</strong> rechtstreeks of onrechtstreeks via andere dochterondernemingen<br />

meer dan 50% van de stemrechten bezit.<br />

Dochterondernemingen worden geconsolideerd vanaf de datum waarop de controle overgedragen wordt aan de <strong>Groep</strong><br />

en worden niet langer geconsolideerd vanaf de datum waarop deze controle ophoudt te bestaan.<br />

Toelichting 3 geeft een overzicht van de belangrijkste dochterondernemingen van de <strong>Groep</strong> op balansdatum.<br />

Een overname wordt geboekt volgens de overnamemethode. De activa en verplichtingen van het overgenomen bedrijf<br />

worden gewaardeerd tegen hun reële waarde op de overnamedatum. De kost van een overname wordt gewaardeerd<br />

tegen de reële waarde van de afgestane activa, de uitgegeven aandelen of de aangegane verplichtingen op de<br />

overnamedatum, vermeerderd met kosten die direct toerekenbaar zijn aan de overname. Het bedrag waarmee de kost van<br />

een overname het belang van de <strong>Groep</strong> in de reële waarde van de nettoactiva van de dochteronderneming overschrijdt,<br />

wordt geboekt als goodwill (zie verder punt 1.7. Immateriële activa en Kapitaaltransactiekosten).<br />

Alle intragroepsverrichtingen, intragroepssaldi en niet-gerealiseerde winsten op intra-groepsverrichtingen worden<br />

geëlimineerd. Niet-gerealiseerde verliezen worden eveneens geëlimineerd, behalve als een verlies een indicatie is tot<br />

een bijzondere waardevermindering. Indien noodzakelijk werden de waarderingsregels van de dochterondernemingen<br />

aangepast om de samenhang te garanderen met de principes aangenomen door de <strong>Umicore</strong> <strong>Groep</strong>.<br />

* Ingevolge de normen en interpretaties, gepubliceerd door respectievelijk het IASB (International Accounting Standards Board) en het Standing<br />

Interpretation Committee (SIC) van het IASB.


In een geassocieerde onderneming oefent de onderneming een betekenisvolle invloed op het financiële en operationele<br />

beleid, maar geen controle. Dit wordt in het algemeen aangetoond door het bezit van 20 tot 50% van de stemgerechtigde<br />

aandelen. Een joint venture is een contractuele overeenkomst waarbij de onderneming en andere partijen rechtstreeks<br />

of onrechtstreeks een economische activiteit opzetten die zij gezamenlijk controleren.<br />

Zowel geassocieerde ondernemingen als joint ventures worden in de consolidatie opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode.<br />

Volgens deze methode wordt het aandeel van de <strong>Groep</strong> in de winsten of verliezen na de overname opgenomen in<br />

de resultatenrekening en wordt het aandeel in de bewegingen van de reserves na de overname opgenomen in de reserves.<br />

Niet-gerealiseerde winsten uit transacties tussen de onderneming en haar geassocieerde deelnemingen of joint ventures<br />

worden geëlimineerd ten belope van het belang van de onderneming in de geassocieerde deelnemingen en joint ventures.<br />

Niet-gerealiseerde verliezen worden eveneens geëlimineerd, tenzij de transactie een indicatie levert voor een bijzondere<br />

waardevermindering.<br />

De participaties van de onderneming in geassocieerde ondernemingen en joint ventures omvatten ook de goodwill op hun<br />

overnames, verminderd met de gecumuleerde afschrijvingen.<br />

Toelichting 15 bevat een lijst van alle belangrijke geassocieerde ondernemingen en joint ventures van de onderneming op<br />

de balansdatum.<br />

1.3. INFLATIEBOEKHOUDING<br />

Per 31 december <strong>2003</strong> is er binnen de <strong>Umicore</strong> <strong>Groep</strong> geen enkel bedrijf dat zijn financiële verslaggeving opstelt in de<br />

valuta van een economie met hyperinflatie.<br />

1.4. OMREKENING VAN VREEMDE VALUTA<br />

De <strong>Groep</strong> stelt haar financiële verslaggeving op in euro. Voor de consolidatie van de <strong>Groep</strong> en al haar dochterondernemingen<br />

worden de jaarrekeningen van de individuele ondernemingen als volgt omgerekend:<br />

• activa en passiva tegen de koers op het einde van het jaar, zoals die gepubliceerd wordt door de Europese Centrale Bank;<br />

• resultatenrekening aan de gemiddelde wisselkoers van het boekjaar;<br />

• het eigen vermogen tegen de historische wisselkoers.<br />

Wisselkoersverschillen die ontstaan bij de omrekening van de netto-investering in buitenlandse dochterondernemingen,<br />

joint ventures en geassocieerde deelnemingen tegen de wisselkoers op het einde van het jaar, worden geboekt als deel<br />

van het eigen vermogen onder “Omrekeningsverschillen”.<br />

1.5. TRANSACTIES IN VREEMDE VALUTA<br />

Transacties in vreemde valuta worden initieel geboekt tegen de wisselkoersen die van kracht zijn op de datum van de<br />

afsluiting van de transacties. Bij de jaarafsluiting, worden alle monetaire activa en passiva gebaseerd op deze transacties<br />

in vreemde valuta, omgerekend aan de wisselkoers gebruikt voor het opmaken van de balans. Winsten en verliezen die<br />

voortvloeien uit transacties in vreemde valuta en uit de omrekening van monetaire activa en passiva in vreemde valuta,<br />

worden in de resultatenrekening opgenomen als een financieel resultaat.<br />

Om zich tegen bepaalde valutarisico’s in te dekken, heeft de onderneming een aantal termijn-en/of optiecontracten<br />

afgesloten (zie verder punt 1.22. Indekkingsinstrumenten).<br />

1.6. MATERIELE VASTE ACTIVA<br />

Materiële vaste activa worden geboekt tegen historische kost, verminderd met gecumuleerde afschrijvingen en bijzondere<br />

waardeverminderingen. De kostprijs omvat alle directe kosten en het toewijsbare gedeelte van de indirecte kosten die nodig<br />

waren om de activa bedrijfsklaar te maken.<br />

Intercalaire interesten worden niet geactiveerd. Ze worden ten laste genomen van het resultaat in de periode waarin ze ontstaan.<br />

Herstellings- en onderhoudskosten worden ten laste genomen in de periode waarin ze werden uitgevoerd, indien ze niet bijdragen<br />

tot een verhoging van het toekomstige economische rendement van de activa. Zoniet worden ze beschouwd als een afzonderlijke<br />

component van de materiële vaste activa. Componenten van de materiële vaste activa zijn elementen die op regelmatige<br />

basis worden vervangen. Zij worden beschouwd als afzonderlijke activa, omdat hun economische levensduur verschilt van<br />

de andere categorieën van materiële vaste activa waartoe zij behoren, terwijl de vervangen activa afgeschreven worden.<br />

54 | 55


De lineaire afschrijvingsmethode wordt toegepast over de geschatte economische levensduur van de activa. De geschatte<br />

economische levensduur van de respectievelijke materiële activa is als volgt:<br />

Terreinen Niet afschrijfbaar<br />

Gebouwen :<br />

• Industriële gebouwen 20 jaar<br />

• Aanpassingen aan gebouwen 10 jaar<br />

• Andere gebouwen, zoals kantoren en laboratoria 40 jaar<br />

• Onroerend goed 40 jaar<br />

Installaties, machines en uitrustingen : 10 jaar<br />

• Ovens 7 jaar<br />

• Kleinere uitrustingen 5 jaar<br />

Meubilair en materieel :<br />

• Rollend materieel 5 jaar<br />

• Mobiel materieel voor intern transport 7 jaar<br />

• Informaticamaterieel 3 tot 5 jaar<br />

• Meubilair en kantoormaterieel 5 tot 10 jaar<br />

Activa worden op elke balansdatum nagekeken of er een indicatie bestaat van de noodzaak tot boeking van een bijzondere<br />

waardevermindering en dit aan de hand van een evaluatie naar het potentieel van voldoende toekomstige winsten. Als de<br />

geschatte recupereerbare waarde lager is dan de boekwaarde, wordt een bijzondere waardevermindering geboekt onder<br />

de bedrijfskosten. Om bijzondere waardeverminderingen te evalueren, worden activa gegroepeerd in kasstroomgenererende<br />

eenheden op het laagste niveau waarvoor er afzonderlijk identificeerbare kasstromen bestaan (zie punt 1.13. Bijzondere<br />

waardevermindering van activa).<br />

Een kasstroomgenererende eenheid is de kleinste identificeerbare groep activa die kasstromen genereren uit voortgezet<br />

gebruik onafhankelijk van die voortkomend uit andere activa of groepen van activa.<br />

1.7. IMMATERIELE ACTIVA EN KAPITAALTRANSACTIEKOSTEN<br />

1.7.1. Kapitaaltransactiekosten<br />

Uitgaven voor oprichting en kapitaalverhoging worden geactiveerd voor zover ze niet in het resultaat werden genomen<br />

tijdens de periode waarin ze werden gemaakt. Ze worden afgeschreven over een periode van 5 jaar wanneer deze kosten<br />

geactiveerd werden.<br />

1.7.2. Goodwill<br />

Goodwill is het positieve verschil tussen de overnameprijs van een dochteronderneming, geassocieerde onderneming of<br />

joint venture en het aandeel van de <strong>Groep</strong> in de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva van het overgenomen<br />

bedrijf op de datum van de overname. Deze goodwill wordt lineair afgeschreven over de geschatte economische levensduur<br />

met een maximum van 20 jaar.<br />

Goodwill van geassocieerde ondernemingen en joint ventures wordt in de balans opgenomen onder “Deelnemingen opgenomen<br />

volgens de vermogensmutatiemethode”, samen met de investering zelf.<br />

Om de noodzaak tot een bijzondere waardevermindering te kunnen beoordelen, wordt de goodwill toegewezen aan een<br />

kasstroomgenererende eenheid. Op elke balansdatum worden kasstroomgenererende eenheden geëvalueerd op indicaties<br />

voor een bijzondere waardevermindering. Als een dergelijke aanwijzing bestaat, wordt een analyse uitgevoerd om te bepalen<br />

of de boekwaarde van de goodwill volledig recupereerbaar is (zie punt 1.13. Bijzondere waardevermindering van activa).<br />

Negatieve goodwill is het excedent van de reële waarde van het aandeel van de <strong>Groep</strong> in de verworven identificeerbare<br />

nettoactiva op het ogenblik van de overname tegenover de betaalde overnameprijs.<br />

Voor zover negatieve goodwill betrekking heeft op verwachte toekomstige verliezen en kosten die geïdentificeerd zijn in<br />

het overnameplan van de onderneming en voor zover zij op een betrouwbare manier kunnen gewaardeerd worden, wordt<br />

dat deel van de negatieve goodwill opgenomen in de resultatenrekening naarmate de toekomstige verliezen en lasten zich<br />

voordoen. Overblijvende negatieve goodwill die de reële waarde van de verworven niet-monetaire activa niet overschrijdt,<br />

wordt mee afgeschreven in de resultatenrekening over de resterende levensduur van die activa. Negatieve goodwill die de<br />

reële waarde van de verworven niet-monetaire activa overschrijdt, wordt onmiddellijk in resultaat opgenomen.


1.7.3. Andere immateriële activa<br />

Er moet een onderscheid worden gemaakt volgens het type van immateriële activa :<br />

• octrooien, licenties: worden afgeschreven over de periode van hun juridische bescherming;<br />

• software en aanverwante interne ontwikkelingskosten: worden afgeschreven over een periode van 5 jaar;<br />

• gebruiksrecht van terreinen: wordt lineair afgeschreven over de contractuele periode.<br />

Marktaandelen en handelsmerken worden niet geactiveerd.<br />

1.7.4. Onderzoek en ontwikkeling<br />

Onderzoekskosten met betrekking tot het verwerven van nieuwe wetenschappelijke of technologische kennis en inzichten,<br />

worden ten laste van het resultaat genomen van de periode waarin ze werden gemaakt.<br />

Ontwikkelingskosten worden gedefinieerd als kosten voor het ontwerpen van nieuwe of aanzienlijk verbeterde producten<br />

en procédés voorafgaand aan de commerciële productie of het gebruik. Ze worden geactiveerd als, onder andere,<br />

aan de volgende voorwaarden voldaan is:<br />

• de immateriële activa zullen aanleiding geven tot toekomstige economische voordelen, of met andere woorden,<br />

het marktpotentieel is duidelijk aangetoond;<br />

• de kosten met betrekking tot het procédé of product kunnen duidelijk geïdentificeerd en betrouwbaar gewaardeerd<br />

worden.<br />

Indien het moeilijk is om een duidelijk onderscheid te maken tussen onderzoeks- of ontwikkelingskosten, worden de kosten<br />

beschouwd als onderzoekskosten. Als ontwikkelingskosten geactiveerd worden, worden ze lineair afgeschreven over de<br />

periode van het verwachte voordeel maar zeker niet meer dan 5 jaar.<br />

1.8. LEASING<br />

Leasingovereenkomsten kunnen opgesplitst worden in twee soorten:<br />

1.8.1. Financiële leasing<br />

Leasing waarbij de onderneming vrijwel alle voordelen en risico's verbonden aan de eigendom van de betrokken activa<br />

overneemt, wordt beschouwd als financiële leasing. Financiële leasingcontracten worden in de balans opgenomen aan de<br />

reële waarde op het moment van het aangaan van de leasingovereenkomst of, indien deze lager is, tegen de geschatte<br />

geactualiseerde waarde van de minimale leasingbetalingen, min gecumuleerde afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen.<br />

Elke aflossing wordt deels beschouwd als terugbetaling van de leasingschuld, deels als interestbetaling in een verhouding<br />

die maakt dat er over de volledige looptijd een constante interestlast ontstaat in vergelijking met het openstaand kapitaal.<br />

De overeenkomstige huurschulden, exclusief de financiële lasten, worden geboekt in de rubriek “Overige langetermijnschulden”.<br />

Het interestgedeelte wordt over de termijn van de leasingperiode in de resultatenrekening opgenomen. Activa die het<br />

voorwerp uitmaken van financiële leasing worden afgeschreven over een termijn die overeenstemt met de verwachte<br />

economische levensduur van deze activa volgens de regels opgesteld door de onderneming.<br />

1.8.2. Operationele leasing<br />

Leasingovereenkomsten waarbij vrijwel alle wezenlijke voordelen en risico's verbonden aan de eigendom van de activa bij<br />

de verhuurder berusten, worden als operationele leasing beschouwd. Operationele leasingbetalingen worden als een kost<br />

geboekt in de resultatenrekening.<br />

1.9. FINANCIELE VASTE ACTIVA<br />

Financiële vaste activa omvatten beleggingen in aandelen, beleggingen in obligaties en leningen. Ze worden in de balans<br />

opgesplitst in vaste en vlottende financiële activa, op basis van de intentie of de mogelijkheid om ze binnen twaalf maanden<br />

na de balansdatum te realiseren.<br />

Beleggingen in obligaties en leningen worden opgenomen tegen nettowaarde na afschrijving, beleggingen in aandelen<br />

tegen kostprijs. Bijzondere waardeverminderingen worden geboekt als de nettoboekwaarde het realiseerbaar bedrag<br />

van de activa overschrijdt. Een terugneming van een bijzondere waardevermindering zal enkel worden verricht op structurele<br />

gronden, maar zal de historische kostprijs niet overschrijden.<br />

Eigen aandelen, opgenomen als vlottende activa, worden tegen kostprijs geboekt.<br />

56 | 57


1.10. VOORRADEN<br />

Voorraden worden geboekt tegen kostprijs of, indien die lager is, de netto realiseerbare waarde. De kostprijs omvat directe<br />

aankoop- of productiekosten en een toewijsbaar deel van de algemene kosten.<br />

Voorraden worden opgesplitst in :<br />

1. Basisproducten met metaaldekking<br />

2. Basisproducten zonder metaaldekking<br />

3. Verbruiksgoederen<br />

4. Betaalde voorschotten<br />

5. Bestellingen in uitvoering<br />

Basisproducten met metaaldekking zijn metaalhoudende producten waarbij <strong>Umicore</strong> blootgesteld is aan metaalprijsschommelingen<br />

en waarvoor <strong>Umicore</strong> een actief en structureel risicobeheer toepast teneinde de mogelijke negatieve<br />

effecten op de financiële performantie van de <strong>Groep</strong> tot een minimum te beperken. De metaalinhoud wordt gegroepeerd<br />

in categorieën die hun specifieke aard en operationele toepassing weerspiegelen. De voorraden worden gewaardeerd aan<br />

de methode van het gewogen gemiddelde, toegepast per voorraadcategorie. Naar gelang van de voorraadcategorie,<br />

worden gepaste indekkingsmechanismen toegepast (zie punt 1.22. over Indekkingstechnieken).<br />

Basisproducten zonder metaaldekking en verbruiksgoederen worden gewaardeerd volgens de methode van het gewogen<br />

gemiddelde.<br />

Bijzondere waardeverminderingen op voorraden worden geboekt in geval van lage voorraadrotatie en wanneer<br />

de nettoboekwaarde de marktwaarde overschrijdt. Waardeverminderingen worden afzonderlijk voorgesteld<br />

Betaalde voorschotten zijn voorafbetalingen op contracten met leveranciers, waarbij de fysieke levering van het onderliggende<br />

goed nog niet heeft plaatsgevonden. Zij worden geboekt tegen nominale waarde.<br />

Bestellingen in uitvoering worden gewaardeerd volgens de methode van de “winstname volgens de vordering van de werken”.<br />

1.11. HANDELSVORDERINGEN<br />

Handelsvorderingen worden opgenomen tegen hun nominale waarde, min de nodige voorziening voor oninvorderbaarheid.<br />

1.12. KAS EN KASEQUIVALENTEN<br />

Kasmiddelen omvatten de beschikbare geldmiddelen in contanten en uitstaande bedragen bij banken. Kasequivalenten zijn<br />

uiterst liquide kortetermijnbeleggingen die op elk ogenblik kunnen worden omgezet in een voorafbepaald bedrag, een looptijd<br />

hebben van maximum drie maanden en niet onderhevig zijn aan een materieel risico op waardeschommelingen.<br />

Deze elementen worden in de balans opgenomen tegen nominale waarde of kostprijs. Bankleningen worden in de balans<br />

opgenomen als schulden op korte termijn.<br />

1.13. BIJZONDERE WAARDEVERMINDERING VAN ACTIVA<br />

Materiële vaste activa en andere vaste activa, met inbegrip van goodwill en immateriële activa, worden geëvalueerd op<br />

de noodzaak tot boeking van bijzondere waardeverminderingen indien bepaalde gebeurtenissen of veranderde omstandigheden<br />

erop wijzen dat de boekwaarde mogelijkerwijs niet kan gerealiseerd worden. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn,<br />

moet de realiseerbare waarde van de activa geschat worden.<br />

De realiseerbare waarde is de nettoverkoopprijs van de activa of, wanneer ze hoger is, de gebruikswaarde van de activa.<br />

Om de realiseerbare waarde van individuele activa te kunnen schatten, bepaalt de onderneming vaak de realiseerbare<br />

waarde van de kasstroomgenererende eenheid waartoe de activa behoren.<br />

Als de boekwaarde van de activa de realiseerbare waarde overschrijdt, dan wordt onmiddellijk een bijzondere<br />

waardevermindering als kost geboekt.<br />

Bijzondere waardeverminderingen worden teruggenomen als er een aanwijzing is dat de reden voor de bijzondere<br />

waardeverminderingen die geboekt zijn voor de activa of voor de kasstroomgenererende eenheid, niet langer bestaan<br />

of verminderd zijn. Een bijzondere waardevermindering wordt echter alleen teruggenomen in zoverre de boekwaarde<br />

van de activa niet groter is dan de nettoboekwaarde na afschrijving alsof er in de voorgaande jaren geen bijzondere<br />

waardevermindering zou zijn opgenomen.


