tijdschrift voor brabants heem en erfgoed - Thuis in Brabant

Boekbesprekingen
2
Ook de hoofdstukken over zijn werkzaamheden als archivaris
en bij het Noordbrabants Genootschap stellen teleur.
Ze wekken een beetje de indruk in grote haast te zijn geschreven
en ook hier ontbreekt de analyse en de kritische
distantie. Over zijn privéleven in deze periode horen we
niets. in een NB wordt terloops zijn huwelijk met Annie
Pollen vermeld. Wel maakt de auteur dit een beetje goed
door op het einde van het boek in de epiloog een paragraaf
te wijden aan zijn rol als echtgenoot en vader.
Betekenen deze opmerkingen dat de archivaris vertelt
een slecht boek is? Allerminst. Er staan, met name in het
middengedeelte, mooie stukken in, met prachtige beschrijvingen
van het Rijke Roomse Leven in volle glorie. Ook in
hoofdstuk 2 en 3 over zijn ouders en de spannende tijd
van de Eerste Wereldoorlog is veel te genieten. hier is de
Een vijfhonderd jaar
oud onderzoeksrapport
door Ad van den Bulck
‘daer an langes de Marwede leijt een ander waert of anwass,
genoempt Jonge Jans Waert, daer der eenige om doot gesteeken
zijn zoe cornelis Baertssen voirs. ons verclaerde,
7 8
i n b r a b a n t T i J d s c h R i f T v O O R B R A B A N T s h E E M E N E R f G O E d
historicus-verteller Louis Pirenne op zijn sterkst en weet
hij de lotgevallen van zijn familie naadloos in te bedden in
de dramatiek van de grote geschiedenis. de auteur heeft
zich alleen in zijn voorwoord een te groot doel gesteld. Want
een (auto)biografie is het niet echt geworden. het boek
heeft daarvoor te weinig diepgang. Onthullende of confronterende
memoires zijn het evenmin. Maar voor wie dit
niet erg vindt en geïnteresseerd is in de geschiedenis van
de burgerij in de eerste helft van de twintigste eeuw is het
een boeiend boek.
Louis Pirenne, De archivaris vertelt. Tilburgse en Bossche
herinneringen (uitgeverij veerhuis, Alphen aan de Maas,
2009), 240 blz., ill., isBN 978-90-8730-0227. Prijs: € 19,95
(paperback).
mits dat elck dit heeft willen beheeren.’ deze verklaring
van Baertssen omtrent een ruzie met dodelijke afloop over
het gebruik van een stuk aangeslibde grond in wat nu de
Biesbosch heet, werd in 1521 afgelegd voor een commissie
van vijf topambtenaren van het graafschap holland. Keizer
Karel v riep de commissie in het leven om de eigendomsrechten
op aangeslibde gronden en op visserijen in wat
men toen de verdroncken Waert noemde, te controleren.
Karel v meende inkomsten mis te lopen omdat daarover
veel onduidelijkheid bestond. de informatie roerende den
verdroncken Waert in Zuijthollant (het commissieverslag
met 242 getuigenissen), de instructie van de keizer aan de
commissie en het advies aan de landvoogdes, Margaretha
van Oostenrijk, zijn integraal opgenomen in de publicatie:
de onderzoekscommissie naar de aanwassen in de
verdronken Waard (1521-1523) ‘Nijet dan water ende wolcken’
van de stichting Zuidelijk historisch contact. Naast de
transcriptie van de drie zestiende-eeuwse handschriften
bevat het boek tien artikelen waarin acht auteurs ingaan
op het werk van de commissie en de verdronken Waard.
drie van hen, hildo van Engen, Karel Leenders en valentine
Wikaart, namen ook de redactie voor hun rekening.
Sint-Elisabethsvloed
de sint-Elisabethsvloed in november 1421 en het doorbreken
van de Merwededijken bij hardinxveld, vrij kort