Infoblad over Gezond Leven - 3de jaargang - nummer 1 - BioGezond

PROSTAATKANKER
Risicofactoren
Vooraleer we een aantal natuurlijke preventieve maatregelen proberen
op een rij te zetten, kunnen we ons afvragen welke de belangrijkste
risicofactoren zijn op het ontwikkelen van prostaatkanker:
- de leeftijd: uiteraard geldt dat hoe ouder men wordt, hoe meer
kans men maakt op prostaatkanker. Eén van de verklaringen
hierbij is dat de hoeveelheid testosteron bij de man daalt, terwijl
de oestrogenenspiegel hetzelfde blijft. Deze relatieve overmaat
aan lichaamseigen oestrogeen kan als “co-iniator” de vorming
van prostaatkanker bevorderen, omdat ze leiden tot een toename
van welbepaalde “androgeenreceptoren” op de prostaatcellen,
waardoor deze meer gaan reageren op mannelijke hormonen.
Ook de lagere spiegel van het beschermende vitamine D bij het
verouderen kan een rol spelen.
- het ras en milieu: het zwarte ras loopt de meeste kans op prostaatkanker,
gevolgd door het blanke ras en op grote afstand
gevolgd door het gele ras. Dat Aziaten veel minder sterven door
prostaatkanker ligt vooral aan hun dieet rijk aan groenten, soja,
vezels en arm aan verzadigde vetten. Het verschil is dus niet
genetisch, want Aziaten, die in het westen gaan wonen en er de
leefgewoonten overnemen, krijgen hetzelfde risico.
- erfelijkheid: mannen uit families met een voorgeschiedenis van
prostaatkanker, lopen 2 à 3 maal meer kans op prostaatkanker
- overgewicht: hoe meer buikvet we hebben, hoe meer een enzym
“aromatase” erin zorgt voor de omzetting van het vrij circulerende
testosteron en het daaruit afgeleide dihydrotestosteron (DHT)
tot oestrogenen, die onrechtstreeks de vorming van kankercellen
kunnen bevorderen.
- xeno-oestrogenen: deze stoffen, die ook wel “pseudo-oestrogenen”
of “milieu-oestrogenen” worden genoemd, komen steeds
meer ongewild in ons lichaam terecht! Door het gebruik van
herbiciden en pesticiden in de landbouw en van hormonale
groeibevorderaars in de veeteelt, door het gebruik van detergenten
die in het milieu terecht komen en door het verpakken in
plastics, worden we overspoeld met deze prikkelende stoffen. Ze
liggen niet alleen aan de basis van een mindere spermakwaliteit,
ze bevorderen ook het ontstaan van de goedaardige prostaatvergroting
en liggen mede aan de basis van het ontstaan van prostaatkanker
door het aantal “androgeenreceptoren” te doen stijgen,
receptoren die bij prikkeling door testosteron en verwante
verbindingen de groei van prostaatcellen stimuleren
- maar vooral slechte eetgewoonten spelen, gelukkig een te beïnvloeden,
rol bij het ontstaan van prostaatkanker
Pas je leefgewoonten aan
- rook niet: niet alleen komt de doorbloeding van de prostaat
geleidelijk in het gedrang, rook bevat ook veel cadmium, een
stof die de werking van het voor de prostaat zo belangrijke zink
tegenwerkt en de opname ervan door de prostaatcellen vermindert
- zorg voor voldoende lichaamsbeweging: hierdoor verbetert de
bloedcirculatie in het kleine bekken en worden meer zuurstof en
belangrijke essentiële voedingsstoffen aangeboden aan de prostaat
- zorg voor loszittende, niet spannende kledij voor een betere
bloedsomloop
- vermijd stress, langdurige werkperiodes en neem meer ontspanning:
stress verhoogt de omzetting van testosteron tot het
voor de prostaat prikkelende dihydrotestosteron
- beperk je alcoholinname: vooral bier verhoogt de spiegel van
