DE TEGENWOORDIGE POSITIE DER PERS.

arbeiderspers"? Want De (Chr.) Amsterdammer wordt tegenwoordig
ook uitgegeven als een blad van de chr. arbeidersbeweging. Wij
hebben steeds de politiek buiten den Kring gehouden. Nu wil men
een bepaalde richting in het Kringbestuur brengen. Kan de eenheid
daardoor geen gevaar loopen? Wij hebben altijd alleen gelet op
bekwaamheid en geschiktheid. Haarlem heeft besloten zich te verzetten
tegen den voorgestelden candidaat „van eenige leden", en
waarschuwt tegen import van politieke overwegingen. De candidatuur-Van
den Bergh besloot Haarlem gaarne te steunen. Om misverstand
te voorkomen: als een S.D.A.P.'er was aanbevolen, om
zijn bekwaamheid en geschiktheid, dan zou Haarlem gaarne zijn
meegegaan.
De heer Witteboon (Rotterdam) zegt: Gaat het om de bekwaamheid
van de candidaten? Dan kan ik verklaren op grond van ervaring,
dat collega Van Overbeek zéér bekwaam is.
De heer P. Bakker (Amsterdam) stond oorspronkelijk op het
standpunt, dat het goed was een Amsterdamsche vacature te laten
vervullen door een Amsterdammer. En hij vond het aanbod der
candidatuur vereerend. Toen vlak daarop Van Overbeek in Amsterdam
kwam, was voor hem de situatie geheel veranderd en
spreker heeft zich uit eigen aandrang besloten, zijn candidatuur in
te trekken. Niet omdat hij voorzitter was van de personeelsvereeniging,
maar om de qualiteiten, waarvan hij in die functie blijk gaf,
is collega v. Overbeek naar voren gebracht. Ook bij de Amsterdamsche
Pers kijkt men altijd eerst naar de bekwaamheid, maar er
moet toch ook een weerspiegeling zijn van de overtuigingen, onder
ons levende. Ten slotte: is het raadzaam, twee anti-revolutionairen
in het bestuur te brengen, die destijds tegen de motie-persvrijheid
stemden?
De heer Wildenberg (den Haag) deelt mee, dat de H.J.V. met
de kleinst mogelijke meerderheid zich heeft uitgesproken voor de
candidatuur-Van Overbeek. Vijf stemmen op Van Overbeek, vier
op Van den Bergh, vier blanco. Er is geen recht, op een bestuurszetel,
er is een quaestie van beleid. Daarom is het tactisch, aan
de Amsterdamsche Pers de vrijheid te laten voor te dragen, wien
zij wenscht. Als er een bepaalde uitspraak is van een vereeniging,
moet men zich daaraan bij voorkeur houden. Wanneer men zoo
doet als een groep leden hier thans wil kan men in minder dan
geen tijd den N.J.K. uit elkaar trekken. Spr. heeft den indruk dat
collega Bakker na ruggespraak zich heeft teruggetrokken. Wij zien
ons op deze manier iemand „toegewezen". Wij moeten de souvereiniteit
van de plaatselijke vereenigingen hooghouden.
De heer Voskuil (den Haag) wil den indruk wegnemen, dat de
Haagsche J.V. tegen een candidaat van de Arbeiderspers zou
wezen. Slechts 4 leden (geroep 5) waren voor de andere candidatuur.
Er bestond alleen verschil over den meest geschikten persoon
onder de redacteuren van de Arbeiderspers.
De heer Sluyser (Amsterdam) meent ook, dat de Kring zich bevindt
op een zeer gevaarlijken weg. Het lidmaatschap van een
personeelsvereeniging is aan de Kringleden toch niet verboden?
Als men tegen een candidaat alleen ingaat omdat hij lid van een
personeelsvereeniging is, dan gaat men een gevaarlijken weg op.
Dan krenkt men vele leden.
De heer Coucke (den Haag) vraagt te verbieden, van de discussies
iets anders te laten publiceeren dan het communiqué.
De Voorzitter wil dat niet doen, het is in strijd met de gewoonten.
(Applaus). Laat men zich echter houden aan gebruik, om
alleen het communiqué te publiceeren.
De heer Coucke zegt namens een aantal leden, die niet behooren
tot het corps van de Arbeiderspers, dat zij de candidatuur-Van
Overbeek steunen, omdat de jongere krachten ook in het bestuur
hooren, en Van Overbeek getoond heeft een flink organisator
te zijn.
De heer Hoek (Rotterdam) verklaart namens de Rotterdamsche
Journalisten-Vereeniging dat deze besloten heeft, de candidatuur
der Amsterdamsche Pers te steunen, vermeenende dat het een
candidaat van de Arbeiderspers zou wezen. Van welken hooiberg
moet de R.J.V. nu eten? Kunnen de beide groepen van de Amsterdamsche
Pers den strijd niet staken? Wie ook wint, er zal een
zekere wrok blijven. Is het niet mogelijk de vergadering te schorsen
en de Amsterdammers te vragen tot overeenstemming te komen?
De Voorzitter ontraadt dit voorstel, als weinig kans op succes
biedende.'
