jaarverslag 2010 de federale Ombudsman JAARVERSLAG - EOI

88
JAARVERSLAG 2010
III. Analyse van de behandelde klachten
8. Automatisering en sommige gevolgen
8. Automatisering en sommige gevolgen
De administratieve procedures die zich het best lenen tot automatisering zijn natuurlijk die procedures
die een massa gebruikers kennen en die voornamelijk met cijfergegevens werken. Per definitie
beantwoorden de fiscale procedures aan die twee criteria.
Het is dus een logische keuze van de fiscale administratie om haar performantie te verbeteren door
steeds verder te gaan in de automatisering van haar werkprocessen en procedures. Automatisering
sluit echter nooit alle fouten uit. Daarom moeten er aangepaste en doeltreffende systemen ontwikkeld
en gebruikt worden voor de opsporing en verbetering van de resterende fouten. Om het uit te
drukken met enige dramatiek: de burger die het slachtoffer is van een fout mag niet geofferd worden
op het altaar van de globale efficiëntie van het systeem en mag niet gedwongen worden een
lijdensweg te ondergaan om zijn dossier in orde te krijgen.
De bestanden van de fiscus
De aangifte in de bedrijsvoorheffing
Wanneer een bedrijf bedrijfsvoorheffing betaalt, is het natuurlijk belangrijk dat deze juist aangegeven
wordt.
De FOD Financiën kijkt na of de bedragen in de elektronische databanken wel overeenkomen met de
aangegeven bedragen en of de bedrijfsvoorheffing daadwerkelijk werd betaald. Indien de aangegeven
bedragen en de betalingen niet overeenkomen, dan waarschuwt de administratie het bedrijf met een
standaardbrief. Indien de fout niet verbeterd wordt, dan laat de administratie de aangegeven bedragen
primeren en gaat zij door de met de inning van het verschil.
Sinds januari 2009 moet de aangifte elektronisch gebeuren, maar dat jaar heeft de administratie
uitzonderlijk nog een papieren aangifte toegestaan. Het was dan de taak van het bevoegde
ontvangkantoor om de gegevens in te voeren in de geautomatiseerde bestanden.
Het systeem werkt niet feilloos en er kunnen fouten gemaakt worden tijdens de aangifte, zowel door
de aangever als door het ontvangkantoor.
De gevolgen van de fouten gemaakt in 2009 zijn zichtbaar tot in 2010.
Bij een elektronische aangifte kan de aangever eventuele fouten snel ontdekken dankzij de gegevens
die hij van de fiscus ontvangt. De aangever krijgt immers via e- mail een ontvangstbewijs twee dagen na
de aangifte. Enkel dan kan hij zijn aangifte inkijken en/of afdrukken en de gegevens in de bestanden van
de fiscale administratie controleren.
Als de aangifte daarentegen nog op de papieren versie werd ingevuld, wordt het resultaat ervan niet
spontaan aan de belastingplichtige doorgegeven en heeft hij geen mogelijkheid om de gegevens te
controleren die het ontvangkantoor in de elektronische bestanden heeft ingegeven. In de praktijk kan
hij slechts bij de ontvangst van de standaardbrief, waarmee de administratie hem waarschuwt over een
verschil tussen aangegeven en betaalde bedragen, kennis nemen van een eventuele fout.
Welke ook de wijze van indiening van de aangifte mag zijn, de standaardbrieven van de administratie
zijn slecht leesbaar, bevatten een massa opties en zijn opgesteld in een weinig toegankelijke
informaticataal. Ze laten niet toe de te verbeteren fouten in de fiche gemakkelijk te herkennen of recht
te zetten en tonen niet aan welke stappen kunnen worden ondernomen. Nochtans is het aan de
belastingplichtigen om tegenbewijzen te leveren, gezien het aangegeven bedrag in de bestanden van
de fiscale administratie voorrang krijgt op het bedrag van de effectief betaalde bedrijfsvoorheffing.
In het algemeen hebben de betrokken bedrijven in het kader van een georganiseerd administratief
beroep in fiscale zaken hun argumenten slechts kunnen voorleggen na de inkohiering van de
onbetaalde bedrijfsvoorheffing. Nochtans beschermt de beroepsprocedure de belastingplichtige niet