Afgeschermde woondomeinen in Nederland - Verdieping ... - Rivm
Afgeschermde woondomeinen in Nederland - Verdieping ... - Rivm
Afgeschermde woondomeinen in Nederland - Verdieping ... - Rivm
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Methodiek<br />
De diverse vormen en maten van afscherm<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>Nederland</strong> brengen we<br />
<strong>in</strong> kaart door de zes voorbeeldgebieden te analyseren: het Paleiskwartier<br />
<strong>in</strong> ’sHertogenbosch, het Vondelparc <strong>in</strong> Utrecht, het Flevo Golf Resort <strong>in</strong><br />
Lelystad, De Grote Hof <strong>in</strong> PijnackerNootdorp, Haverleij <strong>in</strong> ’sHertogen<br />
bosch en De Hoven <strong>in</strong> Dordrecht. Elk gebied onderzoeken we aan de hand<br />
van vijf kaarten (zie figuur 13).<br />
Een overzichtskaart toont de ligg<strong>in</strong>g van de wijk <strong>in</strong> de directe omgev<strong>in</strong>g.<br />
Zo wordt onder meer zichtbaar hoe het project zich voegt <strong>in</strong> zijn omgev<strong>in</strong>g<br />
en <strong>in</strong> hoeverre het bebouw<strong>in</strong>gspatroon zich onderscheidt van de omliggende<br />
bebouw<strong>in</strong>g.<br />
Een toegangs- en ontsluit<strong>in</strong>gskaart licht het stratenpatroon uit. Hierbij<br />
wordt onderscheid gemaakt tussen gemotoriseerd en langzaam, niet<br />
gemotoriseerd verkeer (voetgangers/fietsers). Vaak is <strong>in</strong> het wegennet al<br />
het besloten karakter van een gebied herkenbaar, bijvoorbeeld als er we<strong>in</strong>ig<br />
toegangswegen zijn of als deze e<strong>in</strong>digen <strong>in</strong> culdesacs (doodlopende<br />
wegen). Een beperk<strong>in</strong>g van de toegang van gemotoriseerd verkeer zegt<br />
nog niets over de toegankelijkheid voor langzaam verkeer; de meeste projecten<br />
<strong>in</strong> <strong>Nederland</strong> zijn goed toegankelijk voor fietsers en voetgangers.<br />
De grenzenkaart toont de belangrijkste grenzen tussen de buurt en zijn<br />
omgev<strong>in</strong>g en eventueel ook b<strong>in</strong>nen de buurt. De kleur rood duidt op afscherm<strong>in</strong>g<br />
door ‘gebouwde’ elementen, zoals gebouwen, muren of hekken. Blauw<br />
staat voor afscherm<strong>in</strong>g door waterpartijen, van smalle slootjes tot brede vaarten<br />
en meren. De kleur groen signaleert ‘natuurlijke’ grenzen, die overigens<br />
meestal zijn aangelegd of aangeplant. Voorbeelden zijn heggen, bomen, bos<br />
en dijken. Naast de grenzen toont de kaart verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen die deze grenzen<br />
doorsnijden. Deze worden met groene pijlen aangegeven.<br />
Zoals we <strong>in</strong> het eerste hoofdstuk van de Verdiep<strong>in</strong>g al aangaven, is er een<br />
relatie tussen de grenzen van een bepaalde ruimte en de eigendomssituatie<br />
ter plekke, maar is geen van beide zomaar tot de ander te herleiden. In een<br />
ruimtelijke analyse dienen beide te worden onderscheiden. Daarom geeft<br />
de voorlaatste kaart de eigendomsverhoud<strong>in</strong>gen weer. Daar<strong>in</strong> onderscheiden<br />
we privaat, gemeenschappelijk en openbaar eigendom. Grond die <strong>in</strong> erfpacht<br />
is uitgegeven, wordt afzonderlijk aangegeven.<br />
We ronden de analyse af met een kaart die de gradaties van afscherm<strong>in</strong>g<br />
weergeeft. Het gaat daarbij om de afscherm<strong>in</strong>g van openbare en gemeenschappelijke<br />
terre<strong>in</strong>en; die van private kavels (bijvoorbeeld privétu<strong>in</strong>en)<br />
wordt niet getoond. De kaart is samengesteld uit elementen die afkomstig<br />
zijn uit de grenzen en de toegangs en ontsluit<strong>in</strong>gskaart. De kaart staat los<br />
van de eigendomsverhoud<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het gebied; hij toont enkel de mate van<br />
ruimtelijke afscherm<strong>in</strong>g. In het kaartbeeld geldt het volgende pr<strong>in</strong>cipe:<br />
hoe donkerder de kleur, des te sterker is het gebied afgeschermd.<br />
Deze kleurgradaties zijn de uitkomst van een analyse waar<strong>in</strong> twee dimensies<br />
van fysieke afscherm<strong>in</strong>g worden onderscheiden: de begrenz<strong>in</strong>g en de<br />
beperk<strong>in</strong>g van de toegang. Op beide dimensies wordt <strong>in</strong> de uiteenlopende<br />
Figuur 11. Spreid<strong>in</strong>g van afgeschermde <strong>woondome<strong>in</strong>en</strong> <strong>in</strong> de gemeente Almere. Bron Bron: : Gemeente Almere<br />
Figuur 12. Spreid<strong>in</strong>g van afgeschermde <strong>woondome<strong>in</strong>en</strong> <strong>in</strong> de gemeente Den Haag. Bron Bron: : Gemeente Den Haag<br />
Water<br />
Bebouwd gebied 1996<br />
Bebouwd gebied s<strong>in</strong>ds 1996<br />
Bebouwd gebied <strong>in</strong><br />
ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
Gemeentegrens<br />
<strong>Afgeschermde</strong><br />
woonblokken<br />
<strong>Afgeschermde</strong> woonstraten<br />
en woonple<strong>in</strong>en<br />
<strong>Afgeschermde</strong> recreatieve<br />
woonparken<br />
Nieuwe hofjes<br />
Nieuwe kastelen<br />
Nieuwe landgoederen<br />
Water<br />
Bebouwd gebied 1996<br />
Bebouwd gebied s<strong>in</strong>ds 1996<br />
Bebouwd gebied <strong>in</strong><br />
ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
Gemeentegrens<br />
<strong>Afgeschermde</strong><br />
woonblokken<br />
<strong>Afgeschermde</strong> woonstraten<br />
en woonple<strong>in</strong>en<br />
<strong>Afgeschermde</strong> recreatieve<br />
woonparken<br />
Nieuwe hofjes<br />
Nieuwe kastelen<br />
Nieuwe landgoederen<br />
a f g e s cher m d e wo o n d ome<strong>in</strong>en i n neder l a nd <strong>Afgeschermde</strong> <strong>woondome<strong>in</strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>Nederland</strong><br />
5 • 5<br />
Almere Poort<br />
Loosdu<strong>in</strong>en<br />
Water<strong>in</strong>gse Veld<br />
Almere Stad<br />
Almere Buiten<br />
Almere Haven Almere Hout<br />
Scheven<strong>in</strong>gen<br />
Haagse Hout<br />
Centrum<br />
Ypenburg<br />
Leidschenveen