Augustus - MUGweb

WIJKAANPAK | TRANSVAALBUURT | INDISCHE BUURT
augustus 2008 | MUG magazine
Achtergrond
‘Achter de Voordeur’ helpt mensen de weg te vinden
In september 2008 start stadsdeel Zeeburg een
project ‘Achter de Voordeur’ waarmee het mensen
thuis hulp wil aanbieden.
tekst Hans Puts foto’s Hilco Koke
Bewonersconsulenten bellen in de
buurt met de meeste problemen
huis aan huis aan om te vragen of
ze ergens mee kunnen helpen. Dit bezoek
is een week van tevoren door middel van
een folder aangekondigd. Het is aan de bewoner
of hij of zij de consulenten binnenlaat
of niet.
Uit cijfers blijkt dat de Indische Buurt
binnen het stadsdeel Zeeburg voor dit project
in aanmerking komt. ‘Het is hier het
armste deel van de stad’, zegt Jan Hoek,
stadsdeelwethouder Welzijn van Zeeburg.
‘Er is hoge schooluitval en veel werkeloosheid.
Maar de radicalisering is heel beperkt.
Daarom gaan we achter de voordeur kijken
of we de mensen kunnen helpen.’
De nadruk ligt op zelfredzaamheid. De
adviseurs bieden ondersteuning totdat de
bewoners het zelf kunnen. Daarom is het
een project van tijdelijke aard. Na een jaar
wordt het geëvalueerd en bij gebleken succes
uitgebreid en voortgezet tot aan de
einddatum: 1 januari 2011. Zo is het vastgelegd
binnen het ‘Convenant Vernieuwing
Indische Buurt’.
Stadsdeel Zeeburg werkt hierin samen
met woningcorporaties Ymere, Eigen
Haard en De Alliantie. ‘Corporaties
hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid’,
zegt Eric van Kaam, regiodirecteur
van Ymere Amsterdam-Oost. ‘Zo
moeten ze huurschulden niet te hoog laten
oplopen. Je moet zo snel mogelijk gaan
saneren want huurachterstand is vaak niet
het enige probleem. Huisuitzetting is immers
voor beide partijen de duurste en
laatste oplossing’, aldus Van Kaam.
Bij meervoudige problemen zoals bij
huurachterstand en drugsverslaving is een
goede onderlinge afstemming van de hulpverlenende
instanties erg belangrijk. Om
een goed overzicht te kunnen houden,
wordt per persoon of gezin één casemanager
aangesteld. Hiermee wordt voorkomen
dat instanties langs elkaar heen werken. De
coördinatie en eindverantwoordelijkheid
bij meervoudige problemen ligt bij de instantie
die het meest nijpende probleem
behandelt. In het geval van een dreigende
huisuitzetting bijvoorbeeld zal dat de woningcorporatie
zijn.
‘De bewonersadviseurs die gaan aanbellen
hebben werkervaring in de hulpverlening
en zijn getraind in gesprekstechnieken’,
zegt Jette Bolle, projectleider ‘Achter
de Voordeur in de Indische Buurt’. ‘We
werken met netwerken uit de buurt zoals
scholen en maatschappelijke instellingen.
Als we er niet uitkomen dan zoeken we een
oplossing. Bij een taalprobleem bijvoorbeeld
komen we terug met een tolk’, aldus
Bolle. Truke Fortuin, communicatie -adviseur
van stadsdeel Zeeburg, voegt daaraan
toe dat onderzoek aantoont dat mensen het
bezoek prettig vinden. Het stadsdeel komt
immers niets halen maar iets brengen. ‘Veel
van het welzijnswerk is niet bekend bij de
mensen’ , gaat Bolle verder. ‘Zoals Bijzondere
Bijstand, een computer voor een
schoolgaand kind of hulp bij het invullen
van formulieren. Veel mensen zijn niet gewend
hulp te krijgen.’
Deze aanpak is goed voorbereid. Er is
een proefperiode van 5 jaar geweest onder
de naam ‘Sociaal Investeringsplan Indische
Buurt’ (SIIB). 40 % van de bewoners die
werden benaderd (500 in totaal) maakten
een afspraak met de bewonersconsulenten
en zijn op de een of andere manier verder
geholpen in de hulpverlening.
‘Een goede samenwerking van de hulpverlenende
instanties is erg belangrijk,’
zegt Hoek, ‘want als de bewoner aangeeft
dat hij wil worden geholpen dan moet dat
ook zo spoedig mogelijk gebeuren. De risico’s
liggen in de snelheid waarmee de
hulp verleend kan worden en of de samenwerking
tussen de hulpverleners goed verloopt’,
zegt Hoek. ‘Maar de klassieke gevallen
waar de kranten vol mee staan, hebben
we achter ons gelaten.’
IBAN
De ‘Aanpak achter de Voordeur’ wordt in
Amsterdam al langer toegepast. Zo startte
in 2004 bijvoorbeeld het ‘Individueel Bewonersadvies
Amsterdam Noord’ (IBAN).
Ook hier bellen bewonersconsulenten
huis na huis aan en vragen de mensen of
ze de weg in het ‘doolhof’ van de hulpverlening
kunnen vinden. Het idee ontstond
toen het stadsdeel en de woningcorporaties
bij grote nieuwbouwprojecten niet alleen
aan de bouw, maar ook aan de mensen
‘achter de voordeur’ wilden denken.
Om de behoeftes en eventuele verborgen
behoeftes van de bewoners op te sporen
moeten de bewonersadviseurs eerst het
vertrouwen van de mensen zien te winnen.
Sommige onderwerpen zoals huiselijk geweld
zijn nu eenmaal moeilijk bespreekbaar.
Als ze dat vertrouwen gekregen hebben,
vragen ze door om een reëel beeld van
de leefsituatie van de bewoner te krijgen.
Ze hebben daartoe een specifi eke training
in gesprekstechniek gehad. Ze brengen de
behoeften en problemen zo goed mogelijk
in kaart en verwijzen vervolgens naar de
juiste instanties.
Naast de huis-aan-huisactie is er ook een
spreekuur waar de mensen met vragen terecht
kunnen. Hier zitten dezelfde bewonersadviseurs.
Omdat de huis-aan-huisactie
in Noord al enkele jaren loopt krijgt
deze bekendheid in de buurt. Zo komt
een 52-jarige vrouw van Pakistaanse afkomst
op het spreekuur van bewonersadviseur
Aretha Schipper. Ze vertelt dat ze van
haar buurvrouw over IBAN heeft gehoord.
Ze wil graag een schrijfcursus Nederlands
volgen. Schipper zegt dat ze hiervoor kan
doorverwijzen en vraagt toestemming om
enkele vragen over haar leefsituatie te stellen,
zoals ‘uit hoeveel mensen bestaat het
gezin?’ en ‘zijn er schulden?’ Al doende
blijkt dat ze de vrouw ook kan doorverwijzen
naar de gratis hulp bij het invullen van
belastingformulieren. Bovendien kan ze
bemiddelen bij het vinden van een vakantiebaantje
voor haar zoon. Omdat de bewonersadviseur
doorvroeg, kon de cliënt dus
op meer vlakken worden geholpen dan alleen
met de vraag waar ze aanvankelijk mee
kwam. Dat is de meerwaarde van deze aanpak
‘Achter de Voordeur.’
De foto’s onderaan de linker pagina zijn gemaakt
in de Indische Buurt door MUGfotograaf
Hilco Koke.
11
‘Huisuitzetting is immers de duurste
en laatste oplossing’
Pejo: bijna de helft van de bewoners reageert niet