1.14. KAPITAAL EN OVERGEDRAGEN RESULTATEN EN RESERVES<br />

Overgedragen resultaten en reserves zijn niet beschikbaar voor uitkering ten belope van het bedrag, geïnvesteerd<br />

in eigen aandelen.<br />

Dividenden van de moederonderneming uitkeerbaar aan de gewone uitstaande aandelen worden pas opgenomen<br />

op de passiva van zodra ze goedgekeurd zijn door de aandeelhouders.<br />

1.15. MINDERHEIDSBELANGEN<br />

Minderheidsbelangen omvatten het deel, toebehorend aan de minderheidsaandeelhouders, van de reële waarde<br />

van identificeerbare activa en passiva die geboekt worden bij de overname van een dochteronderneming,<br />

samen met het overeenkomstige deel van de gerealiseerde winsten en verliezen voor de daaropvolgende periodes.<br />

In de resultatenrekening wordt het minderheidsaandeel in het verlies of de winst van de onderneming apart getoond<br />

van het geconsolideerd resultaat van de onderneming.<br />

1.16. VOORZIENINGEN<br />

Voorzieningen worden aangelegd in de balans als:<br />

• er een huidige (wettelijke of feitelijke) verplichting bestaat ten gevolge van een gebeurtenis uit het verleden;<br />

• het waarschijnlijk is dat er kasuitgaven vereist zijn om de verplichting af te wikkelen;<br />

• er een betrouwbare schatting van het bedrag van deze uitgave kan gemaakt worden.<br />

Een feitelijke verplichting is een verplichting die ontstaat uit de handelingen van een onderneming, waarbij deze, door<br />

een consistent gedrag of door bepaalde gepubliceerde beleidsregels te kennen geeft dat zij bepaalde verantwoordelijkheden<br />

aanvaardt, en de onderneming als gevolg daarvan een terecht verwachtingspatroon gecreëerd heeft dat zij die<br />

verantwoordelijkheden daadwerkelijk zal opnemen.<br />

Het bedrag opgenomen als voorziening is de best mogelijke schatting op de balansdatum van de uitgaven die vereist zijn<br />

om aan de bestaande verplichting te voldoen, rekening houdend met de waarschijnlijkheid van het mogelijke resultaat<br />

van de gebeurtenis. Indien de tijdswaarde van het geld belangrijk is, wordt als voorziening de huidige waarde genomen van<br />

de verwachte toekomstige vereiste uitgaven om aan de verplichting te voldoen. Het resultaat van de jaarlijkse heractualisatie<br />

van de voorzieningen, als ze verricht wordt, wordt opgenomen in de financiële resultaten.<br />

De belangrijkste types van voorzieningen zijn de volgende:<br />

1. Voorzieningen voor personeelsvoordelen (zie punt 1.17. Personeelsvoordelen).<br />

2. Voorzieningen voor milieuverplichtingen<br />

Milieuvoorzieningen zijn gebaseerd op wettelijke en feitelijke verplichtingen ten gevolge van gebeurtenissen uit het verleden,<br />

in overeenstemming met het gepubliceerde milieubeleid van de onderneming en de geldende wettelijke verplichtingen.<br />

Het volledige bedrag van de geschatte verplichting wordt onmiddellijk opgenomen, met uitzondering van de voorziening<br />

voor de overdekking van opslagbekkens en het daaraan gekoppeld landschapsherstel. Voor die specifieke voorzieningen<br />

wordt de verplichting stapsgewijs opgenomen naarmate de opslagbekkens werkelijk gebruikt worden.<br />

3. Overige voorzieningen<br />

Omvat voorzieningen voor geschillen, verlieslatende contracten, garanties, risico's op financiële deelnemingen en<br />

herstructureringen. Een voorziening voor herstructurering wordt opgenomen als de onderneming een gedetailleerd<br />

en formeel herstructureringsplan heeft goedgekeurd, en als de herstructurering al gestart of publiek aangekondigd<br />

is vóór de balansdatum. Elke herstructureringsvoorziening omvat enkel de directe uitgaven die voortvloeien<br />

uit de herstructurering, die duidelijk afgebakend zijn en die geen verband houden met de lopende activiteiten<br />

van de onderneming.<br />

1.17. PERSONEELSVOORDELEN<br />

1.17.1. Personeelsvoordelen op korte termijn<br />

Ze omvatten lonen, salarissen en sociale-zekerheidsbijdragen, vakantiegeld, doorbetaling van loon bij ziekte, bonussen<br />

en beloningen in natura. Deze worden als kost geboekt in de betreffende periode. Alle kaderleden van de onderneming<br />

ontvangen bonussen, op basis van te bereiken financiële doelstellingen. Het bedrag van de bonus wordt ten laste genomen,<br />

op basis van een raming op de balansdatum.<br />

58 | 59


1.17.2. Vergoedingen na uitdiensttreding (pensioenen, medische zorgverlening)<br />

De onderneming heeft verschillende pensioenprogramma’s en programma’s voor medische zorgverlening in overeenstemming<br />

met de voorwaarden en de praktijken in de landen waar ze actief is. De programma’s worden in principe gefinancierd<br />

via betalingen aan verzekeringsmaatschappijen of apart beheerde fondsen.<br />

1.17.2.1. “Te bereiken doel”-plannen<br />

De onderneming neemt alle wettelijke en feitelijke verplichtingen in de boeken op, zowel op basis van de formele<br />

bepalingen van de “te bereiken doel”-plannen als van de eerder informele gewoonten van de onderneming.<br />

Het bedrag dat opgenomen wordt in de balans, is gebaseerd op actuariële berekeningen (op basis van de “projected unit<br />

credit method”) en vertegenwoordigt de actuele waarde van de toekomstige uitkeringsverplichtingen. De voorzieningen<br />

worden aangepast voor de nog niet afgeschreven actuariële winsten en verliezen en de pensioenkosten van verleden<br />

diensttijd en verminderd met de reële waarde van de eventuele activa van het pensioenplan.<br />

Niet-opgenomen actuariële winsten en verliezen resulteren uit verschillen tussen werkelijke en geschatte actuariële<br />

parameters zoals weerspiegeld in de jaarlijkse bijwerking van de actuariële berekeningen. Dat deel van de actuariële<br />

winsten en verliezen, dat meer bedraagt dan 10% van de actuele waarde van de verplichtingen (de “te bereiken doel”verplichting)<br />

of - als dit hoger is - van de waarde van de eventuele activa van het plan, wordt volledig opgenomen in<br />

de resultatenrekening van de eerste daarop volgende periode.<br />

Niet-opgenomen pensioenkosten van verleden diensttijd resulteren uit de invoering van nieuwe toekomstige<br />

uitkeringsverplichtingen of wijzigingen aan de voordelen die betaalbaar zijn volgens het bestaande plan.<br />

De pensioenkosten van verleden diensttijd waarvoor de uitkeringen nog niet verworven zijn (de werknemers moeten<br />

eerst nog de arbeidsprestaties verlenen vooraleer de uitkeringen toegekend worden), worden lineair afgeschreven<br />

over de gemiddelde periode tot de nieuwe of gewijzigde uitkeringen verworven zijn.<br />

1.17.2.2. Plannen met “vaste bijdrage”<br />

De onderneming betaalt vaste bijdragen aan openbare of privé-verzekeringsplannen. De betalingen worden ten laste<br />

genomen op het moment dat ze verschuldigd zijn, en zijn als dusdanig opgenomen in de personeelskosten.<br />

1.17.3. Andere personeelsvoordelen op lange termijn (anciënniteitspremies)<br />

Deze vergoedingen worden geboekt ten belope van hun verwachte kostprijs over de tewerkstellingsperiode, op basis<br />

van een boekhoudmethode, vergelijkbaar met die van de “te bereiken doel”-plannen. Deze verplichtingen worden over<br />

het algemeen jaarlijks gewaardeerd door onafhankelijke erkende actuarissen. Alle actuariële verliezen of winsten worden<br />

onmiddellijk opgenomen in de resultatenrekening.<br />

1.17.4. Loopbaanbeëindigingsvoordelen (brugpensioenplannen, andere gelijkaardige verplichtingen)<br />

Deze vergoedingen zijn verschuldigd als gevolg van de beslissing van de onderneming om het dienstverband van<br />

een werknemer te beëindigen vóór de normale pensioendatum of van een beslissing van een werknemer om in ruil voor<br />

deze vergoeding vrijwillig ontslag te nemen. Als ze redelijkerwijs voorspelbaar zijn, overeenkomstig de voorwaarden<br />

en praktijken in de landen waar de onderneming actief is, worden ook potentieel toekomstige verplichtingen opgenomen.<br />

Deze vergoedingen worden geboekt ten belope van hun verwachte kostprijs over de tewerkstellingsperiode, op basis<br />

van een boekhoudmethode, vergelijkbaar met die van de “te bereiken doel”-plannen. Deze verplichtingen worden over<br />

het algemeen jaarlijks gewaardeerd door onafhankelijke erkende actuarissen. Alle actuariële verliezen of winsten worden<br />

onmiddellijk opgenomen in de resultatenrekening.<br />

1.17.5. Vergoedingen in aandelen en aanverwante voordelen<br />

Dankzij verschillende aandelenoptieprogramma’s kunnen zowel de werknemers als het senior management van de onderneming<br />

aandelen van <strong>Umicore</strong> verwerven. De uitoefeningsprijs van de optie is gelijk aan de marktprijs van de onderliggende aandelen<br />

op de datum van de toekenning, en er worden geen vergoedingskosten of verplichtingen geboekt. Als de opties uitgeoefend<br />

worden, worden ofwel de eigen aandelen aangewend of wordt het kapitaal verhoogd met het bedrag van de ontvangen sommen.<br />

De personeelsvoordelen worden geboekt als bedrijfsresultaat in de resultatenrekening, met uitzondering van interestkosten<br />

en het rendement op de activa van de “te bereiken doel”-plannen, die opgenomen worden in de financiële resultaten.<br />

1.18. FINANCIELE SCHULDEN<br />

Voor leningen worden de initieel ontvangen bedragen geboekt, verminderd met transactiekosten. Daarna worden<br />

ze gewaardeerd tegen nettowaarde na afschrijving, op basis van de effectieve interestmethode. De nettowaarde<br />

na afschrijving wordt berekend rekening houdend met alle uitgiftekosten en elke korting of premie bij de vereffening.<br />

Alle verschillen tussen het geleende bedrag en de terugbetalingswaarde worden opgenomen in de resultatenrekening.<br />

1.19. HANDELSSCHULDEN<br />

Handelsschulden worden geboekt tegen nominale waarde.


1.20. BELASTINGEN OP HET RESULTAAT<br />

De belastingen op het resultaat van het boekjaar betreffen de effectieve belastingen alsook de latente belastingen.<br />

Deze belastingen worden berekend in overeenstemming met de belastingwetgeving die van toepassing is in elk land<br />

waar de onderneming actief is.<br />

De effectieve belastingen omvatten deze die verschuldigd zijn op het belastbaar inkomen van het jaar, op basis van<br />

de belastingpercentages die gelden op de balansdatum, evenals elke herziening van de belastingen die verschuldigd<br />

(of terugbetaalbaar) zijn voor voorgaande jaren.<br />

Latente belastingen worden berekend volgens de “liability method”, op tijdelijke verschillen die voortkomen tussen<br />

enerzijds de fiscale waarde van de activa en passiva en anderzijds hun boekwaarde in de jaarrekening. Deze belastingen<br />

worden gewaardeerd op basis van de belastingpercentages van het volgende jaar.<br />

Latente belastingactiva worden enkel geboekt wanneer het waarschijnlijk is dat er voldoende toekomstige belastbare<br />

winst zal zijn waarmee de tijdelijke verschillen kunnen worden verrekend.<br />

Latente belastingactiva en -passiva worden gecompenseerd en netto voorgesteld enkel en alleen als ze betrekking<br />

hebben op belastingen geheven door dezelfde belastinginstantie op dezelfde belastbare entiteit.<br />

1.21. BOEKING VAN OPBRENGSTEN<br />

1.21.1. Verkoop van goederen en verlening van diensten<br />

De opbrengsten uit de verkoop van goederen uit de verwerkingsactiviteiten worden opgenomen wanneer de belangrijkste<br />

voordelen en risico's inzake eigendom ten laste vallen van de koper en er niet langer onzekerheid bestaat over de ontvangst<br />

van de overeengekomen vergoeding, en de daaraan verbonden transactiekosten of de mogelijke teruggave van de goederen.<br />

Opbrengsten uit raffinageactiviteiten worden opgenomen van zodra de metaalreferentie bereikt is. De metaalreferentie is<br />

een algemeen erkende standaardvorm van metaal met gedefinieerde metaalinhoud, verhandeld op gevestigde actieve<br />

markten voor basismaterialen (“commodities”).<br />

Opbrengsten uit de levering van diensten worden opgenomen in verhouding tot het niveau van afwerking van de transactie<br />

als dit op een betrouwbare manier gewaardeerd kan worden.<br />

1.21.2. Overheidssubsidies<br />

Overheidssubsidies worden aanvankelijk geboekt in de balans als over te dragen opbrengsten indien er een redelijke<br />

garantie is dat de subsidies ontvangen zullen worden en dat de onderneming zal voldoen aan de voorwaarden die<br />

eraan verbonden zijn. Subsidies worden vervolgens in de resultatenrekening opgenomen over de periode die nodig<br />

is om in verband gebracht te worden met de kosten die ze moeten compenseren.<br />

1.22. INDEKKINGSINSTRUMENTEN<br />

De onderneming gebruikt afgeleide financiële instrumenten en instrumenten met betrekking tot basismaterialen voornamelijk<br />

om de blootstelling aan negatieve schommelingen van wisselkoersen, metaalprijzen, rentevoeten en andere marktrisico’s<br />

te beperken. De onderneming gebruikt voornamelijk contant- en termijncontracten om het metaal- en valutarisico in te dekken,<br />

en swapcontracten om het renterisico in te dekken. De transacties die verricht worden op de termijnmarkt zijn niet<br />

speculatief van aard.<br />

1.22.1. Transactionele risico’s<br />

De afgeleide financiële instrumenten en instrumenten met betrekking tot basismaterialen die tot doel hebben de reële<br />

waarde van de onderliggende ingedekte elementen te beschermen, worden initieel opgenomen tegen transactiekoers.<br />

Zowel de instrumenten als de ingedekte elementen worden nadien gewaardeerd aan de reële waarde op de balansdatum,<br />

volgens het marktwaarde-vergelijkingsmechanisme (“mark-to-market”). Alle winsten en verliezen op de ingedekte posities<br />

worden onmiddellijk opgenomen in de resultatenrekening, als bedrijfsresultaat als ze betrekking hebben op basismaterialen<br />

en als financiële resultaten als ze betrekking hebben op valuta’s en rente (zie ook punt 1.10. Voorraden). Op de nietingedekte<br />

posities worden enkel de verliezen opgenomen. Het principe van de marktwaardevergelijking is het berekenen<br />

van het verschil tussen de transactiekoers en de slotkoers, contant ten opzichte van contant of termijn ten opzichte van<br />

termijn, afhankelijk van de gebruikte transactiekoers.<br />

1.22.2. Structurele risico’s<br />

Afgeleide financiële instrumenten en instrumenten met betrekking tot basismaterialen die tot doel hebben toekomstige<br />

kasstromen te beschermen, worden niet opgenomen in het bedrijfsresultaat zolang de onderliggende kasstroom niet<br />

erkend is. Er worden geen marktwaarde-vergelijkingsmechanismen toegepast.<br />

60 | 61


2. Impact van de overgang naar de nieuwe waarderingsregels<br />

op de jaarrekening<br />

Geconsolideerde staat van de mutaties in het eigen vermogen van de <strong>Groep</strong><br />

(duizend ¤)<br />

Uitgifte- Overgedragen Consolidatie- Omrekenings-<br />

Kapitaal premies resultaten verschillen verschillen TOTAAL<br />

Balans per 1 januari 2002<br />

onder vroegere boekhoudregels 500.000 11.139 537.374 963 24.170 1.073.646<br />

Wijzigingen in boekhoudregels<br />

(a) Latente belastingen IAS 12 69.522 69.522<br />

(b) Personeelsvoordelen IAS 19 -28.261 -28.261<br />

(c) Voorzieningen IAS 37 -1.103 -1.103<br />

(d) Intercalaire interesten IAS 23 -4.921 -4.921<br />

(e) Bedrijfsacquisities IAS 22 -29.557 -963 -30.520<br />

(f) Voorraden IAS 2 -8.352 -8.352<br />

(g) IFRS-impact op geassocieerde ondernemingen -6.762 -6.762<br />

(h) Immateriële vaste activa IAS 38 2.165 2.165<br />

(i) Omrekeningsverschillen IAS 21 -9.540 9.163 -377<br />

Overige aanpassingen -1.462 -1.462<br />

(j) Te betalen dividenden 30.200 30.200<br />

Herwerkte balans per 1 januari 2002 500.000 11.139 549.303 33.333 1.093.775<br />

2.1. Toelichting bij de reconciliatie van het eigen vermogen op 1 januari 2002<br />

Deze toelichting beschrijft de gevolgen van de overgang van de vroegere waarderingsregels van de <strong>Groep</strong> naar IFRS,<br />

zoals goedgekeurd door de Europese Commissie en overeenkomstig het koninklijk besluit van 4 december <strong>2003</strong><br />

op de openingsbalans, meer in het bijzonder het eigen vermogen per 1 januari 2002 en per 31 december 2002.<br />

Voor meer details verwijzen we eveneens naar toelichting 1 tot de belangrijkste waarderingsregels.<br />

Herberekening van het eigen vermogen<br />

a) Latente belastingen IAS 12 (¤ +69.522 duizend)<br />

Onder de vroegere waarderingsregels werden actieve belastinglatenties uitsluitend geboekt voor zover ze werden<br />

gecompenseerd door passieve belastinglatenties. Als gevolg van de nieuwe regels waardeert en boekt de onderneming<br />

op elke balansdatum de actieve belastinglatenties waarvoor waarschijnlijk voldoende belastbare winst zal ontstaan om<br />

de actieve belastinglatenties te kunnen realiseren. Het bedrag van de actieve belastinglatenties dat volgens IAS12 als<br />

realiseerbaar wordt beschouwd en als een stijging van het eigen vermogen op de openingsbalans wordt geboekt,<br />

bedraagt ¤ 56.189 duizend. Het resterende bedrag van ¤ 13.333 duizend betreft latente belastingen die werden berekend<br />

op de aanpassingen als gevolg van de overgang naar nieuwe waarderingsregels.


) Personeelsvoordelen IAS 19 (¤ -28.261 duizend)<br />

Alle niet-geboekte actuariële winsten en verliezen en pensioenkosten van verleden diensttijd werden geboekt voor een<br />

totaal bedrag van ¤ -4.711 duizend. De uitgebreidere verplichtingen van IFRS hebben geleid tot de inboeking van nieuwe<br />

voorzieningen voor een bedrag van ¤ -23.554 duizend, voornamelijk met betrekking tot gezondheidszorgprogramma's<br />

en anciënniteitspremies in België en Frankrijk.<br />

c) Voorzieningen IAS 37 (¤ -1.103 duizend)<br />

Voorzieningen voor grote herstellingswerken worden niet langer geboekt, maar de belangrijkste herstellingskosten worden<br />

geactiveerd en afgeschreven over een periode tussen twee grote herstellingen in, op basis van de componentenbenadering.<br />

De terugneming van bestaande voorzieningen had een positieve impact op het eigen vermogen ten bedrage van ¤ 32.953 duizend.<br />

De criteria voor het boeken van voorzieningen zijn in het algemeen strikter geworden en bovendien erkent IAS 37<br />

het principe van de feitelijke verplichting naast het principe van de wettelijke verplichting. Langetermijnvoorzieningen<br />

worden daarenboven geactualiseerd indien deze belangrijk zijn. Al deze wijzigingen hebben geresulteerd in de inboeking<br />

van bijkomende voorzieningen ten bedrage van ¤ -34.055 duizend, voornamelijk met betrekking tot het leefmilieu<br />

en in mindere mate voor financiële participaties.<br />

d) Intercalaire interesten IAS 23 (¤ -4.921 duizend)<br />

Intercalaire interesten worden niet langer geactiveerd en bijgevolg werden deze, opgenomen in de balans per 1 januari 2002,<br />

afgeboekt.<br />

e) Bedrijfsacquisities IAS 22 (¤ -29.557 duizend)<br />

Onder IAS 22 geldt de verplichting goodwill toe te wijzen aan kasstroomgenererende eenheden en deze op de datum<br />

van eerste implementatie te onderwerpen aan een test op bijzondere waardevermindering. <strong>Umicore</strong> heeft dan ook de<br />

goodwill die een gevolg was van de fusie in 1989 van Vieille Montagne, Metallurgie Hoboken - Overpelt, Mechim en<br />

ACEC Union Minière, alsook een deel van de goodwill op de synthetische diamantactiviteiten afgeboekt.<br />

f) Voorraden IAS 2 (¤ -8.352 duizend)<br />

Voorraden werden ondergebracht in verschillende categorieën volgens hun aard en operationeel gebruik. De LIFO-methode<br />

werd voor elke voorraadcategorie vervangen door de methode van het gewogen gemiddelde. Voorraden worden gewaardeerd<br />

tegen kostprijs of tegen nettorealisatiewaarde, indien deze lager is. Kosten omvatten identificeerbare directe aankoop- of<br />

productiekosten en een gepaste toewijzing van indirecte kosten, aankoop- en productiekosten, inclusief algemene kosten.<br />