De heer Santcroos dankt den voorzitter voor de vriendelijke wijze
waarop hij is uitgeluid. Spr. onttrekt zich natuurlijk zooveel mogelijk
aan de discussie over de bestuursverkiezing. Tien jaar geleden is
hij gekozen als opvolger van Ed. Polak. Hij meent zijn bestuurslidmaatschap
in diens geest te hebben opgevat, als vertrouwde van
den N.J.K., niet als vertegenwoordiger van zijn geestverwanten,
en niet als lasthebber van een groep. Wat de pensioenquaestie
betreft, de voorstelling van zaken door een van de verdedigers der
candidatuur-Van Overbeek is volmaakt onjuist. Ware die juist,
dan zou de bestuursverklaring van 25 April wel bestreden zijn.
DE JOUR N A L I S T 125
Die verklaring richtte zich niet alleen tegen de directie, maar
ook tegen de journalisten van de Arbeiderspers.
De Voorzitter herinnert zich niet in eenig debat, ooit in den
Kring gevoerd, zooveel politieke aanduidingen te hebben gehoord
als vanmiddag. Het bestuur mengt er zich niet in, maar „de
politiek" in het debat gemengt, is meer schijn dan werkelijkheid.
Onjuist zal de bewering zijn, wanneer iemand die zou willen weten,
dat öf van den Bergh, óf Van Overbeek gekozen of geweerd wordt
op grond van zijn politieke overtuiging. Het bestuur is geen wiskundige
samenstelling van richtingen en overtuigingen, maar wij
hebben met die richtingen en overtuigingen altijd rekening gehouden,
en dat is ons altijd goed bekomen, want boven alle verschillen
uit hebben wij altijd de eenheid weten te handhaven. Er
zijn in ons vaderland weinig vereenigingen, die ons dat kunnen
nazeggen. Hier wordt niemand gekozen of geweerd öm zijn
politieke standpunt, dit wenscht spr. te constateeren. (Applaus).
De stemming.
111 Gewone en 4 buitengewone leden blijken de presentielijst
te hebben geteekend.
Uitgebracht zijn 111 stemmen, waarvan 2 blanco. Verder verkregen
de heeren J. J. F. van den Bergh 55, G. P. J. van Overbeek
52, Dr. H. B. Wiardi Beekman 2 stemmen. De volstrekte
meerderheid is door eerstgenoemde bereikt. De heer Van den
Bergh is gekozen.
De Voorzitter: Neemt de heer Van den Bergh de benoeming aan?
De heer Van den Bergh: Ik neem de benoeming voorloopig
aan.
De Voorzitter: Dan wensch iku voorloopig geluk. (Groote
vreugde).
Contributieverlaging.
Aan de orde komt het voorstel tot contributieverlaging (pag.
114 van De Journalist vorig nummer).
De Voorzitter stelt eerst aan de orde de principieele
vraag, of men verlaging wenscht of niet.
De heer Coucke (den Haag) is namens een groep leden voor
een aanzienlijke verlaging.
Mr. Leerink (Amsterdam) deelt mee dat de A.P., op twee leden
na, algemeen tegen verlaging is.
De heer Hoek (Rotterdam) verklaart, dat de R.J.V. tegen de
voorgestelde verlaging is. Het Kringbestuur moet de beschikking
hebben over eenig geld, in verband met het werkloos zijn van leden.
Bij zitten en opstaan wordt gestemd over de principieele vraag.
De uitslag is niet duidelijk.
Bij hoofdelijke stemming werd met 55 stemmen tegen 51 (en zes
blanco) uitgemaakt, dat de vergadering geen verlaging van contributie
wenscht.
De huidige positie der pers.
De Voorzitter geeft een inleiding tot de bespreking over het
onderwerp: de huidige positie der pers, en de verhouding tusschen
directie en hoofdredactie, — welke op een andere plaats in dit
nummer is opgenomen.
Debat
Mr. Elias (Voorburg) heeft eenige principieele bezwaren. De
voorzitter heeft te veel op vakstandpunt geplaatst. Geldt het bezwaar
van de uniformiteit der pers voor de lezers van een courant?
De voorzitter heeft zich ook te veel filantropisch ingesteld. De journalisten,
die door de telex vervangen worden zijn niet anders dan
voorloopers geweest van de telex. Ze zijn overbodig gebleken.
Centralisatie zou een bezwaar zijn, omdat het journalisten uit hun
broodwinning stoot?, maar de behoefte aan origineele kopij wordt
sterk gestimuleerd door de telex-kopij. De telex, is niet alleen
mechanisch doch ook geestelijk — als de kopij maar even „geestelijk"
is als de „blauwtjes" van vroeger. Als Brusse b.v. voor
een telexverslag zorgde, zou dat niet „geestelijk" zijn? Hoe kleurloozer
de telex-kopij wordt, hoe meer de goede kopij noodig zal
zijn. De tegenstelling tusschen geestelijk en commercieel is ook te
scherp gesteld. Erger is, dat er couranten zijn, die van twee wallen
eten — b.v. De Res.bode en het Utr. Dagblad, die beide fascistische
bladen drukken.
De heer Mendell (den Haag) stelt voor de discussie te verdagen
tot een nadere vergadering. Uitsluitend en alleen voor dit debat.
De onderwerpen, door den voorzitter besproken, zijn van zooveel
belang, belangrijker dan er sinds jaren in den Kring aan de orde
zijn geweest, dat men er zich rustig op moet beraden.
De Voorzitter zegt, dat er bezwaar is om hedenavond door te
vergaderen. Kunnen wij nu niet nog eenigen tijd blijven doorgaan?
De heer Mendell ontraadt dat. De zaak is te gewichtig voor een
(Zie voor slot op pag. 136