Het heft in eigen hand Sturen op zelfsturing - Raad voor Werk en ...
Het heft in eigen hand Sturen op zelfsturing - Raad voor Werk en ...
Het heft in eigen hand Sturen op zelfsturing - Raad voor Werk en ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3.5 <strong>Werk</strong><strong>en</strong> aan zelfstur<strong>in</strong>g = gedragsverander<strong>in</strong>g<br />
Zelfstur<strong>in</strong>g is het verton<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bepaald<br />
gedrag, waar<strong>in</strong> bepaalde vaardighed<strong>en</strong> e<strong>en</strong> rol<br />
spel<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> <strong>voor</strong>beeld van Roel geeft aan dat veel<br />
werkzoek<strong>en</strong>d<strong>en</strong> dat gedrag niet of nog maar <strong>in</strong><br />
beperkte mate verton<strong>en</strong>. Gedragsverander<strong>in</strong>g is<br />
dus nodig. Zelfstur<strong>in</strong>g is e<strong>en</strong> complexe vaardigheid<br />
die (tot <strong>op</strong> zekere hoogte) aangeleerd <strong>en</strong><br />
verbeterd kan word<strong>en</strong>. Om zelfstur<strong>en</strong>d gedrag<br />
bij klant<strong>en</strong> te bewerkstellig<strong>en</strong> zijn drie rand<strong>voor</strong>waard<strong>en</strong><br />
nodig:<br />
1 klant<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> de mogelijkheid <strong>en</strong> ruimte<br />
krijg<strong>en</strong> om zelf te stur<strong>en</strong> (d.w.z. de professional<br />
moet de klant <strong>in</strong> staat stell<strong>en</strong> om zelf te stur<strong>en</strong>,<br />
regelruimte),<br />
2 klant<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> de vaardighed<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> om<br />
zelf te stur<strong>en</strong> (d.w.z. zelfstur<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> of<br />
zelfregulatievaardigheid, zelfcontrole, zelfvertrouw<strong>en</strong>),<br />
<strong>en</strong><br />
3 klant<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> de motivatie hebb<strong>en</strong> om zelf te<br />
stur<strong>en</strong>.<br />
Wanneer de klant over voldo<strong>en</strong>de zelfstur<strong>en</strong>d<br />
vermog<strong>en</strong> <strong>en</strong> motivatie beschikt, volstaat het voldo<strong>en</strong>de<br />
ruimte te gev<strong>en</strong> <strong>voor</strong> zelfstur<strong>in</strong>g. Wanneer<br />
de klant hierover niet beschikt, kan zelfstur<strong>en</strong>d<br />
gedrag bevorderd word<strong>en</strong> door het zelfstur<strong>en</strong>d<br />
vermog<strong>en</strong> te tra<strong>in</strong><strong>en</strong>/ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> te werk<strong>en</strong><br />
aan de motivatie van de klant t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van het<br />
re-<strong>in</strong>tegratieproces <strong>en</strong> re-<strong>in</strong>tegratiedoel (bij<strong>voor</strong>beeld<br />
betaald werk).<br />
3.6 Fas<strong>en</strong> van gedragsverander<strong>in</strong>g<br />
In paragraaf 3.1 is uite<strong>en</strong>gezet wat zelfstur<strong>in</strong>g<br />
is <strong>en</strong> betek<strong>en</strong>t. <strong>Het</strong> aanler<strong>en</strong> van zelfstur<strong>in</strong>g<br />
is e<strong>en</strong> vorm van gedragsverander<strong>in</strong>g.<br />
Gedragsverander<strong>in</strong>g is e<strong>en</strong> proces. Niet alle<br />
klant<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> hetzelfde verander<strong>in</strong>gsproces<br />
door of beg<strong>in</strong>n<strong>en</strong> <strong>op</strong> hetzelfde punt. Klant<strong>en</strong> die<br />
al gemotiveerd zijn hebb<strong>en</strong> waarschijnlijk <strong>voor</strong>al<br />
hulp nodig bij het mak<strong>en</strong> van plann<strong>en</strong> of het kom<strong>en</strong><br />
tot actie. Bij andere klant<strong>en</strong> zal <strong>voor</strong>al eerst<br />
aan de motivatie <strong>en</strong> aan het stell<strong>en</strong> van doel<strong>en</strong><br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gewerkt. Klant<strong>en</strong> <strong>in</strong> verschill<strong>en</strong>de<br />
fas<strong>en</strong> van het verander<strong>in</strong>gsproces hebb<strong>en</strong> dus<br />
Niet alle klant<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> hetzelfde<br />
verander<strong>in</strong>gsproces door<br />
e<strong>en</strong> andere behoefte aan ondersteun<strong>in</strong>g <strong>en</strong> zull<strong>en</strong><br />
uite<strong>en</strong>l<strong>op</strong><strong>en</strong>d reager<strong>en</strong> <strong>op</strong> dezelfde techniek<br />
of <strong>in</strong>terv<strong>en</strong>tie. Idealiter sluit de begeleid<strong>in</strong>g <strong>en</strong><br />
ondersteun<strong>in</strong>g aan bij het stadium waar<strong>in</strong> de<br />
klant verkeert. Als e<strong>en</strong> klant nog niet gemotiveerd<br />
is, zal bij<strong>voor</strong>beeld e<strong>en</strong> stijl van de professional<br />
die niet stur<strong>en</strong>d is maar het <strong>in</strong>itiatief bij de klant<br />
laat (e<strong>en</strong> deleger<strong>en</strong>de stijl) niet snel werk<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
misschi<strong>en</strong> zelfs overkom<strong>en</strong> als onverschilligheid<br />
(‘zoek het maar uit’). E<strong>en</strong> pog<strong>in</strong>g om e<strong>en</strong> klant<br />
doel<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> <strong>en</strong> acties te lat<strong>en</strong> plann<strong>en</strong><br />
als deze nog niet gemotiveerd is, zal ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s<br />
niet werk<strong>en</strong>.<br />
20<br />
<strong>Het</strong> <strong>heft</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>eig<strong>en</strong></strong> <strong>hand</strong><strong>en</strong>
Change language