De toepassing van deze principes had een negatieve impact op het eigen vermogen van ¤ -8.352 duizend.<br />

g) IFRS-impact op geassocieerde ondernemingen (¤ -6.762 duizend)<br />

De jaarrekeningen van de geassocieerde ondernemingen werden herwerkt in functie van de nieuwe waarderingsregels<br />

van <strong>Umicore</strong>. Het grootste verschil komt voort uit voorzieningen voor personeelsvoordelen met een overeenkomstig<br />

effect op belastinglatenties.<br />

h) Immateriële vaste activa IAS 38 (¤ +2.165 duizend)<br />

De nuttige levensduur van software werd herzien naar 5 jaar in plaats van 3 jaar. Deze aanpassing had een positieve<br />

impact van ¤ 2.165 duizend.<br />

i) Omrekeningsverschillen IAS 21 (¤ -9.540 duizend)<br />

Twee entiteiten in Megapode, een subgroep die werd opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode, werden<br />

geïdentificeerd als buitenlandse activiteiten en hebben als gevolg hiervan hun respectievelijke functionele valuta<br />

aangepast, overeenkomstig SIC19. Dit heeft geleid tot een aanpassing van de overgedragen resultaten voor een bedrag<br />

van ¤ -8.870 duizend.<br />

j) Te betalen dividenden<br />

Te betalen dividenden met betrekking tot de afgesloten periode worden op het einde van het boekjaar in het eigen<br />

vermogen opgenomen in plaats van als een kortetermijnschuld in de balans. De invloed van deze herklassering<br />

op de overgedragen resultaten bedraagt ¤ 30.200 duizend.<br />

62 | 63


Geconsolideerde staten van de mutaties in het eigen vermogen van de <strong>Groep</strong> en het resultaat 2002<br />

2.2. Toelichting bij de reconciliatie van de resultatenrekening 2002<br />

(duizend ¤)<br />

Uitgifte- Overgedragen Resultaat van Consolidatie- Omrekenings-<br />

Kapitaal premies resultaten het boekjaar verschillen verschillen TOTAAL<br />

Balans per 31 december 2002<br />

onder vroegere boekhoudregels 500.000 11.139 508.168 48.3921.036 -45.709 1.023.026<br />

Wijzigingen in boekhoudregels<br />

(a) Latente belastingen IAS 12 69.522 -8.187 64 61.399<br />

Personeelsvoordelen IAS 19 -28.261 -623 283 -28.601<br />

Voorzieningen IAS 37 -1.103 -1.877 -438 -3.418<br />

Intercalaire interesten IAS 23 -4.921 36 -4.885<br />

(b) Bedrijfsacquisities IAS 22 -29.557 3.568 -1.036 1.928 -25.097<br />

(c) Voorraden IAS 2 -8.352 -8.373 -23 -16.748<br />

IFRS-impact op verbonden<br />

ondernemingen -6.762 799 984 -4.979<br />

Immateriële vaste activa IAS 38 2.165 -519 1.646<br />

Omrekeningsverschillen IAS 21 -9.540 45 3.964 -5.531<br />

Overige aanpassingen -1.462 -379 127 -1.714<br />

Te betalen dividenden 29.207 29.207<br />

Herwerkte balans<br />

per 31 december 2002 500.000 11.139 519.104 32.882 -38.820 1.024.305<br />

De belangrijkste invloed op de herwerkte resultatenrekening voor het boekjaar komt voort uit de wijzigingen<br />

in de waarderingsregels voor voorraden, latente belastingen en immateriële vaste activa.<br />

a) De latente belastingkosten stegen met ¤ 8.187 duizend, inclusief het verlies van ¤ 9.913 duizend van actieve belastinglatenties<br />

door de wijziging van het belastingpercentage van 40,17% naar 33,99% voor bedrijfswinsten in België einde 2002.<br />

b) De afschrijving van afgeboekte goodwill, op de openingsbalans op 1 januari 2002, werd teruggenomen en resulteerde<br />

in een lagere kost ten bedrage van ¤ 3.568 duizend.<br />

c) Het onderbrengen van voorraden in verschillende categorieën volgens hun aard en operationeel gebruik, de mogelijkheid<br />

om identificeerbare directe fabricagekosten af te zonderen, de impact van een nieuw waarderingssysteem voor de<br />

zinkactiviteiten en de omschakeling van LIFO naar het principe van het gewogen gemiddelde hebben een negatieve<br />

impact gehad op de resultatenrekening van ¤ 8.373 duizend, waarvan het grootste deel niet-recurrent is.<br />

2.3. Toelichting bij de reconciliatie van het eigen vermogen per 31 december 2002<br />

De impact op het herwerkt eigen vermogen per 31 december 2002 wordt volledig uitgelegd door de aanpassingen<br />

op het eigen vermogen per 1 januari 2002, en de aanpassingen aan de resultatenrekening 2002 (zie hoger), en hun<br />

impact op de omrekeningsverschillen.<br />

Net als bij de herwerking van het eigen vermogen bij de opening stijgen de overgedragen resultaten met het voorgestelde<br />

dividend ten bedrage van ¤ 29.207 duizend, dat onder de vroegere boekhoudregels vervat zat in schulden op korte termijn.


Herwerkte geconsolideerde kasstromentabel 2002<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting<br />

Vorige<br />

waarderingsregels<br />

Herwerkt<br />

Geconsolideerd resultaat (aandeel van de <strong>Groep</strong>) 48.392 32.883<br />

Minderheidsbelangen in het geconsolideerd resultaat 4.887 5.297<br />

Resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode -8.793 -13.039<br />

Aanpassing voor niet-kastransacties 115.382 118.980<br />

Aanpassing voor elementen die afzonderlijk vermeld of geklasseerd moeten<br />

worden onder de investerings- of financieringskasstromen -815 27.672<br />

Wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal 169.141 179.301<br />

Kasstromen uit bedrijfsactiviteiten 328.194 351.093<br />

Ontvangen dividenden 6.545<br />

Belastingen betaald in de loop van het boekjaar -4.926<br />

Toename/ Afname van de bedrijfsthesaurie (b) 328.194 352.713<br />

Verwerving van materiële vaste activa -144.334 -145.007<br />

Verwerving van immateriële vaste activa -6.327 -6.317<br />

Verwerving van nieuwe dochterondernemingen<br />

(na aftrek van hun liquide middelen) -37.019 -33.872<br />

Verwerving van bijkomende deelnemingen in ondernemingen van de <strong>Groep</strong> -357 -357<br />

Verwerving van financiële vaste activa (a)(c) -7.693 -9.234<br />

Nieuwe toegekende leningen -16.199 -16.191<br />

Subtotaal van de verwervingen -211.929 -210.978<br />

Afstand van materiële vaste activa 5.983 5.947<br />

Afstand van dochterondernemingen (na aftrek van hun liquide middelen) 383 383<br />

Afstand van financiële vaste activa 1.411 1.411<br />

Aflossing van leningen (c) 35.920 35.925<br />

Subtotaal van de overdrachten 43.697 43.666<br />

Toename/ Afname van de investeringsthesaurie -168.232 -167.312<br />

Ontvangen subsidies 294 605<br />

Eigen aandelen -40.148 -40.148<br />

Ontvangen (betaalde) interesten (b) 0 -17.392<br />

Nieuwe leningen (a)(b)(c) 43.435 7.059<br />

Aflossing van leningen -72.633 -80.278<br />

Dividenden uitgekeerd aan <strong>Umicore</strong>-aandeelhouders -30.198 -30.198<br />

Dividenden uitgekeerd aan de minderheidsaandeelhouders -1.572 -1.572<br />

Toename/ Afname van de financieringsthesaurie -100.822 -161.924<br />

Invloed van de wisselkoers op de aangehouden liquide middelen (b) -10.816<br />

Toename/ Afname van de kas en kasequivalenten 59.140 12.661<br />

Nettokas en -kasequivalenten bij het begin van het boekjaar -89.807 84.341<br />

Nettokas en -kasequivalenten op het einde van het boekjaar -30.667 97.002<br />

64 | 65


Componenten van nettokas en kasequivalenten<br />

2.4. Toelichting bij de reconciliatie van de herwerkte kasstromentabel 2002<br />

(duizend ¤)<br />

Vorige<br />

waarderingsregels<br />

Herwerkt<br />

Wijziging Wijziging<br />

Toelichting Nettokas Nettokas<br />

Beleggingen of korte termijn bij banken 18.790 18.936<br />

Beleggingen of korte termijn (andere) -5.596 -5.469<br />

Financiële instellingen -4.165 -3.802<br />

Liquide middelen en andere kasequivalenten -4.783 -5.090<br />

Kortlopende financiële investeringen (a) -2.468<br />

1.778 4.574<br />

Kaskrediet 8.087 8.087<br />

Kortetermijnschulden (a) 49.275<br />

Nettokas zoals in de kasstromentabel 59.140 12.661<br />

a) De belangrijkste wijziging in de presentatie komt voort uit de definitie van nettokas en kasequivalenten die onder<br />

de vroegere waarderingsregels en presentatie de kortlopende financiële schulden en lopende financiële investeringen<br />

omvatten.<br />

De wijziging in de kortlopende financiële schulden (¤ -49.275 duizend) wordt nu gerapporteerd als kasstromen uit<br />

financieringsactiviteiten.<br />

De wijziging in kortlopende financiële investeringen (¤ -2.468 duizend) maakt nu deel uit van de kasstroom uit<br />

investeringsactiviteiten.<br />

Aangezien overnames en afstanden van dochterondernemingen worden gerapporteerd na aftrek van de verworven<br />

of verkochte nettokas en kasequivalenten, werden deze kasstromen eveneens herwerkt met als gevolg een impact<br />

op de kasstroom uit financieringsactiviteiten van ¤ 3.147 duizend.<br />

b) Het verschil in nettokas uit bedrijfsactiviteiten bedraagt ¤ 24.519 duizend en is voornamelijk het gevolg van :<br />

• de overboeking van liquide middelen die verband houden met interesten toegewezen aan de kasstromen uit financieringsactiviteiten<br />

(¤ 17.392 duizend);<br />

• de wijziging in het toewijzen van de omrekeningsverschillen aan de drie hoofdcategorieën van kasstromen.<br />

In de vroegere presentatie werden omrekeningsverschillen op vlottende activa en schulden op korte termijn volledig<br />

toegewezen aan de kasstroom uit bedrijfsactiviteiten.<br />

c) De gewijzigde presentatie wordt ook beïnvloed door de wijzigingen in de consolidatiekring en de consolidatiemethode<br />

voor joint ventures.


3. <strong>Groep</strong>sondernemingen<br />

Hierna volgt de lijst van de belangrijkste ondernemingen die in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen zijn:<br />

% deelneming <strong>2003</strong><br />

Argentinië <strong>Umicore</strong> Argentina 100,00<br />

Australië <strong>Umicore</strong> Australia Ltd. 100,00<br />

België Sibeka (BE 403.202.373) 80,44<br />

<strong>Umicore</strong> Financial Services (BE 428.179.081) 99,67<br />

<strong>Umicore</strong> Oxyde Belgium (BE 438.933.809) 100,00<br />

UMCI (BE 466.261.083) 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Belgium (BE 402.964.625) 100,00<br />

Brazilië Coimpa Industrial Ltda 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Brazil 100,00<br />

Bulgarije <strong>Umicore</strong> Med JSCO 99,77<br />

Canada <strong>Umicore</strong> Canada Inc. 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Autocat Canada 100,00<br />

China Hunan Fuhong Zinc Industrial 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Shanghai 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Far East 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Hong Kong 100,00<br />

Duitsland <strong>Umicore</strong> Bausysteme GmbH 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Deutschland 100,00<br />

Allgemeine Gold- und Silberscheideanstalt AG 90,80<br />

BrazeTec GmbH 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> AG & Co KG 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Galvanotechnik 90,80<br />

Filippijnen <strong>Umicore</strong> Specialty Materials Subic 78,20<br />

Frankrijk <strong>Umicore</strong> France 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Climeta 100,00<br />

Allgemeine France 90,80<br />

Italië <strong>Umicore</strong> Italia 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Italia 100,00<br />

Italbras 100,00<br />

Japan <strong>Umicore</strong> Marketing Services Japan 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Precious Metals Japan 100,00<br />

Liechtenstein <strong>Umicore</strong> Materials AG 100,00<br />

Maleisië <strong>Umicore</strong> Malaysia Sdn Bhd 100,00<br />

Nederland Schöne Edelmetaal 90,80<br />

<strong>Umicore</strong> Nederland 100,00<br />

66 | 67


Noorwegen <strong>Umicore</strong> Norway 100,00<br />

Oostenrijk Oegussa 90,89<br />

Portugal <strong>Umicore</strong> Portugal 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Lusitana 100,00<br />

Singapore <strong>Umicore</strong> Precious Metals Singapore 100,00<br />

Taiwan <strong>Umicore</strong> Materials Taiwan 100,00<br />

Thailand <strong>Umicore</strong> Marketing Services Thailand 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Precious Metals Thailand 68,10<br />

Verenigd Koninkrijk <strong>Umicore</strong> Coating Services 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Laser Optics 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services UK Ltd 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Precious Metals UK 100,00<br />

VS <strong>Umicore</strong> USA Inc. 100,00<br />

Bowden 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Semiconductor Processing 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Autocat USA 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Building Products USA 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Precious Metals NJ LLC 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> R&D 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Thin Film Products USA 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services USA Inc. 100,00<br />

Zuid-Afrika <strong>Umicore</strong> South Africa 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Autocat Pty, Zuid-Afrika 55,00<br />

Zuid-Korea <strong>Umicore</strong> Korea 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Korea 100,00<br />

Zweden <strong>Umicore</strong> Autocat Sweden 100,00<br />

Zwitserland <strong>Umicore</strong> Strub sa 100,00


4. Waardering vreemde deviezen<br />

Met betrekking tot de belangrijkste gangbare deviezen gebruikt door de geconsolideerde entiteiten en participaties van de <strong>Groep</strong><br />

zijn de gebruikte koersen voor de omzetting naar de munt waarin de <strong>Groep</strong> haar financieel verslag opstelt (euro) de volgende:<br />

Slotkoers Gemiddelde koers<br />

<strong>2003</strong> (¤) 2002 (¤) <strong>2003</strong> (¤) 2002 (¤)<br />

Amerikaanse dollar USD 1,26300 1,04870 1,13116 0,94520<br />

Brits pond GBP 0,70480 0,65050 0,69199 0,62873<br />

Canadese dollar CAD 1,62340 1,65500 1,58168 1,48339<br />

Zwitserse frank CHF 1,55790 1,45239 1,52120 1,46701<br />

Japanse yen JPY 135,05000 124,39000 130,97121 118,06900<br />

Braziliaanse real BRL 3,62797 3,70225 3,48361 2,79182<br />

Zuid-Afrikaanse rand ZAR 8,39495 9,00901 8,54364 9,90001<br />

Chinese Yuan CNY 10,37863 8,68583 9,37025 7,82840<br />

Thaise baht THB 49,68612 45,22840 47,02052 40,65041<br />

Zuid-Koreaanse won (100) KRW 15,06320 12,43781 13,46904 11,80638<br />

Alle dochterondernemingen, geassocieerde ondernemingen en joint ventures hebben als functionele waarderingsmunt,<br />

de munt van het land waarin zij actief zijn, uitgezonderd voor <strong>Umicore</strong> Med (Bulgarije), Megapode (Ierland) en Traxys (Luxemburg)<br />

die de Amerikaanse dollar gebruiken.<br />

68 | 69


5. Segmentinformatie<br />

PRIMAIRE SEGMENTINFORMATIE <strong>2003</strong> (per business group)<br />

(duizend ¤)<br />

Nieuwe<br />

Edelmetaalproducten<br />

en Edelmetaal- Corporate & Niet<br />

Materialen Koper Katalysatoren diensten Zink Deelnemingen toegewezen Totaal<br />

Totale omzet per segment 354.874 1.009.861 656.822 1.838.039 810.522 227.520 -220.556 4.677.082<br />

waarvan externe omzet 354.874 928.126 645.981 1.717.015 803.566 227.520 4.677.082<br />

waarvan omzet tussen segmenten 81.735 10.841 121.024 6.957 -220.556<br />

Bedrijfsresultaat 33.933 -5.039 39.786 45.769 19.191 -33.966 99.674<br />

Recurrent 36.597 864 39.786 45.769 28.237 -23.275 127.977<br />

Niet-recurrent -2.664 -5.903 -9.046 -10.691 -28.304<br />

Ondernemingen opgenomen volgens<br />

de vermogensmutatiemethode 2.397 3.078 -60 142 1.300 6.856<br />

Recurrent 13.497 3.078 -60 142 1.300 17.956<br />

Niet-recurrent -11.100 -11.100<br />

Netto financiële kosten -33.598 -33.598<br />

Resultaten andere financiële participaties -2.428 -2.428<br />

Belasting op het resultaat -2.530 -2.530<br />

Minderheidsbelangen -7.852 -7.852<br />

Nettoresultaat van het jaar 60.122<br />

Geconsolideerd totaal der activa 381.075 576.125 696.575 474.222 560.912 128.013 291.740 3.108.661<br />

Segmentactiva 267.567 576.125 680.346 474.081 518.419 105.917 2.622.455<br />

Investeringen<br />

in geassocieerde ondernemingen 113.508 16.229 141 42.492 22.096 194.466<br />

Niet toegewezen activa 291.740 291.740<br />

Geconsolideerd totaal der passiva 62.652 195.134 152.316 160.738 284.311 56.825 1.004.816 1.916.703<br />

Segmentpassiva 62.562 195.134 152.316 160.738 284.311 56.825 911.887<br />

Niet toegewezen passiva 1.004.816 1.004.816<br />

Investeringen 17.896 34.469 13.678 23.201 44.951 14.125 148.320<br />

Afschrijvingen 14.865 20.733 12.739 23.833 18.501 28.836 119.507<br />

Niet-kasuitgaven<br />

(andere dan afschrijvingen) -1.4 26.677 6.4421.669 11.548 15.513 40.427<br />

Bijzondere waardeverminderingen<br />

(Terugneming van bijzondere<br />

waardeverminderingen) 5.499 4 18 0 2.765 642 8.928<br />

SECUNDAIRE SEGMENTINFORMATIE <strong>2003</strong> (per geografisch gebied)<br />

Europa Azië-Stille Oceaan Noord-Amerika Zuid-Amerika Afrika<br />

(duizend ¤)<br />

Totaal<br />

Totale omzet per segment 3.568.832 422.265 444.820 55.577 185.588 4.677.082<br />

Totaal der activa 2.707.523 145.299 123.065 61.684 71.091 3.108.661<br />

Investeringen 132.567 7.042 5.252 1.903 1.556 148.320


PRIMAIRE SEGMENTINFORMATIE 2002 (per business group)<br />

(duizend ¤)<br />

Nieuwe<br />

Edelmetaalproducten<br />

en Edelmetaal- Corporate & Niet<br />

Materialen Koper Katalysatoren diensten Zink Deelnemingen toegewezen Totaal<br />

Totale omzet per segment 354.055 945.548 784.278 763.712 357.237 -44.240 3.160.591<br />

waarvan externe omzet 354.055 926.494 768.773 754.031 357.237 3.160.591<br />

waarvan omzet tussen segmenten 19.054 15.505 9.681 -44.240<br />

Bedrijfsresultaat 13.788 7.329 53.245 2.231 -16.897 59.696<br />

Recurrent 17.597 8.694 53.245 18.958 -13.994 84.500<br />

Niet-recurrent -3.809 -1.365 -16.727 -2.903 -24.804<br />

Ondernemingen opgenomen volgens<br />

de vermogensmutatiemethode 13.780 -1.154 413 13.039<br />

Recurrent 13.780 -1.154 413 13.039<br />

Niet-recurrent<br />

Netto financiële kosten -22.883 -22.883<br />

Resultaten andere financiële participaties -309 -309<br />

Belasting op het resultaat -11.363 -11.363<br />

Minderheidsbelangen -5.297 -5.297<br />

Nettoresultaat van het jaar 32.883<br />

Geconsolideerd totaal der activa 408.106 528.527 304.415 471.016 256.676 291.262 2.260.002<br />

Segmentactiva 284.411 528.527 304.415 437.697 251.422 1.806.472<br />

Investeringen<br />

in geassocieerde ondernemingen 123.695 33.318 5.254 162.268<br />

Niet toegewezen activa 291.262 291.262<br />

Geconsolideerd totaal der passiva 69.538 136.424 139.229 258.179 109.801 457.730 1.170.901<br />

Segmentpassiva 69.538 136.424 139.229 258.179 109.801 713.171<br />

Niet toegewezen passiva 457.730 457.730<br />

Investeringen 18.836 43.308 36.340 43.389 10.845 152.718<br />

Afschrijvingen 23.420 33.705 18.202 39.996 9.036 124.359<br />

Niet-kasuitgaven<br />

(andere dan afschrijvingen) 2.989 -1.543 6.720 9.692 6.947 24.806<br />

Bijzondere waardeverminderingen<br />

(Terugneming van bijzondere<br />

waardeverminderingen) -766 1.955 1.189<br />

SECUNDAIRE SEGMENTINFORMATIE 2002 (per geografisch gebied)<br />

Europa Azië-Stille Oceaan Noord-Amerika Zuid-Amerika Afrika<br />

(duizend ¤)<br />

Totaal<br />

Totale omzet per segment 2.458.413 299.318 276.528 11.757 114.575 3.160.591<br />

