Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
augustus 2008 | MUG magazine<br />
Het CoBrA Museum te<br />
Amstelveen biedt deze<br />
maand ruimte voor de<br />
expositie ‘Gewoon Anders’.<br />
De tentoonstelling<br />
geeft een ludieke kijk<br />
op transseksualiteit, mannen-<br />
en vrouwenliefde,<br />
seksuele taboes en<br />
identiteitsworstelingen.<br />
Eileen Ros<br />
Het CoBrA Museum in Amstelveen<br />
is zoals elk ander museum:<br />
wit, stil en er hangen veel<br />
schilderijen. Toch wijkt er iets af. Een<br />
naakte, roze man prijkt aan de voorkant<br />
van het gebouw. Het metershoge<br />
beeld is onderdeel van de tentoonstelling<br />
‘Gewoon Anders’ die, zoals<br />
het de bezoeker vertelt, ‘even voorbij<br />
gaat aan de heteroseksuele dominantie<br />
van ons dagelijks bestaan’.<br />
Het museum vulde met dit thema de<br />
eerste verdieping met alle denkbare<br />
vormen van kunst: fotografi e, fi lm,<br />
beeldhouwwerk en schilderkunst.Ook<br />
werd er kleding ontworpen en kunnen<br />
bezoekers luisteren naar verhalen<br />
door koptelefoons.<br />
De eerste zwart-wit foto in de tentoonstelling<br />
valt met de deur in huis.<br />
Een man verkleed als vrouw – of is<br />
het andersom? – kijkt het publiek met<br />
Tips voor het<br />
betere ‘boekhoppen’<br />
Peter van Lieshout<br />
Virtuele boekhandel<br />
(foto: Hilco Koke)<br />
Spreek een cultuurfonds<br />
aan<br />
voor uw kind<br />
Michiel Wetzer<br />
Drummen is ook een cultuur<br />
(Foto: Ingrid de Groot)<br />
KUNST & CULTUUR 13<br />
Latexpakjes in het museum<br />
‘Hier zien we een vrouw die een man imiteert die poseert als vrouw’<br />
strakke blik aan. Het onderschrift verraadt<br />
zijn of haar raadselachtige identiteit:<br />
‘Hier zien we een vrouw die een<br />
man imiteert die poseert als vrouw’.<br />
Maar wat is ze nou? Of wat is hij eigenlijk?<br />
De voorstelling speelt met<br />
identiteit en zet de bezoeker op het<br />
verkeerde been. Want het zijn niet alleen<br />
biologische wetten die het menselijke<br />
bestaan vormen, maar ook culturele<br />
en sociale, zoals een steeds<br />
terugkerende tekst in de gangpaden<br />
de bezoeker vertelt.<br />
Langs schilderijen met mannelijk<br />
naakt baant de bezoeker zich een weg<br />
naar een groot videoscherm. Gespierde<br />
jonge mannen hebben hun auto’s<br />
naast een strand geparkeerd en lachen<br />
elkaar verleidelijk toe. De mannen<br />
laten hun buikspieren zien, geslachtsdelen<br />
worden niet verborgen<br />
en haar wordt in autoramen gekamd.<br />
Een luchtige kijk op het homobestaan.<br />
Twee dames van middelbare<br />
leeftijd staren minutenlang naar het<br />
beeld, maar halen dan de schouders<br />
op. ‘Ik vind dit maar zozo’, licht één<br />
van de dames zachtjes toe. ‘Prach-<br />
Liefhebbers van lezen maken meer<br />
en meer gebruik van internet als hulp<br />
bij het zoeken naar boeken. Volgens<br />
het onderzoeksrapport ‘De virtuele<br />
cultuurbezoeker’, van het Sociaal en<br />
Cultureel Planbureau speurt een op<br />
de drie lezers naar informatie in de<br />
vorm van recensies, schrijversbiografi<br />
eën, essays en interviews<br />
Bezoekers van de Openbare Bibliotheek<br />
