Augustus - MUGweb

ACTUEEL
2 MUG magazine | augustus 2008
Redactioneel
Honden en bonden
Gratis krant Spits verhaalde hoe
managers iets opsteken van hondendressuur.
Als je een hond de
baas bent, kun je een werknemer
ook wel aan. Managers op training
bij Martin Gaus. Het past in de
tijdsgeest. Net als het feit dat niemand
er schande van spreekt, ook
de vakbond niet.
In dit nummer komt Agnes Jongerius
aan het woord, FNV-voorzitter
en daarmee een van de machtigste
vrouwen van Nederland.
Wat doet de bond met die macht?
Kun je als werkloze bij de FNV
aankloppen als je naar de kassen
wordt gestuurd? Hoor je de
FNV als Donner de werkloosheidswet
uitbeent? Of als werknemers de
dupe worden van dubieus ondernemerschap.
Zie ons verhaal over de
re-integratiesector.
MUG had gehoopt dat de FNV
ook eens interesse zou hebben in
werklozen, parttimers en anderen
die het op bijstandsniveau moeten
zien te redden. De federatie beloofde
‘mee te doen aan de Budget
Fair’. Bijvoorbeeld om te vertellen
hoe ook het groeiend aantal parttimers
en freelancers voor hun rechten
kunnen opkomen en zaken als
een pensioen moeten regelen. Het
was alleen een kwestie van ‘bekijken
hoe’. Nou, we hebben nieuws.
De grootste vakbondsvereniging
heeft ‘geen geld’ en ‘geen mankracht’
om aan de Budget Fair
mee te doen.
Gelukkig zijn er andere organisaties
die graag mee willen doen, zoals
Dress for Success, een initiatief
van de Protestantse Diaconie
Amsterdam. Zie de servicepagina
achterin dit nummer. Misschien
ook een teken des tijds, dat wie het
niet breed heeft tegenwoordig beter
bij kerk of moskee kan aankloppen
dan bij de vakbond. Heeft de
bond nog wel bestaansrecht? Jongerius
vindt van wel. Lees het zelf op
pagina 22.
En wat die managers betreft.. waren
die niet allang overbodig?
Inhoud
De hoofdredactie
3/5/7
Re-integratiebedrijven clashen
Zelf kiezen wanneer AOW
Perikelen met participatiebanen
10/11
Wijkaanpak
19
Clark Accord over slavernij
20/21
Dossier vrijwilligers
22
Portret Agnes Jongerius
Foto voorpagina: Hilco Koke
Aanbod thuiszorg in gevaar?
Het regent rampverhalen
over de thuiszorg.Massa-ontslagen;
verslechterend
aanbod en elke zomer
de dreiging van
een klantenstop. Is
het werkelijk zo erg
gesteld?
tekst
Martin Brandwagt
foto
Ingrid de Groot
Er heerst al jaren onrust in de thuiszorgsector.
Vooral sinds het kabinet
Balkenende II (2003-2006) wordt er
zwaar op bezuinigd; het einde is nog
niet in zicht. Aan het begin van elke
zomer speelt zich het ritueel af van
zorginstellingen die beweren door
het geld heen te zijn.
Door de bezuinigingen zijn er tientallen
thuiszorgers ontslagen. Of hun
contract als gediplomeerd thuiszorger
is omgezet in de goedkopere constructie
van de alphahulp (uitsluitend
huishoudelijk werk). Sinds de
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
krijgen gemeenten een vast budget
voor de thuiszorg, Zij zoeken zelf
private thuiszorgaanbieders op basis
van het goedkoopste contract. Dat dit
de kwaliteit van de geboden zorg niet
ten goede komt, laat zich raden. Dat
thuiszorgers niet eens meer altijd de
Nederlandse taal machtig zijn, is nog
een van de minste zorgen. Belangrijker
is de vraag of zorgbehoevenden de
zorg krijgen die ze nodig hebben.