Totaal der activa 2.060.094 95.112 102.651 2.145 2.260.002<br />

Investeringen 146.761 1.556 4.084 317 152.718<br />

70 | 71


De segmentinformatie wordt gepresenteerd volgens de industriële activiteiten en geografische gebieden waarin de <strong>Groep</strong><br />

actief is.<br />

Het primaire segment is gekozen op basis van de activiteitscriteria en is gebaseerd op de managementstructuur van de <strong>Groep</strong><br />

en op de interne managementrapportering. De geselecteerde segmenten stemmen overeen met de business groups, zoals<br />

hieronder gedefinieerd, en voldoen aan de segmentcriteria bepaald door IFRS. <strong>Umicore</strong> heeft echter, om concurrentieredenen,<br />

en in overeenstemming met de industriële praktijk, geopteerd om geen aparte financiële informatie bekend te maken over<br />

de activiteit Automotive Catalysts, zoals volgens IFRS zou zijn vereist. Deze business unit is daarom, segmentsgewijs,<br />

opgenomen in het segment Edelmetaalproducten en Katalysatoren.<br />

Het secundaire segment is de geografische benadering waarbij de omzet wordt gepresenteerd volgens de geografische<br />

locatie van de klanten. De activa en investeringen zijn daarentegen gebaseerd op de geografische locatie van de activa<br />

en investeringen.<br />

De resultaten, activa en passiva van de segmenten omvatten elementen die direct toewijsbaar zijn evenals elementen<br />

die redelijkerwijs aan een segment kunnen worden toegewezen.<br />

De prijszetting van verkopen tussen segmenten is gebaseerd op een transferprijs volgens het 'arm's length'-principe.<br />

Bij gebrek aan relevante marktprijsreferenties worden 'cost plus'-mechanismen gebruikt.<br />

Activiteitssegmenten<br />

Na de overname van PMG is de <strong>Groep</strong> georganiseerd in zes business groups :<br />

Nieuwe Materialen omvat de business units Electro-Optic Materials, Engineered Metal Powders en Specialty Oxides &<br />

Chemicals. Deze twee laatste zijn ontstaan uit de vroegere business unit Cobalt & Energy Products. De business group<br />

omvat ook het aandeel van <strong>Umicore</strong> in Megapode.<br />

Zink omvat de business units Zinc Smelting, Zinc Alloys & Chemicals en Building Products, evenals het aandeel van <strong>Umicore</strong><br />

in Padaeng Industries Ltd. (Thailand).<br />

Edelmetaalproducten en Katalysatoren omvat de business units Automotive Catalysts, Thin Film Products, Jewellery &<br />

Electroplating, Precious Metals Chemistry en Technical Materials. Met uitzondering van Thin Film Products dat tot 2002 deel<br />

uitmaakte van Nieuwe Materialen, bestaat deze business group uit stroomafwaartse edelmetaalactiviteiten die deel uitmaakten<br />

van PMG.<br />

Edelmetaaldiensten omvat de business unit Precious Metals Refining (inclusief de voormalige raffinageactiviteiten van PMG)<br />

en de unit Metals Management.<br />

Koper betreft de activiteit van <strong>Umicore</strong> Copper.<br />

Corporate & Deelnemingen omvat de corporateactiviteiten evenals sommige gedeelde diensten, zoals deze die verleend<br />

worden door <strong>Umicore</strong> Marketing Services of door Onderzoek Ontwikkeling & Innovatie. Deze laatste omvat de activiteit<br />

Brandstofcellen die deel uitmaakte van PMG. In 2002 werden de cijfers voor de activiteiten van de venture unit gerapporteerd<br />

in het segment Nieuwe Materialen.<br />

Het segment omvat ook het 50%-aandeel van <strong>Umicore</strong> in Traxys, evenals niet-geconsolideerde financiële participaties.<br />

Omzetcijfers die in 2002 en <strong>2003</strong> in dit segment werden bekendgemaakt, stemmen in hoofdzaak overeen met de<br />

tradingactiviteiten van Sogem alvorens deze activiteiten werden ingebracht in de Traxys joint venture, alsook de externe<br />

engineeringactiviteiten die momenteel geleidelijk worden stopgezet.


6. Bedrijfsacquisities<br />

De overname van PMG werd afgerond op 31 juli <strong>2003</strong> en de overgenomen entiteiten werden geconsolideerd vanaf<br />

1 augustus <strong>2003</strong>. Door deze transactie verwierf <strong>Umicore</strong> de aandelen van de 100% aangehouden entiteiten en joint ventures<br />

die respectievelijk integraal geconsolideerd worden of opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode, in functie<br />

van de verworven controle. Bij de overname ontstond een goodwill ten belope van ¤ 54.417 duizend en dit na inboeking<br />

van voorzieningen en bijzondere waardeverminderingen in verband met de herstructurering van de raffinageactiviteiten.<br />

Het bedrag van de geboekte goodwill kan nog wijzigen in functie van de uiteindelijke aanpassingen aan de aankoopprijs<br />

voor de overname van PMG. Naar verwachting zullen deze aanpassingen echter niet van wezenlijk belang zijn. De overgenomen<br />

activiteiten werden geïntegreerd in de segmenten Edelmetaaldiensten, Edelmetaalproducten en Katalysatoren en Corporate<br />

& Deelnemingen.<br />

De overige overnames in <strong>2003</strong> betreffen:<br />

• De overname van een aantal germaniumactiva van EaglePicher Technologies, VS, met als begindatum 1 juli <strong>2003</strong>.<br />

De overgenomen activiteit is opgenomen in de Electro-Optic Materials business unit.<br />

• Een 40%-deelname in Guangzhou Hongsheng Metallurgical and Chemical Industries, China, door de Engineered Metal<br />

Powders business unit. Deze deelname is opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode vanaf 18 oktober <strong>2003</strong>.<br />

• Een 40%-deelname in IEQSA, Peru, een onderneming actief in de zinkverwerking. Deze deelname is opgenomen<br />

volgens de vermogensmutatiemethode vanaf 1 april <strong>2003</strong> en is een onderdeel van de Building Products business unit.<br />

• De overname van de activa van Climeta, een Frans bedrijf actief in de productie van kopernuggets and nikkelkorrels.<br />

Climeta wordt volledig geconsolideerd vanaf 1 april <strong>2003</strong> en is onderdeel van de business group Koper.<br />

Bedrijfsacquisities waarbij de afsluiting van de transactie plaatsvond in de laatste weken van 2002 zijn<br />

geïntegreerd per 1 januari <strong>2003</strong>. Dit geldt voor:<br />

• de 50%-deelname in Rezinal, België, opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode en onderdeel van de Zinc<br />

Alloys & Chemicals business unit;<br />

• de activa gekocht van het Zwitserse bedrijf Strub werden ondergebracht in een nieuwe entiteit en integraal geconsolideerd<br />

binnen de Building Products business unit.<br />

72 | 73


Overnames<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting <strong>2003</strong> 2002<br />

Immateriële vaste activa en kapitaaltransactiekosten 12 5.450 277<br />

Materiële vaste activa 14 211.920 9.358<br />

Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode 15 23.759<br />

Langetermijninvesteringen 16 4.782 388<br />

Langetermijnvorderingen 16.330<br />

Latente belastingactiva 10.909 27<br />

Personeelsvoordelen 298<br />

VASTE ACTIVA 273.448 10.050<br />

Toegekende leningen 23.839<br />

Voorraden 426.316 9.417<br />

Handels- en overige vorderingen 308.815 11.310<br />

Terug te vorderen belastingen 1.230<br />

Kas en kasequivalenten 87.794 4.465<br />

VLOTTENDE ACTIVA 847.994 25.192<br />

TOTAAL DER ACTIVA 1.121.442 35.242<br />

Minderheidsbelangen 22 34.047<br />

Voorzieningen voor personeelsvoordelen 83.000<br />

Financiële schulden 23 19.392<br />

Latente belastingpassiva 35.973 2.097<br />

Voorzieningen voor leefmilieu 27 5.787<br />

Voorzieningen voor overige risico's en kosten 28 42.007 665<br />

SCHULDEN OP MEER DAN EEN JAAR 186.159 2.762<br />

Financiële schulden 65.897 3.147<br />

Kaskrediet 6.050<br />

Te betalen belastingen 21.491<br />

Handels- en overige schulden 168.237 7.607<br />

Voorzieningen voor overige risico's en kosten 28 4.480<br />

SCHULDEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR 266.155 10.754<br />

TOTAAL DER PASSIVA EN MINDERHEIDSBELANGEN 486.361 13.516<br />

Aandeel van de <strong>Groep</strong> in de netto verworven activa 635.081 21.726<br />

Goodwill (*) 75.939 16.330<br />

Aankoopprijs 711.020 38.055<br />

Niet-kaselementen -11.306 0<br />

Aankoopprijs in cash 722.326 38.055<br />

Netto verworven kas en kasequivalenten 80.996 4.184<br />

Netto bestede kasmiddelen 641.330 33.872<br />

(*) waarvan : - Goodwill op dochterondernemingen 13 63.709 16.330<br />

- Goodwill op verbonden ondernemingen en joint ventures 15 12.230


De makelaarsactiviteiten van Sogem en Arcelor International werden gefusioneerd in de joint venture Traxys,<br />

via een niet-kasafstand van 50% van de Sogem-aandelen en een niet-kasaankoop van een 50%-deelneming in Traxys.<br />

De deelneming van <strong>Umicore</strong> in Traxys wordt opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode vanaf 1 mei <strong>2003</strong>.<br />

Effect op de balans van de Traxys-bedrijfsacquisitie<br />

(duizend ¤)<br />

Afstand door inbreng Aankoop Traxys<br />

Investering in joint ventures 22.796<br />

Vaste activa 1.135<br />

Vlottende activa -37.032<br />

TOTAAL DER ACTIVA -35.897 22.796<br />

Overgedragen resultaten en reserves -23.099 22.612<br />

Omrekeningsverschillen 539 185<br />

Schulden op meer dan een jaar -665<br />

Schulden op ten hoogste een jaar -12.672<br />

TOTAAL DER PASSIVA -35.897 22.796<br />

Impact van de overnames van <strong>2003</strong> op de financiële staten<br />

De overgenomen activiteiten in <strong>2003</strong> droegen bij voor ¤ 28.070 duizend tot het bedrijfsresultaat van de <strong>Groep</strong> en voor<br />

¤ 5.028 duizend tot de opbrengst uit geassocieerde ondernemingen waarvan het grootste deel afkomstig is van PMG.<br />

De totale overgenomen activa en passiva bedragen per 31 december <strong>2003</strong> ¤ 1.086.125 duizend en ¤ 371.700 duizend<br />

respectievelijk, het merendeel afkomstig van de consolidatie van PMG. De minderheidsbelangen zijn gestegen met<br />

¤ 35.254 duizend ten gevolge van deze overnames.<br />

74 | 75


7. Bedrijfsresultaat<br />

(duizend ¤)<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Omzet (1)<br />

Omzet 4.608.083 3.082.266<br />

Diensten 68.999 78.325<br />

Andere bedrijfsopbrengsten (2)<br />

4.677.0823.160.591<br />

64.115 48.353<br />

Andere bedrijfskosten (3)<br />

Belastingen andere dan die op het resultaat 22.271 25.324<br />

Huur en aanverwante kosten 20.700 16.070<br />

Grote herstellings- en onderhoudskosten uitgegeven aan onderaannemers 55.513 53.054<br />

Honoraria, commissies en verzekeringen 36.629 34.243<br />

Transport in onderaanneming 67.938 62.204<br />

Andere diensten in onderaanneming en hulpstoffen 109.417 94.255<br />

Andere bedrijfskosten 21.029 29.203<br />

Uitgaven gekapitaliseerd als vaste activa -8.430 -6.799<br />

Besteding van voorzieningen -16.839 -18.486<br />

Minwaarden bij de realisatie van activa 2.247 3.227<br />

310.474 292.295<br />

1. Diensten betreft voornamelijk de opbrengsten van maaklooncontracten.<br />

2. Andere bedrijfsopbrengsten omvat de terugneming van ongebruikte voorzieningen met betrekking tot leefmilieu-aangelegenheden<br />

(zie toelichting 27) en voorzieningen voor overige risico's en kosten (zie toelichting 28). Andere bedrijfsopbrengsten<br />

omvatten eveneens royalties ten belope van ¤ 1.329 duizend in <strong>2003</strong> (tegenover ¤ 384 duizend in 2002).<br />

3. De R&D-uitgaven voor de <strong>Groep</strong> bedroegen in <strong>2003</strong> ¤ 42 miljoen vergeleken met ¤ 29 miljoen in 2002. De stijging is<br />

voor het grootste deel te wijten aan de overname van PMG.


Niet-recurrente resultaten opgenomen in het bedrijfsresultaat<br />

(duizend ¤)<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Totaal Niet-recurrent Recurrent Totaal Niet-recurrent Recurrent<br />

Omzet 4.677.082 4.677.082 3.160.591 3.160.591<br />

Andere bedrijfsopbrengsten 64.115 17.751 46.364 48.353 48.353<br />

Bedrijfsopbrengsten 4.741.197 17.751 4.723.446 3.208.944 3.208.944<br />

Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen 3.652.385 3.652.385 2.303.588 5.484 2.298.104<br />

Bezoldigingen en personeelsvoordelen 484.120 1.251 482.869 400.154 400.154<br />

Afschrijvingen en bijzondere<br />

waardeverminderingen 138.148 3.242 134.906 127.708 7.424 120.284<br />

Toevoeging aan de voorzieningen 56.398 41.322 15.076 25.502 8.883 16.619<br />

Andere bedrijfskosten 310.474 240 310.234 292.295 3.013 289.282<br />

Bedrijfskosten 4.641.525 46.055 4.595.470 3.149.247 24.804 3.124.443<br />

BEDRIJFSRESULTAAT 99.672 -28.304 127.976 59.697 -24.804 84.501<br />

8. Bezoldigingen en aanverwante voordelen<br />

Bezoldigingen en personeelsvoordelen<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting <strong>2003</strong> 2002<br />

Bezoldigingen en directe personeelsvoordelen 335.034 274.468<br />

Werknemersbijdragen en bijdragen aan “te bereiken doel”-plannen 117.903 110.646<br />

Overige personeelskosten 15.653 13.110<br />

Tijdelijk personeel 10.791 12.953<br />

Bijdragen tot pensioenplannen met een vaste bijdrage 21.231 5.143<br />

Vrijwillige bijdragen van de werkgever - andere 2.609 2.310<br />

Pensioenen rechtstreeks uitgekeerd aan begunstigden 9.688 1.071<br />

Voorzieningen voor personeelsvoordelen<br />

(+ toevoegingen / - bestedingen en terugnemingen) 25 -28.789 -19.547<br />

Gemiddeld personeelsbestand in de integraal geconsolideerde dochterondernemingen<br />

484.120 400.154<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Directie en kaderleden 1.126 1.000<br />

Bedienden 3.755 3.120<br />

Arbeiders 4.759 4.218<br />

TOTAAL 9.640 8.338<br />

76 | 77


9. Netto financiële kost<br />

(duizend ¤)<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Netto interestkosten -18.758 -14.397<br />

Actualisatie van voorzieningen -5.974 -5.808<br />

Wisselkoersverliezen en -winsten -4.023 -283<br />

Overige financiële opbrengsten en kosten -4.844 -2.395<br />

-33.599 -22.883<br />

De netto-interestlasten zijn gestegen in <strong>2003</strong> vergeleken met 2002 als gevolg van de hogere schulden, door de overname<br />

van PMG. Dit werd deels gecompenseerd door lagere interestvoeten.<br />

De actualisatie van de langetermijnvoorzieningen heeft voornamelijk betrekking op personeelsbeloningen.<br />

Wisselkoersresultaten omvatten de gerealiseerde wisselkoersresultaten en de ongerealiseerde omrekeningsverschillen<br />

op monetaire activa en passiva ten opzichte van de slotkoers van het boekjaar.<br />

10. Opbrengsten van andere financiële activa<br />

(duizend ¤)<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Meerwaarden en minwaarden op de verkoop van financiële participaties 2.881 278<br />

Ontvangen dividenden 147 198<br />

Interesten van financiële activa 923 1.840<br />

Bijzondere waardeverminderingen op financiële participaties -6.377 -2.624<br />

-2.426 -308<br />

De meerwaarde op de verkoop van financiële participaties in <strong>2003</strong> is het resultaat van de verkoop van eigen aandelen<br />

in juli <strong>2003</strong>.<br />

Bijzondere waardeverminderingen werden geboekt op financiële participaties waarvan de boekwaarde lager was dan<br />

de realisatiewaarde of de marktwaarde. Een deel van de bijzondere waardeverminderingen zijn het gevolg van de lage<br />

Amerikaanse dollar op afsluitdatum.


11. Belastingen<br />

(duizend ¤)<br />

I. Inkomstenbelasting <strong>2003</strong> 2002<br />

Opgenomen in de resultatenrekening<br />

Belastingen op het resultaat 16.944 4.369<br />

Uitgestelde belastingkost (opbrengst) -14.414 6.996<br />

Totale belastingen 2.530 11.365<br />

a)Belangrijkste onderdeel van de belastingkost (opbrengst)<br />

Effectieve belastingen<br />

Huidig boekjaar 16.807 4.470<br />

Belastingkost (opbrengst) met betrekking tot vorige boekjaren 137 -101<br />

Effectieve belastingen 16.944 4.369<br />

Uitgestelde belastingkost (opbrengst)<br />

Verbonden aan de terugneming van tijdelijke verschillen -23.991 2.480<br />

Verbonden aan de inboeking (ontstaan) van tijdelijke verschillen (actieve uitgestelde belastingen) -14.693 -8.584<br />

Uitgestelde belastingkost (opbrengst) verbonden aan de wijziging<br />

in belastingtarieven of het gebruik van buitenlandse belastingtarieven 19.871 13.066<br />

Uitgestelde belastingkost (opbrengst) resulterend uit de waardevermindering<br />

of de terugneming van waardeverminderingen van een actieve uitgestelde belasting 4.399 34<br />

Uitgestelde belastingkost (opbrengst) -14.414 6.996<br />

Belasting op de gewone bedrijfsuitoefening 2.530 11.365<br />

b)Verband tussen de belastingkost (opbrengst) en het boekhoudkundig resultaat<br />

De belastingkost (opbrengst) van het jaar wordt als volgt in overeenstemming<br />

gebracht met de winst zoals vermeld in de resultatenrekening :<br />

Winst vóór belastingen 70.504 49.545<br />

Aftrek van het resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode -6.856 -13.039<br />

Winst vóór belastingen van de integraal geconsolideerde ondernemingen 63.648 36.506<br />

Belasting op het resultaat aan het belastingtarief van de moedervennootschap 33,99% 21.634 40,17% 14.664<br />

Aanpassingen aan de belastingkost<br />

- Andere inkomsten belast aan afzonderlijke tarieven -3.049 -1.179<br />

- Andere vrijgestelde inkomsten -2.262<br />

- Niet belastbare dividenden van investeringen in niet-<strong>Groep</strong> ondernemingen -165 -1.524<br />

- Diverse fiscale aftrekken -13.288<br />

- Diverse verworpen uitgaven 2.923<br />

- Invloed van tariefwijzigingen met betrekking tot latente belastingen 9.913<br />

- Invloed van buitenlandse belastingtarieven 18.644 -6.166<br />

- Forfaitaire belastingen 36<br />

- Belastingen berekend op andere heffingsgrondslagen -19.921 -16.699<br />

- Invloed van fiscale verliezen van het boekjaar 3.381 7.592<br />

- Invloed van fiscale eenheden -1.005 -509<br />

- Correcties met betrekking tot het voorgaand boekjaar 949 4.618<br />

- Aanwending van overgedragen belastingverliezen -2.401 -2.241<br />

- Investeringsaftrek -23<br />

- Belastingkredieten -27<br />

Belastingkost voor het jaar aan het werkelijke belastingtarief 2.530 11.365<br />

Het werkelijke belastingtarief in <strong>2003</strong> is lager dan in 2002 als gevolg van niet-recurrente actieve belastinglatenties opgenomen<br />

in resultaat bij <strong>Umicore</strong> Med (Bulgarije). Daarnaast werden de bedragen van het vorig jaar ook beïnvloed door de wijzigingen in<br />

het tarief van de vennootschapsbelasting in België.<br />

78 | 79


12. Immateriële vaste activa (uitgezonderd goodwill)<br />

en kapitaaltransactiekosten<br />

(duizend ¤)<br />

Concessies, Overige<br />

patenten, immateriële<br />

licenties, enz. Software vaste activa Totaal<br />

NETTOBOEKWAARDE<br />

Per einde van het vorig boekjaar 4.184 6.716 4.854 15.754<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities 2.002 3.351 97 5.450<br />

• Eigen productie 627 627<br />

• Toevoegingen<br />

• Afschrijvingen (opgenomen in “Afschrijvingen<br />

340 667 9.072 10.079<br />

en bijzondere waardeverminderingen”) -841 -3.658 -196 -4.695<br />

• Omrekeningsverschillen -35 -109 -5 -149<br />

• Andere wijzigingen 204 6.289 -4.872 1.621<br />

Per einde van het boekjaar 5.854 13.256 9.577 28.687<br />

Brutowaarde 11.624 45.676 19.232 76.531<br />

Gecumuleerde afschrijvingen -5.770 -32.420 -9.655 -47.844<br />

NETTOBOEKWAARDE 5.854 13.256 9.577 28.687<br />

De overige immateriële vaste activa omvatten eind <strong>2003</strong> enerzijds een bedrag van ¤ 4.784 duizend voor geactiveerde kosten<br />

met betrekking tot de kapitaalverhoging en anderzijds omvatten tevens ontwikkelingskosten van software in aanbouw die<br />

zullen geklasseerd worden onder software van zodra zij opgeleverd worden.


