30.08.2013 Views

Afgeschermde woondomeinen in Nederland - Verdieping ... - Rivm

Afgeschermde woondomeinen in Nederland - Verdieping ... - Rivm

Afgeschermde woondomeinen in Nederland - Verdieping ... - Rivm

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Methodiek<br />

De diverse vormen en maten van afscherm<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>Nederland</strong> brengen we<br />

<strong>in</strong> kaart door de zes voorbeeldgebieden te analyseren: het Paleiskwartier<br />

<strong>in</strong> ’s­Hertogenbosch, het Vondelparc <strong>in</strong> Utrecht, het Flevo Golf Resort <strong>in</strong><br />

Lelystad, De Grote Hof <strong>in</strong> Pijnacker­Nootdorp, Haverleij <strong>in</strong> ’s­Hertogen­<br />

bosch en De Hoven <strong>in</strong> Dordrecht. Elk gebied onderzoeken we aan de hand<br />

van vijf kaarten (zie figuur 13).<br />

Een overzichtskaart toont de ligg<strong>in</strong>g van de wijk <strong>in</strong> de directe omgev<strong>in</strong>g.<br />

Zo wordt onder meer zichtbaar hoe het project zich voegt <strong>in</strong> zijn omgev<strong>in</strong>g<br />

en <strong>in</strong> hoeverre het bebouw<strong>in</strong>gspatroon zich onderscheidt van de omliggende<br />

bebouw<strong>in</strong>g.<br />

Een toegangs- en ontsluit<strong>in</strong>gskaart licht het stratenpatroon uit. Hierbij<br />

wordt onderscheid gemaakt tussen gemotoriseerd en langzaam, niet­<br />

gemotoriseerd verkeer (voetgangers/fietsers). Vaak is <strong>in</strong> het wegennet al<br />

het besloten karakter van een gebied herkenbaar, bijvoorbeeld als er we<strong>in</strong>ig<br />

toegangswegen zijn of als deze e<strong>in</strong>digen <strong>in</strong> cul­de­sacs (doodlopende<br />

wegen). Een beperk<strong>in</strong>g van de toegang van gemotoriseerd verkeer zegt<br />

nog niets over de toegankelijkheid voor langzaam verkeer; de meeste projecten<br />

<strong>in</strong> <strong>Nederland</strong> zijn goed toegankelijk voor fietsers en voetgangers.<br />

De grenzenkaart toont de belangrijkste grenzen tussen de buurt en zijn<br />

omgev<strong>in</strong>g en eventueel ook b<strong>in</strong>nen de buurt. De kleur rood duidt op afscherm<strong>in</strong>g<br />

door ‘gebouwde’ elementen, zoals gebouwen, muren of hekken. Blauw<br />

staat voor afscherm<strong>in</strong>g door waterpartijen, van smalle slootjes tot brede vaarten<br />

en meren. De kleur groen signaleert ‘natuurlijke’ grenzen, die overigens<br />

meestal zijn aangelegd of aangeplant. Voorbeelden zijn heggen, bomen, bos<br />

en dijken. Naast de grenzen toont de kaart verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen die deze grenzen<br />

doorsnijden. Deze worden met groene pijlen aangegeven.<br />

Zoals we <strong>in</strong> het eerste hoofdstuk van de Verdiep<strong>in</strong>g al aangaven, is er een<br />

relatie tussen de grenzen van een bepaalde ruimte en de eigendomssituatie<br />

ter plekke, maar is geen van beide zomaar tot de ander te herleiden. In een<br />

ruimtelijke analyse dienen beide te worden onderscheiden. Daarom geeft<br />

de voorlaatste kaart de eigendomsverhoud<strong>in</strong>gen weer. Daar<strong>in</strong> onderscheiden<br />

we privaat, gemeenschappelijk en openbaar eigendom. Grond die <strong>in</strong> erfpacht<br />

is uitgegeven, wordt afzonderlijk aangegeven.<br />

We ronden de analyse af met een kaart die de gradaties van afscherm<strong>in</strong>g<br />

weergeeft. Het gaat daarbij om de afscherm<strong>in</strong>g van openbare en gemeenschappelijke<br />

terre<strong>in</strong>en; die van private kavels (bijvoorbeeld privétu<strong>in</strong>en)<br />

wordt niet getoond. De kaart is samengesteld uit elementen die afkomstig<br />

zijn uit de grenzen­ en de toegangs­ en ontsluit<strong>in</strong>gskaart. De kaart staat los<br />

van de eigendomsverhoud<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het gebied; hij toont enkel de mate van<br />

ruimtelijke afscherm<strong>in</strong>g. In het kaartbeeld geldt het volgende pr<strong>in</strong>cipe:<br />

hoe donkerder de kleur, des te sterker is het gebied afgeschermd.<br />

Deze kleurgradaties zijn de uitkomst van een analyse waar<strong>in</strong> twee dimensies<br />

van fysieke afscherm<strong>in</strong>g worden onderscheiden: de begrenz<strong>in</strong>g en de<br />

beperk<strong>in</strong>g van de toegang. Op beide dimensies wordt <strong>in</strong> de uiteenlopende<br />

Figuur 11. Spreid<strong>in</strong>g van afgeschermde <strong>woondome<strong>in</strong>en</strong> <strong>in</strong> de gemeente Almere. Bron Bron: : Gemeente Almere<br />

Figuur 12. Spreid<strong>in</strong>g van afgeschermde <strong>woondome<strong>in</strong>en</strong> <strong>in</strong> de gemeente Den Haag. Bron Bron: : Gemeente Den Haag<br />

Water<br />

Bebouwd gebied 1996<br />

Bebouwd gebied s<strong>in</strong>ds 1996<br />

Bebouwd gebied <strong>in</strong><br />

ontwikkel<strong>in</strong>g<br />

Gemeentegrens<br />

<strong>Afgeschermde</strong><br />

woonblokken<br />

<strong>Afgeschermde</strong> woonstraten<br />

en woonple<strong>in</strong>en<br />

<strong>Afgeschermde</strong> recreatieve<br />

woonparken<br />

Nieuwe hofjes<br />

Nieuwe kastelen<br />

Nieuwe landgoederen<br />

Water<br />

Bebouwd gebied 1996<br />

Bebouwd gebied s<strong>in</strong>ds 1996<br />

Bebouwd gebied <strong>in</strong><br />

ontwikkel<strong>in</strong>g<br />

Gemeentegrens<br />

<strong>Afgeschermde</strong><br />

woonblokken<br />

<strong>Afgeschermde</strong> woonstraten<br />

en woonple<strong>in</strong>en<br />

<strong>Afgeschermde</strong> recreatieve<br />

woonparken<br />

Nieuwe hofjes<br />

Nieuwe kastelen<br />

Nieuwe landgoederen<br />

a f g e s cher m d e wo o n d ome<strong>in</strong>en i n neder l a nd <strong>Afgeschermde</strong> <strong>woondome<strong>in</strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>Nederland</strong><br />

5 • 5<br />

Almere Poort<br />

Loosdu<strong>in</strong>en<br />

Water<strong>in</strong>gse Veld<br />

Almere Stad<br />

Almere Buiten<br />

Almere Haven Almere Hout<br />

Scheven<strong>in</strong>gen<br />

Haagse Hout<br />

Centrum<br />

Ypenburg<br />

Leidschenveen

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!