het laatste bivak - Stichting Papua Erfgoed

Kompenie mooi kunnen laten bewerken voor export... en daar ...
in die bocht... dat zou een beste visplaats zijn toean ... ik denk
dat er heel wat vis zit... ja, we hadden ook nog een lijntje moeten
meenemen ... En ziet U die vogel daar...? Dat is een prachtig
exemplaar, kijk die snavel eens vuurrood zijn!
Ze kwamen op een lang en recht stuk kali en de roeiers behoefden
alleen maar aan de paddels te trekken. Ze zagen er, na vier uur
roeien, nog fit uit. Het was dan ook een prima ploeg. De mannen
zongen roeiliederen. Een enkel ervan kende Reitsma, maar de
woorden verstond hij niet. Het waren zonderlinge liederen, op het
rhythme waarvan geroeid werd. Dan ging het lichter. Dan gleed
de prauw soepeler door het donkere, gele water. Dan kwam het
doel sneller in zicht. Dan was het minder warm. Dan voelde je het
zweet niet zo. Dan hoefde je niet te denken aan onaangename
dingen.
Een man, een lange, goedgebouwde papoea, gaf steeds de eerste
regel aan. De anderen vielen daarna in met hun donkere, diep
uit hun keel komende stemmen.
Soms regende het, maar de regen zette niet door en iedereen was
daar verheugd over. Aan alles was echter duidelijk zichtbaar, dat
ze de regentijd ingingen.
Uur na uur schoven de oevers voorbij. Groen ... groen .. . Mangroves
en nipapalmen. Nipapalmen en mangroves. Een eindeloos
woud, met daartussen het door elkaar gestrengeld gewas en daaronder
modder en moeras, moeras en modder. Het was nauwelijks
denkbaar dat in die wereld van water en regen, van bomen en
varens, van mos en schimmel, van stank en muskieten en van blubber,
blubber, blubber, mensen leefden. Toch leefden daar mensen.
Het bosvolk. Mannen, vrouwen en kinderen. Die niets weten van
die andere wereld die zich buigt over de wereldbol. Die daar leven
zoals mensen geleefd hebben voor de jaartelling. Samen met de
regen, het bos en de dieren. In naam bevinden deze mensen zich
onder Nederlands bestuur. Maar alleen in naam. Dat rijk van het
moerasbos is het eigen rijk van het bosvolk. Daar kan geen blanke
leven. Hij kan er hoogstens langsvaren. Hij kan er overheen vliegen.
Hij kan er naar gissen en erover fantaseren. Maar hij kan er
niet in doordringen. En hij kan er niet in leven.
In de middag werd niet meer door de roeiers gezongen. Het werd
steeds drukkender en bedompter, ofschoon er geen zon was. Dikke
regenwolken hingen als uitpuilende zakken boven het spiegelgladde
water van de rivier. En het werd steeds verlatener. Sinds twee uur
hadden ze geen enkel levend wezen meer op de oevers gezien.
Sahalatu vertelde over het leven der mangroves. Hij kende allerlei
legenden van het vloedbos.
46