Het heft in eigen hand Sturen op zelfsturing - Raad voor Werk en ...

1.5 Verantwoording van deze handreiking
Deze handreiking is opgesteld in opdracht van
de Raad voor Werk en Inkomen (RWI). De inhoud
ervan is gebaseerd op de laatste, zo veel mogelijk
met onderzoek geschraagde, sociaalpsychologische
inzichten. Concepten van de handreiking
zijn op toegankelijkheid en bruikbaarheid
besproken met re-integratieprofessionals uit
de praktijk. De wetenschappelijke inzichten zijn
samengevat in de achtergrondstudie ‘Het heft
in eigen hand, een achtergrondstudie naar de
relevante sociaalpsychologische inzichten rond
zelfsturing’. Deze achtergrondstudie kan separaat
worden gedownload van de site van de RWI. Met
het oog op de leesbaarheid is in deze handreiking
getracht het wetenschappelijk jargon zo
veel mogelijk te vermijden. Wel is op verschillende
plaatsen een verwijzing opgenomen naar
de wetenschappelijke terminologie die ook in de
achtergrondstudie wordt gebruikt en uitgelegd.
Tegelijk met deze handreiking verschijnt een
Het is deels de kunst van
het weglaten
advies van de RWI met als titel ‘Sturen op
Zelfsturing’. In dit advies wordt beschreven welke
overwegingen en mogelijkheden er zijn voor
organisaties om de invloed van de klant op zijn
eigen traject te vergroten en aan welke randvoorwaarden
er dan moet zijn voldaan. Het advies
richt zich vooral op de managementlaag, terwijl
deze handreiking gericht is op de uitvoerende
professional.
De handreiking, de achtergrondstudie en het
advies zijn het vervolg op een eerdere, inventariserende
studie naar instrumenten en werkwijzen
om het zelfsturend vermogen van re-integratieklanten
te bevorderen. Dit onderzoek met als
titel ‘Het verhaal van de klant’ is gepubliceerd in
januari 2010. Alle publicaties zijn te downloaden
via www.rwi.nl. Klik door naar het thema re-integratiemarkt
en vervolgens op zelfsturing.
1.6 Hoe deze hand reiking te gebruiken?
Wij denken dat professionals zich de in deze
handreiking gebruikte beginselen en technieken
relatief snel eigen kunnen maken. Het vergt
geen grondige analyse of expertkennis. Het zijn
vaardigheden die in een training kunnen worden
geoefend en aangeleerd, of die men zich
door zelfstudie eigen kan maken en/of die met
intervisie kunnen worden ontwikkeld. De grootste
kunst is om bepaalde neigingen die professionals
kunnen hebben, zoals een zorgreflex of een
reparatiereflex, te onderdrukken. Het is deels
dus de kunst van het weglaten. Het achterwege
laten van ongevraagd advies, van het aandragen
van oplossingen, van overtuigen door normatieve
of directieve opmerkingen, van zoeken naar
probleemoorzaken en van zoeken naar schuldigen.
De hier voorgestelde technieken vergen een
open, onderzoekende en lerende houding van
de professional. Het is niet harder werken, maar
slimmer werken en vooral de klant het werk laten
doen.
Het is bovenal een kwestie van doen, van oefenen
en van leren van fouten en successen. Het materiaal
in deze handreiking is daarmee vooral iets
om zelf mee aan de slag te gaan.
8
Het heft in
eigen handen