‘Het belangrijkste is dat klanten
hun vaste verzorger houden’,
zegt Kees de Haas, secretaris van de
cliëntenraad van Amsterdam Thuiszorg.
‘Er wordt te veel gewisseld met
personeel. Vooral in de zomer, dan
worden er bijvoorbeeld studenten ingehuurd.
We zijn heel blij dat de klanten
van Amsterdam Thuiszorg na de
fusie met Cordaan hun eigen verzorger
behouden. Een bekend gezicht is
prettig voor ouderen.’
‘Wichten die amper
de taal spreken’
Tonnie Jansen is sinds 1992 klant
van Amsterdam Thuiszorg. Ze
is verzorgd door tientallen verschillende
thuiszorgers. ‘Soms
krijg ik iedere dag een ander.
Kan ik alles weer opnieuw gaan
uitleggen.’
In de politiek is thuiszorg een blijvend
heet onderwerp. De ene campagne,
met of zonder schokkend
fi lmpje, is nog niet voorbij of de volgende
Kamervraag dient zich aan.
Staatssecretaris Jet Bussemaker heeft
een bijna onmogelijke opdracht. Aan
de ene kant moet ze voorkomen dat
de kosten volledig uit de hand lopen,
aan de andere kant moet ze er voor
zorgen dat het aanbod in de thuiszorg
een aanvaardbaar niveau houdt.
Bussemaker houdt vol dat de situatie
niet rampzalig is. Zelfs het dreigende
faillissement van Thuiszorg Amsterdam,
inmiddels afgewend, kon haar
niet van haar stuk brengen. Niet zo
vreemd, als je bedenkt dat Thuiszorg
Amsterdam ondanks zijn fi nanciële
problemen een gouden handdruk
van 650.000 euro voor zijn scheidende
directeur kon ophoesten.
Volgens Frank van der Meijden
van de Nederlandse Patiënten Consumenten
Federatie (NCPF) wordt
er onnodig paniek gezaaid en zijn de
fi nanciële problemen oplosbaar.
‘Het is een jaarlijks terugkerend
thema. Elke zomer roepen de thuiszorgaanbieders
dat het geld op is. Op
zich is het in Nederland goed geregeld.
Er is al jaren een noodfonds van
de Nederlandse Zorgautoriteit, daar
is nog nooit gebruik van gemaakt.’
De brancheorganisatie van thuiszorgaanbieders
Actiz heeft een ander
verhaal. Volgens een onderzoek van
Actiz, dat begin juli werd gepubli-
Vanwege longemfyseem krijgt
Jansen huishoudelijke verzorging
van Amsterdam Thuiszorg.
Elke week komt er een thuiszorger
bij haar langs, die vier uur
werkt. Normaal is het drie uur.
‘Ik zit nu midden in een verhuizing,
dus ik heb er een uurtje bij
gekregen.’ Gediplomeerde hulpen;
alphahulpen; ze heeft geen
idee wie er aan haar deur komt.
Het zal haar een worst zijn. Ook
over de 17,50 euro per maand
die ze van haar bijstandsuitkering
moet afdragen aan eigen
bijdrage wil ze het niet hebben.
Veel erger vindt ze de kwaliteit
van de verzorging en de frequentie
van de bezoekende
thuiszorg.
ceerd, komt twee derde van de thuiszorgaanbieders
dit jaar (verder) in
de fi nanciële problemen. In 2007 zat
ruim de helft van hen al in de rode
cijfers.
Directeur Aad Koster van Actiz:
‘De cijfers bevestigen de neerwaartse
spiraal waar de thuiszorg al jaren inzit
en waarvoor we herhaaldelijk gewaarschuwd
hebben. Het tij moet
gekeerd, dat vraagt een gezamenlijke
aanpak. De overheid moet duidelijke
randvoorwaarden creëeren.’
Wisselende geluiden dus over de
fi nanciële constitutie van de branche.
