10 07 Eindrapport Bestuurlijke Toekomst - Gemeente Noordwijk

16
met medewerkers uit de deelnemende gemeenten en ten behoeve van de deelnemende
gemeenten. De aard van de problematiek lokt uit dat ze dat ook zullen gaan doen. Bij
een groot ongeluk in gemeente x blijven de hulpverleners uit gemeente y stellig niet aan
de gemeengrens staan. Dat blijkt ook in de praktijk, recent nog bij het schietincident in
Alphen aan de Rijn. Een gezamenlijke werkorganisatie ligt daarmee voor de hand. Maar
dat is nog steeds meer een uitvoeringskwestie dan een strategische samenwerking.
De derde ‘werkplaats’ is de openbare orde in engere zin: het gemeentelijk voorportaal
voor politie en justitie, zoals de bepalingen uit de APV, het politiebeleid, evenementen,
drank, drugs. In deze ‘werkplaats’ is al veel meer ruimte voor strategische
samenwerking. Wanneer gemeente x bijvoorbeeld besluit om zeer streng te handhaven
op alcohol, dan kan dat een ‘waterbedeffect’ hebben naar de buren. De afspraken 3 en 4
gaan daar over. Complicatie is wel dat het in deze ‘werkplaats’ vaak niet om gewone
lokaal-politieke zaken gaat. Het gaat om de bevoegdheid van de burgemeester in relatie
tot de regionale politie-eenheid (zoals bij afspraak 3 het geval is, bij afspraak 4 gaat het
om een bevoegdheid van de raad). De hier behandelde zaken zijn vaak van repressieve
aard. In theorie hoeven de raden helemaal niet zo nauw samen te werken, wanneer de
burgemeesters besluiten goed af te stemmen. Afspraak 6 verankert die afstemming in
de raden. Het gaat om bevoegdheden die wettelijk niet overdraagbaar zijn. Ze kunnen
dus in regionaal verband niet gemandateerd worden, alleen afgestemd.
Alleen in de vierde ‘werkplaats’ zit echt beleid, dat zich volop leent voor de afspraken
over strategische samenwerking. Dit is de werkplaats voor het lokaal veiligheidsbeleid,
van buurtgewijze preventie van woninginbraken (samen met woningeigenaren), via
campagnes tegen vandalisme tot aan beveiliging van bedrijventerreinen, van goede
verlichting van fietsroutes via weerbaarheidstrainingen van ouderen tot aan voorlichting
op scholen over alcohol. In het lokaal veiligheidsbeleid heeft de gemeente geen
monopolie – er zijn bijna altijd partners, zoals de politie, corporaties, zorginstellingen,
bedrijven – maar wel veel autonomie. De vierde werkplaats is het meest gevoelig voor
sturing door wethouders en raadsleden. Minder verschillen tussen de betrokken
gemeenten en minder APV’s is wenselijk, maar blijkt moeilijk te bereiken. Het domein is
niet justitieel en repressief, maar bestuurlijk-maatschappelijk en preventief. Zo bezien is
de eerste afspraak de meest strategische afspraak uit de serie.
Natuurlijk is er een samenhang tussen de vier ‘werkplaatsen’. Zo is in het lokaal
veiligheidsbeleid ‘preventie’ het sleutelwoord. Goede preventie van alcoholmisbruik op
scholen en aan de rand van het sportveld (vierde werkplaats) heeft gevolgen voor de
afspraken die over evenementen gemaakt worden (derde werkplaats) en voor de kans
op grootschalige incidenten in het uitgaansleven (eerste werkplaats). Bovendien worden
in de Duin- en Bollenstreek de vier werkplaatsen steeds door dezelfde mensen bevolkt
(naast de beleidsambtenaren ook de uitvoerende diensten, zoals de GOA’s).
Bezien vanuit de working party, sporen de samenwerkingsafspraken in hoge mate met
de ambtelijke status quo. De afspraken beschrijven en herbevestigen de bestaande
ambtelijke samenwerking. Als daar een schep bovenop komt, moet die in eerste
instantie liggen in meer bestuurlijke samenwerking.
Die schep er boven op is wel hard nodig. De veiligheidsproblematiek zal de komende
jaren toenemen. Dat is enerzijds een kwestie van de voortgaande opschaling in de