kunnen daar de database<br />
Literom gratis raadplegen. Die bevat<br />
maar liefst 65 duizend recensies van<br />
Nederlandstalige boeken, vanaf 1900<br />
tot nu. Wie thuis aan zijn trekken wil<br />
komen, is aangewezen op de elektronische<br />
archieven van afzonderlijke<br />
kranten en tijdschriften. Vaak zijn die<br />
boekbesprekingen alleen maar toegankelijk<br />
voor abonnees. Het NRC<br />
Geen geld om je kind op een cultuurclubje<br />
te doen? Het Jongerencultuurfonds<br />
biedt soelaas. De aanvragen voor<br />
komend schooljaar kunnen nu worden<br />
ingediend. ‘Het is belangrijk dat kinderen<br />
aan sport en cultuur doen.’<br />
Een op de vier kinderen in Amsterdam<br />
groeit op in een gezin dat op<br />
of onder de armoedegrens leeft. Het<br />
Jongerencultuurfonds schept mogelijkheden<br />
voor deze kinderen om deel<br />
te nemen aan culturele activiteiten als<br />
ballet, muziek of toneel. Het fonds<br />
vergoedt tot vierhonderd euro per<br />
jaar aan contributie of bijdrage aan<br />
attributen. Het kan worden aangesproken<br />
door ouders van kinderen uit<br />
Amsterdam die een gezamenlijk inkomen<br />
hebben tot maximaal 120 procent<br />
van het sociaal minimum.<br />
tige tentoonstelling hoor. Heel bijzonder.<br />
Mooi weergegeven en in een<br />
expliciete stijl, maar sommige onderdelen<br />
als deze zijn gewoon oppervlakkige<br />
porno- of seksfi lms, hoe je het<br />
ook maar noemen wilt.’ Haar vriendin<br />
kijkt fronsend naar een foto van<br />
een hermafrodiet op een bankje naast<br />
het fi lmdoek en haakt bedenkelijk in:<br />
‘Het thema is natuurlijk prachtig. Je<br />
ziet echt een soort strijd met de normale<br />
setting zoals de samenleving je<br />
die serveert. Sommige foto’s hebben<br />
me wel echt geraakt.’ Verderop in de<br />
Handelsblad hield al langer een aparte<br />
Boeken-website in de lucht. Sinds<br />
begin dit jaar is die site stevig op de<br />
schop genomen. Naast de twaalfduizend<br />
recensies die in de afgelopen<br />
achttien jaar in de krant zijn geplaatst,<br />
hebben ook series artikelen over boeken,<br />
schrijvers en lezers een eigen<br />
plek op NRC Boeken gekregen. En<br />
wie daar behoefte aan heeft, kan bij<br />
de ingebouwde virtuele boekhandel<br />
de gewenste titel bestellen. De zoekmogelijkheden<br />
van de site zijn enorm<br />
uitgebreid. Zoeken kan op naam van<br />
de schrijver of boektitel, maar ook<br />
naar het soort artikel, dus ook naar<br />
biografi eën, essays, nieuwsberichten,<br />
interviews of columns. In de afdeling<br />
series vinden we ‘Lezen &cetera’<br />
van NRC-redacteur Pieter Steinz,<br />
‘Een Stadspas is leuk’, zegt Hanneke<br />
van Wees, een van de dragende<br />
krachten achter het Jongerencultuurfonds.<br />
‘Maar wat moet je wanneer je<br />
van een minimuminkomen nog steeds<br />
325 euro moet betalen voor de muzieklessen<br />
van je kind?’ Overigens wil Van<br />
Wees af van het gangbare idee dat cultuur<br />
niet verder strekt dan viool-, ballet-<br />
of pianoles. ‘Inhoudelijk houden<br />
we de cultuurnota van de stad Amsterdam<br />
aan. Je kunt dus, naast zangles,<br />
hier ook terecht voor bijvoorbeeld<br />
drumles, streetdance of fotografi e.’<br />
