Tijdschrift Gezondheid en Politiek jaargang 1990 nr 2

Verder van huis
Geen enkele andere lidstaat van de EG kent
een verzekeringssysteem dat op een dergelijk
grote schaal is opgesplitst in een bijna
volledige sociale verzekering, verzorgd door
de ziekenfondsen, en voor ongeveer 40%
van de bevolking een schadeverzekering
tegen het grootste deel van de ziektekosten.
Alleen de AWBZ geldt in principe voor alle
ingezetenen.
Ook het door het vorige kabinet voorgestelde
stelsel, zoals dat volgens het model-
Dekker en de nota Verandering Verzekerd zou
moeten functioneren, wijkt echter nogal af
van de sociale verzekeringen, zoals die in
andere lidstaten functioneren. De andere lidstaten
hebben in het algemeen een sociaal
verzekeringssysteem, waarbij weliswaar
aanvullende verzekeringen voorkomen,
doch die zijn vaak gericht op hst verzekeren
van de eigen betalingen, het eigen risico en
luxe toevoegingen.
In het kader van het Europees recht c.q.
GemeenschapsRecht speelt in dit verband in
de Tweede Richtlijn Schadeverzekeringen
een grote rol. Deze richtlijn beperkt in hoge
mate de mogelijkheden tot speciale regelgeving
m.b.t. schadeverzekeringen.
Het vorige kabinet heeft getracht op deze
Europese ontwikkelingen te anticiperen. In
een poging de mogelijke invloed van de
Tweede Richtlijn Schadeverzekeringen te
neutraliseren werd het verzekeringsmodel
volgens Verandering Verzekerd getooid met de
benaming sociale verzekering in plaats van
schadeverzekering. De Tweede Richtlijn
Schadeverzekeringen leidde bijvoorbeeld al
tot waarschuwingen van de Rotterdamse
hoogleraar Vander Ven,dat de huidige pooling
van de standaardpakketpolissen, een
onderling afrekenen van risicoverschillen.
niet aan buitenlandse schadeverzekeraars
zou kunnen worden opgelegd. Anderen zijn
wat minder pessimistisch en stellen dat
alleen een buiten de EG gevestigde verzekeraar
(zonder verdere vestiging in een land
van de Europese gemeenschap) zich aan dergelijke
wetgeving zou kunnen onttrekken.
Een dergelijke onttrekking aan bijvoorbeeld
wettelijk voorgeschreven omslagbijdragen
zou een fors cpncurrentievoordeel kunnen
opleveren. Met name de poolingsbijdrage
ten behoeve van de 6S+ers met een standaardpakketpolis,
ingevolge artikel 18 van
de Wet Toegang Ziektekostenverzekeringen,
kan per jaar honderden guldens bedragen.
Een dergelijke beperking van het stellen van
Ontstaat er straks een medisch toerisme?
foto: Wim Salis
nadere wettelijke voorschriften aan de schadeverzekeringen,
zoals die zich op de ziektekosten
richten, kan bij het handhaven van
het huidige stelsel van particuliere ziektekostenverzekeringen
problemen veroorzaken.
De enigszins tot stand gebrachte solidariteit
in deze vorm van ziektekostenverzekeringen
zou dan als gevolg van de Tweede
Richtlijn Schadeverzekeringen weer ongedaan
gemaakt moeten worden. Het hoeft
geen betoog dat wij dan nog verder van huis
zullen raken dan wij nu al zijn.
Een tweede categorie van problemen als
gevolg van de tweede richtlijn betreft het al
dan niet als een verboden nevenbedrijf aanmerken
van activiteiten van verzekeraars.
Onder meer de Verzekeringskamer heeft er
op gewezen dat het uitvoeren van de AWBZ
in feite als een verboden nevenbedrijf zou
moeten worden beschouwd. Daarmee wordt
een groot obstakel opgeworpen voor de
stapsgewijze uitbreiding van de AWBZ in het
kader van de vorming van een basisverzekering.
Immers, in die stapsgewijze benadering
gaan ziekenfondsen en particuliere ziektekostenverzekeraars
jaarlijks een steeds groter
deel van de AWBZ uitvoeren. Het traditionele
verstrekkingenpakket wordt in delen
overgeheveld naar de AWBZ en de ziekenfondsen
en particuliere verzekeraars zullen
vervolgens ook traditionele onderdelen van
de AWBZ gaan uitvoeren. Voor particuliere
ziektekostenverzekeraars lijkt dan op termijn