weggebruiker. Hoofdstuk 6 vergelijkt <strong>de</strong> resultaten uit <strong>de</strong>ze studie met an<strong>de</strong>re reeds uitgevoer<strong>de</strong> studies, en geeft een analyse <strong>van</strong> <strong>de</strong> gevon<strong>de</strong>n resultaten. Hoofdstuk 7 tenslotte geeft een overzicht <strong>van</strong> <strong>de</strong> belangrijkste conclusies, samen met enkele aanbevelingen naar <strong>de</strong> toekomst. Steunpunt Mobiliteit & Openbare Werken 12 RA-MOW-2011-021 Spoor Verkeersveiligheid
2 . H E T G E V A A R L I J K E P U N T E N P R O G R A M M A Dit hoofdstuk biedt een globaal zicht op het verloop <strong>van</strong> het <strong>gevaarlijke</strong> punten <strong>programma</strong>. In eerste instantie wordt een overzicht <strong>van</strong> <strong>de</strong> betrokken actoren geschetst. Vervolgens wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> fasen <strong>van</strong> het <strong>programma</strong> beschreven, gaan<strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> selectie <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>gevaarlijke</strong> punten, over <strong>de</strong> analyse <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze punten en het zoeken en kiezen <strong>van</strong> oplossingen tot <strong>de</strong> implementatie <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>voor</strong>gestel<strong>de</strong> oplossingen. Tevens wordt een overzicht gegeven <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>voor</strong>gestel<strong>de</strong> aanpassingen en een huidige stand <strong>van</strong> zaken <strong>van</strong> het doorvoeren <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze oplossingen. Tenslotte wordt een korte beschrijving <strong>van</strong> <strong>de</strong> financiële input gegeven. 2.1 Betrokken actoren In het gehele verloop <strong>van</strong> dit <strong>programma</strong> zijn verschillen<strong>de</strong> actoren betrokken. In eerste instantie <strong>de</strong> Vlaamse Overheid, welke <strong>de</strong> opdrachtgever was en financiering biedt uit het FFEU. Hierbinnen treedt AWV (Agentschap Wegen en Verkeer) op als belangrijke actor, welke fungeert als wegbeheer<strong>de</strong>r en bouwheer. De provinciegouverneur zorgt <strong>voor</strong> <strong>de</strong> coördinatie <strong>van</strong> gemeenten en politiezones. Een belangrijk <strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> taken werd opgenomen door TV3V (Tij<strong>de</strong>lijke Vereniging Veilig Verkeer Vlaan<strong>de</strong>ren), welke is opgericht in het ka<strong>de</strong>r <strong>van</strong> het <strong>gevaarlijke</strong> punten <strong>programma</strong>. Deze tij<strong>de</strong>lijke vereniging werd samengesteld uit drie partners: ARCADIS Belgium, Grontmij Vlaan<strong>de</strong>ren en Technum-Tractebel. Hun taak werd beschreven als ge<strong>de</strong>legeerd bouwheerschap, dat bestond uit <strong>de</strong> screening <strong>van</strong> <strong>de</strong> projecten, het <strong>voor</strong>stellen <strong>van</strong> typeoplossingen, <strong>de</strong> uitwerking <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>voor</strong>ontwerpen, <strong>de</strong> <strong>voor</strong>bereiding <strong>van</strong> <strong>de</strong> aanbestedingen, <strong>de</strong> werkopvolging en het toezicht, <strong>de</strong> oplevering en het financieel beheer (Rekenhof, 2011). Daarnaast werd ook een stuurgroep opgericht, bestaan<strong>de</strong> uit <strong>de</strong> Lijn, <strong>de</strong> fe<strong>de</strong>rale politie, het BIVV en drie verenigingen (Ou<strong>de</strong>rs <strong>van</strong> Verongelukte Kin<strong>de</strong>ren, <strong>de</strong> Fietsersbond, en <strong>de</strong> Voetgangersbeweging). 2.2 Selectie gevaarlijk punten 2.2.1 Definitie gevaarlijk punt Een universele <strong>de</strong>finitie <strong>voor</strong> een ‘gevaarlijk punt’, ook wel ‘zwart punt’ genoemd, bestaat niet. Elk land interpreteert en selecteert <strong>gevaarlijke</strong> punten op een an<strong>de</strong>re manier. Wel geeft volgen<strong>de</strong> <strong>de</strong>finitie een goe<strong>de</strong> weergave: “Any location that has a higher expected number of acci<strong>de</strong>nts than other similar locations as a result of local risk factors” (Elvik, 2007). Deze term verwijst niet noodzakelijk naar kruispunten, maar kan ook wegvakken omvatten. Gevaarlijke punten kunnen gebon<strong>de</strong>n zijn aan een bepaal<strong>de</strong> karakteristiek <strong>van</strong> <strong>de</strong> locatie, zoals scherpe bochten en beperkte zichtbaarheid. Maar <strong>gevaarlijke</strong> punten zijn vaak moeilijk te <strong>de</strong>finiëren wegens verschillen<strong>de</strong> factoren die hiermee gerelateerd zijn. Deze factoren omvatten on<strong>de</strong>r meer mate en type <strong>van</strong> risico, karakteristieken <strong>van</strong> <strong>de</strong> weg, verkeersvolumes en ernst <strong>van</strong> ongevallen (Bureau of Transport and Communications Economics, 1995). De Vlaamse overheid selecteer<strong>de</strong> <strong>gevaarlijke</strong> punten in vier fasen, op basis <strong>van</strong> het aantal letselongevallen op gewestwegen geduren<strong>de</strong> 1997-2001, en het aantal slachtoffers en <strong>de</strong> ernst <strong>van</strong> hun letsel. Een eerste reeks <strong>van</strong> ongeveer 250 <strong>gevaarlijke</strong> punten werd geselecteerd in het <strong>voor</strong>jaar <strong>van</strong> 2003 op basis <strong>van</strong> <strong>de</strong> letselongevallen uit <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 1997-1999. De twee<strong>de</strong> reeks <strong>van</strong> ongeveer 175 punten werd in het najaar <strong>van</strong> 2003 vastgesteld. Hier<strong>voor</strong> wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> gegevens 1997-1999 aangevuld met <strong>de</strong> prioriteiten uit <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 1998-2000. Tenslotte wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze gegevens aangevuld met Steunpunt Mobiliteit & Openbare Werken 13 RA-MOW-2011-021 Spoor Verkeersveiligheid