‘Het is belangrijk dat kinderen aan<br />
sport en cultuur doen’, zegt haar collega<br />
Elaine van Beurden. ‘Kinderen<br />
leren op die manier luisteren naar elkaar<br />
en naar de docent, ze leren samen<br />
te werken, zich te concentre-<br />
Fotobijschrift<br />
Foto: Remco Visser<br />
tentoonstellingsruimte liggen doorzichtige<br />
blokken over het gangpad<br />
verspreid. Ze dragen foto’s van homostellen<br />
gefotografeerd samen met<br />
hun nette schoonfamilies. Oma’s die<br />
breien naast forse mannen in glimmend<br />
latex. Een groter contrast kan<br />
bijna niet. Aan de wand hangt een geschilderde<br />
vrouw in gehurkte positie<br />
met haar borsten bloot. ‘De representatie<br />
van erotiek in al haar facetten<br />
heeft de laatste decennia een drastische<br />
verandering doorgemaakt. Het<br />
in beeld brengen van seksuele praktijken<br />
is niet langer obsceen of taboe.’<br />
Het bijschrift stelt de bezoeker<br />
gerust. Gelukkig. Zo vies is het allemaal<br />
niet. Dit is kunst. Bezoeker Harold<br />
staat voor een foto van een transseksuele<br />
lilliputter met een dalmatiër<br />
en heeft de handen onder zijn kin gestoken.<br />
‘Ze vertellen echt een verhaal<br />
hè, deze werken. Mensen durven<br />
zichzelf te laten zien zoals ze zijn. Dat<br />
geeft de tentoonstelling een extra dimensie.<br />
Kunst wordt natuurlijk vaak<br />
als iets nieuws of raars gezien, maar<br />
deze tentoonstelling met zo’n vreemd<br />
onderwerp hoeft daar niet eens moeite<br />
voor te doen! Al denk ik dat ieder<br />
mens wel een beetje ‘gewoon anders’<br />
is hoor.’ En dat slaat de spijker op zijn<br />
kop.<br />
overigens ook in boekvorm verschenen.<br />
‘Lezen &cetera’ bevat naast 400<br />
auteursportretten en samenvattingen<br />
van 100 klassieke werken ook een<br />
tachtigtal literaire schema’s. Die tonen<br />
aan door welke boeken van illustere<br />
voorgangers de schrijver van een<br />
ander beroemd boek beïnvloed werd.<br />
En ook welke latere of eigentijdse<br />
schrijvers inspiratie aan dat boek ontleenden.<br />
Een heerlijke stimulans tot<br />
doorlezen; honderden goede tips voor<br />
het betere ‘boekhoppen’.<br />
‘De Oogst’ graaft wat dieper. De 44<br />
recensenten van deze wekelijkse boekenbijlage<br />
schreven in totaal honderd<br />
essays over evenzoveel klassiekers van<br />
de twintigste eeuw. In ‘Het beslissende<br />
boek’ vertellen schrijvers welk boek<br />
voor hen het belangrijkst is.<br />
ren en op elkaar te wachten. En het<br />
is emancipatoir; toegang tot cultuur<br />
geeft mensen een kans op een betere<br />
ontwikkeling.’ Het geld gaat rechtstreeks<br />
naar de betreffende instellingen,<br />
‘zodat het niet per ongeluk kan<br />
worden gebruikt voor achterstallige<br />
huur of zoiets’. Bovendien weet alleen<br />
de penningmeester van de organisatie<br />
van de vergoeding. ‘Het kan niet<br />
stigmatiserend werken voor het kind.’<br />
Ouders zelf kunnen geen aanvraag<br />
indienen. Neem voor meer informatie<br />
contact op met de school van uw<br />
kind, met de DWI-klantmanager of<br />
met maatschappelijk werk of jeugdzorg.<br />
De aanvraag kan binnen enkele<br />
weken worden gehonoreerd.<br />
www.jongerencultuurfonds.nl