Gids voor de invoering van een autocontrolesysteem voor de ... - Favv

3.1 DE GEVAREN VOOR VOEDINGSMIDDELEN EN DIERVOEDER
Alle voedingsmiddelen kunnen op verschillende manieren besmet worden en op zulk een manier dat
ze de consument schade kunnen berokkenen, hetzij door verwonding, hetzij door ziekten met
ernstige of minder ernstige gevolgen (spijsvertering- en zenuwstoornissen, koorts, braken, miskraam,
verwondingen, verstikking, de dood in extreme gevallen,…).
Net zoals voedingsmiddelen voor menselijke consumptie kan ook diervoeder gecontamineerd zijn.
Voor diervoeder en voor levensmiddelen moet dezelfde waakzaamheid aan de dag worden gelegd.
Sommige gevaren zijn terug te leiden tot uw inrichting of kunnen ze groter worden.
Maar wat is er verantwoordelijk voor die ziekten en ongelukken?
We onderscheiden 3 categorieën van gevaren:
1. vreemde voorwerpen zoals roest-, hout-, metaal- of glassplinters, steentjes, stukjes plastic,
karton, touwtjes, stukjes ongedierte,… Deze noemen we fysische gevaren. De inname van
sommige van deze lichamen kan het spijsverteringsstelsel beschadigen (irritatie, perforatie,
snijwonden,…) of kan verstikking tot gevolg hebben;
2. ongewenste chemische stoffen in het voedingsmiddel, zoals pesticiden, schoonmaakproducten,
ontsmettingsmiddelen (biocide type 4, 5 of 20) of rattenvergif (biocide type 14), allergenen,
zware metalen, smeermiddelen van machines, niet toegelaten of te hoge dosissen aan
additieven,… Deze stoffen zouden een vergiftiging, brandwonde, allergische reactie,… tot gevolg
kunnen hebben. Bij deze chemische gevaren neemt de problematiek rond de allergenen een
steeds belangrijkere plaats in. Daarom is er hierna een hoofdstuk aan gewijd;
3. pathogene (ziekteverwekkende) micro-organismen en hun toxines, met onder andere
bacteriën, schimmels, virussen en parasieten. We noemen ze de biologische gevaren. Zij kunnen
voedselinfecties of voedselintoxicaties veroorzaken.
Natuurlijk zijn niet alle gevaren even belangrijk; trouwens, de kans dat een dergelijk gevaar zich in
een voedingsmiddel bevindt, hangt nauw samen met het soort voedingsmiddel (zie hiervoor
hoofdstuk 10.2.3). Niet alle voedingsmiddelen houden dus evenveel risico in. Zoals we later
illustreren, zijn sommige veel gevoeliger dan andere voor bepaalde gevaren en vragen bijgevolg een
grotere waakzaamheid.
De besmetting van voedingsmiddelen kan zich in gelijk welke fase van de productie voordoen, vanaf
de verwerking van ruwe grondstoffen tot de consumptie van het eindproduct. Dit verklaart waarom
bij alle schakels van de voedselketen waakzaamheid geboden is: elke operator van de voedselketen
moet een autocontrolesysteem uitwerken om de veiligheid van de producten te
waarborgen/verzekeren.
Op uw niveau van de voedselketen, moet u zich maximaal verzekeren van de hygiënekwaliteit van de
voedingsmiddelen die u aankoopt om te verkopen. Daarom moet u uw leveranciers nauwkeurig
selecteren op basis van duidelijke criteria. Als u er zeker van bent dat uw leverancier een efficiënt en
doeltreffend autocontrolesysteem toepast, vermindert dat het risico op aankoop van
onaanvaardbaar besmette voedingsmiddelen.
G-007- versie 2 dd 8-05-2013 Hoofdstuk 3 - 2/10