Augustus - MUGweb

DOSSIER
20 MUG magazine | augustus 2008
Vrijwilligerswerk als opstap
Er zijn in Nederland naar schatting vier miljoen mensen
met een vrijwilligersbaan. Kun je vrijwilligerswerk gebruiken
als opstap naar een betaalde baan? Die vraag
wordt hier beantwoord door drie deskundigen. Daarnaast
komen twee mensen aan het woord die in de praktijk
hebben ervaren dat die stap mogelijk is.
teksten
Marjan ten Broeke, Toine Graus, Marco Ploeger, Julia Wilpert
illustratie
Monique van Evelingen
‘Zorg dat je nieuwe dingen leert’
Interview met Lucas Meijs, hoogleraar
vrijwilligerswerk, civil society en ondernemingen
aan de Erasmus Universiteit
in Rotterdam.
Lucas Meijs: ‘Vrijwilligerswerk als opstap
naar een betaalde baan? In zijn algemeenheid
kun je die vraag positief beantwoorden.
In Engeland is onderzoek gedaan
naar volunteering for employability. Mede
op basis daarvan kun je twee lijnen onderscheiden.
De eerste is dat vrijwilligerswerk
een goede methode is om vaardigheden te
ontwikkelen die je kansen op de arbeidsmarkt
vergroten. Met name voor migranten
is het een uitstekende manier om hun
taalvaardigheid te vergroten. Voor mensen
die lang uit het arbeidsproces zijn geweest,
kan het een brug zijn naar een betaalde
baan. Bovendien geeft vrijwilligerswerk
aan potentiële werkgevers het signaal dat
je iemand bent die wel wat kan en wil.
Het klinkt in je sollicitatie veel beter dat
je een half jaar vrijwilligerswerk hebt gedaan
dan dat je een half jaar op de bank
hebt gezeten.
Met de tweede lijn ligt het veel moeilijker.
Dat is het spoor dat je vrijwilligerswerk
doet in een bepaalde functie in een bepaalde
instelling om in diezelfde instelling een
betaalde baan te krijgen. Ik ken geen onderzoek
dat de stelling ondersteunt dat dat
een goede methode is om aan de bak te komen.
Gewoonlijk kijkt een werkgever niet
eerst naar de vrijwilligers in zijn bedrijf als
er een vacature is. Hij plaatst gewoon een
advertentie. Als je vrijwilliger bent bij de
jeugd in een voetbalclub moet je niet denken
dat je daar een betaalde functie als trainer
krijgt aangeboden. Zo werkt het niet.
Uitzonderingen daargelaten natuurlijk.
Ik kan me bijvoorbeeld wel voorstellen
dat een heel actieve leesmoeder op een basisschool
kans maakt om daar klassenassis-
‘Zet vrijwilligerswerk op je cv’
Interview met Marieke Verhagen,
loopbaanadviseur en coach, en Els
Brouwer, manager operations bij
Projob.
Verhagen en Brouwer moeten voor hun
werk goed op de hoogte zijn van alles wat
er op de arbeidsmarkt speelt. Projob is een
intermediair op de Amsterdamse arbeidsmarkt
en bemiddelt personeel in functies
vanaf mbo-plus tot en met academisch
niveau. Daar zitten ook mensen
tussen met vrijwilligerswerk op hun cv.
Verhagen erkent vrijwilligerswerk als onderdeel
van iemands werkervaring. ‘Het
zegt iets over iemands betrokkenheid en inspanningsbereidheid,
daarnaast levert het
ervaring op. Ik heb de indruk dat het voor
werkgevers ook telt als iets waardevols. Het
zegt bovendien iets over iemands persoonlijke
inzet op een bepaald gebied.’
Toch blijken mensen vrijwilligerswerk
niet altijd even duidelijk op hun cv te zetten.
Brouwer: ‘Soms vermelden mensen
vrijwilligerswerk niet als zodanig, omdat ze
bang zijn dat het niet als waardevol wordt
ervaren. Mijn advies: zet het duidelijk op
je cv. Het is belangrijk dat werkgevers zien
hoe je je tijd gevuld hebt en hoe je jezelf in
de maatschappij hebt gezet. Je laat zien dat
je een passie voor een branche hebt.’
Het soort vrijwilligerswerk maakt echter
wel verschil in de waardering ervan.
Brouwer: ‘Een overblijfmoeder is iets anders
dan iemand die een deel van de boekhouding
heeft gevoerd of administratieve
tent te worden. Met ervaring als vrijwilliger
in de zorg maak je bij een uitzendbureau
meer kans om een baan in die sector te krijgen
dan zonder die ervaring. Maar je kunt
niet verwachten aan het werk te worden
geholpen in precies dezelfde zorginstelling.
Wat wel werkt, is om eerst ervaring op
te doen als vrijwilliger in een bepaalde bedrijfstak
om later een eigen bedrijf te starten
in die branche.’
‘Om terug te komen op de eerste lijn – vrijwilligerswerk
om in het algemeen de kans
op werk te vergroten – wil ik drie adviezen
geven. Doe vrijwilligerswerk waar je nieuwe
dingen leert. Wissel geregeld van functie
en instelling of bedrijf. Blijf niet jarenlang
hetzelfde doen. Dat zou de indruk kunnen
wekken dat je je baan als vrijwilliger leuker
of belangrijker vindt dan een betaalde
baan. Die indruk moet je bij een mogelijke
werkgever absoluut vermijden.’
taken heeft verricht. Ook ligt de beoordeling
van vrijwilligerswerk anders omdat
mensen er niet voor beloond worden, een
goed referentiekader ontbreekt. Daarom
hebben werkgevers wel eens hun twijfels:
misschien deed mevrouw het wel voor de
gezelligheid.’
Het maakt ook uit in wat voor arbeidsmarkt
je terugkomt. Brouwer vervolgt: ‘In
de huidige markt, waar schaarste heerst,
werkt vrijwilligerswerk in je voordeel en kom
je gemakkelijker ergens binnen. Maar als je
pech hebt en terugkomt in een arbeidsmarkt
met een overschot, zal een werkgever vrijwilligerswerk
minder zwaar laten wegen.
Daar moet je reëel in zijn. Het is allemaal
een samenhang van factoren. Als je weet
dat je langdurig werkloos bent, of het nou
vrijwillig gekozen is of niet, en je bent van
plan om de arbeidsmarkt weer op te gaan,
zou ik er altijd iets van vrijwilligerswerk
bij doen. Ook om jezelf scherp te houden.’
Verhagen ziet nog andere voordelen van
vrijwilligerswerk: ‘Het kan je helpen je zelfvertrouwen
te vergroten en het geeft je meer
orde in je leven. Dat zijn allemaal factoren
die ook bij je ontwikkeling horen. Als je helemaal
los bent van de arbeidsmarkt, zegt
dat iets over hoe jij in het leven staat. Werkgevers
hebben behoefte aan commitment en
als je je committeert aan vrijwilligerswerk, is
dat een teken dat je dat aan kunt. Vanuit dat
perspectief doet de inhoud er weer iets minder
toe, maar gaat het over dingen die met
iemands persoonlijkheid te maken hebben.’
Kortom: vrijwilligerswerk loont.