het hormoon prolactine in het lichaam, wat leidt tot de toename
van het prikkelende dihydrotestosteron
- vermijd geraffineerde suikers: ze verminderen algemeen de
kwaliteit van je immuunsysteem, dat minder efficiënt kwaadaardige
cellen herkent en vernietigt
18 BioGezond • februari 2006
Natuurlijke voedingssupplementen
Hoewel uiteraard vooral de aanvoer van de volgende nutriënten via
de voeding best wordt geaccentueerd, is bewezen dat ze bij een
regelmatige inname het risico op prostaatkanker verminderen:
- lycopeen: is het carotenoïde dat de prikkelende werking afremt
van het “slechte” dihydrotestestosteron (DHT, dat de prostaatgroei
bevordert en het PSA doet stijgen) en dat zelfs de ontwikkeling
van een reeds ontstane prostaatkanker afremt
- vitamine E: niet zozeer als een geïsoleerde bron als alfa-tocoferol,
maar eerder als een complex van gemengde tocoferolen en tocotriënolen,
is een belangrijke antioxidant, die de vorming van prostaatkanker
helpt voorkomen. Vitamine E helpt ook door de aanmaak
van de androgeenreceptoren af te remmen en het effect van
PSA op de tumorcel te verminderen.
- selenium: is zoals hogerop gesteld, als onderdeel van het enzym
gluthationperoxidase, zeer belangrijk in het vangen van vrije
radicalen zoals hydroxylradicalen, die de initiatie (ontstaan) van
het kankerproces, met aantasting van het DNA, in de hand werken.
Inname van selenium (200 mcg/dag) vermindert duidelijk
de kans op prostaatkanker.
- soja-isoflavonen: deze stoffen kunnen inderdaad als een voedingssupplement
ingenomen worden. Want je moet al dagelijks
anderhalve liter sojamelk drinken of 225 g gram sojaburger eten
om aan de nodige dosis isoflavonen te komen, en niet iedereen
staat daarvoor open. Soja-isoflavonen werken niet alleen xenooestrogenen
en de humane endogene oestrogenen tegen (die via
een toename van de androgeenreceptoren de prostaatcellen
gevoeliger maken voor abnormale groei), ze bevorderen ook de
apoptose of het proces, waarbij de prostaatkankercellen zichzelf
programmeren tot celdood. Tevens blokkeren isoflavonen de
“angiogenese” of de groei van bloedvaten, die de tumor doen
groeien
- vitamine D: speelt een beschermende rol door de hoger vernoemde
“androgeenreceptoren” op de prostaatcellen te bezetten,
waardoor deze laatste minder tot overmatige groei kunnen
geprikkeld worden. Bovendien bestaat er een specifieke samenwerking
tussen vitamine D3 en het soja-isoflavone genisteïne:
laatstgenoemde remt de afbraak van het actieve beschermende
vitamine D3 en samen remmen ze de nieuwvorming van bloedvaatjes
in een prostaatkanker
pompoenpitten zegepalm brandnetel
Ondersteunende planten
Ten slotte bestaan er een aantal planten, die bij regelmatig gebruik
onrechtstreeks het ontstaan van prostaatkanker helpen afremmen. Ze
doen dit ondermeer door het enzym aromatase af te remmen, een
enzym dat vrij testosteron omzet tot het ongunstige oestradiol en
door in “competitie” te treden met testosteron ter hoogte van de
androgeenreceptoren op prostaatcellen. Ook remmen ze het enzym 5alfa-reductase
af, een enzym dat de omzetting van testosteron tot
dihydrotestosteron bevordert en daardoor het prostaatepitheel aanzet
tot een abnormale groei. De planten die hierbij kunnen ingezet worden
zijn: Cucurbita pepo (Pompoenpitten), Serenoa repens (Sabal,
zegepalm of Zaagpalmetto), Prunus africana (Pygeum africanum,
Rood stinkhout) en Urtica dioica (Brandnetelwortel).