13. Goodwill<br />

(duizend ¤)<br />

Goodwill<br />

NETTOBOEKWAARDE<br />

Per einde van het vorig boekjaar 36.951<br />

• Wijziging in consolidatiekring -514<br />

• Toevoegingen 63.709<br />

• Afschrijvingen (opgenomen in “Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen”) -3.395<br />

• Bijzondere waardeverminderingen (opgenomen in “Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen”) -2.367<br />

• Verkopen -515<br />

• Omrekeningsverschillen -2.424<br />

Per einde van het boekjaar 91.445<br />

Brutowaarde 103.841<br />

Gecumuleerde afschrijvingen -12.396<br />

NETTOBOEKWAARDE 91.445<br />

De stijging van de goodwill is hoofdzakelijk het gevolg van de overname van PMG (¤ 54.417 duizend), inclusief inboeking<br />

van voorzieningen en bijzondere waardeverminderingen met betrekking tot de herstructurering van de raffinageactiviteiten.<br />

De overige toevoegingen betreffen hoofdzakelijk de overgenomen germaniumactiva van EaglePicher Technologies, VS, en<br />

in mindere mate de activa van Climeta (Frankrijk) en Strub (Zwitserland).<br />

De inbreng van de makelaarsactiviteiten van Sogem in Traxys, de joint venture met Arcelor International actief in trading<br />

en distributie, is opgenomen als een niet-kasverkoop van 50% van Sogem. Bijgevolg is de helft van de bestaande goodwill<br />

van Sogem opgenomen als een minwaarde in “Overige bedrijfskosten”. De resterende helft is toegewezen aan de deelneming<br />

in Traxys en overgeboekt op de balans naar “Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode”.<br />

De bijzondere waardevermindering heeft betrekking op de activiteiten van de Finished Optics business line binnen<br />

de business group Nieuwe Materialen.<br />

(duizend ¤)<br />

Negatieve goodwill<br />

NETTOBOEKWAARDE<br />

Per einde van het vorig boekjaar -194<br />

• Negatieve goodwill opgenomen in resultaat (onder “Overige bedrijfsopbrengsten”) 41<br />

• Omrekeningsverschillen 28<br />

Per einde van het boekjaar -125<br />

Brutowaarde -717<br />

Gecumuleerde negatieve goodwill opgenomen in het resultaat 592<br />

NETTOBOEKWAARDE -125<br />

De resterende negatieve goodwill heeft betrekking op de overname van Fuhong (China) in 2002 en zal opgenomen worden<br />

in het resultaat gespreid over de gemiddelde nuttige levensduur van de onderliggende afschrijfbare activa.<br />

80 | 81


14. Materiële vaste activa<br />

(duizend ¤)<br />

Terreinen Installaties, Meubilair Overige Activa in<br />

en machines en en rollend materiële aanbouw en<br />

gebouwen uitrusting materieel vaste activa vooruitbetalingen Totaal<br />

NETTOBOEKWAARDE<br />

Per einde van het vorig boekjaar<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities<br />

213.940 461.697 23.808 1.951 73.119 774.515<br />

(toelichting 6) 75.087 80.225 21.490 35.118 211.920<br />

• Toevoegingen 5.356 43.754 7.028 423 81.040 137.601<br />

• Verkopen<br />

• Afschrijvingen (begrepen in “Afschrijvingen<br />

-297 -227 -528 -4 -1.056<br />

en bijzondere waardeverminderingen”)<br />

• Geboekte bijzondere waardeverminderingen<br />

(begrepen in “Afschrijvingen<br />

-21.317 -84.681 -11.189 -2.026 -119.213<br />

en bijzondere waardeverminderingen”)<br />

• Terugneming van bijzondere<br />

waardeverminderingen<br />

-2.880 -3.571 -22 -88 -6.561<br />

(begrepen in “Andere bedrijfsopbrengsten”) 71 297 368<br />

• Omrekeningsverschillen -8.379 -29.163 -688 -27 -3.813 -42.069<br />

• Overige bewegingen 18.433 81.782 4.098 1.690 -110.737 -4.737<br />

Per einde van het boekjaar 280.014 550.113 43.997 1.923 74.723 950.770<br />

waarvan leasing : 151 95 124 370<br />

Brutowaarde 613.334 1.720.330 180.137 93.295 74.723 2.681.820<br />

Gecumuleerde afschrijvingen -333.320 -1.170.217 -136.140 -91.373 -1.731.050<br />

NETTOBOEKWAARDE 280.014 550.113 43.997 1.923 74.723 950.770<br />

Leasing<br />

Brutowaarde 831 1.764 144 2.739<br />

Gecumuleerde afschrijvingen -680 -1.669 -20 -2.369<br />

NETTOBOEKWAARDE 151 95 124 370<br />

De brutoboekwaarde van de materiële vaste activa is gestegen van ¤ 2.206.831 duizend naar ¤ 2.681.820 duizend.<br />

De PMG-overname is verantwoordelijk voor het grootste deel van de stijging (zie “Aankoop door bedrijfsacquisities”).<br />

Andere belangrijke investeringen betreffen de voltooiing van de logings- en electrowinninginstallatie in Hoboken<br />

(Precious Metals Refining), de bouw van een nieuw waterzuiveringsstation en de uitbreiding van de zwavelzuurproductieeenheid<br />

in Pirdop, Bulgarije (Koper), en de eerste fase van de capaciteitsuitbreiding van de lithiumkobaltietproductie in<br />

Zuid-Korea (Specialty Oxides and Chemicals)<br />

Er rusten geen noemenswaardige hypotheken of beperkingen op de eigendom van materiële vaste activa, uitgezonderd<br />

diegene vermeld in toelichting 31.


15. Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode<br />

Geassocieerde ondernemingen<br />

Functionele waarderingsmunt Deelnemingspercentage<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Battery Materials Corporation JPY 35,00% 35,00%<br />

Guangzhou Hongsheng Metallurgical & Chemical Industries CNY 40,00% -<br />

IEQSA PEN 40,00% -<br />

Megapode USD 40,22% 40,22%<br />

Natexis Metals Ltd GBP - 20,00%<br />

Padaeng Industry Public Cy Ltd THB 47,27% 46,55%<br />

Joint ventures<br />

Cycleon SA EUR 50,00% -<br />

ICT Japan JPY 50,00% -<br />

ICT USA USD 50,00% -<br />

Norgem EUR - 49,00%<br />

Ordeg KRW 50,00% -<br />

Rezinal EUR 50,00% -<br />

Traxys USD 50,00% -<br />

(duizend ¤)<br />

Nettoboekwaarde Goodwill Totaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 113.681 48.587 162.268<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities (toelichting 6) 23.759 12.230 35.989<br />

• Overige bewegingen (a) 20.147 515 20.662<br />

• Resultaat van het boekjaar (b) (d) 11.638 11.638<br />

• Verkopen -3.771 -3.771<br />

• Kost in resultaat genomen tijdens het boekjaar (d) -4.782 -4.782<br />

• Omrekeningsverschillen (c) -25.789 -1.749 -27.538<br />

Per einde van het boekjaar 139.665 54.801 194.466<br />

(a) Betreft voornamelijk de opstart van de Traxys joint venture (zie toelichting 6).<br />

(b) Het resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode omvat ¤ 11,1 miljoen niet-recurrente kosten voor aanpassing<br />

van de pensioenlasten en de herstructureringskosten van Megapode.<br />

(c) Impact van de lagere Amerikaanse dollar op afsluitdatum.<br />

(d) Opgenomen in “Aandeel in het resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode”.<br />

82 | 83


Het aandeel van <strong>Umicore</strong> in de samengestelde balans van de joint ventures zou als volgt zijn :<br />

31/12/03<br />

(duizend ¤)<br />

31/12/02<br />

Vlottende activa 184.323 12.379<br />

Activa op meer dan één jaar 17.740<br />

Schulden op ten hoogste één jaar 152.418 11.761<br />

Schulden op meer dan één jaar 8.966<br />

Het aandeel van <strong>Umicore</strong> in de samengestelde resultatenrekening van de joint ventures zou als volgt zijn :<br />

<strong>2003</strong><br />

(duizend ¤)<br />

2002<br />

Bedrijfsopbrengsten 366.036 26.313<br />

Bedrijfskosten -357.233 -25.716<br />

Bedrijfsresultaat 8.803 597<br />

Financiële resultaten -2.543 -405<br />

Belastingen -2.394 -77<br />

Nettoresultaat van de <strong>Groep</strong> 3.866 115


16. Financiële vaste activa<br />

(duizend ¤)<br />

FINANCIELE VASTE ACTIVA 31/12/03<br />

Per einde van het vorig boekjaar 53.192<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities 4.782<br />

• Toename (a) 8.322<br />

• Verkopen (b) -3.327<br />

• Bijzondere waardeverminderingen (c) -4.239<br />

• Terugneming van bijzondere waardeverminderingen (c) 2.276<br />

• Overboekingen (d) -3.488<br />

• Omrekeningsverschillen -1.284<br />

Per einde van het boekjaar 56.234<br />

BELEGGINGEN<br />

Per einde van het vorig boekjaar 1.598<br />

• Toename/Afname aan historische kost -279<br />

• Waardeverminderingen -758<br />

Per einde van het boekjaar 561<br />

(a) Heeft betrekking op verschillende kleinere investeringen, onder meer een kapitaalverhoging in het Canadese durfkapitaalfonds Pangaea.<br />

Nieuwe leningen omvatten een lening aan I.C.T. USA, een joint venture verworven in het kader van de PMG-overname, en een lening aan <strong>Umicore</strong> Polska.<br />

(b) Betreft in hoofdzaak Sofia Med AD.<br />

(c) Zie toelichting 10.<br />

(d) Vanaf 1 januari <strong>2003</strong> werden Strub en Rezinal (beide overgenomen eind 2002) effectief geconsolideerd en bijgevolg niet langer opgenomen onder<br />

de financiële vaste activa.<br />

84 | 85


17. Eigen aandelen<br />

In 1999 begon <strong>Umicore</strong> haar eigen aandelen in te kopen binnen de limieten en voorwaarden, zoals opgenomen in de statuten.<br />

De machtiging om de inkoop van eigen aandelen verder te zetten werd hernieuwd tijdens de Buitengewone Algemene<br />

Vergadering van 9 april <strong>2003</strong>. Hierna een overzicht van de beslissingen van <strong>Umicore</strong> inzake haar eigen aandelen :<br />

Aantal aandelen Duizend ¤<br />

Situatie op 31/12/2002 1.816.695 70.884<br />

Aankopen 132.774 4.979<br />

Verkopen eigen aandelen/Uitoefening van opties -1.239.070 -52.458<br />

Situatie op 31/12/<strong>2003</strong> 710.399 23.405<br />

De eigen aandelen geven geen recht tot dividenduitkering en de bijbehorende coupon is dan ook geannuleerd.<br />

Een onbeschikbare reserve voor de boekwaarde van de eigen aandelen is onder het eigen vermogen van de <strong>Groep</strong><br />

opgenomen.<br />

Een lening van 65.000 eigen aandelen aan Dexia Bank, zijnde een onderdeel van de beheersovereenkomsten met<br />

betrekking tot de aandelenoptieplannen, staat ook geboekt onder “Eigen aandelen”.<br />

Einde juli <strong>2003</strong> heeft <strong>Umicore</strong> één miljoen eigen aandelen verkocht als deel van de financiering van de PMG-overname.<br />

Daarnaast werden er ook eigen aandelen gebruikt als gedeeltelijke betaling voor de 40% deelname in IEQSA, Peru.<br />

Het saldo van de eigen aandelen op het einde van december <strong>2003</strong> wordt in principe behouden als indekking voor<br />

de bestaande aandelenoptieplannen.


18. Voorraden<br />

(duizend ¤)<br />

Analyse van de voorraden 31/12/03 31/12/02<br />

Basisproducten met metaaldekking - aan kost 748.997 490.404<br />

Basisproducten zonder metaaldekking - aan kost 94.103 89.300<br />

Verbruiksgoederen - aan kost 86.743 71.226<br />

Waardeverminderingen -39.721 -45.674<br />

Betaalde voorschotten 11.857 2.707<br />

Bestellingen in uitvoering 3.578 42.366<br />

Totaal voorraden 905.558 650.329<br />

De voorraden zijn toegenomen met ¤ 255.229 duizend. De consolidatie van PMG bracht een verhoging met zich mee op<br />

jaareinde van ¤ 347.138 duizend, na voorraadafbouw ter waarde van ¤ 76.979 duizend sinds de datum van de overname.<br />

De inbreng van de makelaarsactiviteiten van Sogem in Traxys resulteerde in een voorraadafname van ¤ 29.270 duizend.<br />

Andere voorraadafnames komen voort uit procesoptimalisaties in de afdelingen Precious Metals Refining, Copper en Zinc<br />

Smelting.<br />

Op basis van de metaalprijzen en wisselkoersen per balansdatum, zou de waarde van de metaalvoorraden ongeveer<br />

¤ 265 miljoen hoger zijn dan de huidige boekwaarde. De meeste van deze voorraden kunnen echter niet gerealiseerd<br />

worden, omdat ze vastzitten in productie- en commerciële cycli.<br />

Waardeverminderingen op voorraden die in vorige periodes werden geboekt, werden teruggenomen ten belope van<br />

¤ 8.821 duizend en dit voornamelijk ten gevolge van een herstel van de zink- en kobaltmetaalprijzen. Dit werd echter<br />

gedeeltelijk gecompenseerd door bijkomende waardeverminderingen ten bedrage van ¤ 2.868 duizend voor traag<br />

roterende of niet meer bruikbare basisproducten en verbruiksgoederen.<br />

De bestellingen in uitvoering zijn gedaald ingevolge de geleidelijke afbouw van de externe engineeringactiviteiten.<br />

86 | 87


19. Handels- en overige vorderingen<br />

Op meer dan één jaar<br />

(duizend ¤)<br />

31/12/03 31/12/02<br />

Garanties en deposito's 8.244 3.070<br />

Handelsvorderingen op meer dan 1 jaar 1.371<br />

Overige vorderingen op meer dan 1 jaar 311 594<br />

Totaal 8.555 5.035<br />

Op ten hoogste één jaar<br />

Handelsvorderingen 454.393 223.531<br />

Overige vorderingen 133.319 64.432<br />

Te ontvangen interesten 1.264 312<br />

Overlopende rekeningen 42.469 18.810<br />

Totaal 631.446 307.084


20. Latente belastingactiva en -passiva<br />

(duizend ¤)<br />

Belastingactiva en -passiva 31/12/03 31/12/02<br />

Belastingvorderingen van het jaar 5.990 1.714<br />

Latente belastingactiva 81.974 59.557<br />

Belastingschulden van het jaar -30.991 -13.261<br />

Latente belastingpassiva -39.882 -12.680<br />

(duizend ¤)<br />

Latente belastingen voor elk type<br />

van tijdelijke verschillen Activa Passiva Netto<br />

<strong>2003</strong> 2002 <strong>2003</strong> 2002 <strong>2003</strong> 2002<br />

Materiële vaste activa 134 407 -16.109 -4.745 -15.975 -4.338<br />

Immateriële vaste activa en goodwill 528 522 -1.231 -78 -703 444<br />

Voorraden 849 27 -27.874 -1.846 -27.025 -1.819<br />

Voorzieningen voor pensioenen 8.923 -22 8.901<br />

Overige aanpassingen 15.302 20.423 -17.461 -28.859 -2.159 -8.436<br />

Invloed van het verlies van het boekjaar 11.721 7.236 11.721 7.236<br />

Investeringsaftrek<br />

Overdraagbare verliezen<br />

2.621 3.458 -12 2.609 3.458<br />

en andere belastingkredieten 9.938 1.311 9.938 1.311<br />

Fiscaal niet-aftrekbare voorzieningen<br />

Fiscaal niet-aftrekbare afschrijvingen<br />

48.937 41.579 -549 48.388 41.579<br />

en waardeverminderingen 6.930 6.988 -533 6.397 6.988<br />

Aandeel gespreide belasting van meerwaarden 454 454<br />

Totaal belastingactiva/-passiva 105.883 82.405 -63.791 -35.528 42.092 46.877<br />

Compensatie van activa en passiva<br />

binnen dezelfde juridische entiteit -23.909 -22.848 23.909 22.848<br />

Nettobedrag 81.974 59.557 -39.882-12.680<br />

Nettobelastingactiva/-passiva 42.092 46.877<br />

Bedrag van aftrekbare tijdelijke verschillen,<br />

fiscale verliezen en belastingkredieten waarvoor<br />

geen belastingactiva werden geboekt 61.308 67.692<br />

88 | 89


21. Kas en kasequivalenten<br />

(duizend ¤)<br />

31/12/03 31/12/02<br />

Beleggingen op korte termijn bij banken 15.706 43.331<br />

Beleggingen op korte termijn (andere) 5.561 3.430<br />

Financiële instellingen 63.681 58.550<br />

Liquide middelen en andere kasequivalenten 44.145 720<br />

129.093 106.031<br />

Kortetermijnschulden bij kredietinstellingen<br />

(inbegrepen in financiële schulden op ten hoogste één jaar op de balans) -4.816 -9.029<br />

Netto kas en -kasequivalenten zoals in de kasstromentabel 124.277 97.002


22. Minderheidsbelangen<br />

Deze omvatten voornamelijk belangen van derden in het vermogen en het nettoresultaat van :<br />

31/12/03 31/12/02<br />

Allgemeine Gold- und Silberscheideanstalt AG 9,20% -<br />

Allgemeine France 9,20% -<br />

Galva 45 45,00% 45,00%<br />

Oegussa 9,11% -<br />

Schöne Edelmetaal 9,20% -<br />

Sibeka 19,56% 19,56%<br />

<strong>Umicore</strong> Autocat Pty, Zuid-Afrika 45,00% -<br />

<strong>Umicore</strong> Financial Services 0,33% 3,21%<br />

<strong>Umicore</strong> Galvanotechnik 9,20% -<br />

<strong>Umicore</strong> Med JSCO 0,23% 0,23%<br />

<strong>Umicore</strong> Precious Metals Thailand 31,90% -<br />

<strong>Umicore</strong> Shanghai 25,00% 25,00%<br />

<strong>Umicore</strong> Specialty Materials Subic 21,80% 33,00%<br />

UMCI - 40,00%<br />

Bewegingen in de minderheidsbelangen<br />

Per einde van het vorig boekjaar 64.797<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities 34.047<br />

• Minderheidsaandeel in het geconsolideerd resultaat 7.851<br />

• Uitbetaalde dividenden -39.683<br />

• Omrekeningsverschillen -4.228<br />

• Overige -190<br />

Per einde van het boekjaar 62.594<br />

De uitbetaalde dividenden betreffen hoofdzakelijk het uitzonderlijk dividend betaald door Sibeka. De daling van<br />

de minderheidsbelangen wordt echter in grote mate gecompenseerd door het effect van nieuwe minderheidsbelangen<br />

in een aantal dochterondernemingen van de overgenomen PMG groep. Het gaat hier voornamelijk om de belangen<br />

in <strong>Umicore</strong> Autocat Pty, Zuid-Afrika en in Allgemeine Gold- und Silberscheideanstalt AG, Duitsland.<br />

De omrekeningsverschillen hebben voornamelijk betrekking op de impact van de slotkoers van de Amerikaanse dollar<br />

op de deelneming in Megapode.<br />

90 | 91


23.a. Financiële schulden<br />

(duizend ¤)<br />

Leasingschulden Overige<br />

en gelijkaardige Bankleningen op langetermijn-<br />

OP MEER DAN EEN JAAR verplichtingen lange termijn leningen Totaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 21 87.483 279 87.782<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities (toelichting 6) 5.572 1.075 12.745 19.392<br />

• Toename 14 1.534 34 1.582<br />

• Terugbetaling -11 -305 -12.816 -13.132<br />

• Omrekeningsverschillen -1 -2.832 -2.833<br />

• Overboekingen -12 -57.278 -57.290<br />

Per einde van het boekjaar 5.582 29.677 242 35.501<br />

Leasingschulden Overige<br />

OP MEER DAN EEN JAAR en gelijkaardige Bankleningen op langetermijn-<br />

DIE BINNEN HET JAAR VERVALLEN verplichtingen lange termijn leningen Totaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 5 84.364 1.151 85.520<br />