Maar of de thuiszorg nu op orde
is of niet, de bezuinigingen gaan in
elk geval door. Afgelopen juni nog
werd de hulp bij boodschappen uit
de AWBZ geschrapt. De huidige problematiek
in de thuiszorg toont aan
dat de Nederlandse verzorgingsstaat
kraakt in al zijn voegen. Nederland
vergrijst en de kosten voor de zorg
zullen hoe dan ook stijgen, de vraag
is dan wat nog wel kan worden aangeboden
en wat niet.
Van der Meijden: ‘Thuiszorg is
voor ons een verzekeringskwestie.
Wij stellen ons op het standpunt dat
de thuiszorg uit de AWBZ komt en
dus voor iedereen toegankelijk moet
zijn. We hebben een meldpunt waar
klanten hun klachten kwijt kunnen.
Dit jaar hebben we nog geen klacht
binnen gekregen.’
Klachten zijn er wel binnengekomen
bij de Amsterdamse ouderen-
‘Elke keer kun je opnieuw gaan
uitleggen wat er met je aan de
hand is. Daar heb je als zieke helemaal
geen zin in. Het zijn tegenwoordig
veel invallers en uitzendkrachten.
Van die wichten
van twintig die soms niet eens
de taal spreken. Ik beweeg wat
moeilijk. Als ik op de eerste verdieping
ben, kan ik niet zo snel
naar beneden als er iemand aanbelt.
Staan ze daar vijf minuten
op die bel te drukken. Of ze zijn
verdwenen als ik beneden ben.’
Was het vroeger beter gesteld
met de verzorging? Jansen vindt
van wel. ‘Vroeger had ik vaker
een vaste hulp. Die bleef maximaal
twee jaar. Anders gaan ze
zich aan je hechten, zeggen ze.
bond COSBO. Medewerker Herman
Klein Tiessink: ‘Laat ik het
heel duidelijk stellen: er is geen sprake
van heel grote problemen in de
Amsterdamse thuiszorg. Een klantenstop
zoals in Gelderland of Groningen
hebben we hier niet meegemaakt.
Wel krijgen we signalen dat
de dienstverlening niet altijd goed
verloopt. Afspraken met klanten over
het aantal uren en op welke tijden
er gewerkt wordt, daar gaat het wel
eens mis. Waar dat aan ligt? Ik denk
aan de planning en de inzet van het
personeel. We horen bijvoorbeeld dat
iemand thuiszorg komt doen, maar
afbelt. Of ze komen niet op tijd. Dat
zijn zaken die niet kunnen. Ik denk
dat je goede afspraken moet maken
over welke diensten er geleverd worden
en wanneer. Maak waar wat je
belooft!’
Wat de randvoorwaarden van de
overheid betreft, zo gewenst door
brancheorganisatie Actiz, kwam er
een helder antwoord van de staatssecretaris.
Bussemaker in een brief aan
de Tweede Kamer van 8 juli:
‘Mijn uitgangspunt is dat alle
cliënten die in de thuissituatie zorg
en ondersteuning nodig hebben deze
ook krijgen. Binnen de AWBZ is een
belangrijke rol weggelegd voor zorgkantoren
en zorgaanbieders. Bij deze
partijen ligt de kern van de uitvoering
van de AWBZ. Dit is geen vrijblijvende
taak, die men zomaar kan
terugleggen bij de overheid.’
Hoe verzinnen ze het? Maar ik
accepteer niet iedereen. Ik hoef
geen jong kind, die een zakcentje
wil bijverdienen. Of iemand die
staat te stofzuigen met een half
oog op de TV.’
Ze heeft begrip voor de moeilijke
positie waarin thuiszorgers zich
bevinden. ‘Als ik hoor wat die
meisjes verdienen, ik zou het er
niet voor doen. Het ligt niet aan
hun, het ligt aan de sollicitatieprocedure.
Administratief is het
een grote puinhoop bij thuiszorg.
Soms wou ik dat ik in de directie
mocht zitten, al was het maar
een maand.’
De afgebeelde persoon op de foto
is niet Tonnie Jansen.