'DE' JONGERE BESTAAT NIET - Marije Cornelissen

• vóórkomen van jongeren
Gemiddeld komen jongeren in 3% van de artikelen in de gekozen Nederlandse
dagbladen voor. Er bestaat wel een verschil tussen de dagbladen onderling. Het Parool
en De Telegraaf scoorden 4%, terwijl NRC Handelsblad op 2% uitkomt en Trouw op
1%.
In de artikelen waarin jongeren een rol spelen hebben ze in alle dagbladen veel vaker
een hoofdrol dan een bijrol. In Het Parool en Trouw kwamen significant meer
mannen (resp.73% en 88%) dan vrouwen (resp. 27% en 12%) voor. Bij NRC
Handelsblad en De Telegraaf was die verhouding nagenoeg gelijk. Allochtonen komen
het meest aan bod in Het Parool en het minst in NRC Handelsblad.
Wat opvalt is dat De Telegraaf 23 keer de leeftijd van een jongere in een artikel
specifiek vermeldt, terwijl de andere kranten dit tussen de 6 en 8 keer doen. In veel
gevallen was het echter overbodig voor de strekking van het verhaal om een leeftijd te
vermelden.
• stereotypering van jongeren
De manier waarop jongeren afgeschilderd worden is ook verschillend in de dagbladen.
Wat betreft de onderwerpen van de artikelen valt op dat deze in Het Parool en De
Telegraaf eerder een negatief dan een positief onderwerp hebben (verhouding 3:2),
terwijl dit in Trouw en het NRC andersom is. Dit zegt echter nog weinig over de
rollen die jongeren spelen in de artikelen. De rol die jongeren het vaakst hebben is die
van gewelddadige criminelen of lastpakken (17 keer). Andere vaker voorkomende
rollen zijn (top)sporter, aanstormend talent, student en slachtoffer. Deze rollen hoeven
op zich niet stereotiep te zijn. Het ligt er aan of de rol genuanceerd en in een bredere
Stereotiepe beelden van jongeren in dagbladen
• criminele/gewelddadige jongere
• (top)sportende jongere
• geile Surinamer
• bisexuele jonge mannen die onveilig vrijen
• jongeren die onverantwoordelijk zijn met geld
• jongeren die beschermd moeten worden tegen zichzelf
• activistische studenten
• egoïstische jongeren
• jong talent (al veel bereikt op jonge leeftijd)
• puistige pubers
• gillende meiden (seksestereotype)
• ‘t vrouwtje/’t verkoopstertje (seksestereotype)
• dom blondje (seksestereotype)
Uit: LBL, Onderzoek jongeren in de media, 2000
65
context, of juist eenzijdig en
sensationalistisch gebracht wordt.
Er zijn bijvoorbeeld 7 berichten
waarin criminele jongeren
vóórkomen die niet stereotiep
geacht werden.
De onderzoekers hebben een
aantal stereotiepe beschrijvingen
van jongeren gevonden in de
diverse kranten (zie kader). Net als
op de publieke televisiezenders
komen ook hier criminele,
gewelddadige en overlast
veroorzakende jongeren op de
eerste plaats. Waar het echter op
de televisie met name ging om
beelden van de onlusten in
Palestina en Israël, ging het in de
kranten vooral om individuele