• Toename/Afname 72 -26.825 -1.096 -27.849<br />

Per einde van het boekjaar 77 57.539 55 57.671<br />

Bankleningen Overige<br />

OP TEN HOOGSTE EEN JAAR op korte termijn Kaskrediet leningen Totaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 125.348 9.029 2.108 136.485<br />

• Toename/Afname 546.350 -4.213 413 542.550<br />

Per einde van het boekjaar 671.698 4.816 2.521 679.035<br />

23.b. Financiële schulden op lange termijn<br />

(duizend ¤)<br />

A. Uitsplitsing per vervaljaar 2005 2006 2007 Na 2007 Totaal<br />

Bankleningen op lange termijn 16.647 734 12.155 141 29.677<br />

Leasingschulden en gelijkaardige verplichtingen 429 375 387 4.391 5.582<br />

Overige langetermijnleningen 242 242<br />

Financiële schulden op meer dan één jaar 17.318 1.109 12.542 4.532 35.501<br />

B. Uitsplitsing van de langetermijnschulden per munt<br />

(inclusief de schulden die binnen het jaar vervallen) Euro US Dollar Overige munten Totaal<br />

Bankleningen op lange termijn 70.304 16.799 113 87.216<br />

Leasingschulden en gelijkaardige verplichtingen 5.643 16 5.659<br />

Overige langetermijnleningen 252 45 297<br />

Financiële schulden op lange termijn 76.199 16.799 174 93.172


24. Handels- en overige schulden<br />

(duizend ¤)<br />

Overgedragen Handels- en overige<br />

OP MEER DAN EEN JAAR kapitaalsubsidies langetermijnschulden Totaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 5.329 177 5.506<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities 264 264<br />

• Toename 1.513 1.513<br />

• Geboekt in resultaat -1.618 -1.618<br />

• Omrekeningsverschillen -675 -675<br />

• Overboekingen -6 -6<br />

Per einde van het boekjaar 4.812171 4.983<br />

OP TEN HOOGSTE EEN JAAR 31/12/03 31/12/02<br />

Handelsschulden 347.767 234.679<br />

Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen in uitvoering 3.362 49.675<br />

Belastingen andere dan belastingen op het resultaat 8.781 3.798<br />

Schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten 99.361 75.737<br />

Overige schulden 129.664 102.898<br />

Verschuldigde dividenden 1.309 1.226<br />

Te betalen interesten 1.471 966<br />

Overlopende rekeningen 65.704 74.143<br />

657.418 543.121<br />

92 | 93


25. Voorzieningen voor personeelsvoordelen<br />

De <strong>Groep</strong> heeft diverse wettelijke en feitelijke verplichtingen aangaande plannen met een “te bereiken doel”, voornamelijk<br />

met betrekking tot de Belgische, Franse en Duitse activiteiten. Het merendeel van deze plannen berekent de verplichtingen<br />

op basis van het verwachte eindsalaris.<br />

(duizend ¤)<br />

31/12/02 Beweging <strong>2003</strong> 31/12/03<br />

België 98.449 -18.519 79.930<br />

Frankrijk 24.047 -595 23.453<br />

Duitsland 80.689 80.689<br />

Subtotaal 122.497 61.575 184.072<br />

Overige entiteiten 12.765 4.724 17.489<br />

Totaal 135.262 66.299 201.561<br />

De bewegingen van <strong>2003</strong> omvatten naast de reguliere bestedingen en toevoegingen ook bijkomende brugpensioenverplichtingen<br />

resulterend uit herstructureringsprogramma's in Duitsland en België, de afhandeling van de omschakeling van bepaalde<br />

“te bereiken doel”-plannen in “vaste bijdrage”-plannen en de integratie van verplichtingen overgenomen bij bedrijfsacquisities.<br />

De hierna volgende toelichtingen onder IAS 19 werden overgenomen uit de verslagen van externe actuarissen, opgemaakt<br />

voor de belangrijkste plannen in de Belgische, Franse en Duitse vestigingen.<br />

(duizend ¤)<br />

België - Frankrijk - Duitsland<br />

Belangrijkste “te bereiken doel”-plannen 31/12/02 Bewegingen <strong>2003</strong> 31/12/03<br />

Vergoedingen na uitdiensttreding - pensioenen en aanverwante 30.443 38.972 69.415<br />

Vergoedingen na uitdiensttreding - overige 13.011 1.199 14.210<br />

Vergoedingen loopbaanbeëindiging - brugpensioenen en aanverwante 60.939 18.337 79.275<br />

Andere langetermijnpersoneelsvergoedingen 13.978 4.590 18.568<br />

Totaal belangrijkste plannen 118.370 63.098 181.468<br />

% van het totaal België-Frankrijk-Duitsland 96,6% 98,6%<br />

% van het <strong>Groep</strong>stotaal 87,5% 90,0%<br />

De pensioenplannen in België en Frankrijk zijn in grote mate geëxternaliseerd, met aparte planactiva die een groot deel<br />

van de verplichtingen dekken. Alle andere plannen worden beheerd met directe financiering.


(duizend ¤)<br />

Bedragen geboekt op de balans op jaareinde <strong>2003</strong> 2002<br />

Actuele waarde van de toekomstige verplichtingen tot uitkering via fondsen 79.453 91.177<br />

Reële waarde van de planactiva van de fondsen -62.366 -57.803<br />

Actuele waarde van de toekomstige verplichtingen tot uitkering via directe financiering 168.759 90.149<br />

Totale financieringsstatus 185.846 123.524<br />

Niet-opgenomen actuariële (verliezen)/winsten -2.601 -3.217<br />

Niet-opgenomen (kosten)/opbrengsten van verleden diensttijd -1.777 -1.937<br />

Schulden opgenomen in de balans 181.468 118.370<br />

Bedragen geboekt in de resultatenrekening van de periode<br />

Kosten van diensttijd van het jaar en nieuwe verplichtingen 9.355 5.109<br />

Interestkost en rendement op de planactiva 6.746 5.808<br />

Afschrijvingen van actuariële verliezen /(winsten) -1.019 -2.518<br />

Afschrijvingen van kosten /(opbrengsten) van verleden diensttijd 160 993<br />

Regelingen en afhandelingen -320 -6.381<br />

Totale kosten/opbrengsten van het boekjaar 14.921 3.010<br />

Bewegingen in voorzieningen geboekt in de balans<br />

Per einde van het vorig boekjaar 118.370 129.206<br />

Totale kosten/opbrengsten - zie hierboven 14.921 3.010<br />

Voorzieningen overgenomen bij bedrijfsacquisities 75.301<br />

Betaalde bijdragen -32.817 -17.440<br />

Overboekingen van andere voorzieningen 5.693 3.594<br />

Per einde van het boekjaar 181.468 118.370<br />

Gemiddelde actualisatievoet 4,81% 4,54%<br />

De interestkost en het rendement op de planactiva worden geboekt onder de financiële resultaten in de resultatenrekening<br />

(zie toelichting 9). Alle andere elementen van de jaarlijkse kost worden geboekt onder het bedrijfsresultaat. De bijdragen<br />

betaald in <strong>2003</strong> bevatten éénmalige effecten in het kader van de conversie van bepaalde “te bereiken doel”-plannen<br />

in geëxternaliseerde “vaste bijdrage”-plannen, wat ook de equivalente daling verklaart in de actuele waarde van<br />

de toekomstige uitkeringsverplichtingen. De overboekingen betreffen de finaal onderhandelde brugpensioenverplichtingen<br />

met de personeelsafgevaardigden na de aankondiging van de herstructurering van bepaalde Belgische activiteiten<br />

waarvoor de geschatte kost initieel werd geboekt onder de voorzieningen voor herstructurering (zie toelichting 28).<br />

94 | 95


26. Aandelenoptieplannen toegestaan door de onderneming<br />

Plan<br />

Warranten 1994 - 1998<br />

ESOP 1999 (10 jaar)<br />

ISOP 2000 (7 jaar)<br />

ISOP 2001 (7 jaar)<br />

ISOP 2002 (7 jaar)<br />

ISOP <strong>2003</strong> (7 jaar)<br />

Totaal<br />

Vervaldatum<br />

20.03.2005<br />

20.03.2006<br />

20.03.2007<br />

20.03.2008<br />

10.06.2009<br />

13.03.2007<br />

31.05.2007<br />

(in bepaalde<br />

andere landen<br />

dan België)<br />

14.03.2008<br />

14.03.2009<br />

13.03.2010<br />

Uitoefening<br />

op elk ogenblik met<br />

uitzondering van de 10 of 11<br />

laatste dagen van maart, juni,<br />

september en december<br />

eenmaal per jaar<br />

van 20 mei tot 10 juni<br />

alle werkdagen van<br />

Euronext Brussels<br />

alle werkdagen van<br />

Euronext Brussels<br />

alle werkdagen van<br />

Euronext Brussels<br />

alle werkdagen van Euronext<br />

Brussels vanaf 1 maart 2004<br />

Uitoefeningsprijs<br />

(¤)<br />

(de uitoefeningsprijs<br />

kan hoger zijn in<br />

bepaalde landen)<br />

51,88<br />

54,94<br />

55,23<br />

62,96<br />

36,60<br />

37,29<br />

30,50<br />

34,78<br />

32,57<br />

39,50<br />

41,44<br />

41,80<br />

42,43<br />

38,02<br />

46,11<br />

48,15<br />

34,18<br />

35,10<br />

ESOP verwijst naar “Employee Stock Option Plan” (wereldwijd plan voor arbeiders, bedienden en kaderleden).<br />

ISOP verwijst naar “Incentive Stock Option Plan” (wereldwijd plan voor kaderleden).<br />

Aantal opties dat<br />

nog uitgeoefend<br />

moet worden<br />

1.000<br />

1.000<br />

1.000<br />

1.000<br />

4.000<br />

206.445<br />

51.000<br />

257.445<br />

166.590<br />

23.420<br />

23.000<br />

750<br />

213.760<br />

23.580<br />

2.825<br />

328.560<br />

354.965<br />

4.150<br />

26.510<br />

356.845<br />

387.505<br />

400.180<br />

24.530<br />

424.710<br />

1.642.385


27. Voorzieningen voor leefmilieu<br />

In het kader van de herwerking van de openingsbalans van 2002, heeft <strong>Umicore</strong> voor de berekening van de benodigde<br />

voorzieningen, het principe van de feitelijke verplichting toegepast samen met het principe van de wettelijke verplichting.<br />

Dit heeft geleid tot het aanleggen van bijkomende voorzieningen ten belope van ¤ 33,5 miljoen, voornamelijk met<br />

betrekking tot bodemsaneringsverplichtingen in België en Frankrijk. Het betreft hier een bedrag na actualisering en na<br />

het afboeken van een aantal voorzieningen die niet beantwoorden aan de nieuwe criteria van de waarderingsregels.<br />

Staat van de voorzieningen voor leefmilieu:<br />

(duizend ¤)<br />

Voorzieningen voor Overige<br />

bodemsanering en voorzieningen<br />

landschapsherstel voor leefmilieu TOTAAL<br />

Per einde van het vorig boekjaar 74.603 52.356 126.959<br />

Aankoop door bedrijfsacquisities (zie toelichting 6) 5.649 138 5.787<br />

Toename (zie “Toename van voorzieningen”) 21.683 5.903 27.587<br />

Bestedingen (zie “Andere bedrijfskosten”) -5.548 -2.844 -8.392<br />

Terugnemingen (zie “Andere bedrijfsopbrengsten”) -6.077 -13.958 -20.035<br />

Actualisering (zie “Netto financiële kosten”) -218 -338 -556<br />

Omrekeningsverschillen 56 -50 6<br />

Overboekingen 605 -1.276 -671<br />

Per einde van het boekjaar 90.753 39.933 130.685<br />

waarvan : - op meer dan één jaar 79.064 33.038 112.102<br />

- op ten hoogste één jaar 11.688 6.895 18.583<br />

In de loop van <strong>2003</strong> heeft <strong>Umicore</strong> haar besprekingen met de bevoegde Vlaamse instanties voortgezet, hetgeen uitgemond<br />

is in een consensus rond de risico's verbonden met de verontreiniging van de betrokken sites. Op dit moment zijn <strong>Umicore</strong><br />

en de overheid, meer in het bijzonder het Vlaamse ministerie voor Leefmilieu en OVAM (Openbare Afvalstoffenmaatschappij)<br />

in de eindfase van de onderhandelingen in aanvulling op het bestaande convenant van 1997.<br />

In Frankrijk is <strong>Umicore</strong> begonnen met een grondige risicoanalyse onder leiding van de bevoegde overheden. In Viviez voert<br />

de <strong>Groep</strong> een vrijwillige risicoanalyse uit, die in nauwe samenwerking met de lokale overheid verloopt.<br />

Als gevolg van de overname van PMG, heeft <strong>Umicore</strong> ook de bestaande voorzieningen ten bedrage van ¤ 5,8 miljoen opgenomen.<br />

Deze hebben voornamelijk betrekking op verontreinigingsaspecten van de bodem en het grondwater in de Duitse en<br />

Braziliaanse sites.<br />

In het kader van de hierboven beschreven ontwikkelingen en na het in rekening brengen van de actualisering en de<br />

terugneming van een aantal bestaande voorzieningen, heeft <strong>Umicore</strong> in <strong>2003</strong> een nettobedrag van ¤ 3.726 duizend<br />

toegevoegd aan haar voorzieningen voor leefmilieu.<br />

Voor zover het op dit ogenblik kan ingeschat worden, moeten de provisies zoals ze in de balans zijn opgenomen<br />

op 31 december <strong>2003</strong>, inclusief deze opgenomen op basis van het principe van de feitelijke verplichtingen volgens<br />

de IFRS-normen in de openingsbalans, volstaan om de remediëring van alle belangrijke risico’s veroorzaakt door<br />

de historische vervuiling op gepaste wijze uit te voeren.<br />

96 | 97


28. Voorzieningen voor overige risico’s en kosten<br />

(duizend ¤)<br />

Voorzieningen voor Voorzieningen<br />

Voorzieningen reorganisatie en voor overige<br />

voor geschillen herstructurering risico's en kosten TOTAAL<br />

Per einde van het vorig boekjaar 7.993 4.148 12.181 24.322<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities 0 18.927 27.560 46.487<br />

• Toename (zie “Toename van voorzieningen”) 4.427 17.116 7.269 28.812<br />

• Bestedingen (zie “Andere bedrijfskosten”) -830 -4.356 -3.733 -8.919<br />

• Terugnemingen (zie “Andere bedrijfsopbrengsten”) -888 -386 -4.053 -5.327<br />

• Omrekeningsverschillen -11 -64 -606 -680<br />

• Overboekingen -296 -6.945 1.539 -5.702<br />

• Overige bewegingen -3 -475 461 -17<br />

Per einde van het boekjaar 10.393 27.965 40.618 78.976<br />

waarvan : op meer dan één jaar 9.673 23.243 35.980 68.896<br />

op ten hoogste één jaar 721 4.722 4.637 10.080<br />

De voorzieningen voor overige risico's en kosten zijn gestegen van ¤ 24.322 duizend naar ¤ 78.976 duizend, voornamelijk<br />

ten gevolge van een stijging met ¤ 23.817 duizend van de voorzieningen voor reorganisatie en herstructurering enerzijds<br />

en met ¤ 28.437 duizend van de voorzieningen voor overige risico's en kosten.<br />

In het totaal heeft ¤ 46.487 duizend van de nieuwe voorzieningen betrekking op de consolidatie van voorzieningen<br />

bestaande in de PMG groep. Deze omvatten onder meer ¤ 18 miljoen voor de herstructurering van de raffinageactiviteiten<br />

in Hanau, Duitsland.<br />

Tenslotte is er ook een bedrag van ¤ 17.116 duizend opgenomen in de voorzieningen voor de herstructurering van<br />

de sites in Olen, België (Koper), Balen, België en Auby, Frankrijk (Zinc Smelting) en Louvain-la-Neuve, België (Engineering).<br />

De voorzieningen voor overige risico's en kosten omvatten ook het effect van de beslissing om een aantal activiteiten<br />

inzake de ontwikkeling van substraten af te bouwen.


29. Toelichting bij de kasstromentabel<br />

Definities<br />

De kasstromentabel bestaat uit de kasstromen afkomstig van respectievelijk de bedrijfs-, de investerings- en de financieringsthesaurie<br />

van de betreffende periode.<br />

Voor de opmaak van de bedrijfskasstromen werd de indirecte methode toegepast. Het nettoresultaat werd aangepast voor<br />

de volgende punten :<br />

• de impact van operaties die geen kasuitgaven inhouden zoals voorzieningen, waardeverminderingen enz., evenals de wijziging<br />

in de behoefte aan bedrijfskapitaal;<br />

• elementen van de opbrengsten en kosten verbonden aan de investerings- en de financieringsactiviteiten.<br />

Aanpassing voor niet-kastransacties<br />

(duizend ¤)<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Afschrijvingen 127.269 115.765<br />

Negatieve goodwill opgenomen in resultaat -41 -795<br />

(Terugneming van) Bijzondere waardeverminderingen 14.968 8.144<br />

Waardeverminderingen (terugneming van waardeverminderingen) op financiële vaste activa 747<br />

Voorraden en voorzieningen voor dubieuze debiteuren 1.644 8.753<br />

Afschrijving van kapitaalsubsidies -1.618 -854<br />

Wijziging in voorzieningen -9.088 -12.033<br />

Aanpassing voor elementen die afzonderlijk vermeld moeten worden<br />

of geklasseerd worden onder de investerings- of financieringskasstromen<br />

133.881 118.980<br />

Belastingen van de periode 2.530 11.365<br />

Interestkosten (-opbrengsten) 17.835 16.720<br />

(Meerwaarde) Minwaarde op afstand van vaste activa -1.487 -215<br />

Opbrengsten uit dividenden -147 -198<br />

18.731 27.672<br />

De “Wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal” betreft het verschil in voorraden, handels- en overige vorderingen en<br />

handels- en overige schulden, indien nodig aangepast voor:<br />

• waardeverminderingen en voorzieningen voor dubieuze debiteuren<br />

• effect van de wijziging in consolidatiekring<br />

• effect van omrekeningsverschillen<br />

De investeringskasstromen met betrekking tot overnames (en afstanden) van dochterondernemingen worden<br />

gerapporteerd na aftrek van de aangekochte (of verkochte) liquide middelen (zie toelichting 6 Bedrijfsacquisities).<br />

98 | 99


Commentaren op de kasstromentabel<br />

A) Toename/Afname van de bedrijfsthesaurie<br />

De bedrijfskasstromen voor <strong>2003</strong> zijn gedaald met ¤ 111.606 duizend in vergelijking met 2002, voornamelijk als gevolg<br />

van de wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal.<br />

De behoeften aan bedrijfskapitaal waren zeer laag eind 2002 mede als gevolg van een aantal tijdelijke effecten. De totale<br />

vermindering in 2002 bedroeg ¤ 179.301 duizend, ten opzichte van een nettodaling van de behoeften aan bedrijfskapitaal<br />

in <strong>2003</strong> van ¤ 50.555 duizend. Dit laatste omvat ook de impact van de vermindering van de edelmetaalvoorraden<br />

met ¤ 80 miljoen, gerealiseerd tijdens de integratie van de PMG-activiteiten in de periode augustus-december <strong>2003</strong>.<br />

De belastingen betaald in <strong>2003</strong> overstijgen deze betaald in 2002 met ¤ 18.398 duizend.<br />

B) Toename/Afname van de investeringsthesaurie<br />

Als gevolg van de belangrijke overnames verricht in <strong>2003</strong>, zijn de nettokasbehoeften voor investeringen gestegen<br />

met ¤ 601.602 duizend, vergeleken met 2002.<br />

Investeringen in materiële en immateriële vaste activa waren ¤ 9.321 duizend lager dan in 2002 (een daling met 6%).<br />

De liquide middelen afkomstig van de verkoop van dochterondernemingen betreft de verkoop van het 20%-belang<br />

van <strong>Umicore</strong> in Natexis Metals Ltd, VK. De verkoop van verschillende kleinere financiële participaties, inclusief<br />

het minderheidsbelang in Sofia Med AD, heeft tot een bijkomende kasinstroom van ¤ 3.689 duizend geleid.<br />

C) Toename/Afname van de financieringsthesaurie<br />

De overname van PMG werd oorspronkelijk gefinancierd via een gesyndiceerde kredietlijn op korte termijn van ¤ 725 miljoen.<br />

