IEDEREEN WOORDENAAR - Winob

Iedereen Woordenaar 16
ONTLENEN EN UITLENEN
De meeste woorden in het Nederlands zijn afkomstig uit een andere taal: zo’n 75 procent!
In de etymologie noemt men zulke woorden leenwoorden: ze zijn ‘ontleend’ aan een
andere taal. Voor een woord als computer is dat wel duidelijk: vrijwel iedereen weet
dat we computer zo hebben overgenomen uit het Engels. Maar wist je bijvoorbeeld
dat biefstuk eveneens uit het Engels afkomstig is? Het woord biefstuk komt van beefsteak:
beef is het Engelse woord voor rundvlees, en met steak wordt verwezen
naar een dikke (gebraden) lap vlees. In het Nederlands is steak
veranderd in stuk: op die manier paste het prima in het rijtje al bestaande
woorden ribstuk, lendenstuk en braadstuk. Zo is het woord beefsteak
steeds Nederlandser gaan klinken, en nog maar weinig mensen zullen zich
realiseren dat het ooit een Engels woord was.
Werkblad
Toch moeten we ons niet beschaamd voelen om dat lenen. Ook anderen lenen bij ons.
En soms krijgen we zo’n lening zelfs terug:
Het Frans ontleende boulevard ("brede weg") aan het Nederlandse bolwerk ("verdedigingswerk").
Vervolgens nam het Nederlands boulevard weer over uit het Frans.
Het Frans ontleende mannequin ("model") aan het Nederlandse manneken (vroeg
Vlaams, "paspop") Vervolgens nam het Nederlands mannequin weer over uit het
Frans.
Het Engels ontleende trawler (een soort schip) waarschijnlijk aan een Middelnederlands
woord dat nog verwant is met ons treiler, maar wij hebben trawler in het Nederlands
overgenomen.
Iedereen Woordenaar - Tinker Imagineers