15.09.2013 Views

IEDEREEN WOORDENAAR - Winob

IEDEREEN WOORDENAAR - Winob

IEDEREEN WOORDENAAR - Winob

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Iedereen Woordenaar 18<br />

KIEZEN<br />

NIET TOEVALLIG DE STANDAARD<br />

over standaardtaal, dialect en jongerentaal<br />

Woordenaars leggen zichzelf spelregels op om woorden op te nemen, en leggen zo onrechtstreeks<br />

ook de gebruikers van hun woordenboeken die regels op: de standaard.<br />

En uiteraard is het dan vaak zo dat de invloedrijkste bevolkingsgroep er ook in slaagt<br />

die standaard te beïnvloeden. En jongeren horen daar jammer genoeg niet meteen<br />

bij.<br />

Maar ook de spanning tussen het ‘Vlaams’ en het ‘Nederlands’ heeft daar haar oorsprong.<br />

Vlaams of Nederlands?<br />

Welke zin klinkt je het vertrouwdst in de oren:<br />

a. Wij kunnen een dagexcursie organiseren voor een concurrerende<br />

prijs;<br />

b. Wij kunnen een daguitstap organiseren voor een concurrentiële<br />

prijs?<br />

Als je (a) kiest, dan ben je waarschijnlijk een Nederlander en<br />

begrijp en spreek je Nederlands. Als je (b) kiest, dan ben je<br />

een Vlaming; sommigen zullen beweren dat je<br />

geen Nederlands spreekt.<br />

Oplossing van het werkblad:<br />

Vlaams! Nederlands<br />

klontjessuiker ! suikerklontjes<br />

op een boogscheut ! op een steenworp<br />

ambetant ! vervelend<br />

plastieken zak ! plastiek tas<br />

tas ! kop<br />

onthaalmoeder ! opvangmoeder<br />

ajuin ! ui<br />

batterij (auto) ! accu<br />

bijhouden ! bewaren<br />

constatatie ! constatering<br />

microgolf(oven) ! magnetron<br />

mortel ! specie<br />

muskaatnoot ! nootmuskaat<br />

rijkswacht ! marechaussee<br />

schuif ! la (Noord-Brabant: beide)<br />

schepen ! wethouder<br />

vuilbak ! prullenbak (Noord-Brabant: beide)<br />

wandelen, lopen ! lopen, rennen<br />

wijsheidstand ! verstandskies<br />

Werkblad<br />

Iedereen Woordenaar - Tinker Imagineers<br />

ALS HET AAN KILIAAN LAG...<br />

spraken we allemaal Brabants.<br />

Toen Kiliaan aan zijn woordenboek<br />

werkte, was Antwerpen<br />

één van de invloedrijkste<br />

steden van het Nederlandstalige<br />

grondgebied.<br />

Hij koos dus het Brabants, zijn<br />

taal, als basis voor een eenheidstaal.<br />

Toch is het Brabants er niet in<br />

geslaagd om de standaardtaal<br />

te worden. De Spanjaarden<br />

gooiden roet in het eten door<br />

de Nederlanden binnen te vallen.<br />

Het bezette zuiden verloor<br />

haar rijkdom, haar macht en<br />

haar invloed, en het noorden<br />

nam de fakkel over. Holland<br />

bouwde verder aan het Standaardnederlands...<br />

vanuit het<br />

Hollands.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!