Deze werd eind <strong>2003</strong> verminderd tot ¤ 450 miljoen via de emissie van nieuwe aandelen, de verkoop van 1 miljoen<br />

eigen aandelen en de kasstromen gegenereerd uit bedrijfsactiviteiten. In 2002 investeerde <strong>Umicore</strong> ¤ 40.148 duizend<br />

in de inkoop van eigen aandelen.<br />

De stijging van de dividenden uitgekeerd aan minderheidsaandeelhouders is hoofdzakelijk een gevolg van het uitzonderlijk<br />

dividend uitgekeerd door Sibeka in <strong>2003</strong>.<br />

30. Financiële instrumenten<br />

Alle activiteiten van de <strong>Groep</strong> zijn blootgesteld aan verschillende risico’s, waaronder de schommelingen van metaalprijzen,<br />

de wisselkoersen en de rentevoeten. Het globale risicobeheer van de <strong>Groep</strong> poogt de negatieve invloed op de financiële<br />

resultaten van de <strong>Groep</strong> tot een minimum te beperken, door deze risico’s in te dekken met financiële instrumenten.<br />

30.1. Wisselkoersrisico<br />

Het wisselkoersrisico waaraan <strong>Umicore</strong> blootgesteld is kan opgesplitst worden in drie types: structurele risico’s, transactionele<br />

risico’s en omrekeningsrisico’s.<br />

30.1.1. Structurele risico’s<br />

Aangezien de inkomsten van <strong>Umicore</strong> voor een groot deel in USD zijn uitgedrukt, en de meeste activiteiten zich buiten<br />

de USD-zone bevinden (voornamelijk in Europa), heeft elke wijziging in de USD/EUR-wisselkoers een aanzienlijke invloed<br />

op de resultaten van de onderneming.<br />

In de jaren 2000 tot 2002 voerde <strong>Umicore</strong> belangrijke indekkingsoperaties uit voor de jaren 2000 tot 2005. Deze transacties<br />

hadden tot doel de rentabiliteit en de kasstromen van <strong>Umicore</strong> te beschermen.<br />

De reële wisselkoers van de <strong>Groep</strong> voor <strong>2003</strong> bedroeg USD 0,9295/EUR. Dit vloeide grotendeels voort uit het feit dat <strong>Umicore</strong><br />

95% van haar blootstelling aan de schommelingen van de Amerikaanse dollar ingedekt had tegen een koers van USD 0,93/EUR.<br />

Het beleid voor de indekking tegen het USD-koersrisico voor 2004 en 2005 (waarbij ook rekening wordt gehouden met de<br />

overname van PMG) kan als volgt samengevat worden :<br />

• 2004 : risico voor ongeveer 85% ingedekt tegen een gemiddelde koers van USD 0,91/EUR;<br />

• 2005 : risico voor ongeveer 25% ingedekt tegen een gemiddelde koers van USD 0,98/EUR.<br />

Een stijging van de USD met 1 cent zou aanleiding geven tot een stijging van het bedrijfsresultaat met ¤ 3 tot 3,5 miljoen<br />

op jaarbasis. Omgekeerd zou een daling van de USD met 1 cent aanleiding geven tot een daling van het bedrijfsresultaat


met ¤ 3 tot 3,5 miljoen op jaarbasis. Deze gevoeligheid houdt geen rekening met enige indekking van de USD/EUR wisselkoers<br />

en is berekend op basis van de geldende wisselkoers eind <strong>2003</strong>.<br />

Deze gevoeligheid is een leidraad op korte termijn en is enigszins theoretisch aangezien het wisselkoersniveau vaak een<br />

invloed heeft op zowel de commerciële voorwaarden waarover onderhandeld wordt in USD als op elementen die <strong>Umicore</strong><br />

niet zelf in handen heeft, zoals de invloed van de USD/EUR wisselkoers op metaalprijzen in USD. Deze laatste hebben<br />

eveneens een impact op de resultaten van <strong>Umicore</strong> (zie hoofdstuk “Metaalprijsrisico” verderop).<br />

Tengevolge van de overname van PMG is er ook een gevoeligheid voor bepaalde andere valuta’s, zoals de Braziliaanse<br />

real en de Zuid-Afrikaanse rand.<br />

30.1.2. Transactionele risico’s<br />

Het bedrijf is ook onderhevig aan transactionele risico’s met betrekking tot valuta’s, namelijk het risico dat wisselkoersen<br />

schommelen tussen het moment waarop de prijs wordt bepaald met een klant of leverancier en het moment waarop<br />

de transactie afgewikkeld wordt. <strong>Umicore</strong> dekt zich systematisch in tegen dergelijke transactionele risico’s, voornamelijk<br />

via termijncontracten.<br />

30.1.3. Omrekeningsrisico<br />

<strong>Umicore</strong> is een internationaal bedrijf met vestigingen die niet in euro rapporteren. Als dergelijke resultaten geconsolideerd<br />

worden in de rekeningen van de <strong>Groep</strong>, staat het omgerekende bedrag bloot aan waardeschommelingen van de lokale<br />

valuta’s ten opzichte van de euro. <strong>Umicore</strong> dekt dit risico niet in (zie toelichting 1 Waarderingsregels en voorstellingsbasis).<br />

30.2. Metaalprijsrisico<br />

30.2.1. Structureel risico<br />

<strong>Umicore</strong> staat bloot aan structurele metaalprijsrisico’s. Die risico’s vloeien voornamelijk voort uit de invloed die de metaalprijzen<br />

hebben op de verwerkings- en raffinagelonen en op metaaloverschotten die gerecupereerd worden van materialen geleverd<br />

voor verdere verwerking.<br />

Het risico heeft voornamelijk betrekking op zink. In afwezigheid van enig indekkingsmechanisme, heeft een verandering<br />

van de zinkprijs met USD 100 per ton op korte termijn een impact van USD 20 miljoen per jaar op het bedrijfsresultaat.<br />

Op de edele metalen na is een prijsverandering voor de andere metalen niet van wezenlijk belang.<br />

Voor zink heeft de <strong>Groep</strong> beslist om ongeveer een vierde van haar blootstelling aan prijssschomelingen voor 2004 in te dekken<br />

aan de hand van termijnverkopen op niveaus van gemiddeld ongeveer USD 1.000 per ton. Een ander kwart is ingedekt aan<br />

de hand van bepaalde mechanismen die een bescherming bieden voor een daling tot ongeveer USD 925 per ton, en tegelijkertijd<br />

een stijgingspotentieel bieden tot USD 1.050 per ton. De resterende zinkprijsblootstelling voor 2004 is niet ingedekt.<br />

In de divisie Edelmetaaldiensten, waarin de <strong>Groep</strong> voornamelijk platina, palladium, rhodium, goud en zilver produceert,<br />

heeft <strong>Umicore</strong> occasioneel prijsrisico’s op lange termijn met betrekking tot bepaalde leveringsovereenkomsten ingedekt.<br />

Het is moeilijk om de gevoeligheid op korte termijn, bij afwezigheid van indekkingsmechanismen voor edelmetaalprijzen,<br />

te ramen, gezien de grote verscheidenheid in het type van aangevoerde materialen in de loop der jaren. Hogere prijzen<br />

resulteren echter over het algemeen in een stijging van de inkomsten.<br />

30.2.2. Transactioneel risico<br />

De <strong>Groep</strong> wordt geconfronteerd met transactionele risico’s op aangekochte en verkochte metalen.<br />

De grondstoffen die <strong>Umicore</strong> gebruikt en de metalen of producten die <strong>Umicore</strong> produceert, worden over het algemeen<br />

volgens hetzelfde principe aangekocht en verkocht, bijvoorbeeld op basis van de desbetreffende LME-noteringen<br />

(London Metal Exchange), waarbij het gebruik van bepaalde indekkingsinstrumenten toegestaan is. In dit opzicht voert<br />

de <strong>Groep</strong> het beleid om de transactionele risico’s maximaal in te dekken, met name het risico dat de prijs van het metaal<br />

schommelt tussen het moment waarop de prijs wordt bepaald met een klant of leverancier en het moment waarop<br />

de transactie afgewikkeld wordt. De <strong>Groep</strong> maakt voornamelijk gebruik van termijncontracten.<br />

30.3. Renterisico<br />

De blootstelling van de <strong>Groep</strong> aan rentevoetschommelingen houdt verband met de verplichtingen in het kader van de financiële<br />

schulden van de <strong>Groep</strong>. Eind december <strong>2003</strong> bedroeg de netto financiële schuld van de <strong>Groep</strong> ¤ 619 miljoen waarvan<br />

meer dan 95% onderworpen is aan variabele rentevoeten. Maar gezien de toegenomen proportie van de langetermijnschuld<br />

na de overname van PMG en in het kader van de beheersing van de globale financieringskosten heeft de <strong>Groep</strong> op het einde<br />

van het jaar beslist om een deel van haar blootstelling aan het rentevoetrisico in te dekken via renteswaps en dit voor een<br />

nominaal bedrag van ¤ 303 miljoen, met vervaldata tussen 5 en 8 jaar (zie toelichting 34 Gebeurtenissen na balansdatum).<br />

100 | 101


31. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen<br />

(duizend ¤)<br />

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen <strong>2003</strong> 2002<br />

- Door derden gestelde zekerheden voor rekening van de <strong>Groep</strong> 39.115 41.878<br />

- Door de <strong>Groep</strong> gestelde zekerheden voor rekening van derden 37.464 57.801<br />

- Door de <strong>Groep</strong> gestelde zekerheden op eigen bezittingen en voor eigen rekening 2.500 868<br />

- Ontvangen zekerheden 36.081 31.957<br />

- Door derden in hun naam gehouden goederen en waarden maar op risico van de <strong>Groep</strong> 110.425 47.643<br />

- Verplichtingen tot aankoop en verkoop van vaste activa 281<br />

- Termijnovereenkomsten :<br />

• Op termijn gekochte goederen (te ontvangen) 345.356 321.774<br />

• Op termijn verkochte goederen (te leveren) 555.726 474.284<br />

• Op termijn gekochte deviezen (te ontvangen) 1.509.690 1.498.222<br />

• Op termijn verkochte deviezen (te leveren) 1.509.582 1.498.843<br />

• Aangekochte opties voor indekking wisselkoersen : put USD/ call EUR 2.222<br />

• Aangekochte opties voor indekking wisselkoersen : call USD/ put EUR 2.222<br />

• Interest rate-swaps 303.000<br />

- Goederen en waarden van derden gehouden door de <strong>Groep</strong> 557.504 88.188<br />

- Diverse rechten en verbintenissen 7.210 26.972<br />

32. Voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen<br />

De <strong>Groep</strong> heeft bepaalde hangende dossiers die volgens de IFRS-normen beschouwd kunnen worden als voorwaardelijke<br />

vorderingen en verplichtingen.<br />

• Milieuproblematiek<br />

We verwijzen hiervoor naar toelichting 27 over voorzieningen voor leefmilieu waar dit onderwerp in zijn geheel wordt<br />

behandeld met inbegrip van de voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen.<br />

• Barclays Physical Trading Ltd<br />

In aansluiting op de dagvaarding wegens insolvabiliteit van Enron heeft <strong>Umicore</strong> een einde gemaakt aan twee contracten<br />

voor de verkoop van koperkathodes wegens de onvolledige betaling van de verkochte partijen. Vóór de levering door <strong>Umicore</strong><br />

had Enron reeds 11.000 ton verkocht aan Barclays Physical Trading Ltd binnen het kader van een financieringsovereenkomst<br />

die beide ondernemingen waren aangegaan.<br />

In januari 2002 spande Barclays Physical Trading Ltd een rechtszaak aan tegen <strong>Umicore</strong> om de levering van deze kathodes<br />

of een betaling van USD 16,2 miljoen af te dwingen (te verhogen met de interesten). In juni <strong>2003</strong> verwierp de rechtbank<br />

van Brussel deze eis als ongegrond en veroordeelde Barclays Physical Trading tot de betaling van een schadevergoeding<br />

van ¤ 793 duizend aan <strong>Umicore</strong>, een beslissing tegen dewelke Barclays in beroep ging bij het Brusselse Hof van Beroep.<br />

De pleidooien zullen waarschijnlijk plaatsvinden in de loop van het gerechtelijk jaar 2005-2006. In afwachting heeft Barclays<br />

Physical Trading Ltd de som van ¤ 793 duizend geblokkeerd bij een gerechtsdeurwaarder.


Parallel met de voorgaande procedure beval het Hof van Beroep van Antwerpen, op eenzijdig verzoekschrift van Barclays<br />

Physical Trading Ltd, in maart 2002 de inbeslagname van 6.500 ton koperkathodes in de fabriek van <strong>Umicore</strong> te Olen.<br />

Na een vonnis van juni <strong>2003</strong> werd deze inbeslagname opgeheven maar de zaak blijft hangende voor het Hof van Beroep<br />

van Antwerpen totdat dit Hof uitspraak doet over de schadevergoeding die Barclays aan <strong>Umicore</strong> verschuldigd is voor de<br />

fysieke en financiële blokkering van de betrokken kathodes. De pleidooien zouden moeten plaatsvinden op 11 mei 2004.<br />

Ten aanzien van Enron heeft <strong>Umicore</strong> haar eisen voorgelegd aan de curatoren die nog een definitief standpunt moeten innemen.<br />

• Plastic Investment Company<br />

In juni 1999 verkocht <strong>Umicore</strong> aan Plastic Investment Company (PIC), een dochteronderneming van de Belgische beursgenoteerde<br />

onderneming TrustCapital, haar aandeel in Overpelt-Plascobel (OVP) voor de prijs van ¤ 15,49 miljoen (BEF 625 miljoen).<br />

In april 2000 spande PIC een rechtszaak aan om schadevergoeding te verkrijgen voor een bedrag gelijk aan de oorspronkelijke<br />

aankoopprijs, wegens het gebruik van bedrieglijke en misleidende acties door <strong>Umicore</strong> tijdens het onderhandelingsproces<br />

om de koper te misleiden over het vermogen en het rentabiliteitsniveau van OVP. <strong>Umicore</strong> maakte fel bezwaar en legde<br />

in september 2002 besluiten neer bij de rechtbank van Koophandel te Brussel. De zaak is nog altijd hangende en PIC heeft<br />

nog geen tegenbesluiten neergelegd. <strong>Umicore</strong> gelooft dat de ontwikkelde argumentatie van PIC van elke grond ontbloot is.<br />

• Ex-werknemers van Gécamines<br />

Meerdere vroegere werknemers van Gécamines, het Congolese staatsbedrijf dat in 1967 de activa van Union Minière overnam<br />

na de onteigening ervan, hebben na hun ontslag door dit bedrijf, vorderingen ingediend tegen <strong>Umicore</strong> voor de betaling<br />

van door Gécamines verschuldigde bedragen. Société Générale des Minerais, waarvan de rechten en verplichtingen,<br />

na diverse reorganisaties, door <strong>Umicore</strong> zijn overgenomen, had inderdaad van 1967 tot 1974 aanvaard om bepaalde<br />

werknemers van Gécamines bepaalde delen van hun salaris te betalen ingeval Gécamines in gebreke zou blijven. In 1974<br />

had Gécamines erin toegestemd om <strong>Umicore</strong> hiervoor te vrijwaren, maar vandaag betwist het de geldigheid van deze garantie.<br />

Ook al verwacht <strong>Umicore</strong> in sommige gevallen gedwongen te worden om bepaalde bedragen te betalen aan vroegere<br />

werknemers, toch gelooft ze dat, globaal genomen en op basis van de huidige heersende jurisprudentie, de uitslag van de<br />

vorderingen geen belangrijke financiële weerslag op de <strong>Groep</strong> zal hebben. Het is echter onmogelijk om enige voorspelling<br />

te doen over de definitieve regeling van deze rechtszaak.<br />

• BTW-dading met de Belgische bijzondere belastinginspectie onderzocht door de Europese autoriteiten<br />

Hoewel <strong>Umicore</strong> overtuigd was over stevige argumenten te beschikken om zichzelf met succes te verdedigen tegen de<br />

aanspraken van de Belgische bijzondere belastinginspectie (BBI) voor de rechtbank, heeft de <strong>Groep</strong> in december 2000<br />

een dading getroffen met de BBI voor de BTW die verschuldigd zou zijn geweest op de intra-communautaire levering van<br />

zilver aan Italiaanse en Zwitserse ondernemingen. De regeling van <strong>Umicore</strong> met de Belgische belastingdiensten over deze<br />

kwestie is rechtsgeldig, definitief en vertrouwelijk van aard. Een klacht tegen onbekenden ingediend door enkele individuen<br />

leidde echter tot een officieel onderzoek. In het kader hiervan werden documenten in verband met deze zaak en met<br />

de dading in beslag genomen, zowel in de lokalen van <strong>Umicore</strong> als in de lokalen van de bijzondere belastinginspectie.<br />

<strong>Umicore</strong> is er sterk van overtuigd dat wat haar betreft de klacht ongegrond is. De Europese Commissie heeft onlangs<br />

aangekondigd een formeel onderzoek in te stellen naar overheidssteun in verband met voornoemde dading en na te gaan<br />

of het hier gaat om een vrijstelling van buitengewone BTW en of dit aanvaardbaar is volgens de Belgische BTW-wetgeving.<br />

• Overige<br />

In aanvulling op het voorgaande zijn tegen de <strong>Groep</strong> een aantal dagvaardingen ingediend die samenhangen met<br />

het normale verloop van haar activiteiten. De directie gelooft niet dat dergelijke dagvaardingen globaal genomen van aard<br />

zijn om een wezenlijke ongunstige invloed te hebben op de financiële positie van <strong>Umicore</strong>.<br />

102 | 103


33. Verbonden partijen<br />

(duizend ¤)<br />

RESULTATENREKENING <strong>2003</strong> 2002<br />

Aankopen 59.036 42.850<br />

Aangekochte diensten 1.730 244<br />

Betaalde commissies 409<br />

Financiële kosten 23 19<br />

Verkopen 27.878 22.404<br />

Geleverde diensten 1.300 1.682<br />

Financiële opbrengsten 142 491<br />

Ontvangen dividenden 6.348<br />

BALANS 31/12/03 31/12/02<br />

Handels- en overige vorderingen op meer dan één jaar 2.771 238<br />

Handels- en overige vorderingen op ten hoogste één jaar 1.847 2.230<br />

Handels- en overige schulden op ten hoogste één jaar 5.601 5.093<br />

De relaties tussen <strong>Umicore</strong> en de leden van de raad van bestuur en de leden van het directiecomité zijn beschreven in de<br />

sectie “Corporate Governance”.<br />

De stijging van de bedragen ten opzichte van 2002 is voornamelijk een gevolg van de opname van de Traxys joint venture<br />

en I.C.T., VS onder de “Verbonden partijen”.<br />

34. Gebeurtenissen na balansdatum<br />

Na de vergadering van de raad van bestuur van 3 maart 2004 heeft <strong>Umicore</strong> aangekondigd de uitkering van een brutodividend<br />

van ¤ 1,60 per aandeel voor te stellen aan de jaarlijkse algemene vergadering. Dit komt overeen met een totaal uit te<br />

betalen dividend van ¤ 39.639.642 op basis van het totaal aantal uitstaande aandelen na aftrek van de eigen aandelen,<br />

aangehouden door <strong>Umicore</strong>.<br />

Anderzijds kondigde de <strong>Groep</strong> in januari 2004 de emissie aan van een obligatielening voor ¤ 150 miljoen met een looptijd<br />

van 8 jaar, die volledig onderschreven werd door een syndicaat van banken. De opbrengsten werden aangewend voor een<br />

gedeeltelijke herfinanciering van de kortetermijnkredietlijn die was aangegaan in de context van de overname van PMG.<br />

Binnen hetzelfde kader heeft <strong>Umicore</strong> interest rate-swaps afgewikkeld voor een bedrag van ¤ 45 miljoen.<br />

Er hebben geen significante overnames of verkopen van bedrijfsonderdelen plaatsgevonden sinds de balansdatum.<br />

Suez-Tractebel, een dochteronderneming van Suez heeft het merendeel van haar deelneming in <strong>Umicore</strong> op 20 februari 2004<br />

verkocht. In voorbereiding op deze uitstap had Suez in december 2000 een obligatielening, inwisselbaar in <strong>Umicore</strong>-aandelen,<br />

uitgebracht. Deze obligatie dekte het grootste deel van haar deelneming, namelijk 25,2% van het destijds uitstaande kapitaal.<br />

Het resterende deel van de aandelen (3,4%) werd toegekend aan de leden van de hogere directie van <strong>Umicore</strong> onder<br />

de vorm van opties.<br />

In oktober <strong>2003</strong> verkocht Suez twee miljoen <strong>Umicore</strong>-aandelen, waardoor haar deelneming in <strong>Umicore</strong> terugbracht werd<br />

tot 17,8%. Vervolgens verwaterde haar deelneming tot 15,7% door de aandelenemissie van <strong>Umicore</strong> waaraan Suez niet<br />

deelnam. Op 2 januari 2004 heeft Suez een mogelijkheid tot vervroegde terugbetaling geactiveerd, die deel uitmaakte<br />

van de voorwaarden van de obligatielening. Dit laatste werd mede mogelijk gemaakt door de goede prestaties<br />

van het <strong>Umicore</strong>-aandeel. De terugbetaling vond plaats op 20 februari 2004 met als resultaat dat alle obligatiehouders<br />

hun obligaties inwisselden tegen <strong>Umicore</strong>-aandelen. Op 20 februari was Suez nog in bezit van 668.603 aandelen.


