Kader Primair 10 (2008-2009). - Avs

8
thema _ agressie
Over het thema
Als u surft naar www.schoolenveiligheid.nl
komen rechts in beeld constant nieuwsberichtjes
voorbij: ‘Leerling bedreigt
jongen met nepwapen’, ‘Leerling Roermond
aangehouden na bedreiging’ en ‘Drie
leerlingen Canisius mishandeld’. Het gros
van dit soort incidenten vindt plaats in het
voortgezet onderwijs. Maar dat is wel de
omgeving waar u uw leerlingen op voorbereidt.
De ‘daders’ hebben bovendien recent nog een
flink aantal jaren basisonderwijs genoten. En
door de steeds vroeger ingezette puberteit
en de veranderende sociale omgeving van het
thuisfront, is waarschijnlijk ook op uw school
agressie een issue.
Dat constateren is één. Er openlijk over praten
blijkt nog iets heel anders. Geen enkele
school loopt graag te koop met dit soort
imagogevoelige informatie (zie het kader
‘Angst voor imagoschade’ op pagina 17). Toch
vindt de redactie het belangrijk agressie te
tackelen. Allereerst breed: neemt de agressie
in de maatschappij nu echt toe, of is dat
het beeld dat de media ons doen geloven?
Vervolgens door een kijkje in het speciaal
(basis)onderwijs: experts op het gebied van
omgaan met agressieve leerlingen. Als derde
geeft AVS-adviseur Tom Roetert belangrijke
tips voor het omgaan met agressie (ook vanuit
ouders) en tot slot komen een aantal scholen
voor het voetlicht die een link zien tussen
internetgebruik en agressie, en daarom hun
leerlingen specifiek internetlessen geven.
over hoe individualisme
agressie voedt
Een béétje agressie maakt een mens weerbaar.
Maar soms loopt het – heel erg – uit de hand.
Waar komt agressie vandaan, is het een groeiend
maatschappelijk probleem? En: kun je het
indammen? tekst marijke nijboer
Lessen
Assertiviteit hoort bij een mens. Deze eigenschap maakt
je weerbaar en zorgt dat je niet over je heen laat lopen.
Verandert weerbaarheid in gedrag waarbij een ander
schade wordt toegebracht en bepaalde regels worden overtreden,
dan spreken we volgens Jan Dirk van der Ploeg,
emeritus hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Leiden, van
agressiviteit.
Of iemands assertiviteit uitgroeit tot agressiviteit, is deels
een kwestie van toeval. Agressie, zegt Van der Ploeg, vloeit
voort uit een combinatie van ongunstige biologische, sociale
en persoonlijkheidsfactoren 1 . Vallen die bij iemand
samen, dan maakt hij of zij grote kans zijn/haar woede
moeilijk te kunnen beheersen. Vrij beslissend is daarbij de
‘ego-controle’, het vermogen om je geweten en driftleven
te reguleren, de realiteit te doorgronden en daar flexibel
op te reageren.
Op de vuist
Nog niet eens zo lang geleden was het heel normaal om
conflicten met behulp van agressie op te lossen. Prof. Dr.
Ton Mooij, onderzoeker en manager aan het Instituut voor
Toegepaste Sociale Wetenschappen (ITS) van de Radboud
Universiteit Nijmegen: ‘‘Tot en met de 18e eeuw ging
men gewoon met elkaar op de vuist. Nu moeten we onze