Europese binn<strong>en</strong>gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong>. Onbek<strong>en</strong>dheid met <strong>en</strong> onduidelijkheid over de werkelijke gang van zak<strong>en</strong> rond deze Europese richtlijn leidde ertoe dat er van 7 tot 9 april 1989in Nederland e<strong>en</strong> confer<strong>en</strong>tie was, met financiële steun van het ministerie van wvc, georganiseerd door de Nederlandse Ver<strong>en</strong>iging van Hemofilie- Patiënt<strong>en</strong>. Op deze confer<strong>en</strong>tie bleek duidelijk dat de hemofilie-ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> in de diverse land<strong>en</strong> op de korte termijn e<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>gesteld belang hebb<strong>en</strong>. De Europese land<strong>en</strong>, die voor de behandeling van hemofilie voor e<strong>en</strong> zeer groot deel afhankelijk zijn van commerciële import uit Amerika, vreesd<strong>en</strong> dat de termijn tot 1 januari 1993 veel te kort zou zijn om e<strong>en</strong> systeem van zelfvoorzi<strong>en</strong>ing op te zett<strong>en</strong>. Strikt vasthoud<strong>en</strong> aan.e<strong>en</strong> eis van zelfvoorzi<strong>en</strong>ing met onbetaalde donor<strong>en</strong> zou voor h<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> betek<strong>en</strong><strong>en</strong> dat er e<strong>en</strong> tekort aan produkt<strong>en</strong> voor de behandeling van hemofilie optreedt. E<strong>en</strong> vanzelfsprek<strong>en</strong>d ongew<strong>en</strong>ste situatie. Vandaar dat zij will<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> aan de mogelijkheid van Amerikaanse import. De Europese land<strong>en</strong> daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> die nu al vrijwel geheel zelfvoorzi<strong>en</strong><strong>en</strong>d zijn, vrez<strong>en</strong> het vrije verkeer van op commerciële basis vervaardigde bloedprodukt<strong>en</strong>. Zij w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in die zin e<strong>en</strong> zekere handhaving van hun landelijke, bescherm<strong>en</strong>de wetgeving. Uiteindelijk resulteerde deze Europese discussie in de unanieme stelling dat het strev<strong>en</strong> van de Europese Geme<strong>en</strong>schap naar zelfvoorzi<strong>en</strong>ing met vrijwillige, onbetaalde bloeddonaties ondersteund di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong>. Alle<strong>en</strong> zou de ingangsdatum van 1 januari 1993 niet strikt vastgelegd moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Ook w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> de Europese hemofilie-ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> in de verdere besluitvorming <strong>en</strong> implem<strong>en</strong>tatie betrokk<strong>en</strong> te word<strong>en</strong>. Cees Smit is Ver<strong>en</strong>iging Amsterdam. coördinator van de Nederlandse van Hemofilie-Patiënt<strong>en</strong> te zalllel<strong>en</strong> van bloed erland mag e<strong>en</strong> donor drie á vier maal per jaar e<strong>en</strong> hal hloed afSlaan; vo er;olr:,i~~k:~~~i~lP~ darnloede, alhumine hij shock <strong>en</strong> ernstige hrandwond<strong>en</strong>, stollingseiwitt<strong>en</strong> hij hemofilie. Omdat hloed voor de helft uit plasnla hestaat, <strong>en</strong> juist daarin de nleest gevraagde hestanddel<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>, k<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> aa land<strong>en</strong> het syste<strong>en</strong>l van plasnla se. Hierhij staat e<strong>en</strong> donor eerst vol hloed af, Waaraan vervolg<strong>en</strong>s het plasnla wordt onttrokk<strong>en</strong>. Na eer twee uur wordt de rest van oed, de rode cell<strong>en</strong>, weer terugeht in de hloedsomloop Van de donor. Het voordeel hiervan is dat het Not<strong>en</strong> Stat<strong>en</strong>, waar e<strong>en</strong> groep van we<strong>en</strong>laai 10 dollar 1. Dit citaat is afkomstig uit het eerste nummer van het tijdschrift Europa Regionaal, januari <strong>1990</strong>. 2. R. Titmuss. Tne Gift Relationship: from human blood to social policy, z.p. (All<strong>en</strong> & Unwin) 1971. 3. P.J.Hag<strong>en</strong>, Blood: Gift or merchandise,towards an international blood policy, New York (Alan R. Liss) 1982. per keer, plasma afstaat. De farmaceutische industrie, die het grootste deel van de markt voor- plasma-produkt<strong>en</strong> in hand<strong>en</strong> heeft, maakt voor zij dstof vrijwel uitsluit<strong>en</strong>d gehr ze 300.000 Amerikaanse donor<strong>en</strong>. Amerika heeft zo de naam gekr de OPEC voor de levering van hlo sma te zijn. Na afnurne wordt he asma door deze hedrijv<strong>en</strong> grootschalig verwerkt, zodat aan ieder eindprodukt door duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong> hetaaide donor<strong>en</strong> is hijgedrag<strong>en</strong>. Zo zijn er in de wereld twee markt<strong>en</strong> ontstaan mot.verschill<strong>en</strong>de produktieprocess<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de herkOlllst Van het hloed. Het 'non-profit'-cÏreuit van Rode-Kruisorganisaties werkt rrret onhetaalde vrijwillige donor<strong>en</strong>, die slechts <strong>en</strong>kele mal<strong>en</strong> per jaar 'vol' bloed gev<strong>en</strong>. Deze organisaties als hun taak om aan elke voo te voldo<strong>en</strong> <strong>en</strong> lever<strong>en</strong> 00 n, die beperkt nodi e gezcln zorg. De op profit ' gerichte maceutische industrie werkt met e<strong>en</strong> groep hetaaide plasmaferese-donor<strong>en</strong>, die nleerdere lllal<strong>en</strong> per lllaand hun plasma verkop<strong>en</strong>. Zij beperk<strong>en</strong> zich daarbij vooral tot de levering van veel gevraagde <strong>en</strong> winstgev<strong>en</strong>de bloedprodukt<strong>en</strong>. Foto: F. van Wijk
COL U M N Van Engele choon ZIEI