amsterdam. - Acehbooks.org

I N L E I D I N G .
oloniën in den oorspronkelijken en waren zin des woords
zijn volkplantingen, nederzettingen van leden eener
natie in vreemde, meer of min verwijderde gewesten.
Het bezit van zulke koloniën, mits geplaatst in gunstige
omstandigheden om zich te ontwikkelen, is voor een
volk een groote woldaad; het vermeerdert daardoor znn macht,
zijn invloed, zijne betrekkingen, zijne welvaart. Doch zulke koloniën
hebben de neiging zich van het Moederland los temaken,
naarmate zij geschikt worden om op eigen beenen te staan. Zijn
zij voor zelfstandigheid rijp geworden, dan verscheuren zij met
geweld den band die ze aan het Moederland verbindt, tenzij
met voorzichtig beleid de teugel allengs zoo gevierd wordt, dat
de onafhankelijkheid zonder schokken wordt gewonnen.
Ware koloniën, in gewesten waar de gesteldheid van bodem
en klimaat de ontwikkeling tot zelfstandigheid gedoogde, heeft
Nederland slechts bezeten aan de Kaap de Goede Hoop en in
Nieuw Nederland. Het heeft ze niet met beleid bestuurd; het
heeft er de waarde nooit van begrepen; het heeft ze maar al
te gemakkelijk losgelaten, toen eene vreemde macht er de hand
op gelegd had. Welke kracht in die koloniën school, hebben
desniettemin latere gebeurtenissen geleerd. De afstammelingen
der Nederlandsche kolonisten in Noord-Amerika hebben eene
groote rol gespeeld in de vrijwording en ontwikkeling der Vereenigde
Staten; die der kolonisten in Zuid-Afrika hebben, onder
ongeloofelijke bezwaren, hunne zelfstandigheid verworven, hunne
onafhankelijkheid gehandhaafd in moedige worsteling met den
vreemden overheerscher.
1