'DE' JONGERE BESTAAT NIET - Marije Cornelissen

•‘zij [jongeren] wonen samen en hebben een minimumloon plus een uitkering, of een
minimumloon plus een studiebeurs van pa. Dat loopt allemaal heel lekker.’ (Kruse, 1983);
• jongeren hebben een grotere variatie in wat een bestaansminimum is en ‘blijkbaar
bestaat er een grote inventiviteit om van toelagen te kunnen leven.’ (De Koning, TK
1982-1983);
• jongeren hebben een andere opvatting over en een andere verhouding tot werk en
vrije tijd (De Graaf, 1983);
• het subjectief welvaartsniveau van jongeren is in stijgende lijn (SCP, 1981).
De situatie wordt dus geacht anders te zijn voor jongeren omdat zij nog minder
gewend zijn, omdat hun levensstijl verschilt en omdat zij nog aan het begin van hun
‘welvaartsniveau’ staan. Het is een in de maatschappij verankerd beeld dat de mens
geleidelijk naar zijn optimum in inkomen en status toegroeit en dat jongeren onderaan
beginnen. 52
De tegenstanders van het lagere minimumjeugdloon kwamen in verweer tegen deze
behoefte-argumenten. Ze vielen niet zozeer de normatieve kant van het
‘welvaartsgroei-idee’ aan, maar richtten zich op het idee dat jongeren met minder
toekunnen dan volwassenen. Hun argumenten om de leeftijdsgrens voor het algemene
minimumloon te verlagen zijn als volgt op te sommen:
• de kosten van levensonderhoud zijn even hoog voor iedereen. Aardgas, water en
levensmiddelen zijn voor jongeren niet goedkoper dan voor volwassenen (Ter Veld,
1982);
• juist een beginnend huishouden zit op hoge kosten (de werkendejongerenorganisaties);
• jongeren met lage inkomens komen vaak uit gezinnen met lage inkomens. Een
dubbeling van inkomen is dan niet aan orde, want de ouders kunnen niet
bijspringen. Daarnaast is het minimumloon niet omhoog gegaan terwijl de
studiebeurs zakte, het argument van dubbeling van inkomens wordt dus niet
doorgevoerd (Nijpels, 1983);
• een bestaansminimum is een algemeen minimum, bedoeld om een menswaardig
bestaan te kunnen leiden. Jongeren zijn niet minder menswaardig dan
volwassenen. 53
Deze argumenten voor en tegen het feit dat het minimumjeugdloon lager is dan dat
voor volwassenen van 23 jaar en ouder, maken duidelijk dat het idee dat jongeren een
lagere behoefte hebben dan volwassenen vooral op stereotiepe beeldvorming berust.
Men maakt aannames over financiële verplichtingen, woonsituatie, inkomenssituatie,
inventiviteit en carrièreverloop van jongeren. Jongeren worden als een uniforme
achterstandsgroep beschouwd. Zij zijn echter niet per definitie geen kostwinners en ze
wonen niet per definitie samen. Ook is het ‘welvaartsgroei-idee’ achterhaald. Mensen
hebben veelal geen lineair verlopende carrière meer. Zeker voor vrouwen is dat ook
meestal niet de gebruikelijke gang van zaken geweest in het verleden. In verband met
40