35. Winst per aandeel<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Winst per aandeel - basisberekening 2,63 1,45<br />

Winst per aandeel - na verwatering 2,62 1,45<br />

De hiernavolgende bedragen werden gebruikt als teller, voor de berekening van de winst per aandeel (zowel basisberekening<br />

als na verwatering) :<br />

(duizend ¤)<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Geconsolideerd nettoresultaat, aandeel van de <strong>Groep</strong> 60.122 32.883<br />

De hiernavolgende aandelenaantallen werden gebruikt als noemer voor de berekening van de winst per aandeel<br />

(zowel basisberekening als na verwatering):<br />

Winst per aandeel - basisberekening :<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Aantal uitstaande aandelen per 1 januari 22.600.000 22.600.000<br />

Aantal uitstaande aandelen per 31 december 25.420.475 22.600.000<br />

Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen 22.865.537 22.600.000<br />

De stijging van het aantal aandelen op het einde van <strong>2003</strong> is een gevolg van de aandelenemissie, gelanceerd in november<br />

<strong>2003</strong>, die leidde tot de uitgifte van 2.420.475 nieuwe aandelen en de uitoefening van een overtoewijzingsoptie, toegekend<br />

door <strong>Umicore</strong>, die resulteerde in de uitgifte van 400.000 bijkomende aandelen.<br />

Eigen aandelen die aangehouden worden ter indekking van de aandelenoptieplannen, of beschikbaar zijn voor<br />

wederverkoop, zijn opgenomen in het aantal uitstaande aandelen.<br />

Winst per aandeel - na verwatering:<br />

<strong>2003</strong> 2002<br />

Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen 22.865.537 22.600.000<br />

Potentiële verwatering door de aandelenoptieplannen 107.207<br />

Aangepast gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen 22.972.744 22.600.000<br />

De noemer gebruikt voor de berekening van de winst per aandeel na verwatering houdt rekening met een aanpassing<br />

voor de aandelenopties.<br />

Voor aandelenopties die “in the money” zijn, zullen er enkel nieuwe aandelen uitgegeven worden voor de uitoefening<br />

van die aandelenopties die niet gedekt zijn door eigen aandelen. Dit kan leiden tot een verwateringseffect.<br />

104 | 105


BEKNOPTE JAARREKENING VAN DE MOEDERONDERNEMING<br />

De jaarrekening van <strong>Umicore</strong> wordt hierna volgens een beknopt schema voorgesteld. Overeenkomstig het Wetboek van<br />

Vennootschappen zullen de jaarrekening van <strong>Umicore</strong> evenals het jaarverslag en het verslag van de commissaris, bij de<br />

Nationale Bank van België neergelegd worden.<br />

Deze verslagen kunnen op aanvraag verkregen worden bij: UMICORE<br />

Broekstraat 31<br />

B-1000 Brussel (België)<br />

In zijn verslag heeft de commissaris geen voorbehoud gemaakt betreffende de jaarrekening van <strong>Umicore</strong>.<br />

BEKNOPTE BALANS (duizend ¤)<br />

31/12/03 31/12/02 31/12/01<br />

ACTIVA<br />

VASTE ACTIVA 3.230.622 2.214.433 2.103.021<br />

I. Oprichtingskosten 4.704<br />

II. Immateriële vaste activa 17.691 15.188 12.317<br />

III. Materiële vaste activa 373.405 379.777 363.252<br />

IV. Financiële vaste activa 2.834.822 1.819.468 1.727.452<br />

VLOTTENDE ACTIVA 651.940 686.959 819.447<br />

V. Vorderingen op meer dan één jaar 13.561 1.653 649<br />

VI. Voorraden en bestellingen in uitvoering 377.598 381.654 477.539<br />

VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar 187.881 195.199 207.475<br />

VIII. Geldbeleggingen 27.705 83.599 36.995<br />

IX. Liquide middelen 12.562 5.473 5.199<br />

X. Overlopende rekeningen 32.633 19.381 91.590<br />

TOTAAL DER ACTIVA 3.882.562 2.901.392 2.922.468<br />

PASSIVA<br />

EIGEN VERMOGEN 988.653 985.857 994.794<br />

I. Kapitaal 562.393 500.000 500.000<br />

II. Uitgiftepremies 96.764 11.139 11.139<br />

III. Herwaarderingsmeerwaarden 98 98 98<br />

IV. Reserves 208.988 256.467 215.305<br />

V. Overgedragen winst/verlies (-) 120.083 217.760 267.846<br />

VI. Kapitaalsubsidies 327 393 406<br />

VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN 175.562174.948 185.181<br />

VII. A. Voorzieningen voor risico's en kosten 175.562 174.948 185.181<br />

SCHULDEN 2.718.347 1.740.587 1.742.493<br />

VIII. Schulden op meer dan één jaar 1.176.918 859.921 471.711<br />

IX. Schulden op ten hoogste één jaar 1.499.469 789.628 1.143.336<br />

X. Overlopende rekeningen 41.960 91.038 127.446<br />

TOTAAL DER PASSIVA 3.882.562 2.901.392 2.922.468


BEKNOPTE RESULTATENREKENING (duizend ¤)<br />

<strong>2003</strong> 2002 2001<br />

I. Bedrijfsopbrengsten 2.521.582 2.512.552 2.822.369<br />

II. Bedrijfskosten 2.480.840 2.447.526 2.696.143<br />

III. Bedrijfsresultaat 40.742 65.026 126.226<br />

IV. Financiële opbrengsten 171.638 124.925 119.237<br />

V. Financiële kosten 183.600 146.295 131.513<br />

VI. Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening 28.780 43.656 113.950<br />

VII. Uitzonderlijke opbrengsten 16.924 5.554 77.383<br />

VIII. Uitzonderlijke kosten 151.166 30.851 39.906<br />

IX. Resultaat van het boekjaar vóór belasting -105.46218.359 151.427<br />

X. Belastingen op het resultaat -54 1.923 -5.658<br />

XI. Resultaat van het boekjaar -105.516 20.282 145.769<br />

XII. Onttrekking aan de belastingvrije reserves - - -<br />

XIII. Te bestemmen resultaat van het boekjaar -105.516 20.282 145.769<br />

RESULTAATVERWERKING<br />

A. Resultaatverwerking 112.244 288.129 389.265<br />

1. Te bestemmen winst (te verwerken verlies) van het boekjaar -105.516 20.282 145.769<br />

2. Overgedragen winst/verlies (-) 217.760 267.847 243.496<br />

C. Toevoeging aan het eigen vermogen 47.479 -41.162-91.218<br />

2. Aan de wettelijke reserve - -1.014 -7.288<br />

3. Aan de reserve voor eigen aandelen 47.479 -40.148 -83.930<br />

D. Over te dragen resultaat (1)<br />

-120.083 -217.760 -267.847<br />

2. Over te dragen winst/verlies (-) -120.083 -217.760 -267.847<br />

F. Uit te keren winst (1)<br />

-39.640 -29.207 -30.200<br />

1. Vergoeding van het kapitaal<br />

- gewone aandelen ¤ 1,40 (in 2001 en 2002); -39.640 -29.207 -30.200<br />

¤ 1,60 (in <strong>2003</strong>)<br />

(1) Het totaal bedrag van deze twee rubrieken zal worden aangepast om rekening te houden met het aantal eigen aandelen aangehouden door <strong>Umicore</strong><br />

op de datum van de algemene vergadering van aandeelhouders van 14 april 2004. Het brutodividend van ¤ 1,60 per aandeel blijft ongewijzigd.<br />

106 | 107


STAAT VAN HET KAPITAAL duizend ¤ Aantal aandelen<br />

A. Maatschappelijk kapitaal<br />

1. Geplaatst kapitaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 500.000 22.600.000<br />

Per einde van het boekjaar 562.393 25.420.175<br />

2. Samenstelling van het kapitaal<br />

2.1. Soorten aandelen<br />

Gewone aandelen 562.393 25.420.175<br />

2.2. Aandelen op naam of aan toonder<br />

Op naam 4.834<br />

Aan toonder 25.415.341<br />

E. Toegelaten maar niet geplaatst kapitaal (1)<br />

G. Aandeelhouderstructuur (2)<br />

438.053<br />

% kapitaal Aantal aandelen<br />

SUEZ-TRACTEBEL NV, Troonplein 1, 1000 Brussel 15,68 3.987.100<br />

Free float 81,53 20.722.676<br />

Eigen aandelen in het bezit van <strong>Umicore</strong> 2,79 710.399<br />

100,00 25.420.175<br />

(1) De buitengewone algemene vergadering van 30 maart 2001 heeft de raad van bestuur gemachtigd om het kapitaal te verhogen met een bedrag tot<br />

¤ 500.000.000. De raad van bestuur heeft gebruik gemaakt van het toegelaten kapitaal ten belope van ¤ 61.946.920 op 25 november en 4 december<br />

in het kader van de kapitaalverhogingen.<br />

(2) Zonder rekening te houden met de resterende 4.000 warrants verbonden aan de obligatieleningen uitgegeven in 1995, 1996, 1997 en 1998 en met<br />

maximum 1.638.385 aandelen verbonden aan de aandelenoptieplannen opgezet door <strong>Umicore</strong> in 1999, 2000, 2001, 2002 en <strong>2003</strong>.<br />

STAAT VAN DE RESERVES<br />

Volgende bedragen die aan de reserves voor <strong>2003</strong> werden toegevoegd zijn niet beschikbaar voor uitkering:<br />

• wettelijke reserve : ¤ 40,737 duizend;<br />

• reserve voor eigen aandelen : ¤ 23,405 duizend.<br />

Brussel, 3 maart 2004<br />

De raad van bestuur


108 | 109


Corporate governance<br />

Samenstelling van de raad van bestuur<br />

De raad van bestuur, waarvan de leden benoemd worden door de vergadering van aandeelhouders, moet uit minstens<br />

zes leden bestaan. Hun mandaat loopt ten hoogste zes jaar, maar is hernieuwbaar.<br />

Op 31 december <strong>2003</strong> bestond de raad van bestuur uit 11 leden: 10 niet-uitvoerende bestuurders en één uitvoerend<br />

bestuurder.<br />

In <strong>2003</strong> vertegenwoordigden twee bestuurders de meerderheidsaandeelhouder Suez-Tractebel. Zeven bestuurders zetelen<br />

als onafhankelijk bestuurder, d.w.z. bestuurders die geen banden hebben met de voornaamste aandeelhouders en die<br />

geen lid zijn geweest van het Uitvoerend Comité of Directiecomité in loop van de laatste twee jaren.<br />

Comités<br />

Auditcomité<br />

Het Auditcomité bestaat uit drie leden, die allen onafhankelijk niet-uitvoerend bestuurder zijn.<br />

Het Auditcomité heeft als opdracht de raad van bestuur bij te staan in de uitvoering van zijn controleopdrachten op<br />

het financiële rapporteringproces van de <strong>Umicore</strong> <strong>Groep</strong>, met inbegrip van het toezicht op de integriteit van de financiële<br />

staten, de kwalificaties van de commissaris en de onafhankelijkheid en prestaties van zowel het interne auditdepartement<br />

als de commissaris.<br />

Ten dien einde heeft het Auditcomité :<br />

• het recht om alle noodzakelijke informatie te bekomen van alle organen of personeelsleden van de onderneming om zijn<br />

taken uit te voeren;<br />

• het recht om, op kosten van de onderneming, externe juridische hulp en professioneel advies in te roepen die noodzakelijk<br />

kunnen zijn voor de uitoefening van zijn taken;<br />

• de macht om elk personeelslid van de onderneming op te roepen voor een onderhoud tijdens een vergadering van<br />

het comité, als en wanneer het comité hierom verzoekt.<br />

De voorzitter van het Auditcomité brengt verslag uit aan de raad over de werkzaamheden van het Comité en deelt<br />

de aanbevelingen van het Comité mee.<br />

Aantal vergaderingen in <strong>2003</strong> : drie.<br />

Benoemings- en bezoldigingscomité<br />

Het Benoemings- en bezoldigingscomité bestaat uit drie leden die allen niet-uitvoerend bestuurder zijn. Het wordt voorgezeten<br />

door de voorzitter van de raad.<br />

Het Benoemings- en bezoldigingscomité heeft de volgende opdrachten :<br />

• nieuwe bestuurders aanbevelen voor benoeming aan de raad;<br />

• de kandidaat-leden voor het directiecomité van <strong>Umicore</strong> aan de raad aanbevelen en hun vergoeding goedkeuren, alsook aan<br />

de raad het ontslag aanbevelen van leden van het directiecomité;<br />

• een bezoldigingsbeleid voor het management aanbevelen aan de raad;<br />

• een opvolgingsplan uitwerken voor de gedelegeerd bestuurder en de opvolgingsplanning voor het directiecomité beoordelen;<br />

• de passende aandelenoptieplannen aan de raad aanbevelen.<br />

De voorzitter van het Benoemings- en bezoldigingscomité brengt verslag uit aan de raad over de werkzaamheden en analyses<br />

van het Comité en doet de overeenkomstige aanbevelingen.<br />

Aantal vergaderingen in <strong>2003</strong> : twee.


Strategiecomité<br />

Het Strategiecomité dat door de raad in het leven was geroepen, werd opgeheven in de loop van <strong>2003</strong>. Het kwam geen<br />

enkele keer samen tijdens het jaar onder beschouwing.<br />

Vergoeding van de raad van bestuur<br />

• jaarlijks honorarium : ¤ 22.500;<br />

• honorarium voorzitter : ¤ 90.000;<br />

• zitpenning comitévergadering als lid : ¤ 2.500;<br />

• zitpenning comitévergadering als voorzitter : ¤ 3.750<br />

• zitpenning vergadering Auditcomité als voorzitter : ¤ 7.500<br />

• zitpenning vergadering Auditcomité als lid: ¤ 3.500<br />

Het totaal bedrag van de vergoedingen, uitgekeerd aan de bestuurders in <strong>2003</strong> voor hun activiteiten met betrekking tot<br />

de onderneming beliep ¤ 305.076.<br />

Aan de functie van bestuurder zijn geen variabele of andere vergoedingselementen verbonden. Er zijn door <strong>Umicore</strong> geen<br />

leningen of borgstellingen toegekend aan leden van de raad.<br />

Per 31 december <strong>2003</strong> zijn de leden van de raad van bestuur samen houder van in totaal 8.869 aandelen. Op diezelfde<br />

datum bezitten ze ook 109.000 aandelenopties. Deze opties zijn in het bezit van de bestuurders die voordien lid waren<br />

van het directiecomité.<br />

Deze cijfers houden geen rekening met de aandelen en opties van de gedelegeerd bestuurder, die opgenomen zijn in<br />

de totalen gerapporteerd voor de leden van het directiecomité.<br />

Aantal vergaderingen in <strong>2003</strong> : negen.<br />

Naam Bijgewoonde raadsvergaderingen Bijgewoonde comitévergaderingen<br />

Karel Vinck 9 op 9 2 op 2<br />

Thomas Leysen 9 op 9 -<br />

Etienne Denis (1)<br />

5 op 5 -<br />

Etienne Davignon 6 op 9 2 op 2<br />

Jean-Pierre Standaert (2)<br />

4 op 9 -<br />

Marc Blanpain (3)<br />

0 op 3 -<br />

Jean-Luc Dehaene 8 op 9 -<br />

Philippe Delaunois 9 op 9 1 op 2<br />

Arnoud de Pret 7 op 9 3 op 3<br />

Jonathan Oppenheimer 6 op 9 -<br />

Robert van Oordt 8 op 9 3 op 3<br />

Klaus Wendel 9 op 9 3 op 3<br />

(1) Bestuurder sinds 6 mei <strong>2003</strong><br />

(2) Nam ontslag per 31 december <strong>2003</strong><br />

(3) Nam ontslag per 9 april <strong>2003</strong><br />

110 | 111


Directie<br />

Algemene organisatiestructuur van <strong>Umicore</strong><br />

Overeenkomstig de statuten heeft de raad van bestuur de verantwoordelijkheid voor het dagelijks bestuur van de onderneming<br />

toevertrouwd aan de heer Thomas Leysen, in zijn hoedanigheid van gedelegeerd bestuurder. De raad van bestuur heeft<br />

bovendien op 19 augustus <strong>2003</strong> een directiecomité opgericht, voorgezeten door de heer Thomas Leysen.<br />

Directiecomité<br />

Op 19 augustus <strong>2003</strong> heeft de raad van bestuur beslist om het bestaand Uitvoerend Comité om te vormen in<br />

een directiecomité overeenkomstig artikel 524bis van het Wetboek van Vennootschappen. In dit verslag beantwoordt<br />

de term “directiecomité” aan deze definitie.<br />

Het directiecomité is samengesteld uit ten minste vier leden, al dan niet bestuurders. Het directiecomité wordt voorgezeten<br />

door een voorzitter, benoemd door de raad van bestuur, die een bestuurder moet zijn. De leden van het directiecomité<br />

worden benoemd op aanbeveling van het Benoemings- en bezoldigingscomité. Het directiecomité in zijn geheel of ieder<br />

lid afzonderlijk kan te allen tijde door de raad van bestuur ontslagen worden.<br />

Zonder afbreuk te doen aan de krachtens artikel 524bis van het Wetboek van Vennootschappen aan de raad van bestuur<br />

voorbehouden bevoegdheden, is het directiecomité bevoegd om beslissingen te nemen omtrent:<br />

• al de aangelegenheden die betrekking hebben op het dagelijks bestuur van de vennootschap;<br />

• al de aangelegenheden die betrekking hebben op de uitvoering van de beslissingen goedgekeurd door de raad van bestuur;<br />

• al de aangelegenheden die betrekking hebben op het operationele beheer en de organisatie van de <strong>Groep</strong> en haar structuur;<br />

• al de aangelegenheden die betrekking hebben op de financiering van de normale activiteiten van de <strong>Groep</strong>,<br />

met inbegrip van maar niet beperkt tot bankleningen, zekerheden toegestaan ten voordele van volledig gecontroleerde<br />

dochtervennootschappen, indekkingsprogramma’s (hedging) en swap-overeenkomsten (ISDA), ongeacht het bedrag;<br />

• al de fusie- en overnametransacties (M&A) in het kader van de activiteiten van <strong>Umicore</strong> voor een bedrag kleiner<br />

dan ¤ 12.500.000;<br />

• investeringen zoals de aankoop van uitrusting, technologieën, diensten en iedere gelijkaardige investering voor een<br />

bedrag dat kleiner is dan ¤ 12.500.000. Voor de vernieuwing of modernisatie van investeringen zal de limiet<br />

daarentegen ¤ 25.000.000 bedragen.<br />

De bevoegdheden van het directiecomité doen geen afbreuk aan de bevoegdheden van dagelijks bestuur toegekend<br />

aan de gedelegeerd bestuurder. Het dagelijks bestuur van de vennootschap behoort dus toe zowel aan de gedelegeerd<br />

bestuurder alleen optredend als aan het directiecomité gezamenlijk optredend.<br />

Het directiecomité is bevoegd om bijzondere bevoegdheden te verlenen aan eenieder van haar leden of aan een kaderlid<br />

of een bediende van de vennootschap, die dan als bijzondere lasthebber van het directiecomité zal handelen. Zonder<br />

afbreuk te doen aan de bijkomende vertegenwoordigingsbevoegdheden die krachtens artikel 14 van de statuten toegekend<br />

zijn, is de vennootschap geldig vertegenwoordigd in rechte en bij het stellen van alle rechtshandelingen, daaronder deze<br />

begrepen waarvoor een openbaar of ministerieel ambtenaar tussenkomt, door één bestuurder en één lid van het<br />

directiecomité gezamenlijk optredend, hetzij, binnen de perken van de bevoegdheden van het directiecomité, door twee<br />

leden van dit comité gezamenlijk optredend. De vennootschap is daarenboven binnen de perken van hun bevoegdheden<br />

geldig vertegenwoordigd door alle bijzondere lasthebbers aangeduid door het directiecomité.<br />

Het directiecomité komt regelmatig bijeen volgens een kalender die op regelmatige tijdstippen wordt opgesteld.<br />

Het directiecomité handelt als een college. Het beraadslaagt en beslist geldig als de meerderheid van zijn leden aanwezig<br />

of vertegenwoordigd zijn. Beslissingen worden met meerderheid van stemmen genomen. Elk lid van het directiecomité<br />

mag niet meer dan één ander vertegenwoordigen. Het directiecomité heeft een secretaris aangesteld die de notulen opstelt<br />

van elke vergadering van het directiecomité en al deze notulen zorgvuldig bijhoudt. De notulen van een vergadering worden<br />

tijdens de volgende vergadering ter goedkeuring aan het directiecomité voorgelegd.<br />

De gedelegeerd bestuurder brengt verslag uit bij de raad van bestuur over de beslissingen genomen door het directiecomité.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!