jaarverslag 2010 de federale Ombudsman JAARVERSLAG - EOI

Artikel 33 van het AR bepaalt: De
adviseur-gevangenisdirecteur mag, ongeacht de wettelijke
toestand van de gedetineerde aan de in artikel 31, eerste
lid, bedoelde personen het bezoek voorlopig verbieden,
op voorwaarde dat hij aan de Minister onmiddellijk meldt
om welke redenen het bezoek niet wenselijk is.
De gevangenisdirectie wijst er op dat rekening
houdende met het feit dat de Basiswet (…) de
uitsluitende bevoegdheid over het uitspreken van het
bezoekverbod aan de gevangenisdirecteur toekent artikel
33 van het AR niet meer wordt toegepast. Dit artikel
wordt beschouwd als in onbruik geraakt. De
bepalingen van de Basiswet met betrekking tot het
bezoek zijn echter nog niet van kracht. Bovendien,
buiten het feit dat ze een uitsluitende bevoegdheid
aan de gevangenisdirecteur toekent, bevat ze een
aantal waarborgen waarmee bij de beperkingen aan
het bezoekrecht moet rekening worden gehouden.
Het Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen
bevestigt dat artikel 33 AR niet meer toegepast wordt
door de gevangenisdirecties. Het is van oordeel dat de
rechtszekerheid van de gedetineerden en hun naasten
die hen bezoeken op een meer doeltreffende wijze wordt
verzekerd door de verplichting voor de directeurs om,
overeenkomstig de wet van 29 juli 1991, hun
beslissingen te motiveren (…).
Uit het voorbeeld hierboven blijkt de malaise die ontstaat door het naast elkaar bestaan van twee
reglementeringen waarvan de ene geleidelijk aan de andere vervangt. De gevangenisadministratie
twijfelt tussen de twee bij het uitoefenen van haar taken.
De federale Ombudsman beveelt aan om de bepalingen van de Basiswet van 12 januari 2005
betreffende het gevangeniswezen en de rechtspositie van de gedetineerden (Basiswet) waarvoor
geen uitvoeringsmaatregelen nodig zijn onmiddellijk in werking te laten treden en op korte termijn
de koninklijke besluiten te nemen die de andere luiken van de Basiswet uitvoeren. 32
Intussen kan de administratie echter niet afzien van de toepassing van het AR omdat dit verouderd is,
terwijl enkel het AR de waarborgen biedt die nodig zijn om de administratieve praktijk te omkaderen.
Het niet toepassen van het AR veroorzaakt rechtsonzekerheid en een risico op schending van de
rechten van de gedetineerden.
32
AA 10/03, pp. 135-137; p. 147.
III. Analyse van de behandelde klachten
1. Eerbiediging van de grondrechten
Mevrouw Lemaire mag haar zoon Thierry niet
langer bezoeken. Als gevolg van een aantal
incidenten waarbij mevrouw Lemaire betrokken
was, heeft de stafinrichting ervoor gekozen haar
bezoeken voor drie maanden op te schorten.
Thierry krijgt daarenboven een tuchtstraf omdat hij
een gsm heeft in de gevangenis: hij mag
gedurende een maand niet telefoneren. Mevrouw
Lemaire heeft dus geen enkele vorm van contact
meer met haar zoon. Mevrouw Lemaire stuurt
meerdere brieven met verontschuldigingen naar de
gevangenisdirectie. Die blijven echter
onbeantwoord. Mevrouw Lemaire neemt daarom
contact op met de federale Ombudsman. De
federale Ombudsman merkt op dat het
bezoekverbod geen voorwerp uitmaakt van een
schriftelijke beslissing en dat de gevangenisdirectie
de motieven voor haar beslissing niet heeft
meegedeeld aan de Minister van Justitie, zoals
voorzien in het algemeen reglement van de
strafinrichtingen. De federale Ombudsman toont
aan dat er een tegenstrijdigheid is tussen de
redenen die worden aangehaald om bezoekverbod
aan mevrouw Lemaire te rechtvaardigen. De
gevangenisdirectie heft het verbod daarna
voortijdig op, maar verduidelijkt aan de moeder
van de gedetineerde dat bij elk nieuw voorval een
gelijkaardige, niet-herzienbare verbodsmaatregel
van drie maanden zal worden genomen.
47
JAARVERSLAG 2010