Het heft in eigen hand Sturen op zelfsturing - Raad voor Werk en ...

19
3.4 Verschillen in de mate van zelfsturing
In de praktijk wordt zelfsturing verschillend ingevuld,
al naar gelang de klant in staat is of in staat
wordt gesteld om zelf te sturen. De rolverdeling
tussen klant en professional kan hierbij variëren.
Het zijn communicerende vaten. Er worden drie
vormen van zelfsturing onderscheiden: de klant
als regievoerder, de klant als coproducent en de
klant als toetser.
De klant als regievoerder bepaalt binnen gestelde
grenzen hoe zijn route naar werk er uitziet.
De professional heeft daarbij een toetsende en
coachende rol (bijvoorbeeld via een persoonsgebonden
re-integratiebudget (PRB)). In de praktijk
is soms sprake van een gedeelde verantwoordelijkheid
van klant en professional. De klant is dan
coproducent. Voor deze variant komen met name
klanten in aanmerking voor wie volledige zelfsturing
net een brug te ver is. De klant is gemotiveerd
maar heeft onhaalbare plannen, of komt niet tot
actie en heeft een duwtje nodig.
De regie kan ook bij de professional liggen. Deze
neemt dan in overleg met de klant het initiatief
Lage
mate van
zelfsturing
Klant als
toetser
Klant als
coproducent
en bepaalt in beginsel hoe de re-integratie wordt
vormgegeven. De klant toetst de voorstellen
vervolgens aan zijn wensen en verwachtingen.
Deze variant past bij klanten die niet direct het
voortouw kunnen of willen nemen.
De uitvoering zou zich moeten inspannen om,
binnen de randvoorwaarden, het zelfsturend
vermogen van de klant te maximaliseren.
Dat is immers ook de beste garantie op duurzame
uitstroom. Dat sluit aan bij en bevordert
tegelijkertijd de motivatie van de klant, die zo
nodig is om succes te boeken bij re-integratie.
Zelfsturend vermogen is ook een belangrijke
voorwaarde om eenmaal gevonden werk te behouden
als de klantmanager niet meer meekijkt.
In die zin is het vergroten van het zelfsturend
vermogen zowel een middel als een doel van
re-integratie. De rol van de professional varieert
daarin. Van het vertellen aan een klant wat hij
moet doen tot het empoweren van klanten om
persoonlijke vaardigheden en motivatie op te
bouwen voor zelfsturing.
Klant als
regievoerder
Hoge
mate van
zelfsturing